Σημειώνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος *
Επειδή, δηλαδή, δεν βρέθηκε ακόμη ο ψυχίατρος της ελληνικής οικονομίας θα πρέπει να τρελαθούμε όλοι μαζί, όσοι δεν τα τρώγαμε όλοι μαζί κατά την περίοδο της εκσυγχρονιστικής και σεμνοταπεινής απληστίας, που σήμερα προφασίζεται την γνωστικότητα και την υπευθυνότητα;
Διαβάζω για τη νέα θριαμβολογία της κυβέρνησης Σαμαρά- Βενιζέλου υπό τον τίτλο «Η ελληνική οικονομία είναι σε ράλι. Πάμε καλά», όπως δήλωσε υπευθύνως ο πρωθυπουργός, αναφερόμενος στην υποχώρηση των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων σε προ Μνημονίου επίπεδα. Άρα, ήρθε η στιγμή ο πρωθυπουργός της Ελλάδας να μαζέψει τα σκουπίδια από τα Μνημόνια που έσκιζε, κατά δήλωσή του, τόσον καιρό και να τα παραδώσει στον σκουπιδιάρη της ελληνικής ιστορίας! Μια και η «ελληνική οικονομία είναι σε ράλι» που οδήγησε τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων σε προ Μνημονίων επίπεδα, ήρθε η στιγμή η χώρα μας να απαλλαγεί από την στρατηγική της τρόικας και τις πολιτικές εσωτερικής υποτίμησης που αυτή επιβάλει!!!
Τί είπατε, έτερον εκάτερον; Πώς είπατε, το συγκυριακό «ράλι» στους ευρωπαϊκούς τίτλους που συμπαρασύρει στην ουρά του και τον ελληνικό δεν έχει καμία απολύτως πρωτογενή σχέση με την ελληνική εθνική οικονομία και τις επιδόσεις της εντός της ευρωζώνης: ως απασχόληση, επένδυση, ανταγωνιστικότητα, παραγωγικότητα και Κράτος Ευημερίας και Δικαίου;
Έχει από σπόντα, πώς δεν έχει; Την στιγμή κατά την οποία - και μάλιστα για πρώτη φορά στην ιστορία – εκτός από τα γερμανικά ομόλογα εμφανίζονται να διολισθαίνουν σε αρνητικό έδαφος και αυτά της Φινλανδίας, Ολλανδίας, Βελγίου και Αυστρίας ( -0,010%,-0,006%, -0,006% και -0,002%, αντιστοίχως), η ελληνική κυβέρνηση θριαμβολογεί και η πελατεία των κομμάτων που την στηρίζει εκστασιάζεται, επειδή το 10ετές ελληνικό ομόλογο υποχώρησε από το 5,58% στις 10 Ιουνίου, στο 5,57%!!! Αυτά την στιγμή κατά την οποία το Ιρλανδικό 10ετές εμφανίζει απόδοση 1,74%, το 10ετές Πορτογαλικό ομόλογο 3,01%, το Ισπανικό 2,11% και το Ιταλικό 2,38%, με το Γερμανικό να βρίσκεται στο 0,92%!
Τι σημαίνει αυτό; Πως η Ελλάδα επηρεάζεται αρνητικά περισσότερο από όλες τις άλλες χώρες της ευρωζώνης από την σοβαρή στρέβλωση στις αγορές ομολόγων και πως οι επενδυτές καταλήγουν να πληρώνουν για να δανείσουν τα κράτη που προσφέρουν θεωρητικά ασφάλεια στο κεφάλαιό τους (: «fly to quality» λέγεται αυτό στην αγορά και υποδηλώνει πόλωση κεφαλαίων). Παράλληλα διαμορφώνονται συνθήκες στήριξης των υποδομών του κοινωνικού κράτους εκτός από την Γερμανία και σε μερικές μικρές σχετικά χώρες όπως είναι η Αυστρία, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Φιλανδία, ενώ απαγορευτική συνεχίζει να είναι αυτή η διαδικασία, από την τρόικα και την αγορά, για την Ελλάδα (: μακράν των υπολοίπων το ακριβότερο χρήμα στην Ευρωζώνη και το πλέον δυσβάστακτο καθεστώς εξυπηρέτησης του κρατικού και ιδιωτικού δανεισμού).
Και γιατί γίνεται αυτό; Επειδή η χρηματαγορά προτιμολογεί με αυξημένη πιθανότητα τις φήμες πως ίσως την ερχόμενη κιόλας εβδομάδα η ΕΚΤ θα ανακοινώσει ένα «ιδιωτικό» πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE), που στην ουσία θα δώσει στις τράπεζες κίνητρα να δανείσουν, με αύξηση του επιτοκίου ασφαλώς. Αυτό αποτελεί και την μπλόφα εναντίον των μικρών κυρίως επενδυτών που θα κλιθούν να καταβάλουν το κόστος της ανορθόδοξης μείωσης της τιμής των ομολόγων στην Ευρωζώνη. Η μείωση αυτής της τιμής οφείλεται στην εκτίμηση πως τα επιτόκια της αγοράς θα αυξηθούν κι έτσι οι νέες εκδόσεις ομολόγων καταλήγουν να διαθέτουν πιο ελκυστικό επιτόκιο και οι επενδυτές στρέφονται σε αυτά, ρευστοποιώντας τα προϋπάρχοντα χαμηλότερου επιτοκίου, των οποίων η τιμή μειώνεται. Αυτή είναι μια ζημιά που υφίσταται συνήθως η μεγάλη μάζα των μικροεπενδυτών.
Μην πείτε, ας πρόσεχαν, αυτός είναι ο χρηματοκαπιταλισμός, ηλίθιε! Διότι ο χρηματοκαπιταλισμός δεν είναι αποκλειστική υπόθεση των επενδυτών, αλλά πολύ περισσότερο ο αδιέξοδος δρόμος στον οποίο εγκλωβίζονται οι ευρωπαϊκές κοινωνίες από την συνισταμένη της γερμανικής και αγγλοσαξονικής οικονομικής ορθοδοξίας, που σαν απάντηση στην κρίση της ευρωζώνης έχει απλώς μια μικρή αύξηση της καταναλωτικής ζήτησης, που στην πραγματικότητα πληρώνει ο εργαζόμενος μέσω του χρέους του και του μικρού πληθωρισμού και ο μικροεπενδυτής δια της μείωσης της τιμή των παλαιότερων ομολόγων στα οποία είχε επενδύσει τα λεφτά του.
Απέναντι στην γερμανική και αγγλοσαξονική οικονομική ορθοδοξία, που ουσιαστικά ομιλούν σήμερα την ίδια γλώσσα με κεντρικό στοιχείο αναφοράς την εσωτερική ζήτηση και την αντιμετώπιση της κρίσης υπερπαραγωγής, βρίσκεται η ξεχασμένη και συκοφαντημένη ευρωπαϊκή σοσιαλ-δημοκρατία. Πρόκειται για αυτήν που κουβεντιάζουν, ίσως για πρώτη φορά χωρίς συμπλέγματα και μετα-κομμουνιστικούς ιδεολογισμούς, οι σύγχρονοι ευρωπαίοι αριστεροί, οι οποίοι πιστεύουν πως η μικρή τόνωση της καταναλωτικής ζήτησης δεν βγάζει από τον φαύλο κύκλο της υψηλής διαρθρωτικής ανεργίας, τις χώρες που ήδη πάσχουν από αυτήν – πόσο μάλλον κατεστραμμένες οικονομίες σαν την Ελληνική!
Η Ευρωπαϊκή Αριστερά πιστεύει σε μια μορφή ανάπτυξης κατά την οποία δεν θα είναι οι επενδύσεις και τα κοινωνικά δικαιώματα στο στόχαστρο. Χρειάζονται επειγόντως πολιτικές αναδιανομής με την κλασική κεϊνσιανιστική έννοια από πάνω προς τα κάτω και από το κέντρο της ΕΕ προς την περιφέρεια, όπως και πολιτικές αποκέντρωσης των κεφαλαίων, αντί για το αντίθετο μέσω της χρηματαγοράς. Αν η εσωτερική αγορά της ΕΕ δεν τροποποιείται έτσι ώστε να ενισχύσει την ανασυγκρότηση προβληματικών εθνικών οικονομιών, ή κατεστραμμένων όπως είναι η Ελληνική - από την εφαρμογή του προγράμματος σωτηρίας της ευρωζώνης – είναι προφανές πως δεν ομιλούμε για σύγκλιση. Και δίχως πολιτικές σύγκλισης ΔΕΝ μπορεί να έχει δημοκρατική έννοια η Ενωμένη Ευρώπη. Και δίχως αυτήν η Ευρώπη θα βρεθεί πολύ σύντομα ξανά στο φάσμα της εθνικιστικής διαπάλης και του πολέμου!
Η πολιτική αφήγηση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς είναι μια καθαρά σοσιαλ-δημοκρατική αφήγηση για την μετανεωτερική Ευρώπη, η οποία ωστόσο αποστρέφεται όπως ο διάολος το λιβάνι την λέξη σοσιαλδημοκρατία. Πώς θα μπορούσε να κάνει αλλιώς; Η λέξη αυτή αντιστοιχεί εννοιολογικά σε μια κακόφημη πολιτική στάση: παραπέμπει στην υποκριτική, διπλοπρόσωπη στάση των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων της Ευρώπης, τα οποία ήδη από την δεκαετία του ’70 είχαν «απαλλαγεί» από την ευθύνη του (σοσιαλ-) για να «ξεπεράσουν» κατά την δεκαετία του ’90 σε μεγάλο βαθμό και το δεύτερο συνθετικό (δημοκρατία). Έτσι οι σοσιαλδημοκράτες της Ευρώπης όχι μόνον κατέληξαν ανίκανοι να συνδέουν στην πολιτική πρακτική τον σοσιαλισμό με την πλουραλιστική δημοκρατία, αλλά σε πάμπολλες περιπτώσεις κατάντησαν να υιοθετούν συμπεριφορές άκρως προσβλητικές για το δημοκρατικό φαινόμενο, ενώ παράλληλα από φιλειρηνιστές στην αναφερόμενη ταυτότητα τους κατάντησαν φιλοπόλεμοι για «ανθρωπιστικούς λόγους» ασφαλώς!!!
Κάπως έτσι στην μεταδιπολική Ευρώπη οι σοσιαλδημοκράτες εξευτέλισαν την έννοια της σοσιαλδημοκρατίας για να «καταντήσει» το λήμμα να λαμβάνει μέσα από την πολιτική τους αφήγηση και κυρίως πολιτική πρακτική, την έννοια του ταρτουφισμού, ή του φαρισαϊσμού, ή του ιησουιτισμού και σε κάθε περίπτωση της πολιτικής απάτης διπρόσωπων προσωπικοτήτων που έχουν παραδοθεί στην άκρως αντικοινωνική αφήγηση του χρηματοκαπιταλισμού.
Αυτή ακριβώς η πολιτική αφήγηση του χρηματοκαπιταλισμού, οδηγεί τον συνασπισμό από δεξιούς, κεντροδεξιούς και κεντροαριστερούς κυβερνώντες, να νοιώθει υπερηφάνεια επειδή η Ελλάδα αποτελεί την ουρά στο συγκυριακό Ευρωράλι των ομολόγων, το οποίο αποτελεί έκφραση μιας στρεβλής χρηματαγοράς, η οποία αντιμετωπίζει άκρως καιροσκοπικά και κερδοσκοπικά την Ελλάδα. Γι’ αυτό όταν, αγαπητέ αναγνώστη, βλέπεις να κουνιέται υπερήφανα η κουτσουρεμένη ουρά του Ευρωράλι, υπολόγιζε πως είναι η παραφροσύνη του πολιτικαντισμού που γράφει ιστορία στην Ελλάδα!
Η αλήθεια είναι πως η Ευρώπη αμερικανοποιείται με ταχύτατο ρυθμό, δίχως να αμερικανοπείται η γενική νομισματική πολιτική της Ευρώπης! Και έτσι έχουμε το πάντρεμα του αγγλοσαξονικού μοντέλου σε ό, τι αφορά στην διάλυση των κοινωνικών μοντέλων ευημερίας του βορρά και κυρίως του νότου, με το γερμανικό μοντέλο σε ό, τι αφορά στην λιτότητα, τα δημοσιονομικά και την πολιτική πληθωρισμού. Αυτό προκαλεί από την μια ανασφάλεια στους επενδυτές και από την άλλη δραματική δομική ανεργία εκεί όπου η αγορά πάσχει καί από ρευστότητα καί από την υπερτίμηση του νομίσματος.
Οι πολιτικές μετριοπαθούς τόνωσης της ζήτησης, δίχως ένα γενναίο και μακρόπνοο ευρωπαϊκό πρόγραμμα αύξησης των δημοσίων δαπανών σε συνδυασμό με εθνικά προγράμματα σοσιαλ-αναδιανομής, κυρίως εκεί όπου η αγορά έχει πληγεί σοβαρά από την ύφεση, δεν έχουν σχέση ούτε με την θεραπεία των κοινωνικού ζητήματος που έχει προκαλέσει η προηγούμενη περίοδος υπερσυσσώρευσης, ούτε ασφαλώς με την αντιμετώπιση της ανεργίας ως δομικό πρόβλημα της κοινωνίας. Αυτά μπορούν να αντιμετωπισθούν αποκλειστικά στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης με γνήσια σοσιαλ-δημοκρατική στρατηγική.
Έφτασε η στιγμή να κατανοήσουμε πως η συνισταμένη του αγγλοσαξονικού με το γερμανικό οικονομικό μοντέλο, οδηγεί σε δραματικές στρεβλώσεις στην χρηματαγορά και σε τραγικές κοινωνικές συνέπειες στις οικονομικά ασθενέστερες ευρωπαϊκές χώρες. Η Ευρώπη αν δεν ανακαλύψει ξανά και απολύτως συνειδητά και έντιμα την σοσιαλ-δημοκρατία του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα, δεν θα μπορέσει να περάσει δίχως ταξικές και εθνικιστικές συγκρούσεις, δίχως καταστροφή και πόλεμο στην μετανεωτερική της περίοδο… Τα υπόλοιπα ανήκουν στην σφαίρα της παραφροσύνης.
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.