Λένε για τους πόντιους ότι μαζί με τους εβραίους είναι οι λαοί που έχουν τόσο έντονο το συναίσθημα της αλληλεγγύης. Από την αρχαιότητα ακόμα επέδειξαν τέτοια συμπεριφορά με τον τρόπο που υποδέχτηκαν οι Τραπεζούντιοι τους μύριους του Ξενοφώντα, τους οποίους βοήθησαν με κάθε μέσο να επιστρέψουν στην πατρίδα, αφού τους φιλοξένησαν για 30 μέρες.
Το περιβάλλον πλούσιο, κοινωνικές διαφορές και διαβαθμίσεις δεν υπήρχαν, βίος αμέριμνος, συνθήκες δηλαδή τέτοιες που τους επέτρεπαν να μοιράζονται χαρές και λύπες της καθημερινότητας τους.
Αυτή την συμπεριφορά αλληλοβοήθειας την είχαν στον καθημερινό τρόπο ζωής τους. Κάθε νεογέννητο απολάμβανε από την στιγμή που γεννιόταν την αγάπη και το ενδιαφέρον όλων. ΟΙ κάτοικοι του χωριού έφερναν καθημερινά στην μητέρα εκλεκτά φαγητά μέσα σε ασημένια σκεύη, αυτή η συνήθεια λεγόταν «παραμόνια» και περιελάμβανε και περιποίηση της λεχώνας, εάν δεν υπήρχαν πρόσωπα οικεία να την βοηθήσουν.
Άλλη συνήθεια ήταν τα «πονεμένα», η συμπαράσταση σε όσους είχαν κάποιο πένθος. Σε περίοδο πένθους δεν μαγείρευαν, οπότε τους συντηρούσαν οι συγχωριανοί τους. Το «χουλέν» ήταν το μοίρασμα του ζεστού ψωμιού σε όλη τη γειτονιά. Τότε ζύμωναν μια φορά στις 10 ή 15 μέρες, οπότε όποιος ζύμωνε φρέσκο ψωμί μοίραζε στη γειτονιά κάμποσα από αυτά. Αυτό το έχω ζήσει και εγώ, παιδί τρίτης γενιάς μεγαλωμένη σε ένα αστικό περιβάλλον, στην τούμπα θεσ/κης συγκεκριμένα. Η μητέρα είχε φέρει μαζί της την συνήθεια να ζυμώνει ψωμί με αλεύρι και να το πηγαίνει για ψήσιμο σε κεντρικό φούρνο της τούμπας που υπάρχει ακόμα. Μέχρι να γυρίσει στο σπίτι είχε μοιράσει σχεδόν τα μισά ψωμιά σε ανθρώπους εντελώς άγνωστους, αυτή είναι η κουλτούρα των ποντίων.
Άλλο έθιμο που επιβίωσε σε ποντιακά χωριά, όπως το δικό μου, ήταν η «αργατεία». Πρόσφεραν εθελοντική εργασία μιας ημέρας σε περιπτώσεις ανάγκης, όπως το χτίσιμο ενός σπιτιού. Με τον τρόπο αυτό χτίστηκαν σχεδόν όλα τα σπίτια του χωριού μου «στα πέτρινα» εκείνα χρόνια.
Η «γειτονία» ήταν και αυτό ένα έθιμο με βαθιές ρίζες. Οι γείτονες είχαν σχεδόν πάντα καλές σχέσεις και υπήρχε πνεύμα αγάπης και αλληλοβοήθειας σε κάθε δύσκολη στιγμή.
Τέλος θα αναφερθώ στα έθιμα της στράτευσης. Στον πόντο υπηρετούσαν στον στρατό ακόμα και τέσσερα χρόνια. Οι υποψήφιοι στρατιώτες μαζί με τον λυριτζή γύριζαν στα σπίτια και μάζευαν 50-60 κότες. Κατόπιν άρχιζε το γλέντι με όλους τους συγχωριανούς. Το γλέντι κρατούσε δυο μέρες, την Τρίτη μέρα έφευγαν φιλώντας πάντα το χέρι του παπά. Ο πρόεδρος και οι συγγενείς τους συνόδευαν αρκετά έξω από το χωριό.
Η πιο συγκινητική στιγμή ήταν ο αποχαιρετισμός της μάνας: «σο καλόν ρίζαμ, τ΄εμπρες μελ και γάλα, το ποδάρι ΄ς σο λιθάρ να μην κρούει» (στο καλό παιδί μου, μπροστά σου μέλι και γάλα , το πόδι σου να μην ακουμπήσει ποτέ πέτρα).
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.