58 κλεπταποδόχοι μιας πλαστής ελπίδας κάνουν έκκληση για σοσιαλδημοκρατική ανασυγκρότηση…

Σημειώνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος *

Ξέρουν φαντάζομαι κάμποσοι από τους 58 συμπολίτες μας, που συνυπογράφουν την πρόταση για τη δημιουργία ενός κοινού πολιτικού φορέα της κεντροαριστεράς, πως τους εκτιμώ. Δυο-τρεις μάλιστα από αυτούς πως τους αγαπώ. Άρα, δίχως παρεξήγηση θα τους έλεγα με τα λόγια του Οδυσσέα Ελύτη: «Ά τέ να χαθούμε παλιοτόμαρα μιας ευτυχίας πέμπτου ή έκτου ορόφου»!

Η ιδέα που διακονείτε δεν είναι καινούργια, ούτε η ανάγκη που προβάλετε. Αργήσατε, ωστόσο, πολύ περισσότερο από 58 μήνες για να αφυπνιστείτε και να αρθρώσετε αυτά που έπρεπε να υποστηριχθούν την εποχή που ο κ. Σημίτης επέστρεφε στον κ. Παπανδρέου το «δαχτυλίδι», ή καλύτερα το κόσμημα του στέμματος της «προοδευτικής παράταξης»! Κάποιοι από εσάς αργότερα υποστηρίξατε τον κ. Βενιζέλο και αμέσως μετά ξανά-μανά την παρέα που δρομολόγησε την πτώχευση εντός του ευρώ με εσωτερική υποτίμηση, η οποία υπονόμευσε θανάσιμα κοινωνία και θεσμούς. Και σήμερα έρχεστε, μετά την άμεση ή έμμεση υποστήριξη, ή απλώς σιωπηρή ανοχή προς την λεγόμενη «μνημονιακή στρατηγική», δηλαδή την θέσπιση μιας τόσο οδυνηρής όσο και αδιέξοδης πρακτικής εφαρμογής του «ατομικού μηχανισμού διάσωσης της Ελλάδας» και λέτε: Η ανασυγκρότηση δεν θα είναι μόνο οργανωτική, αλλά βαθιά πολιτική […] Η ισχυροποίηση της ευρύτερης κεντροαριστερής παράταξης θα αποσυμπιέσει τη σημερινή αίσθηση της εμφύλιας αντιπαράθεσης. Θα συμβάλει στην αποκατάσταση μιας ελάχιστης εθνικής συναίνεσης ώστε ο πολιτικός αντίπαλος να μην γίνει πάλι εσωτερικός εχθρός. Θα επαναφέρει την πολιτική και κοινωνική δυναμική στον αστερισμό της δημοκρατίας και του πλουραλισμού. Θα συνδέσει την εθνική ανασυγκρότηση με ένα προοδευτικό και ρεαλιστικό πρόγραμμα αλλαγών στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Θα ενισχύσει τις φιλελεύθερες εκσυγχρονιστικές φωνές στη ΝΔ και τις δημοκρατικές φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις στον ΣΥΡΙΖΑ».

Μάλιστα, ας πούμε πως συμφωνούμε – αν και θυμώνω όταν διαπιστώνω να κάνετε nodal point το περί δήθεν «εμφύλιας αντιπαράθεσης» - με την έννοια, όμως, πως 58 κλεπταποδόχοι μιας πλαστής ελπίδας κάνουν έκκληση για σοσιαλδημοκρατική ανασυγκρότηση! Και αυτό είναι η πραγματική πολιτική ουσία της ιδέας σας, την οποία, δυστυχώς για εσάς, προπαγανδίζει τελευταίως συστηματικά αν και αλλοπρόσαλλα, με διαφορετικούς μάλιστα τρόπους και κομματικά σχήματα, η κεφαλαιώδης διαπλοκή! Αυτό και μόνον ζημιώνει αφάνταστα το «πνεύμα» της πρωτοβουλίας σας.

Το αντίθετο αυτού έχει διασώσει μέχρι σήμερα τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι πολύ καθυστερημένες μεταβολές (: μετασχηματισμός) στο θεσμικό, πλουραλιστικό και πολιτικοπολιτισμικό επίπεδο που υπαινίσσεστε ή προδηλώνετε θα απαιτούσαν πριν από όλα ένα εναλλακτικό φορέα επικοινωνίας. Τίποτε προοδευτικό δεν μπορεί να έχει φορέα την διαπλοκή! Είναι οξύμωρο, είναι προσβολή στη κοινή εμπειρία μας στην Ελλάδα, είναι ύβρις προς τον ευαίσθητο κοινωνικοπολιτικώς πολίτη! Καλά, δεν αντιλαμβάνεστε πως αν δεν απεγκλωβιστεί η κεντροαριστερά από την διαπλοκή θα παραμείνει ένα απαξιωμένο, κατάπτυστο συνονθύλευμα καιροσκόπων, κλεπταποδόχων της πλαστής ελπίδας ευημερίας που προκάλεσε η ανώριμη έως επιτήδεια ένταξη της χώρας στην ευρωζώνη;

Δεν καταλαβαίνετε πως αυτήν την μεγάλη «αμαρτία» της δεξιάς, κεντροδεξιάς και κεντροαριστεράς αν δεν την αντιμετωπίσετε με θάρρος, απροκατάληπτα και σοσιαλιστικά δεν θα μπορέσουμε να ξεκολλήσουμε από το σημερινό πολιτικοοικονομικό τέλμα; Δεν καταλαβαίνετε πως μόνον μια κυβέρνηση της αριστεράς και όχι της κεντροαριστεράς θα μπορούσε σήμερα να διεξάγει σοβαρή πολιτική διαπραγμάτευση με Βερολίνο- Βρυξέλλες και τους υπόλοιπους παράγοντες που ενέχονται στην ελληνική κρίση, στη βάση του παραγωγικού προβλήματος που προκάλεσε (: όξυνε) η ένταξή μας στην ευρωζώνη και της τραγικής μορφής που αυτό έλαβε με την μορφή της διαδικασίας συντεταγμένης πτώχευσης; Συνεχίζετε να αποσιωπάτε το γεγονός που επισημαίνω (και εγώ μεταξύ άλλων) επί τόσα χρόνια, ενώ έρχεται χθες και το εκφράζει ευθαρσώς ο ίδιος ο Διευθυντής του Τμήματος Στρατηγικών Παγκοσμιοποίησης και Ανάπτυξης της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών Heiner Flassbeck: πως δηλαδή, «η Γερμανία όταν αποφάσισε να τονώσει την οικονομία της, ακλούθησε μια νεοκλασική συνταγή, να μειώσει τα εργατικά κόστη και άρα να μειώσει και το κόστος παραγωγής. Όταν μπήκαμε στο ευρώ όλοι μας, ένα προϊόν που κανονικά κοστίζει 100 ευρω για να παραχθεί, στην Ελλάδα κόστιζε 140 ευρώ για να παραχθεί, ενώ στην Γερμανία 80 και στην Γαλλία 110... Άρα η Γερμανία έγινε ο προμηθευτής όλων των υπολοίπων χωρών σε πάρα πολλά είδη γιατί ήταν φθηνότερα... Βέβαια δεν είχαμε ακριβώς τα χρήματα να τα αγοράσουμε άρα δανειστήκαμε [μας προσφέρθηκαν απατηλά και σχεδόν προκλητικά] λεφτά για να τα αποκτήσουμε. Και έτσι η Γερμανία έγινε ο δανειστής και οι άλλες χώρες οι δανειζόμενοι».

Έτσι, κτίστηκε η πλαστή ευημερία και στρεβλώθηκε ακόμη περισσότερο το ήδη αφάνταστα προβληματικό αναπτυξιακό μοντέλο της Ελλάδας. Αν μάλιστα λάβεις υπόψιν επιπλέον και το πελατειακό καθεστώς που αγωνίστηκαν και ευνοήθηκαν από το ευρώ να συντηρήσουν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, μαζί με την αισχρή και άπληστη διαπλοκή της πολιτικής και μεγαλο-επιχειρηματικής τάξης, αντιλαμβάνεσαι ίσως το μέγεθος του Διαρθρωτικού παραγωγικού και θεσμικού προβλήματος. Ούτε η εθνική οικονομία «δουλεύει» έτσι, ούτε η αγορά, ούτε ασφαλώς η αστική, πλουραλιστική δημοκρατία, μακροχρονίως! Έκτισες το παλάτι σου στην άμμο και σήμερα με θράσος λες «τα φάγαμε όλοι μαζί»!

Τότε τί κουβεντιάζουμε; Δεν νομίζω πως ενδιαφέρει αυτή τη στιγμή την κοινωνία η διάσωση και αναδιοργάνωση της κεντροαριστεράς. Αυτό είναι ζήτημα μικροπολιτικής, ενώ η χώρα έχει σοβαρότατο πρόβλημα μακροπολιτικής. Κάτι ανάμεσα στην ανερμάτιστη και χυδαία πολιτική στάση και συμπεριφορά της κυβέρνησης ΝΔΠΑΣΟΚ, από την μια πλευρά, και της ομολογουμένως θολής και σε μεγάλο βαθμό δειλής και δίχως έμπνευση στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ, από την άλλη, δεν χωράει αυτή τη στιγμή. Πιθανόν λοιπόν οι «58» να παρεμβαίνουν για την μεθεπόμενη περίοδο, ή να επιδιώκουν να ενισχύσουν την προοπτική της αριστερής μεταρρύθμισης δια της αναδιοργάνωσης του προοδευτικού φιλοευρωπαϊκού χώρου. Αν συμβαίνει το δεύτερο καλά κάνουν (στοχάζονται) γενικώς και με βρίσκουν σύμφωνο. Το πράττουν όμως λάθος!

Εδώ απαιτείται ριζοσπαστισμός καί σε μικρο- καί σε μακρο-πολιτικό επίπεδο. Η Ελλάδα δίχως ένα μακροχρόνιο Εθνικό Σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης και εκδημοκρατισμού δεν έχει καμία κοινωνικά προοδευτική τύχη. Αυτό προφανώς προϋποθέτει κοινωνική συναίνεση, σοσιαλιστικό προσανατολισμό για αναδιανομή και ενίσχυση του παράγοντα εργασία - αντί για εξευτελισμό του - καθώς και πολιτική αποφασιστικότητα στην διαπραγμάτευσή μας με τους ιδιαίτερους παράγοντες της τρόικας. Και αυτό δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να πράξουν εκείνες οι πολιτικές δυνάμεις που στήριξαν τις «κυβερνήσεις- Κουίσλινγκ», ενώ στηρίχτηκαν στην διαπλοκή την οποία υπηρετούν με ιδιαίτερο μάλιστα σφρίγος ακόμη και σήμερα…

Καλή επιτυχία λοιπόν στην πρωτοβουλία των «58», αλλά αυτή (: η επιτυχία) απαιτεί προσωπικές και ομαδικές «θυσίες» από τους ίδιους, θαρραλέα αυτοκριτική και κατανόηση πως οι εποχές άλλαξαν: Πρωταγωνιστικό ρόλο δεν θα μπορούσε να έχει η «σοσιαλδημοκρατία» στην Ελλάδα, αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη, αν προηγουμένως δεν υφίστατο σε μικροπολιτικό επίπεδο αυτά που υπέστησαν οι σταλινικοί την προηγούμενη περίοδο, παρακολουθώντας να καταρρέει ο κοινωνικοπολιτικός μύθος που κατασκεύασαν. Η σοσιαλδημοκρατία θα αποκτήσει ξανά σοβαρή πολιτική υπόσταση στον βαθμό που ιδεολογικοποιηθεί σε μια απολύτως νέα βάση προώθησης του δημοκρατικού αγωνισμού και θεσμικής ενίσχυσης του πλουραλισμού, στο πλαίσιο της αναλογικότητας, της διαφάνειας, ενίσχυσης της συμμετοχής των πολιτών στις αποφάσεις, της αξιοκρατίας και της ανάδειξης των εργαζομένων σε αποφασιστικό παράγοντα μιας τεχνολογικά προηγμένης επανάστασης στον δευτερογενή και πρωτογενή τομέα της ελληνικής παραγωγής.

* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.