Γιατί χαίρεται η νόθα, ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία για την επικράτηση του Αλέξη;

Άρθρο του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου *

Παραμιλούν στην κυριολεξία από χαρά και βαθιά ανακούφιση οι ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες για την απόλυτη επικράτηση του Αλέξη Τσίπρα στα ελληνικά πράγματα, ενώ βαθιά προβληματισμένοι εμφανίζονται πλέον όλοι ανεξαιρέτως οι φορείς της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και των προοδευτικών κινημάτων.

Γιατί; Επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ παραδόθηκε στον αυταρχικό νεοφιλελευθερισμό και στον αμερικανισμό των ευρωπαίων σοσιαλδημοκρατών που τους καθιστά υποχείρια της «Wall Street» και φυσικούς συμμάχους των συντηρητικών δυνάμεων στην ΕΕ; Μήπως έχει δίκιο ο Γιάνης Βαρουφάκης ισχυριζόμενος πως «ένας από τους λόγους, για τους οποίους η επίσημη Ευρώπη ήθελε να μας συνθλίψει, ήταν η άνοδος των Ποδέμος. Οι Γερμανοί -και άλλοι- Σοσιαλδημοκράτες έτρεμαν την επιτυχία μας. Αν πετυχαίναμε την επανεκκίνηση της οικονομίας, θα κατέληγαν σαν το ΠΑΣΟΚ, στο 4%. Γι αυτό έπρεπε να μας καταστρέψουν και το έκαναν»;

Όχι ακριβώς, όχι μόνον! Το ζήτημα είναι μάλλον ευρύτερο και πολύ σοβαρότερο. Στην Ελλάδα της αμέσως προηγούμενης περιόδου των δύο εκλογικών αναμετρήσεων και του δημοψηφίσματος, κρίθηκε η προοπτική της σημερινής, σαφώς νόθας ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και η ικανότητά της να αναπαράγεται συνδεδεμένη με τον αμερικανισμό στην άρθρωση της πολιτικής και στην σχέση της πολιτικής με την οικονομία. Το ζήτημα, με δύο λόγια, ήταν η ουσιαστική αν και όχι τυπική ενσωμάτωση του ΣΥΡΙΖΑ στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και το στοίχημα η μεταμόρφωση του Αλέξη Τσίπρα σε ριζοσπάστη του κέντρου από σύγχρονο ριζοσπάστη της αριστεράς.

Εάν η προηγούμενη κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα εμφανιζόταν προετοιμασμένη και ικανή να παρουσιάσει και να εφαρμόσει ένα Εθνικό Σχέδιο εκδημοκρατισμού και παραγωγικής ανασυγκρότησης ως εναλλακτική στρατηγική στα μνημόνια, τότε η ανατέλλουσα Ευρωπαϊκή Αριστερά θα αποκτούσε το ηθικό και πολιτικό βάρος για να διεκδικήσει μια εναλλακτική ηγεμονία στην Ευρώπη, σε αντίθεση με εκείνη του νεοηγεμονισμού (λιτότητα, αντιπληθωρισμός), στον οποίο συναινούν χριστιανοδημοκράτες και σοσιαλδημοκράτες (συντηρητικοί και νεοσυντηρητικοί, γενικότερα), υποστηρίζοντας στην πράξη το σημερινό καθεστώς στην ΕΕ, το οποίο χαρακτηρίζεται από πόλωση κεφαλαίων και εξουσίας στο κέντρο (στο νοητό κύκλο Βερολίνο-Βρυξέλλες-Παρίσι-Βιέννη-Βερολίνο).  

Η προηγούμενη κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα δεν απέτυχε σε αυτό που ο ίδιος υποστηρίζει και επί του οποίου στηρίζει την ύπαρξη και πολιτική νομιμοποίηση της σημερινής του κυβέρνησης: Δεν απέτυχε στην διαπραγμάτευση του Ελληνικού Ζητήματος, στην μεθοδολογία δηλαδή, που αφορούσε στην διαδικασία και το περιεχόμενο της διαπραγμάτευσης, υποκύπτοντας τελικά στον εκβιασμό για Grexit, αλλά στο οντολογικό μέρος που αφορούσε σε αυτή καθεαυτή την ύπαρξη της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίστηκε από την μια να περιγράφει – στην αρχή τουλάχιστον – με βιοπολιτικά και βιοοικονομικά κριτήρια, δηλαδή με σύγχρονο αριστερό λόγο, το πρόβλημα, ενώ ταυτόχρονα αναζητούσε με τους ευρωπαίους εταίρους της Ελλάδας και το ΔΝΤ την λύση του στο πλαίσιο της πολιτικής οντολογίας και των οικονομικών εργαλείων του νεοφιλελευθερισμού. Αυτή η δραματική αντίφαση είτε θα οδηγούσε σε άμεσο αδιέξοδο και στην εξευτελιστική πτώση του με την σύγχρονη Ευρωπαϊκή Αριστερά να εμφανίζεται ως μία ουτοπική έκφραση αριστερού αντιδραστισμού στις ευρωπαϊκές πολιτικές, είτε σε μία στροφή 180^ο δια της οποίας θα κατέληγε στην αγκαλιά της σε μεγάλο βαθμό φαύλης και διεφθαρμένης ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.

Το τελευταίο ήταν και είναι φυσιολογικά όρος αυτοσυντήρησης του ιδίου του κ. Τσίπρα και του κυβερνητικού του κύκλου που αυτή την στιγμή εμφανίζεται να διεκδικεί και να κερδίζει την πολιτική ηγεμονία στα ελληνικά πράγματα, φλερτάροντας ολοένα και περισσότερο με αυτούς που (καλώς) θεώρησε πως αποτελούν τον κύριο πολιτικό του αντίπαλο: τους σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι από την δεκαετία του ’90 και μετά έπαψαν να έχουν οποιαδήποτε επαφή με τις αρχές, την πολιτική οικονομία και τις δημοκρατικές πρακτικές της σοσιαλ-δημοκρατίας. Αντί, λοιπόν, ο ΣΥΡΙΖΑ να καταστεί η δύναμη που θα ωθούσε την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία στο οντολογικό και λειτουργικό πλαίσιο που την γέννησε, κατέληξε ταχύτατα να ενσωματώνεται ουσιαστικά και άκρως υποκριτικά σε αυτήν, απορροφώντας πολύ φυσιολογικά και το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα. Η συνέχεια είναι πλέον απολύτως βέβαιη και δίχως εκπλήξεις: ο κοινωνικοπολιτικός χώρος του ΠΑΣΟΚ της μεταπολίτευσης του 1974 να ενσωματωθεί απολύτως στο κόμμα του Αλέξη Τσίπρα, το οποίο με την σειρά του θα είναι αδύνατον να διακριθεί από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα.

Αυτό στη συνέχεια, προκαλεί μία δομικού χαρακτήρα κρίση στη σύγχρονη Ευρωπαϊκή Αριστερά, η οποία αυτή τη στιγμή βιώνει μία δραματική κρίση ταυτότητας, την ώρα που ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκουν την πραγματική τους ταυτότητα, εναρμονιζόμενοι πλήρως με την διακυβερνητική κουλτούρα και πολιτική πρακτική των σοσιαλδημοκρατών χωρίς σοσιαλ-δημοκρατία στην ΕΕ. Δεν είναι πως η μεταμόρφωση του Αλέξη Τσίπρα και του κόμματός του έσωσε και σώζει απλώς τους ευρωπαίους σοσιαλδημοκράτες χωρίς σοσιαλ-δημοκρατική ταυτότητα πλέον, αλλά πως παραλύει στην κυριολεξία την υπόθεση αναγέννησης του προοδευτικού κινήματος στην Ευρώπη, η οποία είναι βασισμένη στο δημοκρατικό και ταυτόχρονα σοσιαλιστικό όραμα για την μετατροπή του πολιτικού χώρου της ΕΕ σε ένα πόλο εναλλακτικής ηγεμονίας στις παγκόσμιες πολιτικές.

Αν η διπλοπρόσωπη, άκρως υποκριτική, νόθα ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία πετύχει δια του παραδείγματος ΣΥΡΙΖΑ, να εμφανιστεί ικανή να εντάσσει στο δικό της πολιτικό πλαίσιο την Ευρωπαϊκή Αριστερά, τότε η τελευταία δεν θα αποτελεί τίποτε άλλο στα μάτια των ευρωπαίων πολιτών, παρά μία έκφραση αντιδραστισμού, παιδισμού, ουτοπίας και κρυφοηγεμονισμού, τα οποία θεραπεύονται με την γνωστή διαδικασία ενσωμάτωσης των νέων, δήθεν επαναστατημένων φουσκολογάδων της αριστεράς, στην διακυβέρνηση.  

Κάπως έτσι, το εμφανιζόμενο ως νέο ενσωματώνεται στο παλιό για να παραχθεί στο τέλος κάτι ακόμη παλαιότερο, με όρους ηγεμονίας και παιδαγωγικής, ασφαλώς. Και αυτός είναι ένας πολύ σοβαρός λόγος για να χαίρεται ανακουφισμένη η νόθα, ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία για την επικράτηση του Αλέξη! Από δω και πέρα, παράλληλα με τα αντιδημοκρατικά και αντικοινωνικά μέτρα που η κυβέρνησή του θα εφαρμόσει στην Ελλάδα και θα υπηρετήσει στην ΕΕ, είναι προφανές πως έχει ανοίξει ο δρόμος για «πρωτοχρονιάτικους μποναμάδες» και για επικοινωνιακού χαρακτήρα δωράκια, που θα υποκαταστήσουν το success story Σαμαρά με ένα ακόμη μεγαλύτερο του Αλέξη Τσίπρα! Και αν ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας συνεχίσει να βαδίζει τον δρόμο που χαράσσει γι’ αυτόν ο κ. Ολάντ και οι υπόλοιποι της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, είναι βέβαιο πως θα αποτελέσει την βάση για την δημιουργία του κεντροαριστερού πόλου στο νέο διπολισμό που κατασκευάζεται αυτή την περίοδο στην Ελλάδα της Υποτελούς Πολιτείας, στη θέση του παλαιού δικομματισμού της μεταπολίτευσης του 1974… Και αυτό χωρίς νέα μεταπολίτευση, χωρίς σοβαρούς κραδασμούς στη διαπλοκή, αλλά με τους ίδιους συμβούλους τόσο στο εσωτερικό, όσο και από το εξωτερικό και ιδίως τις ΗΠΑ.

Και πώς θα μπορούσε ο ελληνικός λαός να αντιδράσει σε αυτή την εξέλιξη; Λυπάμαι, αλλά δεν μπορεί! Και δεν μπορεί γιατί η αριστερά δεν μπόρεσε να εξελιχθεί και να απογαλακτιστεί από τον λενινιστικό ηγεμονισμό, τον ξεδιάντροπο λαϊκισμό και την απύθμενη υποκρισία, ενώ η δεξιά δεν μπόρεσε να χωνέψει τον φιλελευθερισμό με όρους διαφωτισμού, αλλά αντίθετα δόμησε μία κουλτούρα και κοσμοαντίληψη βασισμένη στην όσμωση του πελατειακού κράτους με τον οικονομικό φιλελευθερισμό, ένα μίγμα που εξαφανίζει ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα.

Και από τι κινδυνεύει σήμερα ο ελληνικός λαός, αλλά και η εικόνα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς; Από τους Φρουρούς της Μνημονιακής Επανάστασης! Τι είναι αυτοί; Κάτι τύποι που ομοιάζουν φυσιογνωμικώς και υφολογικώς με τους ιρανούς φρουρούς της ισλαμικής επανάστασης. Πρόκειται για δυστυχώς νέους στην ηλικία έλληνες, οι οποίοι συστρατεύονται, οι περισσότεροι με το αζημίωτο, για την πολιτική νομιμοποίηση των μνημονιακών πολιτικών δια της παραμυθίας των ισοδύναμων μέτρων, των παράλληλων προγραμμάτων και του …κοστουμιού με γενάκι ή γοβίτσα, χωρίς γραβάτα ασφαλώς και άλλα αξεσουάρ της παλαιάς μπουρζουαζίας του σάχη. Αυτός ο νέος «στρατός» των Φρουρών της Μνημονιακής Επανάστασης που μόλις δημιουργείται στην Ελλάδα, θα απασχολήσει έλληνες και ξένους απείρως περισσότερο από ότι οι Πασοκοφρουροί και τα ΚΝΑΤ κατά το παρελθόν. Ήδη έχει κάνει την εμφάνιση του στα πέριξ της Βουλής και σε κάποια νησιά που πλήττονται από το προσφυγικό κύμα!     

* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.