Τηλεόραση δεν βλέπω, επειδή φροντίζω την ψυχοσωματική μου υγεία... Βλέπετε, παλαιοτέρα, όταν έριχνα μια κλεφτή, ενοχική ματιά σε αυτήν, αποθαρρυνόμουν τόσο πολύ για την εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας, που στη συνέχεια αδυνατούσα να καλλιεργώ δημιουργικά και να αναπτύσσω ορθολογικά τις ουτοπίες μου.
«Ευτυχώς» η κ. Αφροδίτη Γραμμέλη, (δεν την γνωρίζω προσωπικά) συνεχίζει να παρακολουθεί τα κανάλια, από το πρωί μάλιστα, και μας ενημερώνει δια της ηλεκτρονικής έκδοσης του «Βήματος», υπό τον τίτλο «αισθητική σκυλάδικου»: «Λαϊκή τραγουδίστρια στο πάνελ του «Πρωινού mou», τρεις-τέσσερις χορεύουν στο «Dancing with the stars», σε μόνιμη βάση είναι καλεσμένοι σε εκπομπές όπως «Η Γερμανού ξανάρχεται», «Τα Καρντάσιανς», «Ελένη», «Μίλα» κ.ο.κ. Η αισθητική των περισσότερων εκπομπών που αποφάσισαν να τιτλοφορούνται τοκ σόου συνάδει απόλυτα με αυτήν της λαϊκής πίστας. Από τη στιγμή που τα πρωινάδικα τους θεώρησαν απαραίτητο συστατικό της συνταγής τους - μόνο σε αυτή τη χώρα χορεύουν τσιφτετέλια και ζεϊμπέκικα πρωί-πρωί -, οι διάττοντες αστέρες της πίστας βρήκαν μόνιμη θέση στον τηλεοπτικό πλανήτη. Μπροστά στο θλιβερό θέαμα με την ερμηνεία ή, για την ακρίβεια, την «εκτέλεση» των σουξέ τους, πολλοί και οι παρουσιαστές οι οποίοι αγαλλίασαν, υποκλίθηκαν, ενθουσιάστηκαν. Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκονται άλλωστε […] Η ένσταση για την αναγκαιότητα της τηλεοπτικής παρουσίας των παραπάνω ουδεμία σχέση έχει με το λαϊκό τραγούδι. Όπως και οι περισσότεροι εξ αυτών. Το λαϊκό τραγούδι είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής κουλτούρας και παράδοσης και μακάρι να ετιμάτο αναλόγως […] Εν προκειμένω μιλούμε για κακέκτυπα τα οποία τραγουδούν άσματα κακής ποιότητας και φυσικά κάνουν καριέρα λόγω ντεκολτέ και φράντζας. Ανόητοι στίχοι, άθλια μουσική, ακόμη και χυδαιότητα η οποία είτε υπονοείται σαφέστατα είτε δηλώνεται κανονικά. Αυτοί λοιπόν σήμερα θεωρούνται ελκυστικά τηλεοπτικά πρόσωπα και καλούνται ως διασκεδαστές και ενίοτε ως αμπελοφιλόσοφοι της κοινωνικής πραγματικότητας στις εκπομπές. Και μετά απορούμε γιατί...»
Άρα, δεν έχασα τίποτε, το φαινόμενο της απορρύθμισης της κουλτούρας στην Ελλάδα, το οποίο συνδέεται απολύτως και γραμμικά με την χρόνια απορρύθμιση της πολιτικής οντολογίας και οικονομικής λειτουργίας της τηλεόρασης στην χώρα μας, εξελίσσεται κανονικά! Αυτή η κανονικότητα υπηρετεί σήμερα την διαδικασία πτώχευσης και φτωχοποίησης στην Ελλάδα με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο.
Με άφθονο χρήμα έπρεπε να αμείβονται όσοι δημιουργούν και παρουσιάζουν αυτά τα τηλεοπτικά σκουπίδια, που κτίζουν το ύφος της καθημερινότητας στον τόπο μας! Το αξίζουν! Κυρία Γραμμέλη, όλα είναι ύφος! Κυρίες και κύριοι, όλα είναι ύφος! Ύφος και όχι υφάκι, όπως εννοούν το «ύφος» οι τηλεθεατές των «σκουπιδιών» και οι περισσότεροι πολίτες, δυστυχώς.
Θυμάστε πριν «σφίξει» η κρίση, που έγραφα κάτι μικρά κειμενάκια, διεισδύοντας στο ζήτημα του ύφους, συνδέοντας δηλαδή τον τρέχοντα, υπό εξέλιξη, πολιτισμό στην Ελλάδα με την πολιτική, την οικονομία και την μαζική ψυχαγωγία και ενημέρωση; Τώρα δυστυχώς δεν επιτρέπω στον εαυτό μου τέτοιες «πολυτέλειες»! Τώρα πια σημειώνω αυτά που έχω μέσα στο κεφάλι μου και όχι εκείνα - τα μάλλον χρησιμότερα για την κοινωνία - που δομούν το υποσυνείδητο της προσωπικής μου διαδικασίας μάθησης, το πολιτικό υποσυνείδητο της κονστρουκτιβιστικής προσέγγισης της πραγματικότητας.
Δεν κάνω καλά, αλλά αν έπραττα διαφορετικά θα είχα αυτοπεριθωριοποιηθεί, ως γραφική μάλλον προσωπικότητα. Άσε που θα χαρακτηριζόμουν ως ανάλγητο «ούφο», που δεν είναι σε θέση ή κατάσταση να αντιλαμβάνεται τον πόνο, την φτώχεια, τον αποκλεισμό, την αδικία, την ανεργία και το …άδειο ψυγείο! Αυτό κι αν θα ήταν αδικία… εις βάρος μου! Λες να μην ξέρω πώς στο πλαίσιο της πραγματικής - και όχι φανταστικής ή σημειολογικής - πείνας και ανημποριάς να στηρίξεις τους αγαπημένους σου καταστρέφεται κάθε ίχνος αξιοπρέπειας;
Το ξέρω καλά, αλλά αν υποταχτώ σ’ αυτό θα χάσω την πιθανότητα της αξιοπρέπειας για πάντα. Και η αξιοπρέπεια δεν είναι αστικός μύθος, υφάκι και προβολή του εαυτού, ή στοιχείο διαπραγμάτευσης του Είμαι στο Υπάρχω της αγοράς, της ομάδας, του κόμματος, ή της ίδιας της οικογένειας. Είναι κρίσιμο στοιχείο του ύφους και αυτό που διαμορφώνει τον ηθικό κόσμο του καθενός από εμάς. Είναι αυτό που λέμε απλά στάση –και όχι συμπεριφορά –ζωής. Είναι αυτό που συνδέει ευθέως γεννητικά όργανα, κοιλιά και κεφάλι ως οργανωμένο υποσύστημα ενός συνόλου, μιας πολιτικής συλλογικότητα ς, ασχέτως αν αυτή ορίζεται ως κοινωνική Τάξη, Έθνος ή Αγορά.
Το ύφος περιέχει και τα τρία, αλλά θα ήταν υφάκι αν προέβαλλε απομονωμένα κάποιο από όλα αυτά, με την έννοια του Εαυτού σε ένα από τα τρία αυτά. Ετούτο θα δικαιολογούσε καί την ανηθικότητα στο όνομα της αντίδρασης σε μια αποκρουστική κοινωνικά βία της εξουσίας με την μορφή κάποιας νομιμότητας καί την «πολιτική αφαίρεση» καί την αναξιοπρέπεια. Το ζήτημα είναι να μην αποδεχτείς και εσωτερικεύσεις λυτρωτικά τον ρόλο του θύματος! Στην περίπτωση αυτή η αξιοπρέπεια χάνει την έννοιά της προτού γονατίσει εντελώς ο άνθρωπος, προτού μπει στη φάση που δεν έχει επιστροφή στη ζωή… Το υφάκι διασκεδάζει την διαδικασία απώλειας της έννοιας της αξιοπρέπειας πολύ πριν αυτή χαθεί μαζί με το άτομο.
Στην Ελλάδα σήμερα κυριαρχεί το υφάκι, και σε αυτό στρέφουμε την προσοχή μας, για να αποφύγουμε να σκαλίσουμε βαθύτερα το ζήτημα του ύφους. Μόνον που αυτό είναι μορφή χυδαιότητας, απολιτικότητας, ανηθικότητας, διαστροφής και επιχείρηση δραπέτευσης από την ηγεμονική και κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα που μας ορίζει ως κοινωνία και εθνικό κράτος στην σημερινή Ελλάδα. «Και μετά απορούμε γιατί...», κυρία Γραμμέλη, επειδή εγκλωβιζόμαστε στο παράταιρο, πρόστυχο, αντιαισθητικό και απολίτιστο, με κάποια πολιτική μορφή ορθολογικότητας, υφάκι του παρουσιαστή, του καλλιτέχνη της κακιάς (ή «της καλής») ώρας, του πολιτικού ή του συνδικαλιστή, του επιχειρηματία και του αγανακτισμένου της πρωινής τηλεοπτικής ζώνης!
Θα συνεχίσουμε να απορούμε, αν δεν καταλάβουμε πως όλα είναι ύφος, μορφή, εντός της οποίας παλεύει (συνειδητά ή/και υποσυνείδητα) ο δομημένος Εαυτός με την δομή που αντικειμενικά τον ορίζει, τον περιορίζει, τον καταπιέζει αφόρητα αν προτιμάς! Αυτό το ΥΦΟΣ περιέχει τα πάντα ως αναπαραστάσεις του καλού, του κακού και του συμφέροντος. Είναι η ατομική μορφή συγχώνευσης της οικονομίας με την πολιτική και δεν πρέπει να επιτρέψουμε να μας ξεγελά το οποιοδήποτε υφάκι: η αναφερόμενη και όχι η πραγματική ταυτότητα του καθενός, τα σύμβολα αυτοπροσδιορισμού του στην κοινωνία και στην αγορά. Είναι δικαίωμα του, αλλά δική μας υποχρέωση είναι να προσεγγίζουμε το ύφος. Έτσι κάνουμε πολιτική!
Άρα, πολιτική είναι η διαδικασία προσέγγισης του ύφους, κριτικής του (verbal και non-verbal) ανάλυσης για την σύνθεση ενός άλλου ανταγωνιστικού, αγωνιστικού, πιθανώς εναλλακτικού ύφους. Ενός ύφους που δεν αμφισβητεί το σύστημα με την προβολή κάποιου καινοτόμου, «μοναδικού», ή επαναστατικού, ντεμοντέ ή μοντέρνου συμβολισμού ως υφάκι, αλλά το αποδιοργανώνει ως μορφή αντίληψης της ζωής, του πραγματικού, του ορθολογικού, του συμφέροντος. Αυτό δεν οδηγεί στο χάος, αλλά σε μια συνεκτική μορφή (νέας) οργάνωσης της απορρύθμισης, που αποτελεί βασικό στοιχείο αναδιοργάνωσης (:ανανέωσης) του ηγεμονισμού και του καπιταλισμού.
Κύριε Μανώλη Γλέζο, καταλαβαίνετε τι λέω; Ο ΣΥΡΙΖΑ - και γενικότερα η αριστερά στον τόπο μας - έχουν πρόβλημα μαζικής κοινωνικής διείσδυσης, αυτήν ειδικά την περίοδο, όχι επειδή «δεν έχει ακόμα πείσει και δεν έχει ο ίδιος τις απαντήσεις για το που θα βρει τα λεφτά για το πρόγραμμά του», αλλά επειδή δεν εμφανίζει ένα συνεκτικό εναλλακτικό ύφος στην κοινωνία. Αναλώνεται στο «υφάκι», που αν και διαφορετικό από αυτό που σχολιάζει η κ. Γραμμέλη, αναπαράγει ασυνειδήτως τις γνωστές πολιτικοκομματικές κατηγορίες με τις οποίες δομείται το γενικό ύφος της πολιτικής και του πολιτισμού στην σημερινή Ελλάδα. Και μετά απορούμε γιατί...
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.