Σημειώνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος *
Είναι φαιδρό, εκτός από ανόητο, οπισθοδρομικό και αντιαισθητικό να κατηγορεί το ένα κόμμα το άλλο για απάτη, προεκλογικώς! Για να καταλήξουμε στο τέλος μετά το πολιτικώς διαστροφικό «όλα είναι οικονομία», στο κοινωνικοπολιτικώς διαστροφικό «όλα είναι απάτη» και η μόνη αλήθεια βρίσκεται «εκεί έξω», στον κόσμο του χρήματος ή στον κόσμο του δόγματος!
Γιατί είναι φαιδρό; Διότι κανένα απολύτως κόμμα δεν θα υπήρχε σε αυτές τις εκλογές αν έλεγε την αλήθεια, από τη στιγμή κατά την οποία αλήθεια είναι αυτό και μόνον αυτό που απομυθοποιεί την προπαγάνδα κάθε κόμματος. Η πλήρης, ultimate αλήθεια είναι αυτοκαταστροφική. Η αλήθεια εκθέτει/ξεγυμνώνει αυτόν που την αρθρώνει και έτσι λειτουργεί απελευθερωτικά. Η απόλυτη αλήθεια είναι αυτο- αποδομητική και έτσι άσχετη με την διάσταση της πολιτικής, αν και η τελευταία είναι η μόνη που μπορεί να παράγει συγκυριακές αλήθειες, «μικρές» αλήθειες που ορίζουν την καθημερινότητα του καθενός μας.
Η αλήθεια, αναγνώστη μου, είναι μια κοινωνική πραγματικότητα που περιέχει καί αυτό που δεν σε συμφέρει, που δεν με συμφέρει. Αυτό που σε συμφέρει θα μπορούσε ίσως να είναι μια αγνή, ωραιοποιημένη, «μεγάλη» αναφερόμενη αλήθεια, ένα ιδεολόγημα, ένας κανόνας, μια αρχή που έχει ήδη μεταβληθεί σε πόρνη για την ικανοποίηση της ιδιοτέλειά σου! Η πολιτική είναι μια διαδικασία διαπραγμάτευσης ταξικών ή/και επιμέρους κοινωνικών αληθειών που συμφέρουν αυτόν που τις εκφράζει, όπως τις εκφέρει, ένα ψέμα δηλαδή που παράγει αλήθειες μόνον στο επίπεδο εφαρμογής της πολιτικής στην καθημερινότητα.
Άρα, αν ψάχνεις την αλήθεια αναζήτησέ την στο επίπεδο της καθημερινότητας: στο επίπεδο εκείνο όπου η εφαρμογή μιας συγκεκριμένης πολιτικής διαμορφώνει πραγματικές κοινωνικές σχέσεις, κοινωνικές τάξεις, γνωστικές τάξεις, νέες συμπεριφορές και συναισθήματα, νέες αντιφάσεις μεταξύ αρχών-αξιών και επιλογών ή μεταξύ του Είμαι και του Υπάρχω, και νέους νικητές και ηττημένους.
Την αλήθεια δεν θα στην πει ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε ασφαλώς η ΝΔ, τα κόμματα του κατατεμαχισμένου «το όλον ΠΑΣΟΚ» ή ο κάθε κατεργάρης που ιδρύει ένα κόμμα για να υπάρξει στα… αλήθεια, έστω και εφήμερα. Την αλήθεια, επίσης, δεν θα την ακούσεις ούτε από τον ακροδεξιό λαϊκιστή, αλλά ούτε καν από τον αριστερό αγωνιστή του προεκλογικού άμβωνα»!
Μα τουλάχιστον το ΚΚΕ δεν λέει την αλήθεια στο λαό; Ασφαλώς και όχι, στο βαθμό που συγχέει σκόπιμα την «μεγάλη» ιδεοληπτική αλήθεια του λενινισμού σε μια νεοσταλινική ασφαλώς εκδοχή, με την «μικρή» αλήθεια που αφορά στη κοινοβουλευτική οντολογία και λειτουργία του κόμματος. Η αναφερόμενη ιδεοληπτική αλήθεια του ΚΚΕ είναι επαναστατική εκδοχή, ενώ η προεκλογική αλήθεια που ορίζει την ύπαρξή του κοινοβουλευτική. Όταν επικαλείσαι την πρώτη για να νομιμοποιήσεις την δεύτερη είσαι απατεώνας.
Είναι αυτοπαγιδευτική για το ΚΚΕ η προεκλογική του καμπάνια με κεντρικό στοιχείο τα «ψέματα» και την «απάτη» της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, για να καταλήξει πως μόνον η ηγεσία του γνωρίζει και λέει την αλήθεια! Λάθος σύνθημα και λάθος καμπάνια σε «λάθος» εποχή, την οποία (την συγκεκριμένη πολιτική εκστρατεία) στην πραγματικότητα δεν είχε ανάγκη το ΚΚΕ. Η Αντικαπιταλιστική Αριστερή Συνεργασία για την Ανατροπή (ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α.) κινείται πολύ πιο έξυπνα επί του προκειμένου! Αυτό που θα έδινε «φτερά» στην ηγεσία του ΚΚΕ θα ήταν να απαντήσει με ειλικρίνεια στο ερώτημα: πώς και γιατί το ΚΚΕ αποτέλεσε από την μεταπολίτευση και εντεύθεν τον ένα πυλώνα του καθεστώτος πατρωνίας, ως φυτώριο στελεχών αυτού που το ΚΚΕ αποκαλεί «αριστερούλικη αντίδραση και απάτη», με δεύτερο πυλώνα ασφαλώς εκείνον του λεγομένου «κράτος της δεξιάς» / «κράτος του ρουσφετιού του πολιτικάντη» ;
Και αν αυτό φαινόταν δύσκολο ερώτημα για το ΚΚΕ, η σημερινή του ηγεσία θα μπορούσε παύοντας να προπαγανδίζει στη βάση του «η αλήθεια που είμαι Εγώ και το ψέμα που είναι όλοι οι άλλοι» να επικεντρωθεί στην πραγματιστική πολιτική, η οποία αν και δεν μπορεί να επικαλείται αλήθειες και να μέμφεται τον αντίπαλο ως ψεύτη, μπορεί να παράγει αλήθειες στο επίπεδο της καθημερινότητας. Εκεί όπου - και στο βαθμό που - κάνεις δικό σου (πολιτικό) πρόβλημα το πρόβλημα κάθε αποκλεισμένου, για να επιλυθεί σήμερα και όχι μετά από την «λαϊκή επανάσταση», παράγεις πράγματι αλήθεια – εκτός αν ξεκίνησες ήδη την επανάσταση, οπότε δεν συμμετέχεις σε αστικού χαρακτήρα προεκλογικές «φιέστες»! Κατά την πολιτική δράση στη βάση της κοινωνίας δεν λες την αλήθεια, δεν είσαι η αλήθεια, παράγεις αντικειμενικά την αλήθεια! Και με αυτή την έννοια το ΚΚΕ συμμετέχει ζωηρά και πρωταγωνιστικά στην παραγωγή της αλήθειας στην Ελλάδα. Μόνον που αυτή η πολύτιμη για την κοινωνία αλήθεια δεν αρκεί στην ηγεσία του και δεν της κάνει προεκλογικώς, και έτσι «παίζει» με μια απολιτική στην ουσία αλήθεια για να προσδώσει στον εαυτό της μια θεϊκή ταυτότητα: «Εγώ είμαι η Αλήθεια»!
Αυτό αποκαλείται δογματισμός - και δεν είναι καλό πράγμα, αν αντικειμενικά κάνεις πολιτική και μάλιστα ισχυρίζεσαι πως είσαι ανοιχτός στη κοινωνία - πράγμα που ασφαλώς δεν είναι της ιδίας τάξεως πρόβλημα με το «Εγώ υπερασπίζομαι την αλήθεια», ή Εγώ εκπροσωπώ την αλήθεια», ή «Εγώ ξέρω την αλήθεια», ή «Εγώ ξέρω και φανερώνω τα ψέματα των άλλων», των υπολοίπων κομμάτων.
Η αλήθεια, αγαπητέ αναγνώστη, είναι εξατομικευμένη και την γνωρίζει ο κάθε ένας από εμάς ξεχωριστά, στο βαθμό μάλιστα που δεν φοβάται να αποδομήσει μέσω αυτής την αναφερόμενη ταυτότητά του, η οποία σε κάθε περίπτωση είναι μπλεγμένη στο ψέμα. Πρόκειται γα την αλήθεια Σου και την αλήθεια Μου. Από το δράμα Σου και από το δράμα Μου. Αλήθεια που παράγεται αντικειμενικά στο επίπεδο της εφαρμοσμένης πολιτικής στην καθημερινότητα και εσωτερικεύεται ως πρόβλημα με έναν υποκειμενικό τρόπο. Τα κόμματα με την προεκλογική τους προπαγάνδα έρχονται να προσφέρουν ένα είδος «βίας της ερμηνείας» για την πολιτική σημασιοδότηση της εμπειρίας μας, της αλήθειας Μας, και στη βάση αυτή θα πρέπει να κρίνονται.
Επειδή, λοιπόν, κανένα κόμμα δεν λέει την αλήθεια στον ελληνικό λαό προεκλογικώς, ας κριθούν από το βαθμό της «βίας της ερμηνείας» που «προσφέρουν», στο πλαίσιο εκλογίκευσης της μικρής, καθημερινής αλήθειας του καθενός μας. Όσο μικρότερος είναι αυτός ο βαθμός, τόσο πιο έντιμο είναι το κόμμα. Όσο μικρότερος είναι αυτός ο βαθμός, τόσο πιο ήπια είναι η ψύχωση που παράγεται από την προπαγάνδα ενός κόμματος σε υποκατάσταση της πολιτικής.
Τα κόμματα που ομιλούν την γλώσσα της καθημερινότητας, δηλαδή την γλώσσα της αντιμετώπισης των προβλημάτων κάθε μορφής αποκλεισμού που έχει προκαλέσει και προκαλεί η εφαρμοσμένη πολιτική στη κοινωνία, προτείνοντας λύσεις που απομυθοποιούν αντί να κολακεύουν τόσο την διάσταση της περιθωριοποίησης, όσο και την κοινωνική ταυτότητα του περιθωριοποιημένου, μπορεί να μην λένε ακριβώς την αλήθεια, αλλά τουλάχιστον δείχνουν να είναι ανοιχτά στην αλήθεια. Και αυτό είναι το μέγιστο που θα μπορούσες να ζητήσεις από ένα κόμμα, υπό τις σημερινές ελληνικές συνθήκες. Με άλλα λόγια, αυτό αποκαλείται αντιλαϊκισμός που δεν πρέπει να συγχέεται με τον νεοφιλελεύθερο αντικοινωνισμό ή οικονομισμό.
Θα απολέσει σοβαρό βήμα/δείγμα ωρίμανσης της ελληνικής κοινωνίας - και δείγμα μετανεωτερικότητας - αν η ψήφος μας έρθει να ενισχύσει κόμματα που πραγματικά ασχολήθηκαν με την αντιμετώπιση της καθημερινότητας των ελλήνων και δεν περιορίστηκαν στην άρθρωση «υψηλής πολιτικής» , «μικροπολιτικής περί συνεργασιών κλπ», ή της παραπολιτικής μόδας του «extend and pretend»! Η εμπιστοσύνη του πολίτη προς ένα κόμμα κερδίζεται στο επίπεδο της δράσης του δεύτερου επί της καθημερινότητας του πρώτου, και θα πρέπει ασφαλώς να αφορά στην σύζευξη της ισότητας με την ελευθερία στη κοινωνία, στην υπεράσπιση του δημοκρατικού παραδόξου δηλαδή. Και αυτό δεν γίνεται αν αναγάγουμε όλα τα προβλήματα σε ζητήματα μιας διαφορετικής αντίληψης για την ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, οικονομικής ελευθερίας ή «εθνικιστικής φοβίας».
Μάλλον τα κόμματα πρέπει να κινηθούν αντίθετα, αν επιδιώκουν σχέσεις εμπιστοσύνης και όχι σχέσεις «πίστης και αφοσίωσης», ή σχέσεις πατρωνίας, ή σχέσεις ρατσιστικού χαρακτήρα, ή απλώς σχέσεις ανοχής ή συνενοχής. Εστιάζοντας στην καθημερινότητα με βιο-οικονομικά και βιο-πολιτικά κριτήρια, θα μπορούσαν να προχωρούν σολιάζοντας ασφαλώς το ζήτημα της ιδιοκτησίας και ελέγχου των μέσων παραγωγής, όπως και εκείνο που αφορά στην τρέχουσα πολιτική διαστροφή της ελληνικής κρίσης: ένα πρόβλημα χρεοκοπίας να αντιμετωπίζεται στην αρχή σαν να πρόκειται για πρόβλημα ρευστότητας, ενώ στη συνέχεια και σε αυτές τις εκλογές ένα πρόβλημα ρευστότητας σαν να είναι πρόβλημα χρεοκοπίας!
Αν εστιάσεις στην καθημερινότητα των ελλήνων θα διαπιστώσεις πως το σύγχρονο ελληνικό πρόβλημα, είναι πρόβλημα οργάνωσης της ευρωζώνης και της ΕΕ, αλλά αντιμετωπίζεται εδώ και όχι εκεί, αφού σου δώσουν αυτή την δυνατότητα οι «εκεί» - αναμορφωνόμενοι και Αυτοί, οι «Εκεί Έξω» όπως και Εμείς - στη βάση αντιμετώπισης της μοναδικής γενικής αλήθειας, που αφορά στο μείζον και δομικό Κοινωνικό Ζήτημα της Ελλάδας. Η γενική αλήθεια που συντίθεται από όλες τις «μικρές» αλήθειες των ελλήνων, είναι το Κοινωνικό Ζήτημα που έχει προκύψει στην Ελλάδα και αυτό επιλύεται μέσω θεσμικών και οργανωτικών μεταρρυθμίσεων στην Ευρωζώνη και στην ΕΕ με παράλληλες αριστερού χαρακτήρα μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της χώρας. Με μια σημαντική σημείωση: εστιάζεις στο εσωτερικό, εστιάζεις εκεί όπου παράγεται η αλήθεια και όχι εκεί όπου διαμορφώνεται ο μύθος της πολιτικής που έρχεται να την διασκεδάσει…
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.