Σημειώνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος *
Ξέρεις ίσως αναγνώστη μου, πως δεν ομιλώ την γλώσσα του τέλους. Είμαι αντίθετος με την φιλοσοφία ή καλύτερα θεοσοφία κάθε ολοκληρωτικής αφήγησης που κάνει πολιτική. Στον βιο-οικονομικό και βιο-πολιτικό στοχασμό μου δεν υπάρχει τέλος και τελεολογία. Τέλος υπάρχει μόνον εκεί όπου οι άνθρωποι και οι φυσικοί πόροι μοιάζει να πλεονάζουν, ενώ η νεκρή ύλη, όπως και οι νεκρές ιστορικά ιδέες, αποκτούν τιμή σε μια αγορά που μετατρέπει το τέλος (: σκοπός) σε μέσο και το μέσο σε σκοπό.
Τα σχόλια και οι αναλυτικές προσεγγίσεις μου είναι πολιτικά κείμενα και όχι λυτρωτικά, τελεολογικά ή επαναστατικά. Δεν υπηρετούν καμία απολύτως μεγάλη αλήθεια. Εστιάζουν στην αναπαραγωγή του ριζοσπαστικά δημοκρατικού πλουραλισμού, ο οποίος καλείται διαρκώς να αντιμετωπίσει δύο παράδοξα: τον εναρμονισμό της ισότητας με την ελευθερία στην ελληνική κοινωνία και τον εναρμονισμό της αποτελεσματικής διαχείρισης με τους μηχανισμούς αναπαραγωγής αυτού που γενικά αποκαλούμε βιόσφαιρα.
Αντίθετα με την κυρίαρχη πολιτική αντίληψη δεξιών, κεντροδεξιών, κεντροαριστερών και ενός μέρους της αριστεράς, δεν προσεγγίζω ιδεολογικά την οικονομία σαν μηχανική , αλλά σαν βιολογία! Αν η εθνική οικονομία δεν είναι επιστήμη της ζωής, αλλά τεχνική που υποτάσσει την ζωή και το περιβάλλον στους μηχανισμούς του κέρδους, του πολέμου και των εχθροπραξιών κάθε είδους, ή στον ατομισμό και εφήμερο ευδαιμονισμό, ή στην ταξική κυριαρχία και ηγεμονία, τότε αυτή είναι μια πολιτική αφήγηση του τέλους, του θανάτου, της καταστροφής, θητών και θυμάτων, στη βάση μιας παραμυθίας για ένα καλύτερο αύριο.
Αυτή δυστυχώς η τελευταία είναι η κυρίαρχη αφήγηση που αφορά στην ελληνική περεστρόικα, το μεταρρυθμιστικό πείραμα της τρόικας στην Ελλάδα. Μια πολιτική αφήγηση που αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει την εθνική μας οικονομία με έναν μηχανιστικό, σφοδρά εντροπικό τρόπο. Σε αυτή την στρατηγική δεν μπορεί παρά να υπάρξει ένα τέλος, που θα ταυτίζεται με το τέλος της ελληνικής περεστρόικας. Της επιχείρησης, δηλαδή, που αποκρυσταλλώνει στρατηγικές δημοσιονομικής εξυγίανσης και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, στο πλαίσιο ωστόσο μιας εσωτερικής υποτίμησης στα όρια της ανθρωπιστικής καταστροφής και της δραματικής υποχώρησης του εθνικού προϊόντος.
Αγαπητέ αναγνώστη, το πείραμα «σοκ και δέος» της τρόικας (: ελληνική περεστρόικα) απέτυχε, για τους ίδιους επιστημολογικά (μεθοδολογικά) λόγους που απέτυχε η περεστρόικα του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, αν και οντολογικά το καθεστώς του τέλους της Σοβιετικής Ένωσης ελάχιστη μόνον σχέση θα μπορούσες να θεωρήσεις πως έχει με το ελληνικό. Γιατί απέτυχε; Διότι η τρόικα επεχείρησε να επιβάλει μια ριζική μεταρρύθμιση με νεοφιλελεύθερους όρους στο ελληνικό κράτος και στην ελληνική αγορά, δίχως να ακουμπά το σάπιο πολιτικο-επιχειρηματικό καθεστώς στην χώρα μας. Έμοιαζε σαν να πίστευε πως θα μπορούσε να συνεργαστεί με αυτούς που διαμόρφωσαν το πελατειακό καθεστώς της διαφθοράς, της διαπλοκής, της ρεμούλας, της οικογενειοκρατίας, της αναξιοκρατίας, του ρουσφετιού, του ωχαδερφισμού, του επαρχιώτικου μιμητισμού βορειοαμερικανικών καταναλωτικών και πολιτικών προτύπων και της αντιπαραγωγικότητας, έτσι ώστε, στο πλαίσιο ενός win-win game, να διασωθεί καί το ευρώ καί το ελληνικό καθεστώς καί οι σαθροί ευρωπαϊκοί θεσμοί καί οι πολιτικοκομματικές ισορροπίες στις μεγάλες κεντρο-ευρωπαϊκές πρωτεύουσες καί η δυναμική - στα όρια του κλυδωνισμού σήμερα - ισορροπία του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Και συνεργάστηκαν, όπως συνεργάστηκε με τους Δυτικούς το καθεστώς της περεστρόικας του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, με τους δικούς μας, μάλιστα, να τα δίνουν όλα και να τα κάνουν όλα, μετατρέποντας αμέσως την Ελλάδα σε υποτελή πολιτεία, υπό την επιτροπεία της τρόικας! Μόνον που να, έρχονται σήμερα οι παράγοντες της τρόικας να κατανοήσουν και να παραδεχτούν πως οι έλληνες συνεργάτες τους βρίσκονται σε πολιτικό αδιέξοδο. Ή θα τους βοηθήσουν, με πολιτικά μέσα ασφαλώς, διασκεδάζοντας το μέγα Κοινωνικό Ζήτημα που προκάλεσε και προκαλεί η διαχείριση της κρίσης, ή θα αφήσουν την ελληνική περεστρόικα χωρίς άμεση, νέα πολιτική, εξωτερική παρέμβαση ως προς την αναθεώρηση του προγράμματος προσαρμογής (μνημόνια, δανειακή σύμβαση, χρέος) και θα καταρρεύσει ολόκληρο το πελατειακό και διαπλεκόμενο οικοδόμημα της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας.
Θέλω να είμαι σαφής: το τέλος της ελληνικής περεστρόικας θα σημάνει το τέλος του κυρίαρχου πολιτικού καθεστώτος της Ελλάδας και την ρευστοποίηση του πολιτικού σκηνικού και των φορέων του δικομματισμού της μεταπολίτευσης του 1974. Το ζήτημα είναι αν η τρόικα είναι έτοιμη να βάλει τους τίτλους του τέλους της ελληνικής περεστρόικας, τελειώνοντας και την διαπλοκή, ή όχι. Αυτό το ερώτημα θα απαντήσει η ζωή και όχι εγώ. Δεν ξέρω, αν και δεν είναι λίγοι στη Γερμανία που εισηγούνται στην καγκελαρία, μια νέα συμφωνία με την διοίκηση των ΗΠΑ για το ελληνικό ζήτημα. Τι λένε; Το μοντέλο α λα «περεστρόικα Γκορμπατσόφ» να αντικατασταθεί ομαλά με το «κινεζικό μοντέλο» προσαρμογής σε μια μακροχρόνια προοπτική. Ποιος θα χρηματοδοτήσει αυτή την νέα στρατηγική που δίνει έμφαση στην πολιτική και διοικητική μεταρρύθμιση, αντί για τους άμεσους δημοσιονομικούς στόχους; Δεν χρειάζεται να το κάνει κανείς, η ελάφρυνση μπορεί να γίνει με λογιστικό τρόπο σε συνδυασμό με μια ριζική φορολογική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και ανάληψη πρωτοβουλιών από την ΕΚΤ και τους «ευρωπαϊκούς μηχανισμούς διάσωσης και ανακεφαλαιοποίησης».
Θα μπορούσε αυτό να γίνει (: εγκατάλειψη του Σχεδίου της περεστρόικας στην Ελλάδα) από το κυρίαρχο πολιτικό καθεστώς; Όχι, είναι η απάντηση, δίχως αμφιβολία. Αυτό πάσχει από προχωρημένη σήψη και σημαντικό βαθμό ακαμψίας - όχι ασφαλώς μακροπολιτικής αλλά μικροπολιτικής - αλλά και από τη «νόσο των δυτών»: παθολογική κατάσταση στην πολιτική διαδικασία που έρχεται ως αποτέλεσμα παραμονής του πολιτικού σε υπερβαρικό περιβάλλον, με κοινωνική πίεση μεγαλύτερη από αυτή που θα άντεχε το πελατειακό σύστημα που του επιτρέπει να ανασαίνει κοινοβουλευτικώς!
Πρόσεξε τώρα την αντίφαση! Από την μια το ελληνικό καθεστώς ζητεί (ευρωπαϊκή) πολιτική βοήθεια για να συνεχίσει την περεστρόικα, ενώ από την άλλη οι παράγοντες της τρόικας δεν πιστεύουν πλέον σε αυτήν με την έννοια της άμεσης προσαρμογής στην ευρωζώνη. Το ελληνικό καθεστώς, έτσι, βρίσκεται σήμερα στο κενό και φτάνει ακόμη και να απειλεί πως αν δεν υποστηριχτεί θα εξεγερθεί κατά της τρόικας και θα «σκίσει τα μνημόνια» …που έσκιζε τις προάλλες από το προεκλογικό μπαλκόνι ο ιλαροτραγωδός Αντώνης Σαμαράς! Ποια μνημόνια πλέον; Αυτά είναι που ήδη έσκισαν τον ιστό του πολιτικού συστήματος στην Ελλάδα, αλλά δυστυχώς για όσους το υπηρετούν, δεν το πήραν χαμπάρι! Σε αυτό αποσκοπούσαν τα μνημόνια: στο τέλος της διαπλοκής και του πελατειακού συστήματος διακυβέρνησης στην Ελλάδα, εν όψει εγκαθίδρυσης ενός νεο-κορπορατικού καθεστώτος, με «κινεζική μεθοδολογία» πλέον στις μεταρρυθμίσεις, στην θέση της περεστρόικας.
Όπως δήλωσα από την αρχή και όπως ξέρεις αναγνώστη μου, αποστρέφομαι οποιαδήποτε «αφήγηση του τέλους», αυτό όμως δεν με εμποδίζει να βλέπω να πέφτουν οι τίτλοι τέλους για την ελληνική περεστρόικα που από πίσω σέρνουν τους τίτλους τέλους του κυρίαρχου ελληνικού πολιτικού συστήματος και της διαπλοκής που αποτελεί οργανικό παράγοντα αναπαραγωγής του.
Είναι ένα τέλος που με έναν ίσως πολιτικά παράδοξο τρόπο υπηρετεί την ανανέωση στην Ελλάδα και την πιθανότητα αναπαραγωγής της ζωής και της πολιτικής διαδικασίας, όπως και της πολιτικής νομιμοποίησης και της νομιμότητας, σε μια σαφώς δημοκρατικότερη βάση. Άρα, δεν πρόκειται για ένα τέλος σαν και αυτό που υπονοούσε η ελληνική περεστρόικα ή οι ορκισμένοι εχθροί της, αλλά για ένα τέλος μιας κοινωνικώς εντροπικής διαδικασίας που υπονόμευε κάθε πιθανότητα αναπαραγωγής της ζωής και της δημοκρατίας στον τόπο μας. Αυτό το «τέλος» δεν σημαίνει απαραίτητα μια νέα αρχή, αλλά σίγουρα μια ευκαιρία για δημοκρατική εξέλιξη στην Ελλάδα, πράγμα που είναι πλέον απαραίτητο για να συνεχίσει η χώρα μας να αποτελεί σημείο σύγκλησης και περιοχή συναίνεσης των παραγόντων που ενδιαφέρονται για την σταθερότητα στην γεωπολιτικά οριζόμενη περιοχή μας και όχι ακριβώς για την σταθερότητα του καθεστώτος που πτώχευσε!
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.