Οι αρχηγοί την πάτησαν, γιατί είναι κακοί πολιτικοί…

Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου *

Δίχως τελική απάντηση ως προς το τελεσίγραφο της τρόικας, αλλά με σαφείς ενδείξεις για την απόφαση, έληξε η πρώτη συνεδρία των πολιτικών αρχηγών της Συγκυβέρνησης, σε ότι αφορά στο είδος της τιμωρίας του ελληνικού λαού, ο οποίος εγκλημάτησε ψηφίζοντας τον δικομματισμό, υποστηρίζοντας ή ανεχόμενος  την διαφθορά και την πατρωνία, ενώ έκανε ότι δεν καταλαβαίνει τι είναι διαπλοκή. Αύριο θα συνεχιστεί η συζήτηση, ώστε να μην φανεί ότι η καταδικαστική απόφαση ελήφθη στο πόδι.

Τα πρώτα στοιχεία της καταδίκης του «εγκληματία» ελληνικού λαού δόθηκαν στη δημοσιότητα γενικώς, αποσπασματικώς, με μέτρο, για να μην προκαλέσουν επιπρόσθετο σοκ στους ήδη σοκαρισμένους και όπως πάντα ασαφώς, από τον προεδρεύοντα του πολιτικού συμβουλίου των τιμωρών κ. Λ. Παπαδήμο.  Σύμφωνα με την  ανακοίνωση που ακολούθησε, ο πρωθυπουργός και οι πολιτικοί αρχηγοί συμφώνησαν σε βασικά θέματα, τα οποία μεταξύ άλλων - που δεν κρίθηκε σκόπιμο να αναφερθούν - αφορούν: (1) Τη λήψη μέτρων εντός του 2012 για τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών κατά 1,5% του ΑΕΠ. (2) Την εξασφάλιση της βιωσιμότητας των επικουρικών συνταξιοδοτικών ταμείων. (3) Την αντιμετώπιση του ελλείμματος ανταγωνιστικότητας με τη λήψη μέτρων που περιλαμβάνουν ρυθμίσεις σε διάφορους τομείς, όπως η μείωση του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους, με στόχο την ενίσχυση της απασχόλησης και της οικονομικής δραστηριότητας. (4)Την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με συνδυασμό μέσων που διασφαλίζουν την προαγωγή του δημόσιου συμφέροντος και την επιχειρηματική αυτονομία τους.

Στο σημείωμα αυτό δεν πρόκειται ασφαλώς να σχολιάσουμε το θεατρινίστικο μέρος της παράστασης που ακολούθησε την πεντάωρη συνεδρία. Αν έχουν κρατηθεί πρακτικά, όπως ασφαλώς συνηθίζεται και απαιτείται σε τέτοιες περιπτώσεις από τον δημοκρατικό πολιτικό πολιτισμό και αποφασίσουν να τα γνωστοποιήσουν, τότε θα έχει αξία να σχολιάσουμε συγκεκριμένα την στάση του καθενός εκ των συμμετεχόντων. Στον βαθμό που δεν συμβεί αυτό, οι ατάκες που εκστομίζει ο κάθε πολιτικός αρχηγός στα μικρόφωνα, οι διαρροές των προπαγανδιστικών μηχανισμών και τα εσωκομματικά καμώματα, εάν δεν είναι αδιάφορα σίγουρα αποτελούν … άλλου παπά ευαγγέλιο.

Και μια και το πρόβλημα, όπως φαίνεται, ανάγεται σε επικοινωνιακό παίγνιο, θα ήθελα μετά λόγου γνώσεως να επισημάνω προς τους πολιτικούς αρχηγούς ότι την πάτησαν, διαπράττοντας ένα παιδαριώδες σφάλμα το οποίο θα απέφευγαν εάν είχαν σοβαρή συγκρότηση ως πολιτικοί. Εάν, δηλαδή, είχαν μελετήσει και κατανοήσει την πολιτική ιστορία και τις πολιτικές συμπεριφορές όλων όσοι εμπλέκονται στο παιχνίδι της ελληνικής χρεοκοπίας. Ποτέ σε ένα τέτοιο τελεσίγραφο σαν και αυτό που εξέδωσε η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αντιδράς κατ’ αυτόν τον τρόπο. Δείχνοντας φόβο και τρόμο και εμφανιζόμενος έτοιμος να υποχωρήσεις και να αποδεχτείς στην ουσία τα πάντα που σου ζητούν, αλλά ταυτόχρονα αυτοπροβαλλόμενος ως αντιφρονών και, γιατί όχι, επαναστατών στην βούληση της τρόικας, καταλήγεις να μην σε παίρνουν στα σοβαρά αυτοί που θέτουν τελεσιγραφικώς το πακέτο της πολιτικοοικονομικής συμφωνίας της Ελλάδας με την ΕΕ, το ΔΝΤ και εκπροσώπους των θεσμικών πιστωτών. Έτσι την πάτησαν πολλοί προηγουμένως που, ενώ αποδέχθηκαν στο τέλος όλους τους όρους που εμπεριέχονταν σε τελεσίγραφα που αφορούσαν ικανοποίηση στο πλαίσιο χρεοστασίων ή ενεργειών που χαρακτηρίζονταν απειλητικές ή προσβλητικές της κρατικής ή λαϊκής κυριαρχίας αυτού που εξέδιδε το τελεσίγραφο, δεν έδειξαν στην αρχή διάθεση άμεσης «συμμόρφωσης» και έκδηλης υποταγής.

Μα όλο το παιχνίδι της τελευταίας περιόδου με την ελληνική περιπέτεια σε αυτό ακριβώς αποσκοπεί: στην άνευ όρων συμμόρφωση του πολιτικού συστήματος της Ελλάδας στις επιφανειακά συγκλίνουσες αντιθέσεις των ιδιαίτερων παραγόντων που συγκροτούν την τρόικα. Η συμμόρφωση του ελληνικού λαού γι’ αυτούς είναι ένα άλλο ζήτημα που δεν τους αφορά άμεσα. Το παιχνίδι δεν παίζεται με την ελληνική κοινωνία, αν και αυτή πληρώνει τα σπασμένα. Για την υπόθεση συμμόρφωσης του ελληνικού λαού στους στόχους και το πρόγραμμα της τρόικας, υπόλογη εμφανίζεται η πολιτικοεπιχειρηματική τάξη της χώρας μας. Εάν το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να διαμορφώσει συνθήκες πολιτικής νομιμοποίησης και ανοχής στην στρατηγική της τρόικας για την Ελλάδα, θεωρείται όχι απλώς άχρηστο για τους δανειστές και τους εταίρους μας, αλλά άκρως επικίνδυνο για τα συμφέροντά τους. Ο τρόπος που αντέδρασαν σήμερα οι πολιτικοί αρχηγοί βεβαιώνει και τους πιο δύσπιστους εξ αυτών ότι το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα αποτελείται από «ηγέτες» που απειλούν τα συμφέροντά τους, προσβάλλοντας την στρατηγική τους με την παρελκυστική και λαϊκιστική συμπεριφορά τους.

Κάπως έτσι τα ελεεινά τελεσίγραφα αυτού του τύπου καταλήγουν σε «εχθροπραξίες», ενδεχομένως και σε γενικευμένο «πόλεμο», διαμορφώνοντας μάλιστα  συμμαχίες μεταξύ διεθνών παραγόντων, που στην προκειμένη περίπτωση έχουν πολλά ζητήματα ανοιχτά και επί των οποίων προς το παρόν διχογνωμούν, ενώ αύριο εξ αιτίας αυτών θα μπορούσαν να συγκρουστούν δίνοντας ενδεχομένως την ευκαιρία  στην χώρα να ξεφύγει από το … στενό μαρκάρισμα. Δυστυχώς οι πολιτικοί αρχηγοί δεν κατέχουν από αυτά και το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να σμιλεύσουν ένα όσο γίνεται πιο «γλυκό» και τρυφερό πρόσωπο τιμωρού για την ελληνική κοινωνία, την οποία με απύθμενο θράσος διατείνονται ότι αγωνίζονται να σώσουν από την «ποινή του θανάτου» που εκδόθηκε από τους εταίρους μας, επειδή τα «τρώγαμε όλοι μαζί» και δίναμε λάθος λογαριασμούς.

Τούτο όμως δεν ενδιαφέρει τους εκδότες του τελεσιγράφου, οι οποίοι, ενώ ξεκίνησαν επιδεικνύοντας αλληλέγγυα αισθήματα προς τους κυβερνώντες, κατέληξαν να τους τσουβαλιάζουν κανονικά πριν από λίγο καιρό και να τους θεωρούν απολύτως υπεύθυνους για το αδιέξοδο, που στην ουσία προκαλείται τεχνηέντως από τις υπερβατικές και παραπλανητικές αποφάσεις των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων και την απολύτως ανερμάτιστη με τα ελληνικά οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα, στρατηγική της τρόικας. Ε, με την σημερινή στάση τους οι τρεις αρχηγοί και ο άνθρωπος που διόρισαν πρωθυπουργό, έδωσαν το καλύτερο πρόσχημα για να θεωρηθεί από τους δανειστές και τους εταίρους μας ότι απορρίπτουμε το τελεσίγραφο, ενώ το καρέ του Μαξίμου κάνει ο, τι περνά από το χέρι του για να αποκρυσταλλωθούν οι όροι του σε ένα χρεοστάσιο καταστροφικό ασφαλώς για την κοινωνία και την ελληνική πολιτεία.

Ίσως κάποιοι μετά από αυτά αναρωτηθείτε: «Εσύ πού βλέπεις το κακό;» Ας μην γίνει παρεξήγηση. Ούτε καλό βλέπω, ούτε κακό, ούτε οι παραπάνω αράδες προσεγγίζουν το ζήτημα από την πλευρά της ελληνικής κοινωνίας. Δόξα τω θεώ, μου δόθηκαν αρκετές ευκαιρίες για να το πράξω όπως έκρινα και το έκανα με πλήρη ελευθερία και ευθύνη. Με το σημείωμα αυτό απλώς επισημαίνω ότι σε επίπεδο πολιτικής τεχνικής οι αρχηγοί διέπραξαν σήμερα μία τρομερή γκάφα που θα οδηγήσει σε άμεση επιδείνωση των σχέσεων του ελληνικού πολιτικού συστήματος με τους παράγοντες της τρόικας. Δεν φαντάζομαι ότι το επεδίωξαν, παρότι θα προσπαθήσουν σε δεύτερο στάδιο να το εκμεταλλευθούν επικοινωνιακά εντός της ελληνικής πολιτικής σκηνής, στον βαθμό που οι σχέσεις εκτραχυνθούν. Σημασία έχει ότι και οι τέσσερις έπεσαν σήμερα στην παγίδα που τους έστησαν οι εκδότες του τελεσιγράφου, εξασθενώντας ακόμη περισσότερο την όποια διαπραγματευτική ισχύ τους απέναντί τους. Η επικοινωνιακή διαχείριση της αποψινής συνεδρίασης των τεσσάρων είναι αδύνατον σε αυτή την φάση να τους προσδώσει ισχύ. Παρόμοια κόλπα θα είχαν έννοια πριν καταφύγουμε στον ατομικό μηχανισμό, για να θεωρήσει κανείς ότι θα μπορούσε το επικοινωνιακό τέχνασμα να επιφέρει πολιτικό αποτέλεσμα σε επίπεδο διεθνούς πολιτικής. Τώρα φαίνεται απλώς ως σπαρτάρισμα ψαριού έξω από το νερό. Δυστυχώς, κύριοι αρχηγοί, ισχύ από τον λαό δεν μπορείτε πλέον να αντλήσετε, όπως ποτέ δεν άντλησε δύναμη ο δήμιος από τα θύματά του. 

* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.