Η πρόταση του ΚΚΕ για το σχολείο των αναγκών μας, το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο Σύγχρονης Γενικής Παιδείας, έχει τυπωθεί από τη «Σύγχρονη Εποχή» σε μια καλαίσθητη μπροσούρα των 50 περίπου σελίδων και διατίθεται ήδη στα βιβλιοπωλεία της «Σύγχρονης Εποχής», ενώ διακινείται και από τις Οργανώσεις του ΚΚΕ. Η πρόταση θα παρουσιαστεί το επόμενο διάστημα σε εκδήλωση στην Αθήνα, όπου θα μιλήσει ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.
Το επόμενο διάστημα, θα ξεκινήσει η δημοσίευση σειράς άρθρων που θα φωτίζουν πλευρές της πρότασης, θα αναλύουν και θα εκλαϊκεύουν σημεία της. Άλλωστε και στο ίδιο το κείμενο της πρότασης, σημειώνεται: «Επιδίωξή μας είναι (σ.σ. αυτή) να αποτελέσει βάση για την πιο πλατιά συζήτηση μέσα στο λαό, με τη συμμετοχή των νέων ανθρώπων, των εκπαιδευτικών, των γονιών, της εργατικής τάξης στο σύνολό της. Να συμβάλει στην οργάνωση της λαϊκής αντεπίθεσης στο μέτωπο της Παιδείας, για να μην περιοριστούμε σε μάχες οπισθοφυλακής μπροστά στη στρατηγική των αστικών κυβερνήσεων για την Εκπαίδευση».
Περίπου 16 χρόνια αφότου το ΚΚΕ πρωτοέθεσε την ολοκληρωμένη πρότασή του για το σχολείο και πάνω στην ίδια βασική κατεύθυνση για Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο Γενικής Παιδείας, αυτή εμπλουτίστηκε με βάση τις εξελίξεις στην αστική στρατηγική για την Εκπαίδευση, αλλά και με βάση την επεξεργασία του Προγράμματος του Κόμματος που ψηφίστηκε στο 19ο Συνέδριο. Στο Πρόγραμμα σημειώνεται σχετικά ότι το ΚΚΕ «αγωνίζεται για μια βαθιά ανθρωπιστική, επιστημονικά θεμελιωμένη λαϊκή Παιδεία», και στην προγραμματική αντίληψη του Κόμματος για την Εκπαίδευση στο σοσιαλισμό σημειώνεται: «Παρέχεται σε όλα τα παιδιά προσχολικής ηλικίας δημόσια και δωρεάν Προσχολική Αγωγή, εξασφαλίζεται αποκλειστικά δημόσια δωρεάν γενική δωδεκάχρονη Εκπαίδευση μέσα από έναν τύπο σχολείου με ενιαία δομή, πρόγραμμα, διοίκηση και λειτουργία, υλικοτεχνική υποδομή, ενιαία εκπαιδευμένο εξειδικευμένο προσωπικό. Τα συστήματα αξιολόγησης στοχεύουν στην εμπέδωση της γνώσης, στην ανάπτυξη διαλεκτικής - υλιστικής σκέψης, στην αυτοπειθαρχία και τη συλλογικότητα. Εξασφαλίζεται αποκλειστικά δημόσια δωρεάν Επαγγελματική Εκπαίδευση μετά από τη γενική (βασική) υποχρεωτική Εκπαίδευση. Μέσα από ένα σύστημα ενιαίας ανώτατης, αποκλειστικά δημόσιας και δωρεάν Εκπαίδευσης, διαμορφώνεται επιστημονικό δυναμικό κατάλληλο να ασκήσει τη διδασκαλία στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, να στελεχώσει ως υψηλά ειδικευμένο δυναμικό τους τομείς της έρευνας, την κοινωνικοποιημένη παραγωγή και τις κρατικές υπηρεσίες». Παράλληλα, το νέο αυτό κείμενο της πρότασης του ΚΚΕ για το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο λαμβάνει υπόψη του τη συλλογική μελέτη που έκανε το ΚΚΕ στο 18ο Συνέδριό του για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στη Σοβιετική Ένωση.
Πρόκειται, όπως σημειώνεται και στην εισαγωγή του κειμένου, για την «καρδιά» της εκπαιδευτικής αντίληψης του ΚΚΕ, που πηγάζει από τις δυνατότητες της εποχής, το επίπεδο ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, την ανάπτυξη της σύγχρονης επιστήμης και είναι στον αντίποδα της στρατηγικής του κεφαλαίου. Από αυτήν την άποψη, πέρα από το ότι περιγράφει σε γενικές γραμμές πώς θα είναι το σχολείο στο σοσιαλισμό, δίνει απαντήσεις και στο σήμερα, αφού ενισχύει τα κριτήρια με τα οποία πρέπει να στέκονται οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί και οι νέοι απέναντι στο σχολείο που έχουν σήμερα και στις αναδιαρθρώσεις που σχεδιάζονται για την Εκπαίδευση.
Για τη σχέση εκπαίδευσης και οικονομίας στον καπιταλισμό
Το κείμενο χωρίζεται σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος του αφορά την αστική στρατηγική για το σχολείο. Εξετάζει αρχικά τη σχέση της εκπαιδευτικής πολιτικής με τις εξελίξεις στην οικονομία, δίνοντας μεθοδολογικά εργαλεία για την παρακολούθηση των αλλαγών στην Παιδεία ως στοιχείο του εποικοδομήματος και παρουσιάζοντας βασικά στοιχεία που διακρίνονται στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων στην εποχή μας. Κάτω από αυτό το πρίσμα εξετάζονται στη συνέχεια η κατάσταση στην Ελλάδα και οι βασικές τάσεις που διέπουν τις εκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις τόσο αναφορικά με τη δομή του σχολείου όσο και με το παιδαγωγικό και ιδεολογικό του περιεχόμενο. Στην ίδια ενότητα εντάσσονται προβληματισμοί ως προς το ρόλο του εκπαιδευτικού, την αξιολόγηση, την εμπλοκή των επιχειρήσεων στην Εκπαίδευση, τις εξελίξεις στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση.
Το πρώτο μέρος του κειμένου κλείνει με τις ταξικές συνέπειες της αστικής εκπαιδευτικής πολιτικής, που τις ζουν στο πετσί τους οι λαϊκές οικογένειες, ενώ σημειώνονται και προβλήματα που τα ίδια τα αστικά επιτελεία εντοπίζουν, τα παρουσιάζουν όμως αταξικά και ως απάντηση σε αυτά προβάλλουν την επιτάχυνση των αναδιαρθρώσεων προσαρμογής της Εκπαίδευσης στις σύγχρονες ανάγκες του κεφαλαίου. Γι' αυτό και στο ίδιο το κείμενο επισημαίνεται: «Ως Κόμμα θέτουμε την ανάγκη να αντιπαλευτούν στη λαϊκή συνείδηση τα αστικά κριτήρια για την αποδοτικότητα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Δεν αποτελούν απόδειξη για το αν ικανοποιούνται τα σύγχρονα μορφωτικά λαϊκά δικαιώματα και οι ανάγκες. Δεν αποτιμούν το μορφωτικό και διαπαιδαγωγητικό ρόλο του σχολείου από τη μεριά των συμφερόντων της εργατικής τάξης, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, των παιδιών τους. Οι αναδιαρθρώσεις αποτελούν απάντηση πάνω σε υπαρκτά προβλήματα στην εξέλιξη της οικονομίας και της εκπαίδευσης, από τη σκοπιά της αστικής τάξης. Ωστόσο, η ουσία του προβλήματος στην Εκπαίδευση δεν είναι άλλη από τον αστικό - ταξικό χαρακτήρα της».
Για τη σχέση οικονομίας και εκπαίδευσης στο σοσιαλισμό
Στο δεύτερο μέρος του κειμένου παρουσιάζονται οι βασικές αρχές του σχολείου των σύγχρονων μορφωτικών αναγκών. Το πρώτο κεφάλαιο σε αυτό το μέρος αφιερώνεται στην προσφορά του σοσιαλισμού στην Παιδεία με άξονα την ΕΣΣΔ. Οι μεγάλες κατακτήσεις στην Παιδεία, στο έδαφος των νέων σοσιαλιστικών - κομμουνιστικών κοινωνικών σχέσεων, η εντυπωσιακή αύξηση των ανθρώπων που βρίσκονταν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο σε δομές Εκπαίδευσης, η ταχύτατη γενίκευση της υποχρεωτικής Εκπαίδευσης με παράλληλη εξάλειψη του αναλφαβητισμού στις μεγαλύτερες ηλικίες, η μεγάλη αύξηση του αριθμού των φοιτητών, οι προσπάθειες εισαγωγής του πολυτεχνισμού, είναι πλευρές που θίγονται στο κείμενο, παράλληλα με προβληματισμούς για αδυναμίες που εντοπίζονται στις τελευταίες δεκαετίες πριν από τις αντεπαναστατικές ανατροπές.
Στη συνέχεια ακολουθεί η ενότητα για την Εκπαίδευση στο Πρόγραμμα του ΚΚΕ, όπου παρουσιάζονται η βασική αντίληψη του ΚΚΕ για την Εκπαίδευση στη σοσιαλιστική κοινωνία και τα βασικά χαρακτηριστικά της δομής αυτής της Εκπαίδευσης από την Προσχολική Αγωγή έως τις επαγγελματικές σχολές, την Ανώτατη Εκπαίδευση, το δίκτυο περιοδικής επιμόρφωσης όλων των εργαζομένων, το σύστημα Ειδικής Αγωγής κ.τ.λ. Εξετάζεται το σχολείο ως κοινωνική λειτουργία του εργατικού κράτους, θίγονται πλευρές για τη διοίκησή του, το προσωπικό του, τη σύνδεσή του με την κοινωνική παραγωγική ζωή ως οργανική ανάγκη και ουσία της μαθησιακής και παιδαγωγικής πράξης. Εξηγείται η ανάγκη τού να είναι το σχολείο ενιαίο, η ανάγκη για άμεση επέκταση της γενικής εκπαίδευσης με δωδεκάχρονο σχολείο, αναλύεται το πώς εκφράζεται και πώς εφαρμόζεται η οργανική σύνδεση θεωρίας και πράξης στο σχολείο. Παράλληλα, περιλαμβάνεται ένα κεφάλαιο για την προοπτική των αποφοίτων του ενιαίου δωδεκάχρονου σχολείου και αυτό το δεύτερο μέρος του κειμένου κλείνει με την επισήμανση κάποιων βασικών παραμέτρων της λειτουργίας του σχολείουσύμφωνα με την αντίληψη του ΚΚΕ.
Ειδικότερα ζητήματα για το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο
Στο τρίτο μέρος του κειμένου παρουσιάζονται ζητήματα ειδικότερα για το γνωστικό, διαπαιδαγωγητικό περιεχόμενο του σχολείου. Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάζονται ορισμένα ζητήματα για τη διαδικασία κατάκτησης της γνώσης, δηλαδή τη διδασκαλία και τις αρχές που πρέπει να τη διέπουν με βάση τα στάδια διανοητικής ανάπτυξης του παιδιού, ο αναγκαίος αναπροσανατολισμός του αναλυτικού προγράμματος, καθώς και τα βασικά χαρακτηριστικά του γνωστικού περιεχομένου του Ενιαίου Δωδεκάχρονου Σχολείου. Στα ζητήματα του γνωστικού περιεχομένου δίνονται αναλυτικά βασικές πλευρές της γνώσης που αφορούν τηΓλώσσα, τα Μαθηματικά, τις φυσικές και κοινωνικές επιστήμες. Επίσης, παρουσιάζονται συνοπτικά τα ζητήματα της αισθητικής και της φυσικής αγωγής ως συστατικά στοιχεία της διαπαιδαγώγησης για όλα τα παιδιά, ενώ δίνεται απάντηση για το πώς θα αξιοποιούνται οι νέες τεχνολογίες στο σχολείο. Θίγονται επίσης ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της μορφής του σχολικού μαθήματος, προϋποθέσεις για τον ίδιο το χώρο του σχολείου και την αίθουσα - τάξη, ζητήματα ομαδικών εργασιών. Συμπυκνώνεται στο τέλος του τρίτου μέρους ο ρόλος του σχολείου στην κοινωνική διαπαιδαγώγηση και θίγονται ζητήματα που έχουν να κάνουν με τον προγραμματισμό, την εφαρμογή και τον έλεγχο της διαπαιδαγωγητικής και μαθησιακής εργασίας, όπου εμπεριέχονται θέματα συμμετοχής και ευθύνης των μαθητών, θέματα κανόνων και οργάνωσης του σχολείου.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.