Ένα σύνδρομο στέρησης σε συνδυασμό με το σύνδρομο των μνημονίων αποδιοργανώνει θανάσιμα τον ελληνικό κοινοβουλευτισμό!

Σημειώνει ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος *

Ήδη, αναγνώστη μου, είχα διακρίνει σοβαρά σημάδια κόπωσης στον ελληνικό κοινοβουλευτισμό! Η παρατεταμένη οικονομική κρίση με το (διεθνο)πολιτικό της αδιέξοδο, σε συνδυασμό με μια άθλια εσωτερική πολιτική κουλτούρα που κυριάρχησε και επεκτάθηκε σιγά-σιγά κατά την μεταπολίτευση του 1974, έμοιαζε να είχαν τραυματίσει σοβαρά τον ελληνικό κοινοβουλευτισμό. Χθες το βράδυ βεβαιώθηκα πως ο ελληνικός κοινοβουλευτισμός «πνέει τα λοίσθια»!

Ειλικρινά, σού γράφω σοκαρισμένος μετά την παρακολούθηση της χθεσινής ειδικής συνεδρίασης της Βουλής, που προκάλεσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, προκειμένου να ενημερώσει το Σώμα για την τρέχουσα διαπραγμάτευση του ελληνικού ζητήματος, έτσι ώστε να διαπιστωθούν οι επιμέρους κομματικές θέσεις, στάσεις και προθέσεις (συγκλίσεις και αποκλίσεις, αν προτιμάς)…

Είδα το αντιπολιτευτικό σύνδρομο στέρησης να αποδιοργανώνει τον κυβερνήτη Αλέξη Τσίπρα και το κυβερνητικό σύνδρομο στέρησης να «τρελαίνει» τους Σαμαρά-Βενιζέλο, την στιγμή κατά την οποία το σύνδρομο των μνημονίων έμοιαζε να προκαλεί σοβαρή πολιτική σύγχυση στους εθισμένους στα «μέτρα έναντι δόσης» έλληνες πολιτικούς ηγέτες. Είδα, επίσης, δύο πολιτικώς άχρωμους, άοσμους και άγευστους αρχηγούς κομμάτων (Θεοδωράκης, Κουτσούμπας) και έναν μεταμορφωμένο (από νεοναζί) σε λεπενικό: Ν. Μιχαλολιάκος! Ήταν κάποια στιγμή κατά το τέλος της πρωτολογίας του Αντώνη Σαμαρά, που αυτός έμοιαζε ακροδεξιότερος του ακροδεξιού λαϊκιστή Μιχαλολιάκου! Κάτι αλλάζει στον χώρο της ελληνικής δεξιάς, ενώ η αριστερά βιώνει την ιδεολογικοπραγματιστική της μετάλλαξη ως διαδικασία φλου – φλου σε όλα και για όλα!

Χθες, λοιπόν, είδα ένα διπλής όψης σύνδρομο στέρησης σε συνδυασμό με το σύνδρομο των μνημονίων να αποδιοργανώνει θανάσιμα τον ελληνικό κοινοβουλευτισμό και διαπίστωσα για πρώτη φορά πως δεν έχω να προσφέρω καμία απολύτως σοβαρή ριζοσπαστική ιδέα για επίλυση αυτής της δραματικής πολιτικής κρίσης, σε απόλυτη συνάρτηση και συνέχεια της «ατέλειωτης» οικονομικής κρίσης! Ενός αδιεξόδου στην εθνική μας οικονομία που προκαλεί ένα πρωτόγνωρο μετά την χούντα πολιτικό αδιέξοδο στην Ελλάδα. Διέθετα λύσεις πριν από αυτό το σημείο - και στις περιέγραφα, αναγνώστη μου – ωστόσο από το χθεσινοβραδινό σημείο και πέρα λυπάμαι δεν νοιώθω να έχω λύσεις! Ο ελληνικός κοινοβουλευτισμός, παρά τις πρόσφατες εκλογές, δεν μοιάζει να μπορεί να περάσει ομαλά σε μια νέα μεταπολίτευση!

Σύντομα θα γράψω πολύ περισσότερα για το τραγικό αυτό ζήτημα, για την εξέλιξη της ελληνικής δημοκρατίας. Και εύχομαι να μην πρόκειται για τυπικό επικήδειο λόγο! Σε κάθε περίπτωση κάτι πρέπει να κάνουμε όσοι δεν βαρεθήκαμε τον κοινοβουλευτισμό και όσοι δεν ερωτευτήκαμε ποτέ τον ολοκληρωτισμό, είτε με όρους φασισμού, είτε με όρους αγοράς ή σταλινισμού (: γραφειοκρατικού συγκεντρωτισμού σοβιετικού, βρυξελλιώτικου ή τέταρτου τύπου, υπό την παγκόσμια ηγεσία των τραπεζιτών)! Κάτι πρέπει να κάνουμε όσοι αντιμετωπίσαμε και αντιμετωπίζουμε τον κοινοβουλευτισμό ως μετάβαση στην ριζοσπαστική δημοκρατία και όχι ως διάλειμμα μεταξύ ολοκληρωτικών καθεστώτων ή διαλεκτική νομιμοποίησης του αυταρχισμού, του αυτοκρατορισμού, του πολιτικού πατερναλισμού και της πολιτικής υποκρισίας! Κάτι πρέπει να γίνει εδώ και τώρα στην Ελλάδα για την αναγέννηση του κοινοβουλευτισμού ως βασικό στοιχείο εκδημοκρατισμού και παραγωγικής ανασυγκρότησης! Αν δεν γίνει σήμερα, αύριο θα είναι πολύ αργά… και μάλλον αυτό δεν θα συγκλονίσει πολλούς στην Ελλάδα, από όσους τουλάχιστον παρακολούθησαν δίχως να νοιώσουν προσβεβλημένοι το χθεσινοβραδινό καραγκιοζλίκι στη Βουλή.

Είδαμε έναν εντελώς πρόχειρο πρωθυπουργό - ο οποίος μάλλον δεν έχει ακόμη εσωτερικεύσει τον ρόλο του - να εκφωνεί τον χειρότερο λόγο του τα τελευταία χρόνια και μια εντελώς ανάρμοστη και χυδαία αξιωματική αντιπολίτευση, ενώ όλοι οι υπόλοιποι αρχηγοί νόμιζαν πως βρίσκονται σε κάποιο «τηλεοπτικό στασίδι» και όχι στο βήμα της Βουλής. Υπάρχει σοβαρό ζήτημα κοινοβουλευτικής ουσίας πλέον, η οποία θυσιάζεται ενώπιον της εφήμερης τηλεοπτικής εντύπωσης. Η Βουλή απώλεσε την όποια πολιτικότητά, της εντασσόμενη απολύτως στις τηλεπολιτικές και πλέον… άστα να πάνε στο διάολο! Δεν μπορεί να εξελιχθεί έτσι - ως τηλεοπτική εκπομπή και μόνον - ο κοινοβουλευτισμός στην Ελλάδα! Πρέπει να το δούμε μάλλον από την αρχή και συνολικά το ζήτημα. Ένα θεμελιώδες ζήτημα για το εθνικό και κοινωνικό συμφέρον, απόλυτα συνδεδεμένο με την μορφή της διαπραγμάτευσης του ζητήματος της κρίσης ρευστότητας και χρέους της χώρας μας.

Θέλω να σημειώσω εδώ με δύο κουβέντες αυτά που δεν είπε ο Αλέξης Τσίπρας χθες το βράδυ: Το αγκάθι στην διαπραγμάτευση είναι τα εργασιακά ειδικότερα και το κοινωνικό μοντέλο γενικότερα.Αυτό συνθέτει αντικειμενικά την ρήξη.  

Για παράδειγμα, η γερμανική κυβέρνηση πιεζόμενη από τους πελάτες της (κυρίως από τις κυβερνήσεις των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης) και το δικό της ασφαλώς εσωτερικό πολιτικό και ευρωπαϊκό-οικονομικό συμφέρον, επιδιώκει την μεγέθυνση της εσωτερικής υποτίμησης στην Ελλάδα, με τους μισθούς, τις συντάξεις και την αξία των ακινήτων να μειώνονται σταδιακά αλλά γρήγορα στο επίπεδο της Λιθουανίας - που υιοθέτησε μόλις πρόσφατα το ευρώ (κατώτατος μισθός κάτω από τα 250 ευρώ). Στην Ελλάδα ο κατώτατος μισθός επιδιώκουν να διαμορφωθεί λίγο πάνω από τα 300 ευρώ και ο ανώτερος στο δημόσιο να μην υπερβαίνει τον κατώτερο του Λουξεμβούργου (τα 1.800 ευρώ). Αυτός είναι ο όρος παραμονής της Ελλάδας στην ευρωζώνη ως κανονικό μέλος, με αντίστοιχη μείωση ασφαλώς όλων των συντελεστών που ορίζουν το κοινωνικό μοντέλο της χώρας και με επιπλέον εναρμονιστική μείωση της τιμής των ακινήτων και όλων των αξιών που συνδέονται με το «real estate». 

Εάν το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας δεν αντέχει το πολιτικό κόστος της μεγέθυνσης της εσωτερικής υποτίμησης, στο πλαίσιο των προγραμμάτων διάσωσης του τραπεζικού τομέα και δημοσιονομικής, όπως και εμπορικής προσαρμογής, ώστε η Ελλάδα να αποκτήσει μια εθνική οικονομική δομή και ένα κοινωνικό μοντέλο σαν αυτά των χωρών του πρώην Ανατολικού Μπλοκ, που σήμερα εκπροσωπούνται στο Eurogroup, θα πρέπει να επιλέξει την μερική έξοδο της χώρας μας από την ευρωζώνη, έτσι ώστε μέσω της εξωτερικής υποτίμησης - που θα προστεθεί στην ήδη υφιστάμενη εσωτερική - τα «πράγματα να έρθουν στη θέση τους» και οι Έλληνες να «μην καταναλώνουν περισσότερα από όσα παράγουν», όπως λέει και ο σύγχρονος «ευρωφιλόσοφος» Βόλφγκανγκ Σόιμπλε!

Στην πραγματικότητα το ίδιο λένε, με τα δικά τους υποκριτικά λόγια, ανόητοι, δήθεν ορθολογιστές δεξιοί, κεντροδεξιοί και κεντροαριστεροί στην Ελλάδα, όπως και μια μερίδα εκ των νέο- και μετα-σταλινικών αριστερών. Μόνον που κανείς από τους ηγέτες τους δεν θα αναλάμβανε το πολιτικό κόστος να μιλήσει ανοιχτά για διπλό νομισματικό - στο βαθμό που όλοι δηλώνουν πως αποστρέφονται την ιδέα της αύξησης της εσωτερικής υποτίμησης ως στρατηγική για «πάση θυσία στο ευρώ»! Λιγότερο υποκριτές είναι εδώ οι κεντροδεξιοί που δεν αποκλείουν ρητώς την μεγέθυνση της εσωτερικής υποτίμησης και περισσότερο υποκριτές οι κεντροαριστεροί που την αποκλείουν.

Και τι γίνεται με τους κυβερνητικούς; Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα! Αύξηση της εσωτερικής υποτίμησης δεν θα μπορούσαν ποτέ να υπογράψουν/θεσπίσουν, αλλά και την εισαγωγή ενός συστήματος διπλών πληρωμών (: διπλό νομισματικό) μάλλον δεν θα άντεχαν! Το διπλό νομισματικό προϋποθέτει κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» για να περάσει δίχως καταστροφικό κόστος για τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ! Και έτσι ενώπιον αυτής της δραματικής κατάστασης, όλοι υπεκφεύγουν και εξευτελίζονται στη Βουλή, τραυματίζοντας ωστόσο θανάσιμα τον ίδιο τον κοινοβουλευτισμό.

Μετά μάλιστα θα σού πουν πως φταίει η Ζωή Κωνσταντοπούλου! Η Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, αγαπητέ αναγνώστη, ευθύνεται σίγουρα λιγότερο από όλους. Χθες έπραξε σωστά, αν και όχι πάντα με τον σωστό τρόπο! Πώς να αντιμετωπίσεις όμως τους κακομαθημένους και άκρως συμπλεγματικούς πρώην κυβερνητικούς, οι οποίοι δεν βολεύονται στα έδρανα της αντιπολίτευσης, αλλά ούτε διανοούνται να πάνε σπίτι τους! Η περίπτωση τους δεν αντιμετωπίζεται θεσμικά, αλλά αποκλειστικά στο επίπεδο άλλων επιστημών, όπως ίσως της ψυχολογίας και της σύγχρονης ψυχιατρικής. Δεν ξέρω… ας «κοιταχτούν», διότι η επιστήμη των θεσμών σηκώνει τα χέρια ψηλά!

Αυτά είχαν να πω! Η κοινοβουλευτική μας κατάσταση είναι ένα δράμα - μια ιλαροτραγωδία καλύτερα - και η διαπραγμάτευση με τους «θεσμούς» και τους εταίρους μας επίσης! Η αλήθεια είναι αυτή που ανέφερα πιο πάνω. Μόνον που είναι μια αλήθεια που δεν θα άντεχε καμία δημοκρατία στον κόσμο μας, χωρίς προηγουμένως να έχει βιώσει κανονικό (κλασικής μορφής) πόλεμο, και μια «αλήθεια» που θα μπορούσε να καταλήξει σε μια οικονομικού χαρακτήρα  λύση που δεν θα άντεχε καμία αριστερά! Τι κάνουμε λοιπόν; Μια έντιμη και ειλικρινή μέχρι το κόκαλο νέα προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή που θα μπορούσε να έχει δύο αποτελέσματα: ή νέες εκλογές, ή μια νέα σαφώς πιο σοβαρή, ειλικρινή και αποφασιστική κυβέρνηση υπό τον Αλέξη Τσίπρα φυσικά, αν ο ίδιος το επιθυμεί!...

* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.