Ο πραγματισμός δεν «πουλάει» ούτε στην αγορά, ούτε στον λαουτζίκο. Ο κοινωνικός πραγματισμός δεν «πουλάει», επειδή δεν θα μπορούσε ποτέ να αναπτύξει μια λαϊκιστική αφήγηση, ούτε έναν ρεαλισμό που έρχεται να υποστηρίξει την συντήρηση ενός καθεστώτος: μιας δομής (πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές σχέσεις) που αποσκοπεί στην αναπαραγωγή της μέσω συγκυριακών, καιροσκοπικών αναθεωρήσεων της λειτουργίας στο εσωτερικό της.
Ο κοινωνικός πραγματισμός απευθύνεται στον κοινωνικώς προοδευτικό άνθρωπο που δεν αισθάνεται την ανάγκη και δεν είναι υποχρεωμένος ή δεσμευμένος να καλύπτει τις προθέσεις του, τις προσβλέψεις του, τις στάσεις του και την πολιτική και κοινωνική του συμπεριφορά από ένα «πέπλο άγνοιας» των αντικειμενικοτήτων που ορίζουν την ζωή του, την καθημερινότητά του.
Ο κοινωνικός πραγματισμός που διατρέχει κάθε αράδα της γραφής μου, αντιλαμβάνεται την πολιτική και την εξέλιξη της κοινωνικής οργάνωσης στο πλαίσιο των μικρών-αληθειών που ορίζουν σχέσεις ηγεμονίας στην βάση ασφαλώς κάποιας πολιτικής οικονομίας, χωρίς να αγνοεί τις μεγάλες-αλήθειες (: ιδεολογίες, θρησκείες και «θρησκείες» και κοσμοαντιλήψεις), που έρχονται να νομιμοποιήσουν γνωστικά μοντέλα και μοντέλα κοινωνικής οργάνωσης. Δηλαδή, μοντέλα ηγεσίας και ηγεμονικές παιδαγωγικές.
Στον κοινωνικό πραγματισμό το ένα δεν αποκλείει το άλλο. Οι μικρές- αλήθειες δεν θα μπορούσαν ποτέ να υπάρξουν δίχως την αρχαιολογία και γενεαλογία της γνώσης που δομεί τις τάξεις πραγμάτων των μεγάλων-αληθειών. Οι περισσότεροι από εμάς που δομούμε άποψη και ενεργούμε σύμφωνα με τον κοινωνικό πραγματισμό, αντί να απορρίψουμε περιφρονητικά θρησκείες, ιδεολογίες και άλλα πολιτικά τεχνουργήματα σύνθεσης γνωστικών μοντέλων και νομιμοποίησης ηγεμονικών φαινομένων, φροντίσαμε και φροντίζουμε να εντρυφήσουμε και να εντρυφούμε με ιδιαίτερο ζήλο σε αυτά. Όχι ασφαλώς για να τα αναπαράγουμε ως τέτοια, ούτε και για να κρυφτούμε πίσω από αυτά, αλλά για να απομυθοποιήσουμε εκείνους τους παράγοντες και τις διαδικασίες που διαστρέφουν οντολογικά και παραμορφώνουν επιστημολογικά τις μικρές-αλήθειες: τον συγκυριακό τρόπο με τον οποίο ο πολιτικός αγωνισμός και ανταγωνισμός κατασκευάζει πεποίθηση και γνώση για οικονομική και κοινωνική δράση και συμπεριφορά στον καθένα μας.
Με την έννοια αυτή, σεβαστέ μου αναγνώστη, ο κοινωνικός πραγματισμός είναι κονστρουκτιβιστική αντίληψη, είναι βιο-οικονομία και είναι βιο-πολιτική. Είναι, με άλλα λόγια, μία κατ’ εξοχήν αντι-θυματοποιητική αφήγηση που αντιστοιχεί σε μία αντι-ηρωική και εναλλακτικά ηγεμονική κοινωνικοπολιτική αντίληψη. Πρόκειται για την κατ’ εξοχήν πολιτική αντίληψη που αντιμετωπίζει τους παράγοντες έκφρασης διαφορετικών συμφερόντων ως αντιπάλους και όχι ως εχθρούς προς εξόντωση. Με την έννοια αυτή υπερασπίζεται την ειρήνη μέσω της ανάπτυξης τεχνολογιών και θεσμών διαπραγμάτευσης.
Ο κοινωνικός πραγματισμός είναι η γνωστική επιτομή των διαπραγματεύσεων ως αγωνιστικές πολιτικές σχέσεις, οι οποίες είναι αυτές που διαμορφώνουν το καταστατικό πεδίο της πραγματικότητας εντός της οποίας συνειδητοποιούνται, οργανώνονται, αναπτύσσονται και ανταγωνίζονται τα επιμέρους κοινωνικά συμφέροντα, ή σε ένα άλλο επίπεδο, εθνικά συμφέροντα. Οι μικρές-αλήθειες του κοινωνικού αγωνισμού, λοιπόν, δεν ξεκινούν από έναν εξωτερικό (ιδεολογικό, σεχταριστικό, θρησκευτικό ή εθνικιστικό-ρατσιστικό) ορισμό των τάξεων, αλλά από την σύγχρονη καταστατική πραγματικότητα που κατασκευάζει τάξεις.
Όλα αυτά για να καταλήξω πως ο καταστατικός χαρακτήρας του πραγματικού στην Ελλάδα συνδέεται απολύτως με την μεταμοντέρνα και μετανεωτερική οντολογία που δομεί την ΕΕ και ορίζει την ευρωζώνη. Μόνον μέσα από αυτό το πλέγμα σχέσεων θα μπορούσες να συλλάβεις τις νέες αντικειμενικότητες και τις σχέσεις μεταξύ των νέων αντικειμενικοτήτων, που ορίζουν την διαμόρφωση του σύγχρονου πολιτικού φαινομένου στην πατρίδα μας και της κρίσης που διέρχεται η Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία λίγο πριν από μία νέα μεταπολίτευση.
Άρα, στις εκλογές που έρχονται δεν διακυβεύεται το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρώπη, αλλά το μέλλον της διαπλοκής στην Ελλάδα. Αυτό ακριβώς ορίζει ο κοινωνικός πραγματισμός, ο οποίος απαλλαγμένος από κάθε «πέπλο άγνοιας» και επίσης απαλλαγμένος από ιδεολογικού, εθνικιστικού, ή άλλου χαρακτήρα αξιολογήσεις και κατηγοριοποιήσεις, δεν θα μπορούσε ποτέ να δει την Ελλάδα ως εξωτερικό στοιχείο της Ευρώπης και του ευρωπαϊσμού. Δεν υπάρχει Ευρώπη και ευρωπαϊσμός δίχως την φαντασιακή οντότητα της πολιτικής κοινότητας των ελλήνων και είναι τραγωδία, όταν δεν είναι φαιδρό, έλληνες συντηρητικοί να εμφανίζουν διαρκώς την Ελλάδα αγωνιούσα για την παραμονή της στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και προοδευτικοί να προπαγανδίζουν σαν η καταστατική πραγματικότητα στην χώρα μας να μπορεί να διαμορφωθεί έξω από τον καταστατικό χάρτη του πραγματικού στην ΕΕ, χωρίς ένα νέο παγκόσμιο πόλεμο!
Η Ελλάδα είναι Ευρώπη και δεν ανήκει απλώς στην Ευρώπη… μας αρέσει δεν μας αρέσει! Η Ελλάδα είναι Ευρώπη περισσότερο από ότι η Σουηδία, για παράδειγμα, καθώς είναι η ευρωπαϊκοποίηση του ελλαδικού χώρου που δομήθηκε επί μιας αναπαράστασης της κλασικής αρχαιότητας. Ακόμη και οι σύγχρονοι θεσμοί της ΕΕ από αυτή τη φαντασιακή πολιτική κοινότητα αντλούν νομιμοποίηση! Η σύγχρονη Ευρώπη κατά την μετάβασή της από τη νεωτερικότητα στην μετανεωτερικότητα έχει όχι απλώς ανάγκη την Ελλάδα, αλλά κάτι περισσότερο: μπορεί να την χρησιμοποιήσει ως την «κρίσιμη μάζα» για να διευκολύνει και να επιταχύνει την πολιτική της ενοποίηση.
Αυτό θα πρέπει να προβληματίζει ιδιαίτερα τον κάθε ώριμο έλληνα. Έχει πολύ μεγάλη σημασία η πολιτική στάση και η πολιτική δράση του καθενός μας αυτήν την περίοδο, καθώς από αυτήν θα κριθεί το μέλλον της Ευρώπης… Και μην σας φαίνετε καθόλου υπερβολικό! Με άλλα λόγια, θα έλεγα πως από την οργανωμένη και γνωστικά καλοδομημένη έκφραση του ευρωπαϊκού πολιτισμού στην σημερινή Ελλάδα, του δημοκρατικού δόγματος, δηλαδή, που ορίζει ως προοδευτικό το «κριτικό» και το αμφισβητείν, θα εξαρτηθεί το μέλλον της Ευρώπης. Το μέλλον της Ευρώπης κρίνεται σήμερα στην Ελλάδα. Και αυτό το μέλλον δεν είναι δυνατόν να αφήσουμε οι σύγχρονοι προοδευτικοί άνθρωποι, στα χέρια αλλοτριωμένων ηθικά και «νεκρών» γνωσιολογικά/ιστορικά προσωπικοτήτων και κομματικών φορέων!
Η αγωνία επιβίωσης και αναπαραγωγής της διαπλοκής και των κοινωνικών δικτύων, όπως και ατόμων που συνδέονται με αυτήν, δεν πρέπει να αφήσουμε να κυριαρχήσει επί της εκλογικής μας συμπεριφοράς. Είναι απολύτως κατανοητό το άγχος και η ανασφάλεια της διαπλοκής και του πελατειακού καθεστώτος της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας ενώπιον της πιθανότητας η ψήφος των ελλήνων να αποδιοργανώσει το εσωτερικό σύστημα ηγεμονίας στην πατρίδα μας. Είναι, ωστόσο, απολύτως γελοίοι όλοι αυτοί οι θορυβημένοι από την αντικειμενικότητα της τάσης ρευστοποίησης του πολιτικού συστήματος και περιθωριοποίησης των ανθρώπων της διαπλοκής, που κινδυνολογούν, θεωρώντας πως μία προοδευτική κυβέρνηση στην θέση της υπάρχουσας συντηρητικής συγκυβέρνησης δεξιών, κεντροδεξιών και κεντροαριστερών, θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή υπόσταση της Ελλάδας! Την μόνη υπόσταση που θα έθετε μία τέτοια εξέλιξη σε κίνδυνο, είναι η δική τους!
Για φαντάσου να ξημέρωνε κάποια μέρα που οι μαύρες και άλλες λίστες της διαπλοκής, που συνθέτουν τον καταστατικό χαρακτήρα του δικού της «πέπλου άγνοιας», να κατέληγαν όπλα που θα στρέφονταν εναντίον τους – όπως αναλογικά συνέβη με προηγούμενα κλειστά καθεστώτα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό! Για φαντάσου… τον πραγματικό κίνδυνο που στοιχειώνει την διαπλοκή και προκαλεί αντανακλαστικά φαιδρά ξεσπάσματα κινδυνολογίας από την μεριά τους!
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.