Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου *
Λυπάμαι φίλοι, η Ελλάδα ατύχησε και βρίσκεται κυριολεκτικά στο κενό. Το παιχνίδι στην ΕΕ χάθηκε, καθώς στη χώρα δεν υπήρχαν πολιτικοί που θα μπορούσαν να ορίσουν το εθνικό συμφέρον με κανόνα την προστασία της ελληνικής κοινωνίας στη συγκυρία. Τα γράψαμε, τα ξαναγράψαμε, αλλά δυστυχώς ένα ήδη σαπισμένο καθεστώς δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ανοιχτό πληροφοριακό σύστημα. Το μεταπολιτευτικό πελατειακό κράτος κάπου εδώ διαλύεται και μαζί με αυτό καταστρέφεται κάθε δημιουργικό στη κοινωνία.
Και τούτο είναι μεγάλη πολιτική αμαρτία, την οποία δεν πρέπει να αφήσουμε να ολοκληρωθεί. Είναι έγκλημα εθνικών διαστάσεων που διαπράττει το έξαλλο καθεστώς της διαπλοκής, το οποίο απειλούμενο με περιθωριοποίηση μοιάζει να αφηνιάζει. Ο πανικός στα κέντρα των αποφάσεων και στους διαμορφωτές της κοινής γνώμης είναι πλέον έκδηλος. Ούτε ξέρουν τι λένε, ούτε τι γράφουν, ούτε τι σχέδια νόμου συντάσσουν! Κατάντησαν κλαυσίγελοι και δραματικά επιπόλαιοι, δίχως όχι απλώς στρατηγική, αλλά ούτε καν στοιχειώδες μυαλό.
Να σκεφθείτε η πολύπειρος πολιτικός Ντόρα Μπακογιάννη μόλις χθες διαπίστωσε ότι , «ο λογαριασμός πλέον δεν βγαίνει». Γιατί, πότε έβγαινε; Όπως ο κ. Παπανδρέου ανέπτυξε την discourse των ευρωομολόγων κατόπιν εορτής (ένταξη της χώρας σε πτωχευτικό καθεστώς), έτσι και οι νεοφιλελεύθεροι προσβλέπουν σήμερα - πάντα κατόπιν εορτής - σε ευρωομόλογα ανάπτυξης ή κάτι αντίστοιχο και καθόλου νεοφιλελεύθερο! Είπαμε, όταν ακούς «διάσωση» είναι η λογική και η επιστήμη που βρικολάκιασαν. Άσε, για την πολιτική! Δεν τολμώ πλέον ούτε τη λέξη να αναφέρω, καθώς ένα μέρος θεωρεί ότι η έννοιά της προσβάλει την επιχειρηματικότητα και ένα άλλο ότι απειλεί την ίδια την ύπαρξή τους. Φτάσαμε κάθε πολιτική έννοια που αναφέρω είτε να παρεξηγείται, είτε να εκλαμβάνεται ανεκδοτολογικά! Κυριαρχεί η απόλυτη πολιτική ισοπέδωση, ως αντίδραση ενός συστήματος πελατών και πατρώνων στη «θεραπεία σοκ»! Κυριαρχεί το σύμπλεγμα, ενώ οι σκελετοί που κρύβαμε τόσα χρόνια στο ντουλάπι, μοιάζει να έχουν βγει έξω και να μας κυνηγούν!
Κάποιοι μάλιστα παραφρόνησαν, θεωρώντας ότι νοιώθουμε ικανοποίηση όσοι εγκαίρως διείδαμε τη δραματική εξέλιξη της «ισχυρής Ελλάδας» και αφού πρώτα επώδυνα διαπιστώσαμε ότι ουδείς καταλαβαίνει τη καταστροφική πορεία του σκάφους, αυτοεξοριστήκαμε, ως ίστατο μέσο για να αποφύγουμε τον «μαζοχισμό», την αυτογελοιοποίηση και τη μνησικακία των υπερφίαλων ηλιθίων: των σαλεμένων πολιτικών στελεχών, των κρατικοδίαιτων στη κυριολεξία μεγαλοεπιχειρηματιών, νταβάδων και αχυρανθρώπων, καθώς και των εκτός τόπου και χρόνου προοδευτικών υπάρξεων ή της νεόπλουτης υστερίας και αρρωστημένα υπερεξουσιάζουσας δημοσιοϋπαλληλίας. Σήμερα, όταν δοκιμάζουμε να συνομιλήσουμε με κάποιους από αυτούς τηλεφωνικά, παίρνει φωτιά ο δέκτης μας από το σύμπλεγμα που εκρήγνυται σαν ηφαίστειο από μέσα τους. Δεν χαιρόμαστε ανόητοι, πονάμε και καταθλιβόμαστε για τον ξεπεσμό και την συντελούμενη κοινωνική καταστροφή, την οποία δεν μπορέσαμε να αποτρέψουμε – ούτε θα ήταν ποτέ δυνατόν να αποτρέψουμε εντός της ελληνικής κοινωνικοπολιτικής δομής ή έξω από αυτήν και σε κριτική στάση.
Σύμφωνα με τους δικούς μας «λογαριασμούς» το παιχνίδι ήταν εξαρχής χαμένο, διότι από τη μια τα χαρτιά ήταν σημαδεμένα και από την άλλη είχαν αποκλειστεί παίκτες που αν μη τι άλλο θα αναδείκνυαν το στημένο παίγνιο, αναζητώντας μια άλλη δομή παιχνιδιού, με δημοκρατικούς ρόλους στη πολιτεία και στη κοινωνία: μια νέα μεταπολίτευση με φρέσκα υλικά και πολιτικές σχέσεις που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας εντός της ΕΕ και παγκοσμίως. Υπονοώ ένα νέο πολιτικό σύστημα και μια νέα αντιπροσωπευτικότερη και συμμετοχική πολιτειακή δομή με επαναπροσδιορισμό της στρατηγικής της αριστεράς και εκσυγχρονισμό της (πελατειακής) δεξιάς. Τώρα, δεν μας «σώζουν» ούτε συγκυβερνήσεις, ούτε «οικουμενικές», ούτε και ο …θεός αυτοπροσώπως. Ο τελευταίος μάλιστα υποθέτω ότι δεν θα ήθελε ούτε καν να τον ανακατεύουμε σε αυτή την παλαβή περιπέτεια της χώρας, καθώς κανείς θεός δεν είναι αντιεντροπικός! Οι θεοί είναι υπέρ της δημιουργίας και της καινοτομίας και όχι της καταστροφής με έπαθλο την επόμενη «δόση» σου.
Αν είχαμε το θεό μας στην Ελλάδα, θα είχαμε αντιληφθεί ότι οι δρόμοι που απέμειναν (που το καθεστώς έχει επιτρέψει να υπάρξουν) είναι πλέον μόνον δύο: είτε καταστροφή της κοινωνίας και απόλυτη παράδοση του κράτους στην πλέον άπληστη και αχαλίνωτη αγορά που έχει διανοηθεί να υπάρξει στην ΕΕ, είτε ένα σχέδιο σοσιαλιστικού μετασχηματισμού με πλουραλισμό και (αστική)δημοκρατία. Αυτές είναι οι μόνες μη επαναστατικές δυνατότητες. Οι επαναστατικές είναι ποικίλες, μόνον που δεν έχω… διάθεση και χρόνο για καλαμπούρια αυτή την περίοδο!
Το πρώτο προϋποθέτει είτε παραμονή στην ευρωζώνη με άμεση μέση εσωτερική υποτίμηση γύρω στο 50% και γενική εκποίηση της δημόσιας περιουσίας - και στη συνέχεια έχει ο θεός - είτε «εξορία» από την ΕΕ και εφαρμογή ενός διπλού νομισματικού συστήματος για να τροφοδοτηθεί η ανάπτυξη, δίχως να επιβαρυνθεί υπέρμετρα το τραπεζικό σύστημα των δανειστών μας.
Το δεύτερο περιλαμβάνει έξοδο από την ΕΕ με σκληρή διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας, ριζική αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους με δικούς μας όρους εξυπηρέτησης του υπόλοιπου, δημιουργία εθνικού νομισματικού συστήματος υπό μια Κεντρική Τράπεζα που θα ρυθμίζει την κυκλοφορία του, εθνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος και στρατηγικών τομέων της οικονομίας, ενίσχυση του επιχειρηματικού ανταγωνισμού στο εσωτερικό με αποτελεσματικούς φραγμούς στα μονοπώλια. Στο πλαίσιο αυτό απαιτείται επίσης σχέδιο για προσέλκυση άμεσων εξωτερικών επενδύσεων [Foreign direct investments (FDI)] σε τομείς που θα μπορούσαν να επιδείξουν ταχύτατη ανάπτυξη με υψηλή διεθνή ανταγωνιστικότητα και διείσδυση σε νέες αγορές. Διακρατικές συμβάσεις για κοινές επενδύσεις στον τουρισμό και στην ήπια οικολογική μεταποιητική βιομηχανία με φιλόδοξες νέες δυνάμεις της Ευρώπης, της Ασίας και της Ν. Αμερικής. Διακρατικές συμβάσεις για κοινές επιχειρήσεις στην σύγχρονη, φιλική στο περιβάλλον «βιομηχανία αιχμής» με τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Σουηδία, τη Ν. Κορέα, την Ινδία και πολλές άλλες χώρες που θα ενδιαφέρονταν να επενδύσουν σοβαρά και όχι να κάνουν μια ακόμη …αρπαχτή. Άνοιγμα στις αναπτυσσόμενες αγορές με ιδιαίτερο δασμολογικό καθεστώς, επικεντρώνοντας εκ νέου στη μεσόγειο και στον αραβικό κόσμο. Στρατηγική συνεργασία στην οικονομία, στην ενέργεια και σε άλλους τομείς με αναδυόμενες δυνάμεις της Ν. Αμερικής, την Τουρκία, το Ιράν κλπ. Επαναπροσδιορισμός των σχέσεων μας με την Ρωσία: όχι πλέον «πιστή σύζυγος», ούτε «άπιστη ερωμένη» για την ρωσική ηγεσία η Ελλάδα! Ήρθε ο καιρός να μιλήσουμε με τη γλώσσα του κοινού συμφέροντος, ισότιμα και ντόμπρα, για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις και ερμαφρόδιτες σχέσεις σαν τις σημερινές.
Αυτά, ως μια γεύση, ένα μικρό «υπόδειγμα» πρακτικής πολιτικής της υπόθεσης εξόδου από την ΕΕ με σταδιακό σοσιαλιστικό μετασχηματισμό και εξυγίανση του εμπορίου με παράλληλο εκσυγχρονισμό. Δυστυχώς, οι προτάσεις που υποβάλαμε μέχρι τώρα για δημόσιο διάλογο, ώστε η χώρα να αγωνιστεί εντός της ευρωζώνης έχουν χάσει σε μεγάλο βαθμό τη σημασία τους. Τις ξεπέρασαν δυσάρεστα τα γεγονότα και αυτό με κύρια ασφαλώς ευθύνη της κυβέρνησης, αλλά και όλων ανεξαιρέτως των κομμάτων του ελληνικού κοινοβουλίου, τα οποία δεν μπόρεσαν με αρετή και τόλμη να υπερβούν την ιδιοτέλειά τους και να αντιληφθούν εγκαίρως την ουσία και την πολιτική δυναμική της στρατηγικής που υποστηρίξαμε πριν από το ξέσπασμα της κρίσης μέχρι σήμερα.
Συγνώμη για τον πολιτικό κυνισμό αυτού του σημειώματος, αλλά δεν βλέπω κανενός είδους λύση στο κέντρο. Ή θα παραδοθούμε στα πλέον τυχοδιωκτικά συμφέροντα, μετατρέποντας τη χώρα σε ζούγκλα της αναρχοαγοράς (και όχι της αγοράς του έντιμου ανταγωνισμού), ή θα τραβήξουμε για αριστερά και αν έχουμε μυαλό, μετά την ομαδική ψυχοθεραπεία μας, ίσως δομήσουμε ένα δημοκρατικό κράτος με αποτελεσματική διοίκηση, απόλυτη διάκριση εξουσιών, γνήσια πολιτική αντιπροσώπευση, αξιοκρατία, διαφάνεια, προστασία των αδύναμων, επανένταξη των αποκλεισμένων με καινοτόμο, ορθολογικό και σύγχρονο ιδιωτικό τομέα, αποκλείοντας παράλληλα τους κλέφτες και απατεώνες που γέννησε το πάντρεμα του νεοφιλελευθερισμού με το πελατειακό κράτος.
Δεν θα επαναλάβω εδώ τις προτάσεις που διακονώ (Ριζοσπαστική Πλουραλιστική Δημοκρατία) για οργάνωση ενός κοινωνικοπολιτικού μετώπου που θα οραματίζεται την ηγεμονία των αυθεντικά προοδευτικών δυνάμεων και όχι των «προοδευτικάριων» ή των επαρχιωτών του Δυτικού εκσυγχρονισμού. Αυτά τα είπαμε και πλέον επανέρχονται εκ νέου σήμερα ως κρίσιμα διλήμματα για τις πολιτικές δυνάμεις της αριστεράς και όλους ανεξαιρέτως τους δημοκράτες ασχέτως κομματικής ένταξης ή πολιτικής προϊδέασης. Τώρα που οι πρακτικές (διπλωματικές σε μεγάλο βαθμό) προτάσεις (μου) διάσωσης του τρέχοντος επιπέδου ευημερίας στη χώρα μας χάνουν τη σημασία τους, γίνεται μάλλον ευδιάκριτος ο ορθός πυρήνας αυτής της πολιτικής προσέγγισης. Δεν είναι παράδοξο, είναι μαθηματικά διαπιστωμένο σε αντίστοιχες περιπτώσεις! Τώρα που το παιχνίδι της Ελλάδας στην ΕΕ χάθηκε εξοργιστικά ηλιθιοδώς, ή καλύτερα τώρα που το παιχνίδι με την Ελλάδα έδειξε τις προθέσεις και τα αδιέξοδα των συμφερόντων που το διαμόρφωσαν, δεν μένει παρά να αφήσουμε στην πάντα τις κατάρες, τις κλάψες, τις μαγκιές, τους τσαμπουκάδες, τις απειλές και τις 24ωρες και να ασχοληθούμε σοβαρά με την πολιτική αντιπρόταση στην υπόθεση της ταπεινωτικής φτωχοποίησης που διατυπώνει όπως πάντα δημαγωγικά και παραπλανητικά το καθεστώς των διαπλεκομένων. Αν δεν ήρθε τώρα η στιγμή της γνήσια προοδευτικής ανασυγκρότησης, στρατηγικής αναδιοργάνωσης και πολιτικής ανασύνθεσης, πότε θα έρθει;
Θα το ξαναγράψω: αφού θα φτωχύνουμε που θα φτωχύνουμε, φτωχαίνουμε που φτωχαίνουμε, γιατί να μην τολμήσουμε τον εκδημοκρατισμό και την κοινωνική αναδιοργάνωση με βιοοικονομικά κριτήρια, στη θέση του αγοραίου κοινωνικού εξανδραποδισμού; Ποτέ η προώθηση μιας στρατηγικής ισότητας και ελευθερίας δεν έβλαψε κανέναν σε οικονομικά - και ηθικά, φίλοι - αποσαρθρωμένες κοινωνίες! Οι μόνοι που θα περιθωριοποιηθούν θα είναι οι άνθρωποι της διαπλοκής και ο εσμός των οργανικών μελών του καθεστώτος που εγκαθίδρυσε η πολιτικομεγαλοεπιχειρηματική τάξη κατά την μεταπολίτευση. Θα χάσουν δηλαδή την ηγεμονία λαμόγια, «κοπρίτες», πολιτικάντηδες, τυχοδιώκτες και οι …αυθαίρετοι και τα αυθαίρετα κάθε είδους, που κινούνται είτε στον δημόσιο, είτε στον ιδιωτικό χώρο.
Μα, καλά αυτοί δεν λέγανε μέχρι χθες το περίφημο «οὐαὶ τοῖς ἡττημένοις», απειλώντας ότι υγιές και αυθεντικό στη κοινωνία; Ε, καιρός είναι να το βιώσουν κιόλας για να καταλάβουν το ηθικό επίπεδο (τους), το οποίο χαρακτήριζε τα χρόνια της μεγάλης απάτης για όλους σχεδόν τους Έλληνες και κραιπάλης για λίγους, οι οποίοι όμως ήταν εκείνοι που έδιναν τον τόνο του «πολιτισμού» σε αυτή την όμορφη γωνιά του πλανήτη.
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.