Μια συμφωνία φλου, είναι μια καλή συμφωνία στη συγκυρία του ελληνικού ζητήματος!...

Επισημαίνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος *

Ως ιδιοσυγκρασία και γενική παιδεία αντιπαθώ τις φλου καταστάσεις, εικόνες και μορφές. Τα πρώτα 40 χρόνια της ζωής μου αποστρεφόμουν οτιδήποτε «flou», όπως και κάθε «Μπάμπη τον φλου», μέχρι που η εμβάθυνση στην πολιτική μεθοδολογία και η επαγγελματική μου εμπειρία με οδήγησαν να καταλάβω την δύναμη του «ρευστού» και την κυριαρχία του επί του «στερεού».

Διαπίστωσα, λοιπόν, εκεί γύρω στα 40 την κοινωνικοοικονομική δύναμη και την πολιτική δυναμική του - ας πούμε - ασαφούς, αβέβαιου, μη ποσοτικώς καθορισμένου, σχετικά χαλαρού σημειολογικώς και ανοιχτού σε διαφορετικές ερμηνείες. Και έτσι τα επόμενα 15 χρόνια, μέχρι σήμερα δηλαδή, ουσιαστικά ταλαιπωρούμαι και ταλαιπωρώ τον κόσμο-μου με την πολιτική «μηχανική των ρευστών»!

Συνεχίζω να μην τα πηγαίνω καλά με τον «Μπάμπη τον φλου», συνεχίζω να μην γουστάρω καταστάσεις, στάσεις και προγράμματα φλου, αλλά τώρα ξέρω το πρόβλημα (μου) και τη «λύση» του! Το πρόβλημα είναι πως η ζώσα πραγματικότητα είναι ρευστή και η λύση του προβλήματος βρίσκεται σε μια διαρκή διαπραγμάτευση οντολογικού χαρακτήρα. Μόνον που αυτό δεν μπορεί να καταλήξει σε ένα σεβαστό, από τους συμμετέχοντες σε μια κοινή δράση, προσωρινό αποτέλεσμα χωρίς επιστημονικώς ορισμένα κριτήρια! Επί των κριτηρίων δεν μπορεί να υπάρχει «φλου», αν θέλεις να καταλήξουμε κάπου και να συζήσουμε ενδεχομένως!     

Αυτό, σήμερα, συνηθίζουμε να αποκαλούμε «πολιτικές ταυτότητας». Ναι, αλλά έτσι δεν μπορούμε να πετύχουμε ένα στέρεο αποτέλεσμα, μια βεβαιότητα μέσα στη θάλασσα των αβεβαιοτήτων, ίσως αντιτάξεις! Πώς θα ζήσουμε λοιπόν, πώς να συνεννοηθούμε, πώς να συνυπάρξουμε και να συνεργαστούμε; Πώς θα πετύχουμε κοινωνική πρόοδο και θα ρυθμίσουμε τις οικονομικές, εσωτερικές, διεθνείς ή διαπροσωπικές μας σχέσεις; Πώς θα κάνουμε τον λογαριασμό μας, βρε αδελφέ!

Με την γλώσσα και όχι με τους αφηρημένους/αυθαίρετους αριθμούς, αγαπητέ αναγνώστη! Με τη ζωντανή ύλη της γλώσσας και των μαθηματικών και όχι με τη νεκρή ύλη της αριθμητικής! Με τον επιστημονικά ορθό συσχετισμό ποιοτικών μεταβλητών και τον επίσης ορθό στατιστικά συσχετισμό των τιμών ποσοτικών μεταβλητών και όχι με αλχημείες που εμφανίζουν ποιοτικές μεταβλητές σαν να είναι ποσοτικές, έτσι ώστε να ικανοποιηθεί το «learning-by-numbers»! Αυτό, επί του οποίου επέμεινα τόσο πολύ τα προηγούμενα χρόνια της επικοινωνίας μας, θεωρώντας το μια αφάνταστα κακή και αντιδραστική (: αντιδημοκρατική, ολοκληρωτική και αυταρχική) κοινωνικώς παιδαγωγική που επιβλήθηκε από τις γερμανικές κυβερνήσεις, το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα ως μοντέλο της ΕΕ στις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ και εμφατικώς από την τρόικα στην Ελλάδα με τον «ατομικό μηχανισμό διάσωσης», όπως και πολύ ελαστικότερα σε άλλες υπό πτώχευση χώρες. Με εξαίρεση την Ιρλανδία! Γιατί άραγε; Έχω μιλήσει για την οικονομική και πολιτική ιδιαιτερότητα της Ιρλανδίας, όπως και για την πραγματικά πατριωτική της αστική τάξη και ίσως κάποια στιγμή επανέλθω, μια και δεν είναι το σημερινό μου ζήτημα.  

Σήμερα, απλώς θα ήθελα να επισημάνω πως, μια συμφωνία φλου, με τους παράγοντες της τρόικας είναι μια καλή συμφωνία στη συγκυρία του ελληνικού ζητήματος! Και αυτό επειδή έτσι θα ρευστοποιηθεί και θα σχετικοποιηθεί η διαδικασία του «learning-by-numbers», ενώ για πρώτη φορά θα ανακαθοριστούν οι μεταβλητές στο πλαίσιο μιας πολιτικής διαπραγμάτευσης. Αυτό σημαίνει επανεξέταση και μια νέα συμφωνία μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των θεσμικών παραγόντων της τρόικας ως προς τον ρόλο των μεταβλητών: ποιες από εδώ και πέρα θα θεωρούνται εξαρτημένες και ποιες ανεξάρτητες (: αναθεώρηση μεταβλητών). Πάνω σε αυτό πρέπει να δοθεί μεγάλη μάχη. Αυτό, αγαπητέ αναγνώστη, είναι πολιτικό και όχι τεχνοκρατικό ζήτημα - όπως ισχυρίζονταν οι απίθανοι τύποι που διαχειρίστηκαν μέχρι σήμερα την κρίση.

Μια συμφωνία φλου που θα δεσμεύει ως τελικό, γενικό αποτέλεσμα προϋπολογισμού την ελληνική κυβέρνηση και όχι στο επίπεδο των αριθμητικών αποτελεσμάτων κάθε επιμέρους δράσης, θεωρώ πως θα είναι η καλύτερη προσωρινή λύση για όλες τις πλευρές. Η μόνη στην πραγματικότητα προσωρινή λύση εδώ που βρισκόμαστε, λαμβάνοντας υπόψιν πως από τη μια στην ΕΕ και κυρίως στην Ευρωζώνη κυριαρχούν οι συντηρητικές και νεοσυντηρητικές δυνάμεις, ενώ στην Ελλάδα παρά την άνοδο της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στην κυβερνητική εξουσία, ο ελληνικός λαός δεν επιθυμεί «επανάσταση», άμεση έξοδο από την ευρωζώνη και ρήξη με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.

Η δική μου θέση είναι επίσης σαφής και καθόλου φλου: Η έξοδος από την ευρωζώνη ήταν μια δύσκολη και δραματικά επίπονη επιλογή, αλλά σίγουρα επιλογή στην αρχή-αρχή της κρίσης και πριν οποιαδήποτε συμφωνία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και την εμπλοκή του ΔΝΤ, ενώ σήμερα δεν είναι! Μετά από τόσα χρόνια εσωτερικής υποτίμησης, ύφεσης, καταστροφής ζωών και κεφαλαίου, εγώ δεν διανοούμαι και επιπρόσθετη εξωτερική υποτίμηση, παράλληλα με ένα επιπρόσθετο κοινωνικό κόστος προσαρμογής σε εθνικές νομισματικές πολιτικές, που θα βάθαιναν συγκυριακά την φτώχεια στην Ελλάδα, δίχως στην ουσία - σήμερα -να ήταν δυνατόν να κλείσει έτσι η ψαλίδα μεταξύ φτωχών και πλουσίων. Έτσι, θα μεγεθυνόταν η ανισότητα, τουλάχιστον για τα αμέσως επόμενα χρόνια, εκτός αν εφάρμοζες σκληρές σοσιαλιστικές πολιτικές, οι οποίες θα προκαλούσαν απόλυτη ρήξη με την ΕΕ, γεωπολιτική κρίση και άλλου τύπου προκλήσεις και κινδύνους, τους οποίους ο ελληνικός λαός δεν φαίνεται έτοιμος και διατεθειμένος να αντιμετωπίσει, ενώ δεν υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που να προτείνουν στα σοβαρά ένα επαναστατικό σχέδιο και μια σοβαρή εναλλακτική λύση έξω από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Είναι βλέπετε άλλο πράγμα να ασκούμε κριτική και να αμφισβητούμε  - και καλά κάνουμε – στους/τους Δυτικούς Θεσμούς, όπως και στον/τον καπιταλισμό και άλλο να προτείνουμε ένα μη-σουρεαλιστικό σχέδιο κατάργησής τους σε ό, τι μας φορά εδώ στην Ελλάδα!

Έτσι, ο μόνος δρόμος για να περάσουμε σε αναγκαίες για την εθνική μας οικονομία και ζωτικές για την ελληνική κοινωνία σοσιαλ-δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, από τις νεοφιλελεύθερου χαρακτήρα που υιοθέτησαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις της κρίσης, είναι να κατασκευάσουμε μια «γέφυρα φλου» μεταξύ αυτών, μέχρι να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις. Αυτές ή θα καταλήξουν στο μεγαλύτερο επενδυτικό πρόγραμμα που έχει γνωρίσει η Ελλάδα με έμφαση στην βιομηχανία και με «γερμανικές» εργασιακές σχέσεις, ή σε ένα βελούδινο και καλομελετημένο διαζύγιο.

Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει όλες οι πλευρές που εμπλέκονται στην διαπραγμάτευση να αναγνωρίσουν τις αρετές του «φλου» και να αποδεχθούν ως προσωρινή λύση, μέχρι το φθινόπωρο ένα Νέο ουσιαστικά «Μνημόνιο φλου». Αν προτιμάτε να το ορίσω με συστηματικούς όρους, θα έλεγα: Ένα Νέο, Εναλλακτικό ουσιαστικά «Μνημόνιο Γέφυρα» με κονστρουκτιβιστική  οντολογία και ποζιτιβιστική επιστημολογία, στη θέση των μέχρι σήμερα «μνημονίων learning-by-numbers», που χαρακτηρίζονταν οντολογικώς από υπερβατικό ποζιτιβισμό!     

* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.