Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, τώρα!

Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου *

Τα νέα από τα ευρωπαϊκά κέντρα των αποφάσεων, από την ΕΚΤ και τον τραπεζικό κλάδο δεν είναι καθόλου καλά. Δεν πρόκειται να αναπαράγω σημερινές φήμες για την προοπτική της Ελλάδας στην εξελισσόμενη κρίση, ούτε να σχολιάσω πιθανότητες εφαρμογής επαχθέστατων μεθόδων περαιτέρω περιθωριοποίησης της χώρας εντός της ΕΕ. Αρκετά κατατρομοκράτησε την κοινωνία το ελληνικό καθεστώς των διαπλεκομένων με την σύμπραξη μιας αποτελματωμένης πολιτικοεπιχειρηματικής διεθνούς ελίτ, για να αντιμετωπίσουν από κοινού το κίνημα ριζοσπαστικοποίησης της πολιτικής στην Ελλάδα και την άνοδο της αριστεράς!

Ο στόχος τους, σε κρίσιμο για την χώρα και την κοινωνία βαθμό, επιτεύχθηκε, μόνον που σήμερα η πιθανότητα να βιώσουμε όσα ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ και λοιποί νεοφιλελευθεριάζοντες τοποθετούσαν ως απειλές στο φάσμα μιας Κυβέρνησης της Αριστεράς, μοιάζει ιδιαίτερα αυξημένη, σχεδόν βεβαιότητα! Φαίνεται ότι θα υποστούμε όσα μας κάλεσε η διαπλοκή να αποφύγουμε, καταψηφίζοντας (κυρίως) την αριστερά, η οποία το μόνο που απειλούσε στην πραγματικότητα ήταν το πακτωμένο από το 1974, και ιδιαίτερα μετά το 1990, καθεστώς ηγεμονίας στον τόπο.

Υπαρκτός, ενεργός κίνδυνος είναι ο Μεγάλος Κυβερνητικός Συνασπισμός στην Ελλάδα να φέρει τη χώρα ταχύτατα – προφανώς συμμορφούμενος στους παράγοντες που στήριξαν την εκλογική του επίδοση - σε ανάλογη κατάσταση με εκείνη που απειλούσε ότι θα την έφερνε ο ΣΥΡΙΖΑ - αν αυτός κέρδιζε την εκλογική αναμέτρηση. Και από εκεί κι έπειτα να επιχειρηθεί να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση με νέα αυταρχικότερη, κοινωνικοοικονομικά δολιότερη και αντιδημοκρατικότερη μεθοδολογία (: ένα νέο, ύπουλο «μνημόνιο εξυγίανσης» στη βάση ενός διπλού νομισματικού συστήματος), που θα τοποθετούσε την χώρα σε ένα τέτοιο σημείο ώστε η δημοσιονομική της διάσταση και η λειτουργία της εσωτερικής της αγοράς να μην επηρεάζουν πλέον άμεσα την Ευρωζώνη.

Προσπαθώ να αποφύγω την μεταφορά φημών από το πεδίο της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας, δεν μπορώ όμως να αποκρύψω ότι σχεδόν κανείς στα κέντρα των αποφάσεων δεν πιστεύει ότι το πρόγραμμα της τρόικας είναι ικανό να διασφαλίσει ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να  αποπληρώσει τα δάνεια που λαμβάνει, στο πλαίσιο της παρούσης δανειακής σύμβασης. Το ελληνικό χρέος δεν μπορεί να καταστεί βιώσιμο, υπό τις συνθήκες που μάλλον με μπακαλική αριθμητική και υπερβατικά ορίζει το εφαρμοζόμενο χρεοστάσιο της χώρας. Απλώς, η ελληνική οικονομία έχει καταρρεύσει πλέον και δεν μπορεί να αποδώσει τα αναμενόμενα στη βάση του δημόσιου/τραπεζικού δανεισμού/διακανονισμού, μέσω των «μηχανισμών», που επιλέχτηκε. Είναι αδύνατον να λειτουργήσει η ελληνική οικονομία ως συνολική δομή αν δεν συσταθεί από την αρχή και αυτό δεν  μπορεί να συμβεί εντός της Ευρωζώνης, μοιάζει να συμφωνούν οι περισσότεροι.

Αυτά δεν είναι καινούργια. Εμείς με ευθύνη και σύνεση προσπαθήσαμε να τα εξηγήσουμε από την αρχή της κρίσης, αλλά δυστυχώς είχαμε να αντιμετωπίσουμε την προπαγάνδα λογής-λογής τυχοδιωκτών, που ως κύριο έργο τους έχουν την εξαπάτηση του ελληνικού λαού και τον έλεγχο της πολιτικής του συμπεριφοράς. Νίκησαν οι λαοπλάνοι καταστροφείς και μάλιστα δια της ψήφου ή της αποχής του εκλογικού σώματος, μόνον που θα ήταν αντίθετη προς την δική μας κουλτούρα η προσέγγιση: «ας προσέχατε», εμείς σας είχαμε προειδοποιήσει με ειλικρίνεια, «άντε τώρα να πνιγείτε στο ναυάγιο που σας παγίδευαν οι επαγγελματίες προβοκάτορες των αγορών, με την παραπλανητική μάσκα «διασωστών» του ευρώ (σας)… πάση κοινωνική θυσία»! Όχι, αυτό δεν αποτελεί πολιτική προσέγγιση, είναι παιδισμός και υποκρύπτει αντιδημοκρατική κουλτούρα. Η ελληνική κοινωνία είναι μια βαθύτατα συντηρητική πολιτικά οντότητα, διαβρωμένη πολιτισμικά από την πατρωνία, την παραοικονομία τον ατομισμό και τον καταναλωτισμό. Αυτή είναι, τι να κάνουμε; Πώς θα μπορούσε να είναι αλλιώς; Ρίξτε μια ματιά στον σημερινό Τύπο ή στην σύνθεση της νέας βουλής σε επίπεδο προσωπικού και θα βεβαιωθείτε και οι πλέον δύσπιστοι για το φαινόμενο της πολιτισμικής/πολιτικής οπισθοδρόμησης! Και λύση δημοκρατική δυστυχώς δεν βλέπω, να πηγάζει από κάπου, την στιγμή κατά την οποία η ανάγκη η χώρα να σταθεί στα πόδια της, ώστε να μην βιώσουμε την τραγωδία της κοινωνικής διάλυσης - και άλλες παράπλευρες απώλειες - εμφανίζεται ως επιτακτική.

Ο Μεγάλος Κυβερνητικός Συνασπισμός αποτελεί μαγική εικόνα. Στηρίζεται κοινοβουλευτικά σε μια αφηγηματική απάτη «ευρώ ή δραχμή» και αποτελείται από τα «μπάζα» ενός συστήματος που χρεοκόπησε πολυποίκιλα. Η χώρα δεν μπορεί να κυβερνηθεί έτσι, δίχως να μετεξελιχθεί σε μια ολοκληρωτική, υποτελή πολιτεία, ενσάρκωση της μεγαλύτερης ύβρεως προς την όποια δημοκρατική ιστορίας της. Οι άνθρωποι που βρίσκονται σήμερα στο τιμόνι της χώρας θα αποδειχθούν «ιδανικοί αυτόχειρες», έτσι όπως έχουν μπλέξει στα δίχτυα της Μέρκελ και του χρηματοπιστωτικού λόμπυ. Δεν γίνεται έτσι παιχνίδι και ούτε ασφαλώς να διανοείστε αναδιαπραγμάτευση με την τρόικα. Νομιμοποίηση όρων που υπαγορεύονται από αυτήν θα γίνει, όπως ακριβώς συμβαίνει τα τελευταία χρόνια που χαρακτηρίζονται από την χρεοκοπία του κράτους και την διασκέδαση της από το δίκτυο της διαπλοκής.

Η λύση αναδόμησης σε μια μορφή σύγχρονης δημοκρατικής πολιτεία, υπό τις σημερινές συνθήκες, είναι μια: άμεση σύγκληση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών με θέμα την συγκρότηση Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, ώστε να αντιμετωπιστούν σε άλλη βάση οι νέες προκλήσεις (μεθοδεύσεις) από την πλευρά των Ευρωεταίρων μας. Αν δεν πρόκειται πλέον για επιμέρους διορθώσεις του μνημονίου στην πράξη κατά την εφαρμογή του, αλλά για ένα διαφορετικό στάτους της χώρας στις παρυφές της Ευρωζώνης ή έξω από αυτήν, τότε προφανώς η κυβέρνηση Σαμαρά, που κουτσά στραβά προέκυψε ως προϊόν συναίνεσης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, μάλλον δεν έχει πολιτική έννοια – όχι απλώς αξία! Στην περίπτωση και τυπικής μεταβολής του στάτους της χώρας, απαιτείται εντελώς διαφορετική στρατηγική από την ελληνική πλευρά, που σίγουρα δεν ικανοποιείται από την πρόταση για «τριλοβική κυβέρνηση» - η οποία ασφαλώς δεν απολαμβάνει ακόμη την εμπιστοσύνη της Βουλής.

Ξέρω ότι η πρόταση που κάνω σοκάρει. Συνεκτιμώ τις δυσκολίες εφαρμογής της. Αντιλαμβάνομαι το πρόβλημα που θα προκαλέσει κυρίως στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στο ΚΚΕ. Είναι όμως η μόνη λύση που διασφαλίζει την σταθερότητα στην χώρα μέσω της δημοκρατικής οδού. Η μόνη λύση που ενδυναμώνει πολιτικά την Ελλάδα, προσδίδοντας της ανυπολόγιστη διαπραγματευτική ισχύ στη συγκυρία, αν φυσικά η «Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας» κινηθεί στο αναθεωρητικό πνεύμα που εξέφρασα την προηγούμενη περίοδο και που σε μεγάλο βαθμό ενσωμάτωσαν οι κυβερνητικές προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ.

Ακούγεται και είναι παράδοξο, προσπαθήστε όμως να εννοήσετε ότι στο βαθμό που σήμερα δεν συζητάμε για την απόρριψη του μνημονίου από την Ελλάδα, αλλά για αντίστοιχη κίνηση από το ευρωπαϊκό κέντρο, η προεκλογική τοποθέτηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ είναι απολύτως άστοχη, αφελής, παραπλανητική και επικίνδυνα διασκεδαστική της πραγματικότητας. Αν καταλάβετε περί τίνος πρόκειται, τότε θα δείτε την «τριλοβική κυβέρνηση» να βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα. πριν ακόμη παρουσιάσει στη Βουλή τις προγραμματικές της δηλώσεις. Εάν τίθεται ζήτημα νέου επίσημου στάτους της χώρας, εντός της Ευρωζώνης, περνάμε ασφαλώς σε μια νέα μορφή διαπραγμάτευσης, που δεν νομιμοποιούνται να επιχειρήσουν όσοι πολιτευθήκαν στη βάση τροποποιήσεων κάποιων επιμέρους προνοιών του υφιστάμενου μνημονίου με την τρόικα. Μια τέτοια διαπραγμάτευση θα μπορούσαν ίσως να κάνουν όσοι αποδόμησαν την στρατηγική της τρόικας την προηγούμενη περίοδο. Και αυτοί σίγουρα δεν βρίσκονται στο «μνημονιακό» στρατόπεδο. 

Για να μην φτάσουμε λοιπόν να ζήσουμε νέα, δραματικότερα επεισόδια από το πολιτικό μας «θέατρο σκιών», ας διατηρήσουμε την νηφαλιότητά μας και ως ένδειξη υψηλού πολιτικού πολιτισμού, σοβαρότητας και αίσθησης της πραγματικότητας που διαμορφώνεται εις βάρος της ελληνικής κοινωνίας και του εθνικού συμφέροντος, ας προχωρήσουμε εγκαίρως (ως προμηθείς) στην σύσταση μιας μεταβατικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας με πρωθυπουργό τρίτο πρόσωπο, αποδεκτό από όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα και σύσταση ενός υπουργικού συμβουλίου πολιτικοτεχνοκρατικού χαρακτήρα. Μια τέτοια κυβερνητική οντότητα θα μπορούσε να εφαρμόσει μια δέσμη βασικών αμυντικών πολιτικών και να δρομολογήσει το άνοιγμα της οικονομικής και εξωτερικής μας πολιτικής, καταλήγοντας στην διαμόρφωση συνθηκών για την δημοκρατική επανίδρυση του κράτους και την δημοκρατική ριζοσπαστικοποίηση των θεσμών της πολιτείας μέσω μιας Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης, σε δεύτερο στάδιο.

Δεν θα ήθελα και δεν είναι πολιτικά ορθό να εισέλθω σε λεπτομέρειες που θα αφορούσαν σε βασικούς άξονες στρατηγικής μιας μεταβατικής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας. Αρκεί αυτή τη στιγμή το ζήτημα να απασχολήσει ως πιθανότητα τους πολίτες και τα κόμματα. Δεν είναι σωστό να αναπτύξουμε διεξοδικά όλους τους ορατούς κινδύνους για την χώρα και την κοινωνία (όχι αποκλειστικά οικονομικού χαρακτήρα), τους οποίους σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση που μόλις ορκίστηκε. Άλλη λογική οδήγησε σε αυτή την κυβέρνηση και άλλη λογική απαιτείται για να αντιμετωπισθεί ένας μείζων κίνδυνος αποσταθεροποίησης της χώρας και απόλυτης απορρύθμισης κοινωνίας και αγοράς. Μόνον μια Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας θα αποσοβούσε τον κίνδυνο η ολιγαρχική μορφή διακυβέρνησης της χώρας μας να καταφύγει σε πρακτικές ανάλογες με εκείνες που οδήγησαν στην πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης…

* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.