Η μεθυσμένη ελληνική οικονομία (συμπέρασμα)

Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου *

Διαβάζω παντού ότι η ελληνική οικονομία συμπεριφέρεται σαν μεθυσμένη και διαρκώς παρεκκλίνει  από τον μονόδρομο σωτηρίας της τρόικας. Παρατηρώ επίσης τους πολιτικούς απατεώνες με το δίλημμα «ευρώ ή δραχμή» να διολισθαίνουν, βάζοντας νερό στο κρασί τους: δραχμή στο ευρώ τους! Και τους Έλληνες να ξενερώνουν κυριολεκτικώς από την Ένωση, την ώρα που ο αμερικανικός παράγοντας και τυχοδιωκτικά κεφάλαια αναθερμαίνουν το ενδιαφέρον τους για την Ελλάδα …

Ο «μπεκρής» (Ελλάς) της μεταμοντέρνας μας Ευρώπης δεν σώζεται, ας σωθεί τουλάχιστον ο «ταβερνιάρης» (: Γερμανία, κεντροευρωπαϊκή  βιομηχανική ελίτ ) και οπωσδήποτε η διεθνής συνομοσπονδία των «βαρελοφρόνων» (: χρηματοπιστωτικό λόμπυ)!!

Ακούμε να μας λένε, «η συνταγή του ΔΝΤ ήταν/είναι λάθος», «το μίγμα μεταρρυθμίσεων εσφαλμένο», «οι ελληνικές κυβερνήσεις αναποφάσιστες», ο «λαός απείθαρχος», «η σοσιαλιστική ιδεολογία κυρίαρχη» και άλλα παραμύθια, τα οποία μόνον ένας τύφλα στο μεθύσι παράγοντας μπορεί να αρθρώσει. Η μεθυσμένη ελληνική οικονομία προφανώς έπνιξε/πνίγει στη ζαλάδα της όλους τους σοβαροφανείς οικονομολόγους και πολιτικούς.

Όσοι αντιλαμβανόμαστε την οικονομία ως (δια)κυβερνητικό σύστημα (νόμοι Κυβερνητικής) και ως πολιτική που ορίζει την σχέση: διαμόρφωση των αξιών - ηγεμονία – βιόσφαιρα, γνωρίζουμε και το αναπόφευκτο του κατρακυλίσματος της ελληνικής οικονομίας έξω από την ευρωζώνη. Η μεθοδολογία μας από την μία δεν μας επιτρέπει να αυταπατώμεθα, ενώ από την άλλη μας απαγορεύει να κοροϊδεύουμε τον κόσμο, ποτίζοντάς τον με  το «ποτό της παρηγοριάς».Ο μόνος μας «εχθρός» είναι το timing. Αυτό πράγματι δεν μπορούμε να το προσδιορίσουμε επακριβώς, καθώς δεν είμαστε θεοί που κινούμε τα νήματα της ιστορίας, ή μάγοι που καθορίζουν την στάση αλληλοδρώντων διεθνών παραγόντων σε ένα παγκόσμιο ηγεμονικό παίγνιο. Δυστυχώς είμαστε απλώς «προφήτες» - όπως προσβλητικά μας αποκαλούν οι γραμματείς και φαρισαίοι του καθεστώτος διαπλοκής  -  που βασίζουμε την ικανότητα μας να προβλέπουμε ορθά πολιτικοοικονομικές εξελίξεις στην σημειολογία της Κυβερνητικής.

Θα σας πω λοιπόν το μυστικό της επιτυχίας μας, έτσι για να χάσουν και οι «προφήτες» τον διανοητικό μύθο τους! Δεν είμαστε πιο μάστορες από τους οικονομιστές-λογιστές, ούτε ικανότεροι στο πνεύμα από τον μέσο πολίτη. Απλώς έχουμε εκπαιδευτεί βαθιά στην ανάλυση της δομής της πολιτικής οικονομίας, κατανοώντας πώς ένας μηχανισμός που εξασφαλίζει την πραγματοποίησης μιας ενέργειας, είναι προγραμματισμένος προς ένα σκοπό( έργο), επειδή ακριβώς προγραμματίσθηκε - στρατηγικά κατατείνει – με ένα συγκεκριμένο τρόπο, ώστε να τον πραγματοποιεί. Με δύο λόγια, άμα γνωρίζεις τον στόχο τότε μπορείς να προσεγγίσεις την στρατηγική μέσω της ανάλυσης του προγράμματος. Αυτό αποκαλύπτει τις πολιτικές σχέσεις που χαρακτηρίζουν το συνολικό σύστημα και τείνουν να αναπαράγουν την πολιτική αφήγηση που νομιμοποιεί τον στόχο ως αυτονόητη δράση (αγαθή ή απλώς αναγκαία σκοπιμότητα), προδίδοντας την τελεολογική διάσταση του οικονομισμού, ο οποίος σήμερα έχει την μορφή του νεοφιλελευθερισμού.

Στο βαθμό που προσεγγίσεις την στρατηγική δεν υπάρχουν μυστικά στην συμπεριφορά των ηγεμονικών παραγόντων, είναι προβλέψιμοι, αν και πάντα υπάρχει η πιθανότητα να συμβεί το απρόβλεπτο/αναπάντεχο που θα οδηγήσει με την μορφή του ατυχήματος σε διάλυση (αυτοκαταστροφή) το παρόν Κυβερνητικό σύστημα. Τότε έχουμε αναρχοποίηση και ο στόχος χάνει τα σαφή οικονομικά του χαρακτηριστικά, μέχρι να αποκατασταθεί η ισορροπία με ηγεμονικούς όρους, στη βάση νομιμοποίησης ενός άλλου προγράμματος των νικητών που θα απαιτήσει μια διαφορετική στρατηγική (:νέα δομή πολιτικών σχέσεων). Στο πλαίσιο αυτής της νέας στρατηγικής θα δομηθούν νέα οικονομικά και κοινωνικά μοντέλα, νέοι χρηματοπιστωτικοί θεσμοί και καινούρια νομισματικά συστήματα που θα αναπαριστούν την αξία.

Η οικονομία είναι δηλαδή ένας ηγεμονικός μηχανισμός, που αν δεν τον προσεγγίσεις ως τέτοιον, ούτε τους φιλελεύθερους οικονομολόγους μπορείς να «ψυχολογήσεις», ούτε τους μαρξιστές. Στην πρώτη περίπτωση «ψυχολογείς» τον μεθυσμένο που πίνει για να ξεχάσει κάποιο ατομικό του ατύχημα, ενώ στην δεύτερη εκείνον που χρησιμοποιεί το ατύχημα του πρώτου για να αιτιολογήσει τον φαύλο κύκλο της καπιταλιστικής μέθης. «Ψυχολογώντας» ορθά, προβλέπεις σωστά. Αναλύοντας, όχι απλώς την πιθανή συμπεριφορά του μεθυσμένου στο επόμενο βήμα του, αλλά το γενικότερο σύστημα της κουλτούρας των βαρελοφρόνων εντός της ταβέρνας, όπου παρατηρούμε ο μεθυσμένος Έλληνας να μην μπορεί να πάρει τα πόδια του, καταλήγεις σε ορισμένα βασικά συμπεράσματα:

(1) Η παρέμβαση του ΔΝΤ δεν αποσκοπούσε στην οικονομική σωτηρία της Ελλάδας, αλλά αποκλειστικά στην διαμόρφωση συνθηκών συντεταγμένης χρεοκοπίας, η οποία θα προλάβαινε την γενικότερη αποσταθεροποίηση του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος και της ευρωζώνης (όπως από την αρχή δείξαμε).

(2) Ή η ευρωζώνη θα άλλαζε ριζικά, αποτελώντας ένα πολιτικώς κοινό οικονομικό σύστημα, ή η Ελλάδα θα «εξοριζόταν» (περιθωριοποιείτο) από αυτήν, περισσότερο εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο το κυρίαρχο ελληνικό πολιτικό σύστημα χειρίστηκε και σε σημαντικό βαθμό προκάλεσε την πιστωτική κρίση. Ριζική αλλαγή της ευρωζώνης δεν μπορεί να υπάρξει δίχως πολιτικοοικονομική ένωση της ΕΕ σε επίπεδο ολοκληρωμένης ομοσπονδίας. Και το τελευταίο δεν μπορεί να υπάρξει δίχως μία μείζονα και γενικευμένη κρίση στην ΕΕ, η οποία θα αυξήσει τις πιθανότητες πολυκερματισμού της παρά τις πιθανότητες ομοσπονδοποίησης της θεσμικής δομής της. Παρατηρήστε την αντίφαση σε αυτό το σημείο: Η λεγόμενη οικονομική ολοκλήρωση της ΕΕ ενέχει μεγαλύτερους κινδύνους διάσπασης και νέας ομαδοποίησης συμφερόντων των επιμέρους ελίτ εντός αυτής. Ο σημερινός στόχος του διακυβερνητικού συστήματος ηγεμονίας στην ΕΕ δεν μπορεί πλέον να πραγματοποιείται στο προγραμματικό πλαίσιο που ορίζουν οι σημερινές Συνθήκες, μνημόνια και αποφάσεις συνόδων. Για την αλλαγή του προγράμματος θα απαιτηθεί μεταβολή ολόκληρης της στρατηγικής της Ένωσης, που τελικά θα καταλήξει να μεταβάλει και τον στόχο. Η διαδρομή της βήμα-βήμα ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης φαίνεται να μην μπορεί να πραγματοποιηθεί εξαιτίας των πολλών μεθυσμένων βηματισμών ιδιαίτερων υποκειμένων της ευρωζώνης – με προεξέχουσα την Ελλάδα. Αντίθετα φαίνεται να κυριαρχεί η ουτοπία ότι αν απομονωθούν οι παράγοντες απορρύθμισης του αντιπληθωριστικού συστήματος της ευρωζώνης, πάψουν δηλαδή οι τύφλα στο μεθύσι να περιφέρονται στην ταβέρνα σκοντάφτοντας στα τραπέζια των υπολοίπων θαμώνων, τότε θα δοθεί χρόνος για στενότερη συνεργασία των υπολοίπων στο ίδιο αντιπληθωριστικό πλαίσιο, επιτρέποντας την ανάπτυξη ενός ελεγχόμενου πληθωριστικού μηχανισμού στους ολοκληρωτικά χρεοκοπημένους (Ελλάδα).

(3) Η Ελλάδα δεν είχε απολύτως καμία πιθανότητα να επιβιώσει μακροχρονίως στο ευρώ εξαιτίας της παραγωγικής της συγκρότησης – όπως έχουμε επανειλημμένως εξηγήσει. Η ένταξή της στην ευρωζώνη ήταν σαφές, σε όσους γνωρίζουν οικονομικά, ότι υπονόμευε την ισχύ και λειτουργία του κοινού νομίσματος. Αυτό, όπως επίσης έχουμε εξηγήσει την τελευταία διετία, συνέφερε όλους ανεξαιρέτως τους κερδοσκοπικούς παράγοντες της χρηματαγοράς συγκυριακά. Μην ξεχνάτε ότι η πραγματική οικονομία διεθνώς αντιστοιχεί στο 30-35% της λογιστικά εμφανιζόμενης. Όσο πιο γρήγορα φουσκώνει το μπαλόνι, τόσο μεγαλύτερες υπεραξίες δημιουργούνται και τόσο μεγαλύτερα κέρδη καταγράφουν όσοι ελέγχουν τις παγκόσμιες οικονομικές ροές. Η κρίση στην ευρωζώνη είναι μέρος της κρίσης του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, εξαιτίας της οικονομικής υπερθέρμανσης και της αλόγιστης υπερσυσσώρευσης. Η Ελλάδα υπήρξε παράδειγμα «κρατικής φούσκας». Ενώ τώρα αποτελεί παράδειγμα «ξεφουσκώματος» μέσω εσωτερικής υποτίμησης, η οποία, όμως, έχει και κάποια όρια χρονικά και κοινωνικά, τα οποία τείνουν να ξεπεραστούν. Στο σημείο αυτό προστίθεται αναπόφευκτα η εξωτερική υποτίμηση, εάν δεν θέλουμε η οικονομική κρίση να λάβει την μορφή γενικευμένης πολιτικής κρίσης στην ΕΕ. Μην αναρωτιέστε, λοιπόν, τί δεν πήγε καλά στο πρόγραμμα διάσωσης και καταλήξαμε σε ειδική σχέση με την ευρωζώνη (διπλό νομισματικό). Το πρόγραμμα της τρόικας δεν αποσκοπούσε στην παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ, αλλά αποκλειστικά στην διάσωση των οικονομικών και πολιτικών σχέσεων που ορίζουν την χρηματοπιστωτική λειτουργία διεθνώς και ιδιαίτερα στον κεντρικό κύκλο της ΕΕ. Καθόλου βέβαιο δεν είναι ότι η στρατηγική που εντάσσεται σε αυτό το πρόγραμμα θα ικανοποιήσει τον συγκεκριμένο στόχο της τρόικας. Σε κάθε περίπτωση όμως, αποτελεί πολύ μεγάλη απατεωνιά από την διαπλοκή να θεωρείται ότι στόχος υπήρξε και είναι η ορθολογικοποίηση των οικονομικών της χώρας, ώστε αυτή να καταστεί ικανός παράγων της ευρωζώνης. Ρυθμίσιμο ξεφούσκωμα της ελληνικής οικονομίας επιχειρήθηκε ώστε να μην προκληθεί ευρωπαϊκή και διεθνής έκρηξη, που θα κατέστρεφε τον μηχανισμό διαμόρφωσης αξιών, τον οποίο ελέγχει το χρηματοπιστωτικό λόμπυ παγκοσμίως και τίποτε άλλο.

(4) Η ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη ενίσχυσε τον μεταπρατικό χαρακτήρα της ελληνικής οικονομίας, υποβαθμίζοντας ακόμη περισσότερο τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα της παραγωγής. Αυτό το «έγκλημα» εναντίον του ελληνικού λαού θα πληρώσει η αστική τάξη της χώρας. Στον βαθμό που αποφύγει να επωμιστεί με οικονομικούς και πολιτικούς όρους το κόστος αυτής της ελεεινής – υπέρμετρα καιροσκοπικής –επιλογής, το μέλλον της χώρας θα είναι τραγικό εντός του διεθνούς συστήματος. Η Ελλάδα δεν μπορεί πλέον να υπάρξει ως τόπος όπου θα «ζήσει τον καταναλωτικό του μύθο» κανείς. Ούτε πλέον περιοχή δράσης τυχοδιωκτικών κεφαλαίων. Οι τράπεζες πτώχευσαν και οι επενδυτές αναζητούν ασφάλεια και όχι περιπέτειες με αρπαχτές. Τα κεφάλαια ξανάγιναν συντηρητικά και θα επιστρέψουν στην Ελλάδα όχι για να την αναπτύξουν τεχνολογικά, αλλά μόνον στον βαθμό που εκμεταλλευθούν πλέον με χαμηλό κόστος την εργατική δύναμη μέσω της «δραχμοποίησης» μιας σχετικά κλειστής οικονομίας.

(5) Το μεθύσι μεγάλου μέρους του ελληνικού λαού εξαιτίας κυρίως της επικοινωνιακής στρατηγικής της ελληνικής διαπλοκής, οδηγεί τον κόσμο στην παραφροσύνη. Κάποιοι πιστεύουν ότι υπό τις παρούσες συνθήκες οικονομικής ασφυξίας και γενικευμένης απορρύθμισης του κοινωνικοοικονομικού μοντέλου μπορεί κανείς θα θεραπεύσει τις στρεβλώσεις στο δημόσιο. Όσοι προπαγανδίζουν τέτοιες απόψεις είναι απλώς απολύτως άσχετοι με την οικονομική επιστήμη. Δυστυχώς ουδείς μπορεί να βάλει σοβαρό «χέρι» σήμερα στο δημόσιο, διορθώνοντας χρόνιες παθογένειες του πελατειακού κράτους, όχι απλώς επειδή κυριαρχεί ο κομματισμός και το κράτος πατρωνίας, αλλά επειδή οποιαδήποτε δομική κίνηση θα οδηγούσε σε κοινωνικό χάος της μορφής του τέλους μεγάλων πολεμικών συγκρούσεων. Τα πράγματα γίνονται αντίστροφα απ’ ότι πράττουν οι κυβερνώντες με την συνταγή του ΔΝΤ. Πρώτα αναπροσδιορίζεις το παραγωγικό σου μοντέλο, ενισχύοντας τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα της οικονομίας, μεγεθύνοντας τεχνολογικά την παραγωγικότητα και μετά παρεμβαίνεις στις υπηρεσίες που προσφέρει το δημόσιο, ώστε αυτές να εναρμονιστούν στη νέα παραγωγική σου δομή. Το ζήτημα για την Ελλάδα σήμερα δεν είναι αν θα μεταβάλει την αναλογία κατανάλωσης / παραγωγής, ή εκείνη τριτογενούς / δευτερογενούς, πρωτογενούς τομέα υπέρ των δεύτερων σε κάθε περίπτωση, αλλά το πώς θα το πράξει σε πολιτικό επίπεδο. Το ζήτημα, δηλαδή, δεν είναι αν θα βγούμε από την ευρωζώνη, αλλά με ποιους όρους και υπό ποιες σχέσεις ηγεμονίας εντός της χώρας. Αυτό ακριβώς ήταν το ζήτημα που μας απασχόλησε την τελευταία διετία, αλλά δυστυχώς λίγοι μπόρεσαν να κατανοήσουν. Σήμερα και μετά τις εκλογές, έχουν διαμορφωθεί οι προϋποθέσεις να διαχειριστούν την διολίσθηση της Ελλάδας εκτός ευρωζώνης οι πλέον χυδαίες, διεφθαρμένες και φθαρμένες δυνάμεις του πολιτικού συστήματος. Αυτό ακριβώς είναι το μέγιστο πρόβλημα που πρέπει να απασχολήσει τον ελληνικό λαό, μήπως και βρούμε λιγότερο επώδυνες και καταστροφικές λύσεις στην υπόθεση της γενικευμένης κρίσης που πλήττει την χώρα.