Στη συνεργασία των ιερωμένων προσβλέπει για τη στήριξη των ευπαθών ομάδων ο Γιάννης Μαυρομάτης.

του ακτιβιστή

Πριν περάσουν δυο βδομάδες από την ανάληψη καθηκόντων του, ο νέος δήμαρχος έχει δώσει τα πρώτα δείγματα γραφής για την πολιτική αλληλεγγύης και κοινωνικής μέριμνας που πρόκειται να εφαρμόσει.

Προφανώς είναι ένας τομέας που είναι στις πρώτες προτεραιότητές του εξ αιτίας της ανθρωπιστικής κρίσης που σοβεί στην ελληνική κοινωνία και κατ' επέκταση στον δήμο Θερμαϊκού αλλά και για το ότι προφανώς εκτιμά ότι χωρίς ιδιαίτερο κόστος μπορεί να έχει παρέμβαση σε ένα πρόβλημα που μόνο θετικούς πόντους μπορεί να του αποφέρει.

Για το σκοπό αυτό κινείται ήδη προς δύο κατευθύνσεις: Πρώτον "πέρασε" από το ΔΣ την ίδρυση Γραφείου Εθελοντισμού, τη δημιουργία Μητρώου Εθελοντών και τη σύσταση «Ομάδας Εθελοντών Δήμου Θερμαϊκού» και δεύτερον φρόντισε να ενεργοποιήσει την Εκκλησία του Δήμου Θερμαϊκού (ιερωμένους και υποδομές) προχωρώντας σήμερα σε μια ευρεία σύσκεψη με στόχο την ανάπτυξη ενός κοινού μηχανισμού και υπογραφή μνημονίου συνεργασίας.

Χωρίς να είμαστε αντίθετοι, ως ιστοσελίδα, σε οποιεσδήποτε ενέργειες επιχειρούν να δώσουν ουσιαστικές απαντήσεις στα οξυμένα προβλήματα διαβίωσης των ευπαθών ομάδων, βελτιώνοντας την καθημερινότητα συμπολιτών μας που το έχουν απόλυτη ανάγκη, θα θέλαμε να καταθέσουμε με παρρησία ενστάσεις που θεωρούμε πως καλό είναι να συνεκτιμηθούν.

Η αλληλεγγύη φυσικά είναι πράξη που μπορεί να βασίζεται στην εθελοντική δράση αλλά σαφώς είναι στις υποχρεώσεις της (κάθε πολιτισμένης) πολιτείας και κατ' επέκταση της εκάστοτε δημοτικής αρχής προς τους δημότες της. Η αλληλεγγύη δεν θα πρέπει να συγχέεται με την φιλανθρωπία αλλά και ούτε είναι μια διαδικασία που θα οδηγεί σε παθητικοποίηση του αποδέκτη της. Η αντίθεση μεταξύ αλληλεγγύης και φιλανθρωπίας βρίσκεται στο ότι η μεν πρώτη είναι οριζόντια και λαμβάνει χώρα μεταξύ ίσων, η δε φιλανθρωπία είναι πάνω-κάτω, ταπεινωτική για όσους τη λαμβάνουν και δεν προκαλεί ποτέ τις έμμεσες σχέσεις εξουσίας. Η αλληλεγγύη οφείλει να αποσκοπεί στην κοινωνική συνοχή, στην ενότητα, την διεκδίκηση και την αξιοπρέπεια.
Με τέτοιες σκέψεις δεν θεωρούμε πως με την εφαρμογή δημοτικών ντιρεκτίβων για δημιουργία μητρώου εθελοντών και γραφείων εθελοντισμού θα αναπτυχθούν δομές που θα βελτιώσουν το ζήτημα των ευπαθών ομάδων με οδηγό την αξιοπρέπεια και την ανάπτυξη διεκδικητικότητας καλύτερων όρων στους αδικημένους της σημερινής συγκυρίας. Ούτε πιστεύουμε ότι ζούμε σε έναν κόσμο ιδεατό ώστε να αποφευχθεί η πιθανότητα της μετάλλαξης των γραφείων εθελοντισμού σε ρουσφετολογικά γραφεία ευρέσεως δίμηνης ή τετράμηνης εργασίας με δημιουργία αναπόφευκτων σχέσεων εξάρτησης. 

Γι' αυτό περιμέναμε από τη δημοτική αρχή αντί να εφευρίσκει αντιδημαρχίες θυσιάζοντας στον βωμό των εσωτερικών ισορροπιών και σκοπιμοτήτων να ακολουθήσει το παράδειγμα του δήμου Αθηναίων και να συστήσει Αντιδημαρχία Κοινωνίας Πολιτών, με στόχο να δημιουργήσει δομές αλληλεγγύης και να αναπτύξει μηχανισμούς παρέμβασης των κινημάτων για ουσιαστική κοινωνική συνοχή.

Και βέβαια χωρίς να μειώνουμε την συμβολή της εκκλησίας  πιστεύουμε, πως στα πλαίσια αυτά, θα μπορούσε να συμβάλλει ουσιαστικά (και οικονομικά) μέσα από αυτή την προοπτική που τελικά δεν προκρίθηκε.

Κρίνουμε χρήσιμη για το θέμα την τοποθέτηση της Συμπολιτείας Θερμαϊκού, η οποία έγινε στο δημοτικό συμβούλιο από τον επικεφαλής της κ. Κουζινόπουλο, την οποία μπορείτε να διαβάσετε στο τέλος της ανάρτησης.

Παραθέτουμε το δελτίο τύπου της διοίκησης Μαυρομάτη για την σημερινή συνάντηση διοίκησης και εκκλησίας:

Συνένωση δυνάμεων Δήμου Θερμαϊκού και Εκκλησίας με σκοπό τη στήριξη ευπαθών ομάδων

“Ισχύς εν τη ενώσει”! Με αυτό το αρχαίο ρητό απαντούν στις δύσκολες εποχές, που διανύουμε, Δήμος και Εκκλησία στο Θερμαϊκό.

Με πρωτοβουλία του Δημάρχου, Γιάννη Μαυρομάτη, συγκλήθηκε σύσκεψη με θέμα τη δημιουργία ενός φορέα διαχείρισης, συντονισμού και παροχής βοήθειας σε ευπαθείς ομάδες της περιοχής μας. Το κάλεσμα αυτό απευθύνεται σε φορείς, συλλόγους, αλλά και σε μεμονωμένα άτομα, που επιθυμούν να συνδράμουν.

“Με απώτερο στόχο την ανακούφιση των ανθρώπων, που υποφέρουν, χωρίς να στοχοποιούνται υλοποιούμε τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις για κοινωνική μέριμνα και αλληλεγγύη”, τόνισε ο Δήμαρχος και συνέχισε επισημαίνοντας ότι: “Πορευόμαστε με αγάπη για τον διπλανό μας. Με επίκεντρο τον άνθρωπο. Προτεραιότητά μας είναι να σταθούμε αρωγοί και συμπαραστάτες σε όσους συνανθρώπους μας υποφέρουν από τις δύσκολες οικονομικές καταστάσεις, έχοντας πίστη και ελπίδα ότι αυτό, που επιχειρείται, θα τους προσφέρει ανακούφιση από τη δύσκολη καθημερινότητα τους”.

Στη συζήτηση συμμετείχαν Αιδεσιμότατοι από τις Εκκλησίες όλων των Δημοτικών Ενοτήτων, ενώ παραβρέθηκε ο Αντιδήμαρχος Παιδείας, Πρόεδροι και μέλη Νομικών Προσώπων, η Πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Περαίας και εκπρόσωπος των εργαζομένων στις κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου.

Οι Αιδεσιμότατοι, αφού εξήραν την άμεση δραστηριοποίηση του Δημάρχου -μόλις 16 μέρες από την ανάληψη των καθηκόντων του - τόνισαν “την αναγκαιότητα της ύπαρξης αυτού του φορέα, που θα φιλτράρει τις ανάγκες των ευπαθών συμπολιτών μας και θα παρέχει ίση κατανομή βοήθειας με τα σωστά δεδομένα, σεβόμενος πάντα την αξιοπρέπεια τους σε όλη την επιφάνεια του Δήμου”.

Επόμενο βήμα, η εκ νέου συνάντηση όλων για την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας και ο σχεδιασμός των επόμενων κινήσεων.

Από την πλευρά του ο Δήμαρχος, Γιάννης Μαυρομάτης, υποσχέθηκε ότι για το σκοπό αυτό παρέχεται γραμματειακή υποστήριξη για τη δημιουργία βάσης δεδομένων και εξετάζεται το νομικό πλαίσιο για τη λειτουργία του κοινωνικού φαρμακείου και του κοινωνικού ιατρείου, ενώ θα προβεί σε ενέργειες προκειμένου να βρεθεί κατάλληλος δημοτικός χώρος προς καλλιέργεια προϊόντων από άπορους δημότες. 

  

Η «Συμπολιτεία Θερμαϊκού» θα ενισχύσει ουσιαστικά κάθε προσπάθεια για την ανάπτυξη του εθελοντισμού στην περιοχή του δήμου Θερμαϊκού, υπό την προϋπόθεση ότι θα πρέπει να αποσυνδεθεί η κίνηση αυτή από κάθε σκέψη χρησιμοποίησης των εθελοντών για μαύρη και αδήλωτη εργασία. Αυτό δήλωσε ο επικεφαλής της «Συμπολιτείας», Σπύρος Κουζινόπουλος, αναφορικά με την πρόταση του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου Θερμαϊκού για την ίδρυση «Γραφείου Εθελοντισμού» και «Μητρώου Εθελοντών».

Αναλυτικά η σχετική αναφορά που πρόκειται να καταθέσει στο δημοτικό συμβούλιο Θερμαϊκού κατά τη σημερινή του συνεδρίαση, έχουν ως εξής:

«Σχετικά με την εισήγηση της διοίκησης για τη δημιουργία «Γραφείου-Μητρώου Εθελοντισμού»

Με εισήγησή του προς το Δημοτικό Συμβούλιο, ο πρόεδρός του κ. Σπύρος Αδαμίδης, προτείνει την ίδρυση Γραφείου Εθελοντισμού, τη δημιουργία Μητρώου Εθελοντών και τη σύσταση «Ομάδας Εθελοντών Δήμου Θερμαϊκού». Παρότι προσωπικά είμαι ένθερμος υποστηρικτής της ιδέας για την ανάπτυξη του εθελοντισμού στην περιοχή μας, κάτι που για μένα αποτελεί στάση ζωής, ο τρόπος που επιχειρείται να αναπτυχθεί αυτή η «Ομάδα», μέσα από «Μητρώα Εθελοντών», αιτήσεις συμμετοχής και υποβολή στοιχείων με το γενεαλογικό δέντρο όσων υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής, μας βρίσκει ριζικά αντίθετους.

Στη σύγχρονη εποχή ο εθελοντισμός έχει καθιερωθεί ως ο θεσμός εκείνος, που συμβάλει στην αντιμετώπιση των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων και καλείται να αναπληρώσει τα κενά που δημιουργεί η αδυναμία και η ασυνέπεια του κράτους.

Είχα την ευκαιρία να συμμετέχω τα τελευταία χρόνια εθελοντικά σε αρκετές  δράσεις, με σημαντικότερη, τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, το 2004, όταν επί οκτάμηνο, χωρίς την παραμικρή αμοιβή, μετείχα στην Επιτροπή Προβολής της Ολυμπιάδας στη Βόρεια Ελλάδα και στα Βαλκάνια, οργανώνοντας μάλιστα και δύο διαβαλκανικά δημοσιογραφικά συνέδρια, με τη συμμετοχή εκατό και πλέον διαπρεπών λειτουργών της ενημέρωσης από όλες τις Βαλκανικές χώρες.

Με βάση την εμπειρία που αποκόμισα, κατέληξα στην άποψη ότι δεν νοείται Εθελοντισμός με αποφάσεις, ντιρεκτίβες, διατάγματα και τα συναφή. Πολύ περισσότερο που διάφορες «χρήσεις» του εθελοντισμού, στο παρελθόν προκάλεσαν αντιδράσεις, καθώς αρκετοί είδαν στους εθελοντές την ευκαιρία για «δωρεάν εργατικά χέρια».

Ο εθελοντισμός δεν είναι απλά ένας όρος, είναι στάση ζωής και δρα εποικοδομητικά στο κοινωνικό στερέωμα καθώς αφορά όλους ανεξάρτητα από κοινωνικές και οικονομικές διακρίσεις, προάγει την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην προάσπιση των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων, δίνει υψηλά δείγματα αλτρουϊσμού και ενδυναμώνει την κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή.

Τα τελευταία χρόνια, οι διάφορες κυβερνήσεις που πέρασαν από τον τόπο, καλλιεργούν όλο και περισσότερο τη φάμπρικα του «εθελοντισμού», προκειμένου να πετύχουν απλήρωτη εργασία και να αποφύγουν υποχρεώσεις τους. Πάρτε για παράδειγμα την αυτοδιοίκηση. Από τη μία, είχαμε τη δραματική μείωση κατά 60% και πλέον των κρατικών πόρων και από την άλλη έχουμε διαρκώς νόμους και οδηγίες και εγκυκλίους του υπουργείου Εσωτερικών προς τους Δήμους. Όλοι εμείς, αγαπητοί  συνάδελφοι, πληρώνουμε φόρους και χαράτσια και έκτακτες ή μόνιμες εισφορές, για να έχουμε από το κράτος και εμμέσως από τους δήμους στοιχειώδη καθαριότητα, περίθαλψη, συγκοινωνία, εκπαίδευση κλπ. Αν όλα αυτά έπρεπε να υλοποιούνται μέσω του εθελοντισμού, δεν χρειαζόταν τότε να πληρώνουμε φόρους.

Τα λέω αυτά, γιατί έχω υπόψη μου διάφορους δήμους της χώρας (π.χ. δήμος Σαλαμίνας) οι οποίοι εξ αιτίας της κουτσουρεμένης κρατικής επιχορήγησης, έφτασαν στο σημείο να οργανώνουν ομάδες εθελοντών, καλώντας δημότες τους να υπογράψουν υπεύθυνη δήλωση ότι θα παρέχουν «στο Δήμο εθελοντικά, άνευ ουδεμίας αμοιβής, χωρίς συγκεκριμένο ωράριο και ημέρες προσφοράς τη συνδρομή μου σε εργασίες καθαριότητας και εξωραϊσμού Δημοσίων και Δημοτικών Χώρων και κτιρίων κλπ.»

Με συγχωρείται αλλά αυτός δεν είναι εθελοντισμός, παρά μεσαιωνικές συνθήκες σκλαβιάς. Και όμως, υπάρχουν πολίτες που εξ αιτίας της τεράστιας ανεργίας η οποία μαστίζει τη χώρα, κυρίως τους νέους, δέχονται να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο τζάμπα, με την ελπίδα να γίνουν αρεστοί στη διοίκηση του δήμου και την προσδοκία μήπως μπορέσουν να αμειφθούν με καμία πεντάμηνη σύμβαση.

ΚΙ όμως, τα τελευταία χρόνια, υπήρξε αξιοπρόσεκτη προσπάθεια αρκετών Δήμων με πρωτοβουλίες και υιοθέτηση καινοτόμων δράσεων να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες ανάγκες των πολιτών τους και η άλλη στην αφύπνιση και πρωτόγνωρη για την Ελλάδα στράτευση της Κοινωνίας των Πολιτών που μέσα από μια πληθώρα κινηματικών πρωτοβουλιών, φορέων και άτυπων θεσμών προβάλλουν τις έννοιες του εθελοντισμού και της κοινωνικής αλληλεγγύης.

Μία τέτοια πρωτοβουλία, είναι και αυτή που αναπτύχθηκε στο δήμο Θερμαϊκού τα τελευταία δύο χρόνια με το πρόγραμμα «ΣΤΟΠ στην πείνα» και μέσω του οποίου δεκάδες συνδημότες μας αλλά και η Εκκλησία, μαγείρευαν και πρόσφεραν φαγητό σε ανήμπορους κατοίκους του δήμου μας. Και δυστυχώς, στις εξαγγελίες της νέας διοίκησης, δεν βλέπουμε προσπάθεια συνέχισης αυτής της πρωτοβουλίας.

Ένα άλλο παράδειγμα, είναι το Κοινωνικό Φροντιστήριο, που δημιούργησε η Κίνηση Πολιτών Επανομής, βοηθώντας μαθητές οικογενειών που αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα. Μια δραστηριότητα που δεν ενισχύθηκε ούτε κατ΄ελάχιστο από την τότε διοίκηση του δήμου Θερμαϊκού, η οποία αρνήθηκε ακόμη και να παραχωρήσει χώρο για να γίνονται τα μαθήματα από εθελοντές καθηγητές.

Ή πάλι, είναι αξιέπαινες οι προσπάθειες της Ανεξάρτητης Πρωτοβουλίας Πολιτών Θερμαϊκού για τη συγκέντρωση τροφίμων, ιματισμού και φαρμάκων για τους αναξιοπαθούντες συνδημότες μας.

Ο εθελοντισμός αποτελεί ασφαλώς ενισχυτικό παράγοντα στην αντιστάθμιση της απουσίας του επίσημου τομέα, δεν υποκαθιστά όμως την αναγκαιότητα  σταθερών πλαισίων στη επίσημη και θεσμική ρύθμιση των ζητημάτων της κοινωνικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να δούμε την ανάπτυξη ενός ευρέως φάσματος εναλλακτικών πολιτικών και νέων σχεδιασμών άσκησης Κοινωνικής Πολιτικής σε πολύμορφη συμπόρευση και με τα κινήματα των πολιτών. Και κυρίως, να δώσουμε βαρύτητα σε αυτό που ονομάζουμε κοινωνική προστασία - μέριμνα, με δημιουργία νέων και περισσότερων κοινωνικών δομών αλληλεγγύης. Να υλοποιήσουμε αυτό που έλεγε η «Συμπολιτεία Θερμαϊκού» στο πρόγραμμά της, ότι δεν θα αφήσουμε κανένα σπίτι του Θερμαϊκού να μείνει χωρίς ρεύμα, χωρίς νερό. Ότι δεν θα επιτρέψουμε καμία έξωση. Και ότι ταυτόχρονα θα δημιουργήσουμε το "δίχτυ ασφαλείας" εκείνο με κοινωνικά παντοπωλεία, μαθήματα αλληλεγγύης σαν φροντιστήρια και άλλες δράσεις.

Επομένως, με βάση όλα αυτά, λέμε «Ναι» στην πρόταση για την ανάπτυξη του εθελοντισμού, μέσω ενός γραφείου που θα συνεργάζεται με τις κινήσεις, τους συλλόγους και τις άλλες εθελοντικές ομάδες και οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή μας. Υπό την αίρεση πάντα, ότι θα πρέπει να αποσυνδεθεί η κίνηση αυτή από κάθε σκέψη χρησιμοποίησης των εθελοντών για μαύρη και αδήλωτη εργασία. Και φυσικά εννοείται ότι και ο ειδικός σύμβουλος, που προβλέπεται, ότι θα είναι κι αυτός άμισθος», καταλήγει ο επικεφαλής της «Συμπολιτείας Θερμαϊκού» Σπύρος Κουζινόπουλος.