«θα προτιμούσα όχι»*

γράφει ο Απόστολος Λυκεσάς 

Μου λένε: θα πρέπει να διαχωρίσεις τον σκοπό από τα μέσα που χρησιμοποιούνται. Τα μέσα είναι μια τεχνική διαδικασία γρήγορης ωρίμανσης. Τα μέσα μπορεί να εμπεριέχουν βία αλλά τη βία την καταδικάζουμε από όπου κι αν προέρχεται. Κλείσε τα μάτια και θα δεις το μέλλον σαν ολόγιομο φεγγάρι σε γεμάτο πιάτο. Ο σκοπός είναι ιερός. Μόνο ο σκοπός μπορεί να είναι ιερός, τις ιερές αγελάδες τις σφάξαμε για να ξεκινήσουν τα καράβια. Ανέβα λοιπόν στο καράβι που έχει σαλπάρει.

Τους απαντώ: θα προτιμούσα όχι

διότι μοιάζει αυτός που με σκότωσε να θέλει τώρα να με αναστήσει και επιπλέον ως αναστημένος να μην μοιάζω καθόλου μ’ αυτό που είχα υπάρξει.

Μου λένε: τι σε κόφτει; Συμβασιούχος ήσουνα συμβασιούχος θα είσαι. Για το κράτος δούλευες για το κράτος θα δουλεύεις. Βάλε το όνομά σου στη λίστα, ξέχασε, η λήθη είναι λυτρωτική, νομιμοποίησέ μας και θα σου πλέξουμε εγκώμια, θα δεις.

Τους απαντώ: θα προτιμούσα όχι

διότι τότε θα ήταν σα να παραδέχομαι ότι είχα ήδη επιλεγεί με διαδικασίες που αν δεν ήταν βρώμικες ήταν τουλάχιστον σαθρές, με αστερίσκους και έναν οχετό από υπονοούμενα. Επιπλέον θα ήταν σα να είχα δώσει το δικαίωμα σε αυτούς τους ανθρώπους να επικυρώνουν, να επαινούν ή να αποδοκιμάζουν, τις επιλογές μου  κατά πως τους βολεύει κι αυτό να το θεωρώ αντικειμενική αποτίμηση του βίου μου.

Μου λένε (πονηρά στ’ αυτί): έχουμε ετοιμάσει έναν διαγωνισμό με πατρόν που μπορεί να προσαρμοστεί σε όλες τις ανάγκες, όλα τα σώματα, έναν διαγωνισμό που θα εκτιμήσει τις δεξιότητες σου και θα τις μετατρέψει σε παραγωγικής μορφής δυνατότητες. Το μέλλον θα είναι ροδαλό και άχραντο σαν επιδερμίδα μωρού.

Τους απαντώ: θα προτιμούσα όχι

διότι είναι αποδεδειγμένο ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι ανίκανοι να θαυμάσουν οτιδήποτε δεν κατανοούν, οπότε πώς γίνεται εγώ να ενθουσιαστώ με κάτι που αντιλαμβάνομαι και το οποίο μου προκαλεί εμετικής μορφής απέχθεια;

Μου λένε: μην είσαι αφελής, τρούπωσε, κι ύστερα θα βρεις τρόπο πάλι να πεις τα δικά σου, γίνε νεροσυρμή, θα το τρυπήσεις το φράγμα, το θέμα είναι να είσαι μέσα στο παιχνίδι.

Τους απαντώ: θα προτιμούσα όχι

διότι η εικόνα είναι παραπλανητική, κανονική fata morgana, αντικατοπτρισμός, και σίγουρα ανεπίτρεπτη αφέλεια, σα να πιστεύω πως κατουρώ και γεννιέται όαση καταμεσής της ερήμου Γκόμπι. Δεν θα είμαι τίποτα παραπάνω από το Παπαδιαμαντικό σκυλί δεμένο απ’ τον αφέντη του με κοντό σκοινί.

Μου λένε: μην στεναχωριέσαι με σκέψεις που προσπαθούν να διακρίνουν το περιεχόμενο νοημάτων τα οποία βρίσκονται μεν πέραν της ηθικής όμως δεν συνορεύουν με το ανήθικο, παρά μόνο με την επικράτεια της πολιτικής. Εσύ χρειάζεσαι δουλειά, αυτό είναι το πρόταγμα. Αλλιώς πας χαμένος, έρμε.

Τους απαντώ: θα προτιμούσα όχι

διότι θα ήταν σαν να ενθάρρυνα το Μαύρο να επεκταθεί σαν καρκίνωμα σε ολόκληρη την χώρα, σα να έριχνα λίπασμα στην αυθαιρεσία και τον κυνισμό, σαν να αποδεχόμουνα τον φιλοτομαρισμό, την ασπόνδυλη συνείδηση, την αποκτήνωση.

* Πρόκειται για την φράση που επαναλαμβάνει ο ήρωας του Χέρμαν Μέλβιλ, στην νουβέλα «Μπάρτλμπυ, ο Γραφέας: Μια ιστορία της Ουώλλ Στρητ»,
μετάφραση: Αθηνά Δημητριάδου, Άγρα, 2011