Ο Σοφιανός Χρυσοστομίδης δεν πέθανε! Είναι ζωντανός και έτσι θα παραμείνει όσο θα αντηχεί μέσα μου το Αdagio σε σολ μινόρε του Tomaso Giovanni Albinoni!
Ο Σοφιανός Χρυσοστομίδης δεν ήταν φτιαγμένος από σκέτη σάρκα και οστά, αλλά από το διανοητικό, ιστορικό υλικό που δομούσε, δομεί και θα δομεί για πάντα η κινούμενη πάνω στο ηχο-ψυχόγραμμα του «Αdagio του Αλμπινόνι», γήινη, ζωντανή ύλη.
Αν δεν υπήρχε ένας άλλος μεγάλος άνδρας και δημοσιογράφος ο Ιάσων Μοσχοβίτης και οι «Μεγεθύνσεις», η πρώτη μου τηλεοπτική δουλειά, δεν θα γνώριζα βαθύτερα έναν αριστερό που αντανακλούσε αυτό που αναπαριστούσε, ανθρωπομόρφιζε, μέσα μου τον ιδανικό αριστερό πολιτισμό.
Αυτός (ο πολιτισμός) δεν είναι απλώς ένας συνδυασμός κοινωνικής ευαισθησίας και αναζήτησης της απροκατάληπτης κριτικής, που επιχειρεί παραδόξως να παντρέψει διαρκώς την ισότητα με την ελευθερία, αλλά μια μορφή αίσθησης του καταστατικού χαρακτήρα του πραγματικού. Μια μορφή συναισθηματικής ευφυΐας - αν αγαπάς - που ενδυναμώνει και ακονίζει κοινωνικώς τον πλουραλισμό, προτρέποντάς μας να σεβαστούμε και να διαχειριστούμε δημοκρατικά και κοσμοπολιτικά την πραγματική μας κοινωνική υπόσταση - ως διχασμένα υποκείμενα, εντός μιας αγοράς που μας ενοποιεί φαντασιακά και μαζικά για να μας κατατεμαχίσει στην ουσία ως προσωπικότητες, ως κοινωνικά όντα.
Η οργανική μουσική του Αλμπινόνι και κυρίως το Αdagio-του, έρχεται να εναρμονίσει συναισθηματικά αυτό που αν εναρμονιστεί ολοκληρωτικά, δηλαδή ταυτιστεί κοινωνικά, θα καταστρέψει τον δυτικό πολιτισμό! Η ελευθερία δεν μπορεί να ταυτιστεί με την ισότητα. Θα αποτελούσε καταστροφή και για τα δυο.
Το καλό για την ανθρωπότητα είναι η ανάπτυξη μιας ηθικής στην πολιτική που θα επιχειρεί διαρκώς να πετύχει υψηλότερο επίπεδο εναρμονισμού των δύο (ελευθερία-ισότητα), έχοντας συνείδηση αυτού του δημοκρατικού παραδόξου. Αυτό σηματοδοτεί μια σύγχρονη αριστερή πολιτική αντίληψη. Αυτό εκφράζει τον προοδευτικό, σοσιαλ-δημοκρατικό Δυτικό Πολιτισμό, που δεν έχει καμία σχέση με τον πολιτισμό των συντηρητικών ή την κουλτούρα όσων εκ των μαρξιστών αγνοούν ή περιφρονούν την «δυτική κατασκευή» του ίδιου του Μαρξ – την ευρωπαϊκή παράδοση, δηλαδή, της κριτικής αποστασιοποίησης και της συνεχούς αμφισβήτησης απέναντι στις κυρίαρχες νόρμες…
Έρχεται όμως το βράδυ, έρχεται η στιγμή να χωνέψεις εσύ ο ίδιος αυτήν τη διαδικασία κριτικής αποστασιοποίησης και συνεχούς αμφισβήτησης των κυρίαρχων κανόνων και συμπεριφορών και τότε έχεις ανάγκη το Αdagio σε σολ μινόρε του Tomaso Giovanni Albinoni!
Η πολιτική αφήγηση του Σοφιανού Χρυσοστομίδη ήταν ένα καλοδουλεμένο γλωσσικά και ιστορικά Αdagio. «Τί μουσική θα σου άρεσε να βάλω στην εκπομπή, τον ρώτησα ένα ξημέρωμα σε ένα «πατσατζίδικο», λίγο πιο κάτω από την Ομόνοια. Με κοίταξε με τα μοναδικά σε έκφραση πολιτισμού και χιούμορ μάτια του και μου είπε μετά από ένα διάστημα αινιγματικού χαμόγελου: θα σου στείλω το Αdagio του Αλμπινόνι!
Ίσως να μην χρειαζόταν! Ο λόγος του Σοφιανού, κάθε του κίνηση, κάθε του έκφραση ήταν δομημένα στο ηχο-ψυχόγραμμα του Αdagio του Αλμπινόνι! Όχι, ο Σοφιανός Χρυσοστομίδης δεν ήταν απλώς ένας εξαιρετικά καλλιεργημένος, πολύγλωσσος, λόγιος και «αληθινός» άνθρωπος, ήταν ένας προοδευτικός αριστερός, του οποίου η καρδιά και ο νους συντονίζονταν από το Αdagio του Αλμπινόνι - από τον παλμό αυτού του «κομματιού»!
Ο Σοφιανός ήταν απολαυστικός, επειδή ήταν ένας ολοκληρωμένος πολιτικώς κόσμος, ο ίδιος προσωπικά. Όταν τον συνάντησα ήξερε καλά αυτό που εγώ έμαθα πολύ αργότερα: πως το πεδίο του πολιτικού δεν θα μπορούσε ποτέ να περισταλεί σε μια ηθική λογιστική, έκφραση κάποιου πολιτικοοικονομικού ορθολογισμού/ρεαλισμού. Και παρότι είναι αυταπάτη ή κάτι χειρότερο (μορφή φασισμού) η συμφιλίωση της ηθικής με την πολιτική, εμείς θα πρέπει να αγωνιζόμαστε διαρκώς υπέρ της ηθικής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για να περιορίζουμε τη βία της πολιτικής.
Το «Αdagio του Αλμπινόνι» δεν δικαιώνει αυτόν τον αγώνα, ούτε ασφαλώς τον αποκρυσταλλώνει μουσικώς… απλώς συνδέει την καρδιά με το πνεύμα, τα τμήμα της ύλης και της διαλογικής έκφρασης των σχέσεων που την ορίζουν, έτσι ώστε ο κατακερματισμένος Εαυτός μας να συνεχίσει να συντάσσει προοδευτική ιστορία. Αναμφισβήτητα, ο Σοφιανός Χρυσοστομίδης αποτελεί ένα λαμπρό παράδειγμα της προοδευτικής ιστορίας της Ελλάδας. Ένα καλό παράδειγμα για τη νέα γενιά των ελλήνων της πολύπλευρης εθνικής μας κρίσης των ημερών.
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
"Το «Αdagio του Αλμπινόνι» δεν δικαιώνει αυτόν τον αγώνα, ούτε ασφαλώς τον αποκρυσταλλώνει μουσικώς… απλώς συνδέει την καρδιά με το πνεύμα, τα τμήμα της ύλης και της διαλογικής έκφρασης των σχέσεων που την ορίζουν, έτσι ώστε ο κατακερματισμένος Εαυτός μας να συνεχίσει να συντάσσει προοδευτική ιστορία."
ΑπάντησηΔιαγραφήΔημήτρη σ' ευχαριστώ για το σημερινό άρθρο σου, που αποτίει τον ιδανικότερο φόρο τιμής σε έναν εμβληματικό φάρο της δημοσιογραφικής αριστεράς. Και για το συναίσθημα που αποπνέει το κείμενό σου με τον μουσικό καμβά του adagio που είναι ένα πολυαγαπημένο κομμάτι.