Άρθρο Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου *
Ποτέ άλλοτε στην ιστορία της ανθρωπότητας οι επίπεδοι θιασώτες του ολοκληρωτισμού δεν υπήρξαν τόσο απλοϊκοί, τόσο ρηχοί, τόσο αφιλοσόφητοι, τόσο μακριά από τον επιστημονικό στοχασμό, τόσο ηλίθιοι και τόσο θεοσοφίζοντες με κανόνα την αγορά του χρήματος. Η αγορά του χρήματος είναι εκείνη που ορίζει το καλό και το κακό στις επιμέρους κοινωνίες! Αυτή και την ηθική και τους θεσμούς! Στην εκκλησία της αγοράς, την σύγχρονη τράπεζα, κοινωνικοποιείται ορθολογικά ο σύγχρονος άνθρωπος, σου λένε οι δυστυχείς ιερείς της κοινωνικής ισοπέδωσης, της εξαφάνισης του φιλελευθερισμού και της ισότητας, μια και αυτές οι έννοιες δεν έχουν πλέον νόημα στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία που αναπαράγει και αναπαράγεται μέσω του πλέον φτηνιάρικου δόγματος όλων των εποχών: «the world is flat»!
Ευαγγέλιο για όλους αυτούς τους σύγχρονους ιερείς της χρηματαγοράς είναι το «Τhe world is flat» ενός προφήτη δίχως σοβαρή οικονομολογική, κοινωνιολογική, ιστορική ή άλλου έστω είδους επιστημονική ή/και φιλοσοφική συγκρότηση. Ενός ισόπεδου πνεύματος που ορίζει τις τάξεις των πραγμάτων έξω από την γενεαλογία τους και την αρχαιολογία τους. Ενός ανθρώπου που δεν σκέφτεται με έννοιες, που δεν ξέρει να κάνει κριτική ανάλυση, που σνομπάρει την ιστορία και πιστεύει πως η παγκοσμιοποίηση με την επικράτηση της ολοκληρωτικής αγοράς, δίνει απάντηση στο διαλεκτικό πρόβλημα του Μαρξ, ορίζοντας το τέλος της ιστορίας όχι σαν αυτόν (επανάσταση και δικτατορία του προλεταριάτου), αλλά επιβολή δικτατορίας του τραπεζίτη. Δικτατορία του ρυθμιστή των κερδών, των μηχανισμών συσσώρευσης σε παγκόσμιο επίπεδο, όπου πλέον την πολιτική και οικονομική συμπεριφορά των επιμέρους κοινωνιών δεν θα ρυθμίζει ο ιδιαίτερος πολιτισμός τους και οι κοινωνικές συνθήκες και ανάγκες, ο ταξικός και ευρύτερα κοινωνικός ανταγωνισμός, αλλά το κοινό συμφέρον των τραπεζιτών.
Για να καταλήξουμε στην αταξική κοινωνία ενός επίπεδου κόσμου θα πρέπει να βιώσουμε πρώτα την δικτατορία του τραπεζίτη, η οποία αποτελεί κατά τον συγγραφέα του «Τhe world is flat»,Thomas L. Friedman, συνθήκη ορθολογικοποίησης του κόσμου και αντιμετώπισης του χάους που προκαλείται από τον κοινωνικό και πολιτικό ανταγωνισμό σε κρατικό ή διεθνές επίπεδο. Ο αναρχοκαπιταλιστής έρχεται, λοιπόν, να σου προσφέρει πολιτική λύση στις κοινωνικές και διεθνείς σχέσεις δια της κατάλυσης της πολιτικής, αντιγράφοντας κυριολεκτικώς την διαλεκτική του Μαρξ, αλλά ορίζοντάς την ως μορφή κυριαρχίας αντίστροφα. Ο αναρχοκαπιταλιστής της ολοκληρωτικής αγοράς έρχεται, δηλαδή, με έναν απολύτως θεοσοφικό τρόπο να υποσχεθεί έναν κόσμο σταθερότητας, προόδου και ειρήνης κατ’ αναλογία με τον μαρξιστικό κομμουνισμό, αντιστρέφοντας το υποκείμενο της ιστορίας. Τώρα δεν πρόκειται για τον εργαζόμενο-άνθρωπο, αλλά για το «εργαζόμενο χρήμα» - όχι για την εργασία σε ένα μαζικά βιομηχανοποιημένο περιβάλλον, αλλά για την αναπαραγωγή του χρήματος σε ένα μαζικοποιημένο χρηματοπιστωτικό περιβάλλον.
Μονόδρομος προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η διευρυνόμενη επιχείρηση ποδοσφαιροποίησης της πολιτικής και της οικονομίας. Εάν διαβάσεις, αγαπητέ αναγνώστη, σύγχρονες οικονομικές εφημερίδες, θα διαπιστώσεις πως ως πολιτική αφήγηση υιοθετούν τον λόγο των αθλητικών εφημερίδων. Στο πλαίσιο αυτό κινούνται πλέον και τα «πολιτικά» έντυπα των διαπλεκομένων στην Ελλάδα, ακολουθούμενα από μία σειρά άλλων που μιμούνται καθετί που εμφανίζεται να κυριαρχεί ως τάση στην αγορά. Στην Ελλάδα του αξεπέραστου και αβυσσαλέου επαρχιωτισμού, όπως ίσως διαπιστώνεις, είμαστε μια ζωή αντιγραφή των πλέον αγοραίων προτύπων του παγκοσμιοποιημένου lifestyle. Δραματική φτήνια, από την άρθρωση πολιτικών προτάσεων έως την προβολή διαζυγίων γελοίων προσωπικοτήτων του ημεδαπού lifestyle.
Ωστόσο εκεί που η αγορά ποδοσφαιροποιεί την πολιτική και την οικονομία είναι η κοινωνία που δέχεται τα γκολ … για να μην σε βγάλω εντελώς από το πνεύμα του Μουντιάλ! Η αυτοεπιβεβαιούμενη προφητεία του ολοκληρωτικού καπιταλισμού υπαγορεύει πως υπάρχει ένας πάνσοφος θεός με την μορφή της παγκοσμιοποιημένης χρηματαγοράς, ο οποίος επιβάλλει αντικειμενικούς και πολιτικά ουδέτερους κοινωνικούς κανόνες, οι οποίοι εξαφανίζουν τα διαφορετικά πολιτικά στυλ που παραπέμπουν σε ουσιώδεις διαφοροποιήσεις ως προς το κοινωνικό περιεχόμενο της πολιτικής πρακτικής, όπως θεωρούν ότι εξαφανίζονται τα διαφορετικά αγωνιστικά στυλ των ομάδων στο Μουντιάλ της Βραζιλίας… Μια και σε έναν επίπεδο κόσμο δεν θα μπορούσε παρά να κυριαρχήσει κι ένα επίπεδο ποδόσφαιρο!!!
Είναι ιλαροτραγωδία αυτό που συμβαίνει, αλλά έχει και την πλάκα του. Η ανάγκη άρθρωσης λόγου από τους επίπεδους ανθρώπους που ονειρεύονται τον παράδεισο σε έναν επίπεδο κόσμο, τους οδηγεί να βλέπουν επιπεδοποιούμενο ακόμη και το Μουντιάλ, την στιγμή κατά την οποία ειδικά σε αυτό απομυθοποιήθηκε κάθε τι επίπεδο, για να δούμε την επικράτηση ενός ποδοσφαιρικού ύφους επί ενός άλλου. Πώς να διακρίνει αυτή την διαφορά που χαρακτηρίζει τις διαφορετικές ποδοσφαιρικές ταυτότητες ομάδων ο νεοφιλελεύθερος; Αυτός βλέπει την μπάλα και τα πόδια που την κλωτσάνε! Κι εσύ αν «κάνεις κοντινό» στα πόδια που κλωτσάνε την μπάλα, όλα επίπεδα θα τα δεις, ακόμη και την μπάλα!
Αυτή η επίπεδη προσέγγιση που τελικά εν ονόματι της παντοδυναμίας της αγοράς τείνει να ισοπεδώσει τις επιμέρους κοινωνίες, εκφράζεται με έναν αποκαλυπτικό τρόπο από τον διασωσμένο, αλλά ακόμα διασωληνωμένο έλληνα τραπεζίτη κι ένα ολόκληρο καθεστώς που τον υπηρετεί. Σου λέει ο διασωσμένος από τον ναυαγοσώστη του λαό, αλλά δυστυχώς ακόμη διασωληνωμένος στην εντατική της τρόικας, τραπεζίτης: Δυο προϋποθέσεις υπάρχουν αν επιθυμείς μια συμφωνία για το χρέος. Πρόοδος στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και πολιτική σταθερότητα.
Μπράβο τετράγωνη λογική! Παρατηρεί η αγύμναστη στην επιστήμη της εθνικής οικονομίας και της οικονομικής ιστορίας, λογική! Μπράβο τραπεζίτη μου, τι καλά που τα λες! Τον αποθεώνει ο κάθε κυβερνητικός και ο πελάτης αυτού, ο Σόϊμπλε, και όλοι αυτοί που ενώ δεν ήθελαν να ακούσουν για αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους, θριαμβολόγησαν με τα PSI, για να έρθουν οι ίδιοι σήμερα να διαπιστώνουν: άνθρακες ο θησαυρός των PSI και μεγάλη ζημιά στην θεσμική λειτουργία της ελληνικής οικονομίας.
Το κακό για τον διασωσμένο τραπεζίτη δεν είναι πως επιχειρεί να υποτάξει την ελληνική οικονομία στο μικροσυμφέρον του, αλλά πως δείχνει να μην καταλαβαίνει τίποτα από πολιτική οικονομία.
Αν καταλάβαινε θα πτώχευε; Μπορεί και να πτώχευε, αλλά δεν θα έφτανε να γελοιοποιείται σήμερα μπροστά στα ματιά του ναυαγοσώστη του. Ο τελευταίος αναρωτιέται αν αυτό που διέσωσε περιείχε ίχνος οικονομικής διανοίας, ή ήταν ένα άδειο χρηματοκιβώτιο που επέπλεε αφήνοντας γύρω του φυσαλίδες με αέρα κοπανιστό!
Αν θέλεις τραπεζίτη μου να μιλήσεις την γλώσσα της πολιτικής, μπορείς να λες ό, τι θες, αν όμως ήθελες να μιλήσεις την γλώσσα της οικονομίας θα έλεγες το αντίστροφο από αυτό που προπαγανδίζεις για προφανείς λόγους. Θα έλεγες αυτό που ξέρει ο ναυαγοσώστης σου, αλλά δεν πρόλαβε να στο ψιθυρίσει όταν σου έδινε το φιλί της ζωής, δίχως ασφαλώς να ερωτηθεί και να ενημερωθεί για τους κινδύνους αυτής της σχέσης: προϋπόθεση για σοβαρές πολιτικά νομιμοποιημένες και προοδευτικές κοινωνικά διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, όπως και προϋπόθεση για πολιτική σταθερότητα στην Ελλάδα είναι η ρύθμιση, με ουσιώδη απομείωση και ολική αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους.
Η διαφορά του ελληνικού λαού με τον τραπεζίτη είναι υπόθεση αντίθετης λογικής, η οποία μάλλον προδίδει αντίθεση συμφερόντων! Εκεί όπου ο λαός βάζει τον στόχο (: προοδευτικές κοινωνικά διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και πολιτική σταθερότητα) ο τραπεζίτης μας με υποστήριξη από το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα των ντερμπεντέρηδων τοποθετεί το μέσο (: ριζική απομείωση των χρεωστικών βαρών του εξωτερικού δανεισμού από τον λεγόμενο δημόσιο τομέα). Είναι ο επίπεδος τρόπος για να εκβιάζεις αυτούς που επιδιώκεις να ισοπεδώσεις για να συνεχίσεις να αναπαράγεις τα κέρδη σου!
Η ρύθμιση του χρέους σε «αειφόρο επίπεδο» για την ανάπτυξη ενός Κράτους Δικαίου και Ευημερίας και μίας ανταγωνιστικής οικονομίας της αγοράς είναι ΜΕΣΟ και όχι στόχος για την οικονομική ανάπτυξη, όπως και για την παραγωγική και θεσμική ανασυγκρότηση της χώρας με δημοκρατικούς όρους, ασφαλώς. Η επιστήμη της εθνικής οικονομίας βλέπει τις ρυθμίσεις χρέους ως μέσο για την οικονομική ανάπτυξη, αλλά δυστυχώς ο τραπεζίτης μας το μέσο το μετατρέπει σε σκοπό και τον σκοπό σε μέσο για να νομιμοποιηθεί πολιτικά όχι απλώς η διάσωσή του, αλλά και η κυριαρχία του επί της εθνικής οικονομίας. Κάπως έτσι η λογική του τραπεζίτη συγκρούεται με την λογική του ναυαγοσώστη του, για να κυριαρχήσει τελικά ως … ορθολογικό το παράλογο και πολιτικώς διαστροφικό στα εξαρτημένα από τα συμφέροντα του τραπεζίτη μας ΜΜΕ. Πρόκειται για την λογική που αποτελεί αυτογκόλ σε οποιαδήποτε έννοια εθνικού συμφέροντος συνδεόταν με την κρίση στην αγορά και το Κοινωνικό Ζήτημα της Ελλάδας…
Είναι τελικά η ποδοσφαιροποίηση της πολιτικής και της οικονομίας που ως πολιτική αφήγηση, μετατρέπει τον σκοπό σε μέσο και το μέσο σε σκοπό για να εξυπηρετηθεί η επιπεδοποίηση των κοινωνιών στο πλαίσιο ενός ολοκληρωτικού παιγνίου των αγορών, όπου η μοναδική ομορφιά πηγάζει από το κέρδος με την έννοια του χρήματος. Έτσι και το χρήμα παύει να είναι χρήμα (δηλαδή μέσο) και γίνεται σκοπός με την έννοια power as beauty, όπου ασφαλώς ακόμη και η ομορφιά ισοπεδώνεται και ετεροκαθορίζεται από το συγκυριακό κέρδος… από το γκολ στην κοινωνία! Και μετά σου μιλούν για φασισμό και σταλινισμό όλοι αυτοί που σήμερα μιμούνται την διαλεκτική και την διαστροφή τους, όντες θιασώτες ενός μεταμοντέρνου φασισμού! Βιώνουμε μία περίοδο μοναδικής ιδεολογικής αποχαύνωσης και πολιτισμικής κρίσης που παράγεται από τους «ναούς του χρήματος» για να κυριεύσει τους «ναούς της δημοκρατίας». Στην Ελλάδα, μάλιστα, το τρίξιμο των θεμελίων των πρώτων οδηγεί ευθέως πλέον στο τρίξιμο των θεμελίων του κοινοβουλευτισμού και της όποιας πλουραλιστικής δημοκρατίας. Αν κάνουμε, αυτοί που καταλαβαίνουμε, το κορόιδο και δεν αντιδράσουμε με όλες μας τις δυνάμεις, δεν θα έχουμε δικαίωμα αργότερα να μιλούμε με πολιτικούς όρους στην ισοπεδούμενη ελληνική κοινωνία.
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.