Σφαίρες, σφαίρες, σφαίρες…

Σημειώνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος *

Η πολιτική δομείται ως ηγεμονική, αντι-ηγεμονική, ή εναλλακτικά ηγεμονική αφήγηση. Τα κυριαρχικά σημεία κάθε αφήγησης αποτελούν τους σηματοδότες της αντίληψής μας, των ενεργειών μας, των κινήσεων μας. Την εσωτερική δομή του κατακερματισμένου στην αγορά εαυτού μας ως ενιαία, ωστόσο, συγκυριακή μορφή δυνατοτήτων, αδυναμιών, ευκαιριών, απειλών.  

Αν το κυριαρχικό σημείο μιας πολιτικής αφήγησης είναι η κρίση και αυτό σημαίνει σφαίρες, τότε οι σφαίρες είναι εκείνες που διαμορφώνουν το πλαίσιο δράσης ως μορφή δυνατοτήτων, αδυναμιών, ευκαιριών, απειλών.

Αν τώρα το κυρίαρχο σημείο είναι οι σφαίρες, οι οποίες σημαίνουν πολιτική κρίση, τότε η κρίση είναι εκείνη που διαμορφώνει το πλαίσιο δράσης ως μορφή δυνατοτήτων, αδυναμιών, ευκαιριών, απειλών. 

Αλλά, κρίση σημαίνει σφαίρες ή σφαίρες σημαίνει κρίση; Αυτή είναι η διαλεκτική της βίας και η διαστροφή κάθε έννοιας δημοκρατίας, σύμφυτη με κάθε ηγεμονικό σύστημα, η οποία λαμβάνει μορφή ζωής και θανάτου (δηλαδή δημοκρατικής εκτροπής) μόνον στο βαθμό που το σύστημα αυτό υιοθετεί ακραίες πολιτικές «σοκ και δέος», σε ένα zero-sum παιχνίδι με επιμέρους κοινωνικές ομάδες.

Όταν ανοίγεις το κουτάκι που γράφει απ’ έξω «σφαίρες» και βρίσκεις μέσα την κρίση, η αστική δημοκρατία ασφαλώς ταλανίζεται, ενώ αν ανοίξεις το κουτάκι που γράφει απ’ έξω «κρίση» και βρεις σφαίρες, το αστικό καθεστώς αναρωτιέται για την ίδια του την ύπαρξη και την θεσμική του ισχύ και ισορροπία. Σε καμία περίπτωση όμως από αυτές δεν ακυρώνεται ως δομή επίλυσης της κρίσης. Ακυρώνεται αποκλειστικά στην περίπτωση που οι σφαίρες είναι δικές του: δεν είναι σφαίρες από όπλα εχθρών του, διαφόρων κατηγοριών, αλλά σφαίρες από τα όπλα οργάνων του ή παρακρατικών μηχανισμών.

Αυτό το γράφω για να το καταλάβει αναγνώστης μου – μεταξύ άλλων πολλών, δυστυχώς σύγχρονων ελλήνων - που σχολιάζει: «Τελικά το βρήκα. Νομίζω πως όταν οι υπουργοί (τύπου Πάκη και μεταγενέστεροι) λένε: "Να μην υπάρξει ατύχημα και να μην έχουμε νεκρό" και "καεί η Αθήνα" να εννοούν "να μην έχουμε ΑΡΙΣΤΕΡΟ νεκρό. Σας πήραν τα σώβρακα οι "αριστεροί" αγαπητοί "αστοί" […] Δολοφονείται ένας που ανήκει στο "χώρο" και καίγεται η Αθήνα. Δολοφονούνται άλλοι εκτός "χώρου" και δεν κουνιέται φύλλο. Αν η κοινωνία αυτή δεν ήταν ένας λαός-πολτός παρτάκηδων, θα έπρεπε να είχε ήδη γίνει διαδήλωση 1 εκατομμυρίου αχρωμάτιστων ανθρώπων κατά της βίας, να σταματήσει ΕΔΩ το φαινόμενο. Αλλά ξέχασα, αυτοί που σκοτώθηκαν ήταν "φασίστες" οπότε... Τα σώβρακα στα μανταλάκια κορόιδα αστοί».  

Αυτό που δεν κατάλαβε ο αναγνώστης μου, λόγω ακριβώς έλλειψης αστικής παιδείας, είναι πως οι τρεις δολοφονίες τις οποίες προδηλώνει και συγκρίνει, απλώς δεν συγκρίνονται, αν διαθέτεις αστική, δημοκρατική παιδεία! Αν δοκιμάσεις να τις συγκρίνεις έχεις ήδη τοποθετηθεί στο ακροδεξιό, μη-αστικό με την έννοια των δημοκρατικών θεσμών, πλαίσιο. Δεν ξέρεις τι είναι Αστική Δημοκρατία και σε τι στηρίζεται το μονοπώλιο της κρατικής βίας –πώς δηλαδή νομιμοποιείται πολιτικά και νομικά αυτό! Δεν ξέρεις πως αν στέλεχος της αστυ-νομίας, για παράδειγμα, δολοφονήσει, όπως δολοφονήθηκε ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος, καταρρέει συθέμελα το σύμπαν της αστικής νομιμοποίησης της κρατικής βίας και πλήττονται τα θεσμικά θεμέλια οποιασδήποτε αστικής δημοκρατίας!

Κι όμως, εσύ δεν το ξέρεις και νομίζεις πως απευθύνεσαι στους «συντρόφους» σου αστούς για να εκφράσεις το παράπονό σου: πόσο άδικο είναι να γίνονται διαδηλώσεις για την δολοφονία ενός παιδιού από έναν αστυνομικό, ή συλλαλητήρια για την δολοφονία ενός αντιφασίστα από έναν «υπάλληλο» του κόμματος των νεοναζί και να μην χαλάει ο κόσμος από διαδηλώσεις για την δολοφονία δύο μελών της ΧΑ από … μάλλον δεν έχει σημασία (το από ποιόν, ή είναι αυτονόητο) για όσους ισχυρίζονται τα ίδια με τον αναγνώστη μου! Άνθρωποι δεν είμαστε όλοι, άνθρωποι δεν είναι αυτοί που δολοφονήθηκαν, οι σφαίρες δεν είναι σφαίρες; Άρα, «κορόιδα αστοί» σας την έφεραν οι αριστεροί στον λογαριασμό και σας κλέβουν στο ζύγι!!!

Δεν είναι κακό να είναι κανείς ακροδεξιός, κακό είναι να θεωρεί πως μέσα από το ιδεολογικοπολιτικό του σχήμα, προασπίζεται την αστική δημοκρατία. Όχι, φίλοι, από τις μόνες σφαίρες που απειλείται θανάσιμα η αστική δημοκρατία είναι οι δικές της. Αν ανοίγοντας το κουτάκι που γράφει «κρίση», «τρομοκρατία», ή σκέτο «δολοφονία» βρεις μέσα τις σφαίρες κάποιου/κάποιας «Αστυ-» ή κάποιου παρακρατικού μηχανισμού, τότε δεν ταλανίζεται απλώς η δημοκρατία ως αστικός θεσμός, ούτε δημιουργείται ενδεχομένως ερώτημα πολιτικής νομιμοποίησης, αλλά ευθεία προσβολή της ύπαρξης της αστικής δημοκρατίας συνολικά ως πολιτικός θεσμός. Κρίση θεσμική της δημοκρατίας και απαιτείται πολιτικός χειρισμός από την κορυφή της ηγεσίας με συνείδηση του γεγονότος της δημοκρατικής προσβολής του αστικού πολιτεύματος. Σε αυτή την περίπτωση δεν «πετάμε το μπαλάκι» στην αστυνομία και την δικαιοσύνη. Το πρόβλημα είναι πολιτικό και έτσι αντιμετωπίζεται κατ’ αρχήν, πριν περάσει στην θεσμική αρμοδιότητα της δικαιοσύνης. Δεν κάνει διαχείριση θεσμικών κρίσεων η δικαιοσύνη στις λειτουργούσες αστικές δημοκρατίες!        

Οι Αστοί, αν θέλουν να ορίζονται έτσι, ας καταλάβουν πως η Ελληνική Δημοκρατία απειλείται ευθέως και άμεσα αποκλειστικά από τις αστικές (: από τις σφαίρες των οργάνων του κράτους) και παρακρατικές σφαίρες και όχι από τις σφαίρες τρομοκρατών κάθε είδους, ή από την δολοφονική μανία μιμητών των ναζί, ή ακόμη από σφαίρες ξένων πρακτόρων. Όσοι πιστεύουν το αντίθετο, ορέγονται στην πραγματικότητα καθεστώτα καθόλου αστικά, καθόλου πλουραλιστικά, καθόλου δημοκρατικά ασφαλώς!  Αυτά, κι ας πάψουμε επιτέλους να τοποθετούμε τις «σφαίρες» είτε ως σημαίνοντα είτε ως σημαινόμενα στην πολιτική (μας) αφήγηση, αν μιλάμε για δημοκρατία οποιασδήποτε μορφής.  

* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.