Ζηλεύω τον Γιώργο Καραμπελιά - πράγμα που δεν θα μπορούσα ποτέ να διανοηθώ μέχρι σήμερα - καθώς σε λίγες ώρες θα έχει δίπλα του στο καφέ του Ιανού τον μεγαλύτερο έλληνα διανοητή του καιρού μας, ένα σοβαρό και ταυτόχρονα ευαίσθητο πνεύμα από αυτά που σπανίζουν στην εποχή μας, τον καθηγητή στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών, Βασίλη Καραποστόλη!
Διαβάζω ότι θα συζητήσουν με θέμα την κρίση του παρασιτικού εκσυγχρονισμού και του πολιτικού συστήματος και καθόλου δεν εκπλήσσομαι! Δεν υπάρχει κάτι άλλο περισσότερο επίκαιρο και ολοκληρωμένο ως «ερευνητικό ερώτημα» από αυτό στη σημερινή Ελλάδα. Αυτή η κρίση «του παρασιτικού εκσυγχρονισμού και του πολιτικού συστήματος» είναι που περιλαμβάνει με ολιστικό τρόπο όλες τις άλλες, τις οποίες απομονώνουμε και εξετάζουμε, εσύ και εγώ αναγνώστη μου, στο πλαίσιο των διαδικτυακών μου σημειωμάτων.
Και γιατί ο Βασίλης Καραποστόλης είναι ο πλέον ικανός ακαδημαϊκός και ταυτόχρονα διανοούμενος, για να προσεγγίσει την θεμελιώδη κρίση στην Ελλάδα, η οποία αν δεν κατανοηθεί ως δομικό πρόβλημα, δεν πρόκειται να υπάρξει καμία απολύτως κοινωνικά και εθνικά ωφέλιμη λύση στις επιμέρους κρίσεις που απασχολούν την επικαιρότητα στην χώρα μας; Διότι είναι ο μαχητής του παραδόξου, αυτός που έχει για κεκτημένο του την εξάσκηση της βούλησής του στο δίπολο: μεθοδολογικά /ακαδημαϊκά θεμελιωμένη γνώση στη πραγματιστική βάση των κοινωνικών δομών από την μια μεριά και συναισθηματική ευφυΐα από την άλλη.
Αυτό έρχεται μέσω μιας «παιδαγωγικής του πάθους» να επανασυνδέσει δυο πράγματα που στη νεοφιλελεύθερη εποχή μας διαχωρίζονται περισσότερο από ποτέ βίαια, κατακερματίζοντας την προσωπικότητα και καθιστώντας αλήτικο/αυταρχικό δημιούργημα την πολιτική και την δημοκρατία: την συνειδησιακή κατανόηση των αντικειμενικοτήτων που παρακινούν προς την ανάγκη μιας συγκεκριμένης αλλαγής στην συμπεριφορά φορέων του δημοσίου και πολιτών από την μια μεριά και την συναισθηματική δέσμευση, το πάθος και την αφοσίωση στο στόχο αυτής της συγκεκριμένης αλλαγής.
Το πάντρεμα πολιτικής και ηθικής, με άλλα λόγια, είναι η σύζευξη της γνώσης με το πάθος για την αειφόρο ανάπτυξη του δημοκρατικού φαινομένου, στο πλαίσιο μιας βιοοικονομικής και βιοπολιτικής προσέγγισης του νόμου και της καθημερινότητας, η οποία προϋποθέτει την εδραίωση μιας διαφορετικής στρατηγικής στο παιδαγωγικό μας μοντέλο: μιας οικοκεντρικής (ecocentric) στρατηγικής αντί της ανθρωποκεντρικής (anthropocentric), όπως είναι σήμερα το κυρίαρχο μοντέλο, είτε στην άρθρωση της δεξιάς, είτε, δυστυχώς, της αριστερής πολιτικής προσέγγισης στην Ελλάδα.
Αυτό, αναγνώστη μου, προδηλώνει τον σεβασμό από όλους μας (εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους) στο μέσο/ στον κανόνα/ στον θεσμό που υπηρετεί την αναπαραγωγή της ζωής και τον πόλεμο κατά του αποκλεισμού κάθε μορφής, όπως και την μάχη εναντίον της λογικής που αναγάγει τα νεκρά πράγματα σε ανώτατο νόμο της κοινωνίας. Τον σεβασμό στις διαδικασίες που θεμελιώνουν ένα σύστημα κοινωνικής δικαιοσύνης αλληλένδετο με τον συμβιβασμό μας με τους νομούς της ζωής, οι οποίοι προνοούν για την αειφόρο ανάπτυξη της βιόσφαιρας.
Η κρίση του παρασιτικού εκσυγχρονισμού και του πολιτικού συστήματος στην πατρίδα μας αντιστοιχεί με όρους πραγματισμού σε δραματική κρίση του μοντέλου (βιώσιμης) ανάπτυξης στην Ελλάδα, όπως και του μοντέλου ταξικής διάρθρωσης … Και ήρθε η στιγμή να προσεγγίσουμε το ζήτημα στον πυρήνα του για να πάψουμε την αλητεία του «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» σε συνδυασμό με το κυρίαρχο, αλήτικο αφήγημα των ημερών «δεν υπάρχει εναλλακτική (ΤΙΝΑ: Τhere Is No Alternative)!
Η ολιστική, ταυτόχρονα πολιτική και ηθική προσέγγιση του Βασίλη Καραποστόλη στη σημερινή δομολειτουργική κρίση της Ελλάδας έρχεται να συναντήσει τις βασικές αρχές της Αγωνιστικής Δημοκρατίας και την σκέψη ενός άλλου μεγάλου διανοητή, του William E. Connolly: «Agonistic democracy breaks with the democratic idealism ofcommunitarianism through its refusal to equate concern for human dignity with a quest for rational consensus. It opens political spaces for agonistic relations of adversarial respect. Democratic agonism does not exhaust social space; it leaves room for other modalities of attachment and detachment. But it does disrupt consensual ideals of political engagement and aspiration. It insists that one significant way to support human dignity is to cultivate agonistic respect between interlocking and contending constituencies».
Είναι μεγάλη μορφή ο Βασίλης Καραποστόλης, επειδή με ένα μοναδικό τρόπο υπερασπίζεται εδώ και πολλά χρόνια το δικαίωμα του διανοούμενου, αλλά και του πανεπιστημιακού δασκάλου στην ανάπτυξη της συναισθηματικής του ευφυΐας παράλληλα και σε αρμονία με την ερευνητικά/εμπειρικά θεμελιωμένη γνώση του και διδασκαλία του. Έτσι νομίζω πως βλέπει τον προσωπικό του αγώνα αυτός ο μαχητής, που εναρμονίζει διαρκώς το πάθος με την γνώση, χωρίς να εγκλωβίζει τον συνομιλητή του ή να εγκλωβίζεται ο ίδιος από αυτόν σε μια διαρκή μάχη με τον Διάβολο (: την Τρόικα, το Κουαρτέτο, στην περίπτωση μας).
Γιατί δεν το κάνει, σε αντίθεση με κάθε μορφής λαϊκιστή; Ίσως επειδή έχει βαθιά κατανοήσει αυτό που πολλοί διάβασαν αλλά δεν κατάλαβαν, καθώς δεν θα μπορούσαν ποτέ να καταλάβουν, μια και δεν ήταν/είναι ώριμοι να μεταφέρουν έντιμα το «Είμαι» τους στο «Υπάρχειν» τους, σε αυτό που ορίζει την ταυτότητά τους σε σχέση με αυτό που κάνουν στη κοινωνία. Τι κατάλαβε ο Βασίλης Καραποστολής λοιπόν που δεν έχει καταλάβει ο συνομιλητής του Γιώργος Καραμπελιάς, όπως και οι περισσότεροι μεταξύ των σημαντικών διανοητών του καιρού μας σε ολόκληρο τον κόσμο – με εμφατικό παράδειγμα, κατά την άποψή μου τον Noam Chomsky; Το απόσταγμα της εμπειρίας του Jean-Paul Sartre: «The more one is absorbed in fighting Evil, the less one is tempted to place the Good in question»…
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.