Σημειώνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος *
Αν δεν σπαταλήσουμε ενέργεια, ανθρώπους και φυσικούς πόρους δεν παράγεται πλούτος στην καπιταλιστική οικονομία μας. Αυτός είναι ο πλούτος που στον βαθμό που μετατραπεί σε δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, θέτει σε ομηρεία έναν λαό. Αν θέλεις να απελευθερωθείς, λοιπόν, κόψε την «σπατάλη» και ζήσε βιο-οικονομικά!
Μπορείς; Προφανώς δεν μπορείς, αλλά αρκεί να το … διανοηθείς και ίσως να το προσπαθήσεις. Στην πολιτική δραστηριότητα, όπως ακριβώς και στο σύγχρονο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, κυριαρχεί η σπατάλη, που ασφαλώς δημιουργεί χρέος για πάρα πολλούς, το οποίο μετατρέπεται σε πλούτο για πάρα πολύ λίγους.
Και δεν μιλώ για την υγιή σπατάλη δυνάμεων, χρόνου, κλπ για την παραγωγή πολιτικής ή για το παιχνίδι, η οποία αποσκοπεί στην απελευθέρωσή μας από την τυραννία και τον καταναγκασμό της αλλοτριωτικής εργασίας, ή της αντιπαραγωγικής ρουτίνας, που καταλήγει σε κάποιο υγιές κέρδος σε ό, τι αφορά στην προσωπική μας ανάπτυξη και στην κοινωνική πρόοδο στο πλαίσιο του αγωνισμού, αλλά στο κέρδος άπληστων, που προκύπτει μέσω του ανταγωνισμού με τους κανόνες της ολοκληρωτικής αγοράς. Στο σημείο αυτό συναντώνται η σύγχρονη πολιτική με το Μουντιάλ. Η απολιτική πολιτική με το επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Η ποδοσφαιροποίηση της πολιτικής με την ψευδο-πολιτικοποίηση του ποδοσφαίρου.
Η σπατάλη της πολιτικής, όπως ακριβώς και η σπατάλη στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, με αποκορύφωμα το Μουντιάλ, δεν έχει λοιπόν να κάνει με την πολιτική δραστηριότητα αυτή καθ’ εαυτή ή το ποδόσφαιρο, αλλά με το θέαμα: την πολιτική ως τηλε-θέαμα και το ποδόσφαιρο ως τηλε-θέαμα. Δεν έχει να κάνει, δηλαδή, με τον αγωνισμό επί του οποίου τα κείμενά μου θεμελιώνουν κοινωνικοπολιτικές και οικονομικές προσεγγίσεις και πολιτικές προτάσεις, αλλά με τον ανταγωνισμό στην πολιτική και στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, ο οποίος μεταβάλει τόσο την πολιτική, όσο και το λαϊκότερο των αθλημάτων σε σπορ. Είναι το σπορ στο τετράγωνο, συνεπώς, φίλε μου, που διαστρέφει με εμπορικούς όρους τον αγωνισμό, ο οποίος από «αθλητική δραστηριότητα» στην πολιτική ή στο ποδόσφαιρο μετατρέπεται σε θέαμα. Το θέαμα παρά την αντίθετη εντύπωση, απομαζικοποιεί!!! Είναι αυτό που μειώνει την διάθεση για πολιτική συμμετοχή στις αποφάσεις, όπως και την διάθεση να παίξουμε οι ίδιοι ποδόσφαιρο.
Η πολιτική και το ποδόσφαιρο ως θέαμα από την πολιτική αρένα και το γήπεδο ή γηπεδάκι, μας τοποθετεί στον καναπέ. Δεν απαιτείται πλέον η προσωπική μας φυσική συμμετοχή. Δεν απαιτούνται καν οι αισθήσεις μας για να συμμετέχουμε στο θέαμα, αλλά απλώς η προέκταση των αισθήσεών μας. Μετατρεπόμαστε κυριολεκτικώς σε ηδονοβλεψίες που νοιώθουν έντονα συναισθήματα παρακολουθώντας το παιχνίδι κάποιων άλλων με τους οποίους συγκυριακά ταυτίζονται.
Κάπως έτσι φτάνουν το πολιτικό ή το αθλητικό θέαμα, σαν την περίοδο κρίσης που διέρχεται η Ελλάδα ή αντίστοιχα το Μουντιάλ των ημερών, να αποτελεί έναν ερεθισμό εκτόνωσης στην θέση της άσκησης. Όταν, εκεί και όπου ο λαός εκτονώνεται – αντί να τονώνεται – παράγεται η μορφή της σπατάλης που εκφράζεται με οικονομικούς όρους σε πλουτισμό και εξουσία αυτών που συγκροτούν και ελέγχουν τον μηχανισμό του θεάματος. Και ξέρετε τι είναι το πιο διασκεδαστικό; Πως ο μεν επαγγελματίας πολιτικός, όπως και ο επαγγελματίας ποδοσφαιριστής που συνειδητοποιεί τον εαυτό του ως τέτοιο, αγωνίζεται παίζοντας, ενώ ο θεατής «αγωνίζεται» φαντασιακά στα σοβαρά! Διαπληκτιζόμαστε, βριζόμαστε, πλακωνόμαστε και κάποτε-κάποτε σκοτωνόμαστε γι’ αυτό και αυτούς που απλώς … παίζουν!
Και τα κάνουμε όλα αυτά επειδή ακριβώς δεν παίζουμε, φίλε μου, αλλά παρακολουθούμε το παιχνίδι άλλων, συμμετέχοντας σε ένα λαϊκό σπορ (πολιτικο-επιχειρηματικών ελίτ και στις δύο περιπτώσεις: ποδόσφαιρο, πολιτική) στο τετράγωνο, το οποίο μέσω των συζητήσεων, διαβουλεύσεων, κοινωνικών συγκρούσεων πάνω στο κάθε σπορ-θέαμα, δημιουργεί πλέον ένα σπορ στον κύβο. Έτσι τα κέρδη στο τετράγωνο μετατρέπονται σε κέρδη στον κύβο. Και ο πλούτος στην τσέπη της πολιτικο-επιχειρηματικής ελίτ που ελέγχει τον μηχανισμό του θεάματος πολλαπλασιάζεται αναλόγως.
Καλή τηλεθέαση σε όλους μας, αλλά να ξέρεις πως το γκολ είτε από τα τηλεπαράθυρα πολιτικών εκπομπών και ειδήσεων, είτε από την «οθόνη της Βραζιλίας» το … τρώμε εμείς οι θεατές!
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.