Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου *
Δεν ξέρω αν ο άνθρωπος είναι αυτό που τρώει – αν και το πιστεύω – σίγουρα όμως είναι το habitus (του): η σημειωτική δομή του μυαλού του. Το πεδίο και ο τρόπος σχηματισμού της συνείδησης και της αίσθησης, μέσω των οποίων εσωτερικεύεται το περιβάλλον ως παράγοντας που προκαλεί ατομική δράση ή μη-δράση. Άρα, το habitus είναι η ασυνείδητη πολιτική δομή της εμπειρίας μας, το πολιτικό ασυνείδητο που γεννά συνείδηση και καθορίζει όλα τα επιμέρους στοιχεία της κουλτούρας μας: αξίες, στάσεις, συμπεριφορές, προκαταλήψεις, προδιαθέσεις κλπ.
Η προστριβή στην επικοινωνία είναι ο μηχανισμός που σταθεροποιεί το habitus σε ένα πλαίσιο πολιτικών σχέσεων, το οποίο τείνει να αναπαράγει ένα δεδομένο καθεστώς εξουσίας. Η προστριβή είναι η πολιτική τέχνη του Θόδωρου Πάγκαλου, μέσω της οποίας επιχειρείται να αναπαραχθεί το υφιστάμενο καθεστώς στην Ελλάδα. Ο λόγος του είναι ο λόγος της συντήρησης με απολύτως χυδαία «master-signifiers», όπως κοπρίτες, τεμπέληδες, στρατά-σκατά κλπ., στη βάση των οποίων δομούνται αλήθειες - συστήματα συνείδησης και αντίληψης - ικανές να αναπαράγουν τον τρόπο που σχηματίζεται στο μυαλό μας ο κόσμος και ο εαυτός μας, έξω από το τρέχον βίωμα των πραγματικών, καθημερινών σχέσεων εξουσίας στον τόπο μας. Ο κ. Πάγκαλος σε παίρνει από τον υλικό κόσμο που βιώνεις και σε μεταφέρει σε ένα άλλο κόσμο ιδεατό, όπου υπάρχουν ταυτότητες δίχως πολιτικό περιεχόμενο και κυρίως δίχως πολιτικό αίτιο. Υπάρχουν κακοί και καλοί, αγαθοί και πονηροί, ενάρετοι και κοπρίτες, εργατικοί και τεμπέληδες, απατεωνίσκοι που τα τρώνε μαζί και έντιμοι που τρώνε αποκλειστικά όσα παράγουν κλπ. Ο κ. Πάγκαλος βγάζει γλώσσα στην ύπαρξή σου, αλλά εσύ νοιώθεις η βρομόγλωσσα αυτή να είναι δομημένη σε ένα πλαίσιο διακαίου – ασχέτως αν εκφράζει το δίκιο σου ή όχι - ενώ ετούτη είναι στην ουσία δομημένη σε ένα αντιδραστικό habitus (συμπλεγματικού χαρακτήρα). Αυτό το αντιδραστικό habitus, είναι η ύπουλη σημείωση λογής-λογής ολοκληρωτισμών. Και όπως ίσως γνωρίζετε, εκεί όπου το σύμπλεγμα κάνει πολιτική, ο φασισμός κάνει γιορτή!
Ο κ. Πάγκαλος είναι μπαγάσας. Ξέρει ότι συντηρώντας το habitus, που βρίσκεται πίσω από την ανάδειξή του στην πολιτική σκηνή - ενώ παράλληλα συμβάλλει αυτός να αναγνωρίζεται ακόμη ως σημαντικός πολιτικός - συντηρεί το καθεστώς στη χώρα, το οποίο τον ορίζει ως τέτοιον. Μιλά την γλώσσα του καθεστώτος, στο πλέον εκχυδαϊσμένο μάλιστα ιδίωμά της, ώστε να μην σου επιτρέψει να δεις τον κόσμο και τον εαυτό σου έξω από τις σχέσεις που αυτό (το σύστημα) αναπαριστά. Μιλώντας την γλώσσα του Πάγκαλου μαθαίνεις να αναπαριστάς τις κοινωνικές σχέσεις με ένα τέτοιο τρόπο, ώστε η όποια αλλαγή τους εμφανίζεται να δομείται σε ένα απολύτως απολιτικό πλαίσιο. Ιδού γιατί τόση δημοσιότητα σε ότι σαχλαμάρα ξεστομίσει.
Το καθεστώς στην Ελλάδα, που δομείται από την πολιτικο-επιχειρηματική τάξη της χώρας, έχει ζωτική ανάγκη τον Πάγκαλο, ιδιαίτερα σήμερα. Ο κ. Πάγκαλος ανακυκλώνει την ψευδαίσθηση και την ψευδοαντίληψη, μέσω του εκχυδαϊσμένου του λόγου, παρεμποδίζοντας τον ριζοσπαστικό μετασχηματισμό του habitus, που θα πρόκυπτε ως φυσιολογικό πολιτικό αποτέλεσμα, εξαιτίας του ατομικού και κοινωνικού βιώματος της κρίσης στη χώρα μας. Είναι ο άνθρωπος που μαδάει μια πλαστική μαργαρίτα, προφασιζόμενος ότι μόλις την έκοψε από το λιβάδι. Είναι ένας κοινός μπαγασάκος που ξέρει τι κάνει, αλλά δεν ξέρει να κάνει τίποτε άλλο δυστυχώς. Δεν ξέρει να κάνει πολιτική, γνωρίζει μόνον πως θα καταστρέφει την πολιτική. Η προστριβή σε συνδυασμό με τον προβοκατόρικο λόγο, τον οποίο έχει επιλέξει ως στρατηγική επικοινωνίας, είναι βόμβα στα πολιτικά θεμέλια της κοινωνίας.
Δυστυχώς αυτή την βόμβα ενεργοποιούν πολιτικές δυνάμεις και ΜΜΕ που αναπαράγουν τους διάφορους παγκαλισμούς για να τους κριτικάρουν ή ακόμη και να τους αχρηστεύσουν μέσω καταιγιστικών πυρών (νέων λίβελων) από την δική τους πλευρά. Έτσι φτάσαμε όπου ανοίξεις να διαβάσεις τι συζητιέται στην πατρίδα να πέφτεις πάνω σε παγκαλισμούς και αντιπαγκαλισμούς, που ουσιαστικά νεκρώνουν την διαδικασία απομυθοποίησης των κυρίαρχων σχέσεων εξουσίας, οι οποίες μέσω αυτής της δημόσιας προστριβής τείνουν να αναπαραχθούν και να οριοθετήσουν μιαν απολιτική μορφή λύσης στην οικονομική και κοινωνική κρίση στη χώρα μας.
* διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.