Όπου βρεθώ κι’ όπου σταθώ

     Του Δαμιανού Βασιλειάδη *

   Ελευθέρου γαρ εστι, ταληθή λέγειν

   Μένανδρος

   Μη το ψάχνετε! δε θα καταλάβετε τι εννοώ με τον τίτλο. Δεν πρόκειται ούτε για χρονογράφημα, ούτε για άρθρο, ούτε για ανάλυση από τις συνηθισμένες.

   Έχω γυρίσει σχεδόν όλη την Ελλάδα. Αττική, Θεσσαλία, Μακεδονία, Ήπειρο, Πελοπόννησο και μερικά νησιά. Δεν πήγα, όπως παλιά στην Κρήτη. Μιλάω μόνο γι’ αυτή την περίοδο, την περίοδο της κρίσης.

Είδα ανθρώπους απ’ όλες τις κοινωνικές, πολιτικές και πολιτισμικές τάξεις και βαθμίδες.

Ήθελα να διαπιστώσω, αν ευσταθεί μια θεωρία μου, η οποία για να μην είναι εγκεφαλική και μπορεί εύκολα να αμφισβητηθεί από τον οποιοδήποτε - και με το δίκαιό του-, να έχει στέρεα θεμέλια και να βγαίνει από την πράξη. Οπότε η διαβάθμιση του λάθους θα ήταν κανονικά σχεδόν μηδαμινή.

Πρόκειται βασικά για δημοσκόπηση.

Όπου σταθώ και όπου βρεθώ κάνω μια πρακτική δημοσκόπηση, που δεν είναι πληρωμένη από κάποιο κόμμα ή κάποιους παράγοντες που να βγάζει προς τα έξω τα στοιχεία που θέλουν (εσωτερικά φυσικά άλλα μαθαίνουν), αλλά να έχει τα εχέγγυα της απεικόνισης της πραγματικότητας αυτής καθ’ αυτής.

Ρώτησα γύρω στους πεντακόσιους ανθρώπους. Αφού εισαγωγικά προσπάθησα να αποκτήσω την εμπιστοσύνη τους, ρωτούσα:

«Κάνω μια προσωπική δημοσκόπηση και θέλω να μου απαντήσετε ειλικρινά. Μου λένε: «Σε τι;» Τους απαντώ: «Σε μια θεωρία που έχω και θέλω να διαπιστώσω, αν αποτελεί δική μου μονάχα απατηλή φαντασίωση ή είναι και συνιστά μια σκληρή πραγματικότητα». Έτσι κάπως ξεκινά πάντοτε η δημοσκόπηση:

Δεν υπήρξε κανείς, μα κανείς που δεν προθυμοποιήθηκε να μου απαντήσει, χωρίς ακόμη να ξέρει την ερώτησή μου. Μπορεί με τον τρόπο μου να είχα αποκτήσει αμέσως την εμπιστοσύνη τους, κι’ ας με έβλεπαν τις πλείστες φορές για πρώτη φορά.

Τελικά έθετα το ερώτημα της θεωρίας μου: «Έχω προσωπικά την πεποίθηση, για να μην πω ότι είμαι βέβαιος ότι τα δύο τρίτα των Ελλήνων πριν από την κρίση δεν ήξεραν λόγω πελατειακών σχέσεων και πολυποίκιλης αρπαχτής τι έχουν. Από τα δύο τρίτα τουλάχιστον το ένα τρίτο και παραπάνω έχουν βγάλει τα χρήματά τους έξω και περιμένουν πότε θα πτωχεύσει η Ελλάδα για να έρθουν μετά με τα αυγατισμένα τους χρήματα να λεηλατήσουν την χρεοκοπημένη Ελλάδα μαζί με τους ξένους».

Ρώτησα περί τα πεντακόσια άτομα ανά την Ελλάδα. Το επαναλαμβάνω. Το δείγμα ήταν απόλυτα αντιπροσωπευτικό. Ας μη μπω στις λεπτομέρειες.

Εκτός από έναν που μου είπε συγκεκριμένα: «Εγώ δεν ασχολούμαι μ’ αυτά, προσπαθώ να επιβιώσω, όλοι οι άλλοι ήταν ειλικρινείς μαζί μου και μου επιβεβαίωσαν με το παραπάνω την θεωρία μου.

Λέτε να είναι ψεύτες; Σας ρωτάω. Λέτε να υποκρίνονται; Λέτε να ήθελαν να μου κάνουν την καρδιά και να επιβεβαιώσουν κάτι που δεν πίστευαν; Λέτε, λέτε, λέτε...;

Όλα είναι πιθανά, για να μην είμαστε απόλυτοι. Πάντως η απάντηση ήταν πάντοτε αυτή που σας ανέφερα. Πιστεύω μάλιστα προσωπικά ότι, αν οι άνθρωποι αυτοί ήταν μπροστά στο γυαλί, πιθανόν δεν θα λέγανε τα ίδια. Αυτή είναι η αίσθησή μου. Μπορεί και να γελιέμαι.

Συνειδητοποιείστε: Ρώτησα πεντακόσια άτομα περίπου και η απάντηση ήταν πανομοιότυπη.

Και μη νομίσετε ότι η δημοσκόπησή μου αφορούσε  μόνο τους «δεξιούς», που εξ’ ορισμού για τους περισσότερους είναι λαμόγια. Η ερώτησή μου αφορούσε όλες τις πολιτικές παρατάξεις και αποχρώσεις. Τα δύο τρίτα και το ένα τρίτο δεν αφορούσαν έναν συγκεκριμένο πολιτικό ή κοινωνικό χώρο. Το να βάζει κάποιος μια ταμπέλα στο κούτελό του που να λέει ότι είναι προοδευτικός, ή αριστερός δε σημαίνει πάντοτε ότι δεν είναι λαμόγιο, για να το πούμε λαϊκά, που το καταλαβαίνει ο καθένας ξεκάθαρα.

Άραγε ούτε ένας που κλαίγεται στην τηλεόραση μπροστά δεν έχει βγάλει τα χρήματά του στο εξωτερικό, δεν έχει αγοράσει κάποιο σπίτι στο Λονδίνο και παίρνει νοίκι κάπου 3.000 Ευρώ; Η δεν περιμένει στις ουρές στις τράπεζες του εξωτερικού να καταθέσει τα χρήματά του; Ένα παράδειγμα λέω. Μην πέσετε επάνω μου να με φάτε. Ξέρω από το άμεσο και ευρύτερο περιβάλλον μου ότι απλοί υπάλληλοι, δημόσιοι και ιδιωτικοί, έχουν βγάλει έξω ογδόντα, εκατό, εκατόν πενήντα, διακόσιες χιλιάδες Ευρώ. Να μη μιλήσουμε για τους πλουσιότερους! Άραγε που πήγαν τα εξακόσια δισεκατομμύρια Ευρώ των Ελλήνων που κυκλοφορούν στις τράπεζες του εξωτερικού; Και είναι μόνο εξακόσια δισεκατομμύρια ή διπλάσια και τριπλάσια; Όλοι αυτοί δεν εύχονται να φαλιρίσει η Ελλάδα, για να την αγοράσουν μετά ολόκληρη κι’ εμάς μαζί της;

Βέβαια την κύρια αιτία αυτής της θλιβερής κατάστασης έχουν οι πολιτικοί που κυβέρνησαν και δεν κυβέρνησαν, με διαφορετική ευθύνη η κάθε πλευρά. Την κύρια ευθύνη βασικά έχει εκείνος που έχει εξουσία. Και επιπλέον το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι, χωρίς εξαίρεση.

Έχω την εντύπωση ότι αν δεν υπήρχε η παραοικονομία για την οποία κατ’ ουσίαν μιλάω, η Ελλάδα θα είχε ήδη παραλύσει.

Όμως δεν είδα κανέναν εδώ και σαράντα χρόνια μπροστά στην τηλεόραση να παραδέχεται το παραμικρό. Όλοι κλαίνε και οδύρονται. Πρώτοι και καλύτεροι οι καναλάρχες με τους πληρωμένους δημοσιογράφους, που κόπτονται και οδύρονται για τους καημένους Έλληνες φουκαράδες.

Σπαραξικάρδια είναι η στάση τους για τον ελληνικό λαό.

Μου’ ρχεται να τους συλλυπηθώ για τον απερίγραπτο σπαραγμό που αισθάνονται για τον χειμαζόμενο ελληνικό λαό!

Τέτοια υποκρισία και λαϊκισμό θα τον ζηλεύουν πολλοί ανά την υφήλιο.

Τέλος πρέπει να πω και τα δικά μου συμπεράσματα, που επιβεβαιώθηκαν και επιβεβαιώνονται από τη δημοσκόπησή μου, που συνεχίζεται. Στην Ελλάδα, πριν από την κρίση τα δύο τρίτα δεν ήξεραν τι έχουν, συσσωρεύοντας τα δανεικά που σκορπούσαν οι κυβερνήσεις και όπως είπα, λόγω πελατειακών σχέσεων και αρπαχτής.

Μόνο το ένα τρίτο υπέφερε τότε, δηλαδή πριν από την κρίση. Τώρα με την κρίση ζει σε απόλυτη εξαθλίωση. Τα δύο τρίτα έχουν ακόμη αρκετό λίπος. Τώρα αρχίζει και λιώνει κι’ αυτό.

Έτσι στην Ελλάδα θα σχηματιστεί η κοινωνία του ενός τρίτου και λιγότερο. Το ένα τρίτο θα απολαμβάνει τα πάντα και τα δύο τρίτα θα προλεταριοποιηθούν.

Και το τελευταίο συμπέρασμα. Μη νομίσετε ότι θα ξεσηκωθούν, επειδή έχουν προλεταριοποιηθείΜΚΟ, που κινητοποίησαν τους λαθρομετανάστες. Για τους Έλληνες, ποιος νοιάζεται; Αν σκεφτούμε μάλιστα ότι οι γνωστοί και μη εξαιρετέοι κύκλοι θεωρούν εκ προοιμίου τους Έλληνες εθνικιστές, ρατσιστές και λοιπά και λοιπά. Τα ξέρετε άλλωστε, να τα λέμε τώρα;

Περιμένω στο ακουστικό μου. Μήπως φιλοτιμηθεί κανείς και μου απαντήσει, αν συμφωνεί ή διαφωνεί και αν επιθυμεί να του πάρω συνέντευξη, μπας και υπάρξει άλλη άποψη, που δεν πιστεύω. Όμως ενώπιος ενωπίω και με ανθρώπους που δεν υποκρίνονται και επιπλέον έχουν το θάρρος της γνώμης τους, για να επιβεβαιωθεί το γνωμικό του Μενάνδρου: «Ελευθερία γαρ εστί, ταληθή λέγειν»!

Τη δημοσκόπηση την έκανα, θέλοντας να βγάλω μερικά συμπεράσματα για το δια ταύτα. Εξηγούμαι: Αν τα δύο τρίτα είναι, ας δώσουμε τον χαρακτηρισμό, διεφθαρμένα (ως το μεδούλι ή όχι δεν έχει σημασία στην περίπτωσή μας), δεν μπορούμε να περιμένουμε απ’ αυτούς των δύο τρίτων να μας σώσουν. Αν το πουν να είσαστε βέβαιο ότι είναι φαρισαίοι, υποκριτές.

Συνεπώς απομένει το ένα τρίτο, που κράτησε την αξιοπρέπειά του. Άρα, αν είναι να προκύψει κάποια θετική προοπτική σ’ αυτόν τον έρμο τόπο, δεν μπορούμε να βασιστούμε παρά μόνο στο ένα τρίτο. Αν δηλαδή, για να το κάνω πιο λιανά, θέλουμε τα κακώς κείμενα να αλλάξουν, να σταματήσει η παρακμιακή πορεία του τόπου, είμαστε υποχρεωμένοι να κινητοποιήσουμε το ένα τρίτο, αυτό το κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας, που είναι ακόμη σχετικά ή εν πάση περιπτώσει ακόμη υγιές. Ποιος θα το κάνει; Είναι ένα ερώτημα που θα ασχοληθούμε σε επόμενο άρθρο. Πάντως ένα είναι βέβαιο: Με φθαρτά και σάπια εργαλεία δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις αλλαγής, για να βγούμε από την κρίση. Και για να γίνει σαφές. Οι Έλληνες πολίτες του ενός τρίτου υπάρχουν σε όλες τις κοινωνικές και πολιτικές τάξεις και παρατάξεις. Δεν υπάρχει αποκλειστικότητα σ’ έναν κοινωνικό ή πολιτικό χώρο. Προσωπικά θα τους χαρακτήριζα ως πατριώτες. Αλλά αυτή είναι η δική μου εκτίμηση. Αν θέλετε την λογαριάζετε, αν θέλετε όχι. Περί αυτού όμως έχω αποδεικτικά στοιχεία.

Αυτό ήταν το αποτέλεσμα και το συμπέρασμα της δημοσκόπησης. Και να το αρνηθείτε, η αλήθεια δεν αλλάζει.

Αθήνα, 26.8.2012

* εκπαιδευτικού, συγγραφέα