Σημειώνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος *
Καλός φίλος και συνάδελφος από τον χώρο της πολιτικής έρευνας της κοινής γνώμης (στην Ελλάδα), μου έστειλε χθες το βράδυ στοιχεία, υπό στατιστική επεξεργασία, μιας μεγάλης έρευνας ποιοτικού χαρακτήρα, για την οποία δεν μπορώ να πω περισσότερα σε ό,τι αφορά στην ταυτότητά της παρά μόνον πως σε λίγες μέρες θα γνωστοποιηθεί δημοσίως και θα σοκάρει ίσως, δείχνοντας κάτι για πρώτη φορά τόσο ευκρινώς. Αυτό το «κάτι» θα το περιγράψω γενικά, αφηρημένα και με προσοχή, δίχως να το ορίσω ως έννοια… για να μην «ζημιώσω» προφανώς αυτούς που μου με περιβάλλουν με την εμπιστοσύνη τους και ζητούν μια τεχνικού χαρακτήρα γνώμη.
Από την έρευνα προκύπτει πως έχει διαμορφωθεί μια σαφής τάση πολιτικής συντηρητικοποίησης και δεξιάς ριζοσπαστικοποίησης στο εκλογικό σώμα της Ελλάδας, η οποία ωστόσο δεν φαίνεται να συνειδητοποιείται από την πλειονότητα των ίδιων των ερωτώμενων που εκφράζουν αυτές τις στάσεις. Ενώ αυτοί υποστηρίζουν από παραδοσιακά δεξιές έως ακροδεξιές θέσεις, αυτοτοποθετούνται στον ευρύτερο μεσαίο χώρο και αυτοπροσδιορίζονται ως δημοκράτες με εθνοκεντρική κοσμοαντίληψη. Αρνούνται πως είναι ακροδεξιοί, ενώ μόνον ένα σχετικά μικρό ποσοστό θα αποδεχόταν τον χαρακτηρισμό «συντηρητικός». Παρόλα αυτά, στην πλειονότητά τους - αυτοί που υποστηρίζουν δεξιές έως ακροδεξιές θέσεις - θεωρούν διεφθαρμένο και αναξιόπιστο το κοινοβούλιο, δείχνοντας να μην συνδέουν τον κοινοβουλευτισμό με την δημοκρατία, όπως την εννοούν.
Το πλέον ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως ενώ - κρίνοντας από τις θέσεις που υποστηρίζουν στην αρχή της έρευνας - παρατηρείς η πλειονότητα να στοιχίζεται κάτω από δεξιούς λαϊκισμούς με σαφές απολιτικό (μη-ταξικό ή μη-πολιτικοοικονομικό κριτήριο) και να ασπάζεται ξενοφοβικές θέσεις, δεν θεωρεί πως θα μπορούσε να ενταχθεί σε πολιτικά παραδοσιακές κατηγορίες: οι περισσότεροι όχι μόνον δεν αποδέχονται τον όρο «ακροδεξιός», αλλά ούτε καν τον όρο «δεξιός», προτιμώντας να αυτοπροσδιορίζονται ως «ούτε δεξιός, ούτε αριστερός». Ενώ αποδέχονται θέσεις που παραδοσιακά χαρακτήριζαν την ριζοσπαστική- ξενοφοβική δεξιά, απόλυτα συμφιλιωμένη με αυταρχικά, πραξικοπηματικά καθεστώτα, αρνούνται με απόλυτο μάλιστα τρόπο πως θα μπορούσαν να είναι φασίστες ή νεοναζί (δεν τους εκφράζει). Και όχι μόνον αυτό, αλλά θεωρούν πως είναι αντίπαλοι του φασισμού και καθόλου αντισημίτες! Εδώ υπάρχει προφανής σύγχυση: τον αντισημιτισμό τους τον βαφτίζουν «αντισιωνισμό» και έτσι θεωρούν πως συμεριφερόνται πολικώς ορθά!
Παρατηρείς γενικά μια έντονη προσπάθεια άρνησης των κατηγοριών που χαρακτηρίζουν κάποιον ως ακροδεξιό, ενώ προηγουμένως έχουν υποστηρίξει θέσεις που αποτελούν παραδοσιακές αναφορές της ριζοσπαστικής δεξιάς ή ακόμη της ακροδεξιάς, στο βαθμό μάλιστα που η δεύτερη ήταν σε σημαντικό βαθμό αναπόσπαστο τμήμα της πρώτης στην Ελλάδα. Κατά πλειονότητα αναζητούν ένα νέο ηγέτη-πατριώτη, αδιάφθορο και «υπεράνω κομμάτων», δεξιών, αριστερών κλπ. που να «ενώσει όλους τους έλληνες», στη βάση των αξιών που [εδώ έχει πλάκα] υπερασπίζεται διαχρονικά η αριστερά με επιπλέον μόνον την αποκατάσταση της εθνικής ταυτότητας, εξοβελίζοντας πολιτικές πολυπολιτισμού από την κυβερνητική ατζέντα. Ζητούν στην πραγματικότητα με αριστερές αρχές να αποκατασταθεί η Ελλάδα ως εθνικό κράτος, απορρίπτοντας τους ξένους και την κουλτούρα τους ως στοιχείο σύνθεσης της κοινωνίας!
Με δύο λόγια, η νέα ριζοσπαστική δεξιά στην Ελλάδα με την σαφώς ακροδεξιά κουλτούρα της, νομίζει πως είναι κάτι σαν εθνικιστική αριστερά, αλλά μια και ο όρος «αριστερά» είναι συνδεδεμένος μυθοπλαστικά με αποκρουστικές εντυπώσεις, συστημικές σχέσεις, αντικομουνιστικές προκαταλήψεις κλπ., τον απορρίπτει, ενώ ταυτόχρονα δεν εκφράζεται απόλυτα από τον όρο «δεξιά» καθώς αυτός έχει συνδεθεί με δυνάμεις του συστήματος (την ελίτ που έχει απομακρυνθεί τον λαό). Ως προς το συμπέρασμα αυτό, που είναι δικό μου και όχι της έρευνας, την οποία σχολιάζω, διατηρώ μιας σοβαρή επιφύλαξη. Εδώ δεν βοηθά το ερωτηματολόγιο της έρευνας – δίχως να υπονοώ, πως δεν έκαναν καλά την δουλειά τους όσοι σχεδίασαν και πραγματοποίησαν την έρευνα. Απλώς δεν αφορούσε στην έρευνα να ελέγξει αν οι ερωτώμενοι θα αποδέχονταν κάποιον άλλο όρο, που ως «καθαρούς, υπερήφανους δεξιούς» έλληνες θα τους διέκρινε από τους «διεφθαρμένους δεξιούς» της πολιτικώς ορθής κεντροδεξιάς, η οποία συνεργάζεται με το ΠΑΣΟΚ και κάνει πλάτες σε αριστερούς, όπως μοιάζει να πιστεύει, δίχως να έχει στατιστικά διερευνηθεί, ένα μέρος εκ των δεξιών στην σημερινή συγκυρία της κρίσης.
Το γενικό συμπέρασμα είναι πως ενώ εμφανίζεται μια έντονη τάση προς τις θέσεις της επιθετικής δεξιάς, οι οποίες ήταν και είναι βασικά θέσεις του αριστερού κινήματος στην Ελλάδα, προσαρμοσμένες ωστόσο στον απολιτικό, αταξικό, εθνικιστικό και κρυφορατσιστικό λόγο, η πλειονότητα, ενώ αρνείται τον αυτοχαρακτηρισμό «αριστερός», διστάζει να υιοθετήσει τον όρο «δεξιός», ενώ δεν δέχεται τον όρο «ακροδεξιός».
Αν η έρευνα αυτή αποτυπώνει έστω κι ένα μικρό μέρος της πολιτικής πραγματικότητας στην Ελλάδα στο επίπεδο των στάσεων, συμπεριφορών, προκαταλήψεων και προσβλέψεων του εκλογικού σώματος, τότε αυτό που συμβαίνει είναι η ζωηρή τάση ανασύνταξης, σε βαθμό αναδημιουργίας, της δεξιάς στην Ελλάδα με την μορφή μιας νέας ριζοσπαστικής δεξιάς, ικανή να απορροφήσει εκ νέου το φασιστικό και νεοναζιστικό νεφέλωμα, υιοθετώντας μάλιστα την κουλτούρα του και το ξενοφοβικό του ταπεραμέντο. Αν είναι αλήθεια αυτά, τότε την ώρα που η αριστερά προβληματίζεται για πρώτη φορά σοβαρά σε κυβερνητικό επίπεδο, διεκδικώντας την εξουσία για την εμπέδωση μιας εναλλακτικής προοδευτικής ηγεμονίας ή στο επίπεδο οργάνωσης του λαϊκού κινήματος για να αντιμετωπισθούν οι συνέπειες της κρίσης - με την μορφή διάσωσης δικαιωμάτων, ελευθεριών και εργαζομένων - και οι αντικοινωνικές πολιτικές, η δεξιά μεταμορφώνεται, ρίχνοντας ένα πέπλο άγνοιας (λησμονιάς) για να σκεπάσει το αντιδραστικό κοινωνικά και ζημιογόνο εθνικά παρελθόν της, και να αγκαλιάσει το «κίνημα των αγανακτισμένων των πλατειών και του καναπέ».
Αυτή η νέα ριζοσπαστική δεξιά, μην έχοντας ιδεολογικούς φραγμούς και πολιτικο-ηθικά όρια, ισχυρή κομματική παράδοση, ανάγκη θεμελίωσης σε κάποια συνεκτική και ισχυρή θεωρητική βάση, οργανωμένη εσωτερική αντιπολίτευση κλπ. Μην έχοντας δογματικούς και κανονιστικούς περιορισμούς, ούτε καν από την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, την οποία δείχνει να περιφρονεί - αν και συνεχίζει ασφαλώς να προσβλέπει στο κοινοβούλιο αποκλειστικά ως παράγοντα ισχύος και πολιτικής νομιμοποίησης – δέχεται ως αρχή της τις κανονιστικές αρχές της παραδοσιακής αριστεράς – και όχι τον πλουραλισμό της σύγχρονης – μεταλλάσσοντας χυδαία τον ανθρωπισμό της αριστεράς σε ριζοσπαστικό εθνικισμό (πολιτισμικού ή/και φυλετικού χαρακτήρα ασφαλώς). Σε αυτόν πλέον χωρούν τόσο ο εθνικοσοσιαλισμός όσο και η «άμεση δημοκρατία», ως γενική και αφηρημένη ιδέα ασφαλώς η τελευταία και προπαγάνδα διείσδυσης στην αριστερά φυσικά! Όλα χωρούν στη νέα ριζοσπαστική δεξιά της Ελλάδας που ανατέλλει, αρκεί να είναι αποτέλεσμα «πατριωτικής κοινής λογικής»! Πρόκειται για την «κοινή λογική» που βρίσκεται υπεράνω κάθε άλλης: επιστημονικής, φιλοσοφικής, ιστορικής, υλιστικής, δομικής, κονστρουκτιβιστικής, ψυχαναλυτικής, σημειολογικής/ερμηνευτικής, οικονομικής κλπ.!
Η νέα ριζοσπαστική δεξιά στην Ελλάδα, με τον πλέον αυθεντικό δυναμισμό, όπως φαίνεται, διακρίνεται από μια θεοσοφικού τύπου «πατριωτική», πολιτικά διαστροφική σε κάθε περίπτωση, «κοινή λογική» και δεν έχει πρόβλημα να υπάρξουν… χορηγοί για την προώθησή της! Λεφτά μπορεί να μην υπάρχουν, χορηγοί όμως για τέτοιες επιχειρήσεις εθνικού σκοπού μπόλικοι, φαντάζομαι! Άλλωστε αυτοί θα είναι οι νέοι εθνικοί ευεργέτες! Για να δω τί θα πείτε αριστεροί και προοδευτικοί μόλις δείτε την έρευνα που διάβασα εγώ χθες το βράδυ και έσπευσα για να προϊδεάσω, για να μην ακούσω πάλι σαχλαμάρες μετά την δημοσίευσή της! Ο τρόπος διαχείρισης της κρίσης από την τρόικα και την κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, καθώς και οι δραματικές αγκυλώσεις γενικά στην αριστερά και κυρίως η αδιαφορία για την συγκρότηση ενός Λαϊκού Μετώπου, δομούν ταχύτατα τις συνθήκες για την «εκτόξευση» της νέας ριζοσπαστικής δεξιάς στην Ελλάδα με ακροδεξιό προσανατολισμό, που πλέον ζητεί ηγεσία και ενιαία μορφή για να της προσδώσει πολιτική/εκλογική ορμή. Οι «αγανακτισμένοι» βαδίζουν πλέον ολοταχώς προς τα δεξιά και ποιος τους σταματά… Μόνον που «δεξιά» δεν υπάρχει φράκτης, υπάρχει μόνον γκρεμός, στον οποίον αν ξαναπέσεις θα φταίνε ασφαλώς οι ξένοι και οι προδότες πολιτικοί, πέραν των αριστερών!
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.