Όταν το «κατέχω» δολοφονεί το «υπάρχω»

Αναστάσιμες σκέψεις, αντί για πασχαλινές ευχές

Του Δημήτρη  Γιαννακόπουλου *

Πίσω από την ελληνική κρίση κρύβεται αυτός ο άτιμος ο Καρτέσιος. Αυτός οδηγεί τον Γιώργο Παπανδρέου να εγκλωβίζεται στην διασταύρωση μεταξύ του τρίτου και του τέταρτου δρόμου του «σοσιαλισμού των αγορών», όπου κινδυνεύει να τον πατήσει το τριαξονικό της ιστορίας, που είναι φορτωμένο εν είδη φάρσας με τις περιπέτειες του 1827, 1843 και κυρίως του 1893. Φταίει ο Καρτέσιος, διότι έμαθε τους (ξένους) συμβούλους του Γιώργου ότι για να επιλύσεις ένα πρόβλημα οικονομίας ή διοίκησης θα πρέπει να ανακαλύψεις την αντικειμενικότητα των σχέσεων που το ορίζουν και όχι την σκοπιμότητα αυτών που ορίζουν την αντικειμενικότητα. Έτσι φτάσαμε να ομνύουν σε μια  κούφια

αποτελεσματικότητα μιας σειράς μέτρων που προσδιορίζονται από το περίφημο «μνημόνιο», εμφανιζόμενοι να αδιαφορούν για την πολιτική σκοπιμότητα αυτών που εισηγούνται τα μέτρα στη κυβέρνηση. 

Θέλω να σώσω την χώρα, λέει ο πρωθυπουργός, αλλά για να είναι ορθολογικός ο σωσμός της θα πρέπει να την σώσει από τους πολίτες της. Η Ελλάδα δεν κινδυνεύει από αυτούς που κατέχουν το χρέος της, αλλά από εκείνους που υπάρχουν μέσω του δημόσιου χρέους, διδάσκει το καθεστώς στην πατρίδα μας. Το «υπάρχω» είναι το πρόβλημα και όχι το «κατέχω» σε ότι αφορά στην φιλολογία της αναδιάρθρωσης του χρέους. Ή, αν προτιμάτε, πώς το «υπάρχω» στην Ελλάδα θα ευθυγραμμιστεί με τα συμφέροντα αυτών που κατέχουν το ελληνικό χρέος: τον πλούτο του ελληνικού λαού με μαρξιστικούς όρους.

Υπάρχει τρόπος εναρμονισμού των διαφορετικών συμφερόντων της ελληνικής κοινωνίας με εκείνα των δανειστών μας; Όχι, διότι σχηματίζονται σε διαφορετικά επίπεδα. Ο κατέχων επιχειρεί να διαμορφώσει ένα καθεστώς ύπαρξης σε αυτούς που υπάρχουν μέσω αυτού, το οποίο θα διασφαλίζει την ηγεμονία του και όχι ακριβώς τα κέρδη του. Τα κέρδη είναι παράγωγο της ηγεμονίας του, μπορούν συγκυριακά να αυξάνονται ή να μειώνονται επιδρώντας στον ρυθμό συσσώρευσης, αλλά δεν θα πρέπει ποτέ να σπάσει η σχέση εξάρτησης του υπάρχοντος από τον κατέχοντα (όχι απλώς τα μέσα παραγωγής, αλλά τα μέσα για την ύπαρξη καθαυτή: το χρηματοπιστωτικό σύστημα). Αυτή είναι η λογική που διέπει κάθε μορφή αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους της χώρας μας. Στο τέλος για να σωθεί η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να πουλήσει τοκομερίδια των προηγουμένων δανείων, τα οποία θα εξοφλούνται με ομόλογα νέων δανείων, ώστε οι πιστωτές μας να αλώσουν, μέσω δανείων κεφαλαιοποίησης, κάθε σημαντική πηγή παραγωγής πλούτου στη χώρα (απόλυτη χειραγώγηση των επενδυτικών μηχανισμών).

Έτσι το «κατέχω» του χρέους δολοφονεί το «υπάρχω» της κοινωνίας με όρους αυτοκυβέρνησης, αυτο-οργάνωσης και αυτόνομης εκμετάλλευσης πλουτοπαραγωγικών πηγών. Θα υπάρχεις για να εξυπηρετείς το χρέος και η συνολική μορφή οικονομικής και θεσμικής οργάνωσης θα προσανατολίζεται αυστηρά προς αυτό. Τούτο αποτελεί μια ταξική προσέγγιση. Αν όμως το δεις σε ένα ευρύτερο πολιτικά πλαίσιο τότε θα φτάσεις στην ρίζα του προβλήματος που αντιστρέφει στην ουσία το καρτεσιανό μοντέλο. Τότε θα δεις το τέλος των κρατών-εθνών, των Westphalian States, μέσω της υποταγής τους στην ηγεμονία μιας χρηματοπιστωτικής τάξης, η οποία πλέον δεν βρίσκεται σε συμφωνία συμφερόντων με τον παραδοσιακό βιομήχανο, αλλά σε αντίθεση.  Και τούτο κάνει την μεγάλη διαφορά της σημερινής περιπέτειας χρεοκοπίας της χώρας μας, από προηγούμενες. Τις προηγούμενες φορές οι δανειστές επεδίωκαν την ορθολογικοποίηση  της εκμετάλλευσης και του ελέγχου του ελληνικού «υπάρχω», τώρα μόνον οι βιομήχανοι της Δύσης και της Ανατολής έχουν τέτοιο συμφέρον, η διεθνής χρηματοπιστωτική ελίτ επιδιώκει την εξουδετέρωση κάθε δυνατότητας χειραφέτησης από το χρέος. Δεν θέλουν πίσω τα λεφτά τους, αλλά να λειτουργήσουν τα λεφτά τους ως παραδειγματικοί μηχανισμοί εμπέδωσης της ηγεμονίας τους διεθνώς. Μόνον έτσι η υπερσυσσώρευση δεν θα οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη κρίση.

Και ενώ αυτός είναι ο σκοπός, ο πρωθυπουργός της χώρας πασχίζει να διαβεβαιώσει της αγορές ότι θα πληρώσουμε όσα χρωστάμε μέχρι τελευταίου σεντ. Και ποιος του είπε ότι αυτό θέλουν οι αγορές; Δηλαδή ο φίλος του ο Σόρος αυτό θέλει; Αν το θέλανε δεν θα έφταναν (τεχνητά ασφαλώς) το επιτόκιο πάνω από 15%!! Δεν θέλουν πίσω τα λεφτά τους οι άνθρωποι, διότι στο κάτω-κάτω, δεν πρόκειται για δικά τους λεφτά. Την απεμπλοκή του δημοσίου από την αγορά επιδιώκουν, ώστε αυτοί να χαράσσουν ανεμπόδιστα στρατηγική που θα καθιστά την Ελλάδα δόρυ της χρηματοπιστωτικής ελίτ στην ΕΕ. Τις τράπεζες ζητάνε, απαλλαγμένες από οποιαδήποτε κρατική ή ευρωπαϊκή παρέμβαση, αφού δεν φτιάχνεται μια ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα ως υποκατάστημα της FED! Το κράτος υπάρχει στο μυαλό τους για να υποστηρίζει την λειτουργία του τραπεζικού συστήματος και μόνον. Το κράτος του τέταρτου δρόμου δεν είναι πλέον το ουδέτερο κράτος, αλλά το κράτος της χρηματαγοράς. Αυτή η σκοπιμότητα εξυπηρετεί ασφαλώς την σημερινή διεθνή πολιτική των ΗΠΑ, αλλά ανησυχεί τους Γερμανούς και πολλούς άλλους συντηρητικούς ευρωπαίους, καθώς  έτσι το διακυβερνητικό μοντέλο της ΕΕ θα χάσει την ισχύ του και οι επιμέρους κυβερνήσεις την παραδοσιακή νομιμοποίησή τους. Έτσι σύντομα οι Γερμανοί θα χάσουν τον έλεγχο στις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Προφανώς ανησυχεί και την ευρωαριστερά καθώς έτσι το αίτημα εκδημοκρατισμού της ΕΕ παύει να έχει νόημα. Όσο για την κομμουνιστική αριστερά δεν υπάρχει καμία «ανησυχία», καθώς ούτως ή άλλως η ΕΕ είναι ένα αντιδραστικό φαινόμενο.

Η αναστάσιμη σκέψη μου, λοιπόν δεν εγκλωβίζεται στο ερώτημα αναδιάρθρωση ή όχι, πράγμα που είναι πλέον ξεπερασμένο ακόμη και ως καθεστωτικό δίλημμα. Επιτρέψτε μου να πάω λόγω της ημέρας μακρύτερα, επισημαίνοντας ότι αν θέλουμε να βάλουμε νέα θεμέλια στην Ελλάδα, θα πρέπει να  αναπτύξουμε την διαλεκτική του «υπάρχω» και να πάψουμε να αναλωνόμαστε στην ανάλυση της στρατηγικής του «κατέχω» - «σφάλμα» που δεν απέφυγε ούτε η αφεντιά μου να διαπράξει πολλές φορές. Το χρήμα είναι μέσο, το δάνειο είναι μέσο, αλλά με μια μορφή καρτεσιανής προσέγγισης της πολιτικής καταλήγει να γίνεται σκοπός. Τα «μνημόνια» είναι ο μηχανισμός μετατροπής του οικονομικού μέσου σε πολιτικό σκοπό, ο οποίος όμως εκφράζεται μη-πολιτικά: το λέμε ανάπτυξη, βιώσιμη εξυπηρέτηση του χρέους κλπ. Στόχος μας είναι να βγούμε στις αγορές πάσει θυσία, δηλώνει η κυβέρνηση, υποτάσσοντας ασφαλώς το «υπάρχω» στο «κατέχω», αλλά θεωρώντας ότι μόνον έτσι θα μπορέσουμε να υπάρξουμε. Δεν υπάρχεις μέσω της κατοχής από τον άλλον, αλλά μέσω της διαδικασίας απελευθέρωσης. Το μνημόνιο δεν είναι διαδικασία απελευθέρωσης, αλλά, όπως αποδείχθηκε και για τους πλέον δύσπιστους, υποστηρικτικός μηχανισμός της διαλεκτικής της χρηματαγοράς. Άρα, η ανάσταση θα έλθει μόνον αν συνειδητοποιήσουμε ότι το «υπάρχω» μας πρέπει να χειραφετηθεί από τους κατέχοντες το δημόσιο χρέος μας. Αυτό μπορεί να γίνει μόνον μέσω μιας εθνικής στρατηγικής που θα επαναφέρει το «υπάρχω» της χώρας στο επίκεντρο κάθε πολιτικής, απαλλαγμένο από τις συνθήκες που το καθιστούν στοιχείο διαπραγμάτευσης με τις αγορές και την ΕΕ. Για να γίνει αυτό, προϋπόθεση είναι η αυτοκυβέρνηση και η αποσαφήνιση προς τους πάντες ότι την κρίση στις σχέσεις χρηματαγοράς και ΕΕ δεν θα την πληρώσει η Ελλάδα. Βρείτε τα αμέσως μεταξύ σας, θα έπρεπε να τους πούμε, αντί να μας λένε εκείνοι «βρείτε τα»! Αν δεν τα βρουν, απαλλάσσοντας την χώρα από τον μεγαλύτερο μεταπολεμικό εκβιασμό και εφιάλτη, τότε  το πατριωτικό μας καθήκον οδηγεί στην άρνηση του χρέους και στην έξοδο μας από την ΕΕ. Ανάσταση σημαίνει απελευθέρωση του «υπάρχω» της ελληνικής κοινωνίας από αυτούς που, μέσω του χρέους, επιβάλουν μία μεταμοντέρνα κατοχή της χώρας. 

* διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία