Καλύτερα γυμνός παρά με αυτό το κοστούμι που θα σκιστεί με την παραμικρή κίνηση!...

Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος *

Όταν τα μέτρα που δέχεσαι και λαμβάνεις αφορούν σε ένα απολύτως φανταστικό κορμί και όχι στο δικό σου και το κοστουμάκι είναι ραμμένο στα πολιτικά μέτρα του ράφτη και όχι πάνω στη δική σου ανατομική, κοινωνική γραμμή, τότε έχεις πολιτική κρίση. Φυσιολογικά, πολύ φυσιολογικά!

Τα μεγέθη επί των οποίων έγινε και συνεχίζει να γίνεται ο λογαριασμός του προγράμματος της τρόικας ήταν και είναι φανταστικά και εκτός ελληνικής πραγματικότητας. Αυτό αποκαλέστηκε και αποκαλείται ρεαλισμός. Πρόκειται για έναν υποκριτικού χαρακτήρα και ιδεολογικής (: νεοφιλελεύθερης) αιτιότητας ρεαλισμό, ο οποίος προϋποθέτει την αναγνώριση ποσοτικής ισότητας ή τουλάχιστον ποιοτικής ομοιότητας μεταξύ αιτίου και αποτελέσματος.

Αυτός, αγαπητέ αναγνώστη, είναι ο ρεαλισμός των ηλιθίων υποκριτών, ο οποίος δυστυχώς χαρακτήρισε και χαρακτηρίζει μια απολύτως ξεπερασμένη επιστημολογικώς προσέγγιση της εθνικής μας οικονομίας και του κοινωνικού μοντέλου της χώρας μας. Αυτόν τον ρεαλισμό υποστήριξαν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις της κρίσης, ακόμη και η σημερινή… η αριστερή, που ήρθε στα πράγματα ισχυριζόμενη πως έχει ασπαστεί τον κριτικό ρεαλισμό ή τον κονστρουκτιβιστικό ρεαλισμό, δια των οποίων η κλασική, τεχνοκρατική /αιτιοκρατική ανάλυση θεωρείται παραπλανητική και ασφαλώς ξεπερασμένη και στη θέση της τοποθετείται η ρεαλιστική ανάλυση της πολιτικής διαδικασίας που μεταφέρει τις αιτίες στο αποτέλεσμα.

Αυτή τη σύγχρονη μεθοδολογικώς αντίληψη, δια της οποίας επιχειρείται να προσδιοριστεί η υποκείμενη πραγματικότητα και το θεσμικό σχήμα που την ορίζει /εκφράζει, έτσι ώστε αυτό να αντιμετωπισθεί ως η παιδαγωγική αιτία για την εκδήλωση μιας προβληματικής με όρους οικονομίας συμπεριφοράς, υπηρέτησε η γραφή μου, όλα αυτά τα χρόνια, με απόλυτη συνέπεια, θεωρώντας πως και κάποιοι άλλοι από τον χώρο της φιλελεύθερης, μη-λενινιστικής αριστεράς που, ωστόσο,  εμπλέκονται στην άσκηση της πρακτικής πολιτικής κάνουν το ίδιο (για παράδειγμα ο Βαρουφάκης ή η Κωνσταντοπούλου, μεταξύ άλλων).

Δυστυχώς - για μυστήριους λόγους που θέλουν άλλου τύπου διερεύνηση -   αυτή η προσέγγιση σύντομα και απότομα έπαψε να χαρακτηρίζει την πολιτική ανάλυση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ και ασφαλώς τη διαπραγματευτική της  τακτική με τους παράγοντες της τρόικας. Γιατί άραγε; Τι συνέβη και η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ενέδωσε στις τελεολογικές, υπερβατικού χαρακτήρα, υποθέσεις της τρόικας, επί των οποίων συμφωνούσαν και μάλλον συμφωνούν οι επιστημονικώς «οπισθοδρομικοί» κεντροδεξιοί και σοσιαλδημοκράτες χωρίς σοσιαλ-δημοκρατική πλέον στρουκτούρα;

Δεν ντρέπεστε, εκεί στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, να βλέπετε ακόμη και το ΔΝΤ να επιχειρεί σήμερα άρον-άρον να αλλάξει προσέγγιση, εγκαταλείποντας την τελεολογία και τα «θρησκευτικά» του νεοφιλελευθερισμού και πλησιάζοντας τον κριτικό ρεαλισμό, με την Κριστίν Λαγκάρντ να δηλώνει στο ARD: «Λέμε ότι τα μεγέθη πρέπει να είναι ρεαλιστικά. Δεν μπορούμε να κάνουμε παρατραβηγμένες και φανταστικές υποθέσεις για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας. Πρέπει επίσης να δούμε πραγματικά μέτρα, που θα εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση και θα αποκαταστήσουν την ελληνική οικονομία. Το τρίτο -μιλάμε για μια πρόταση με τρία σκέλη- πρέπει το χρέος να είναι βιώσιμο. Αν συνδυαστούν αυτά τα τρία τότε, χρειάζεται ελάφρυνση χρέους για την Ελλάδα»;

Ενώ, ακόμη και το ίδιο, το κοινωνικώς αντιδραστικό ΔΝΤ - για τους δικούς του μικροπολιτικούς λόγους ασφαλώς - εστιάζει τώρα στο ξεπέρασμα των προηγούμενων τελεολογικών υποθέσεων της κλασικής και νεοκλασικής οικονομικής σχολής της τρόικας, δεχόμενο πως οι νέοι θεσμοί στην Ελλάδα και τα οικονομικά μέτρα πρέπει να υπακούουν σε μια εξελικτική θεώρηση, σύμφωνα με την οποία η βιωσιμότητα εντός της ευρωζώνης κρίνεται από τις ειδικές συνθήκες που διαμορφώνονται και επιδρούν στη συμπεριφορά των ελλήνων και στη σχέση τους με το κράτος, η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα μιλά τη γλώσσα του τρίτου μνημονίου – το οποίο η ίδια δέχτηκε, όπως είπε, με το «πιστόλι στον κρόταφο», ενώ ποτέ δεν υπερασπίσθηκε ως ρεαλιστική μορφή της αναγκαίας παραγωγικής αναδιάρθρωσης της χώρας!

Τι συμβαίνει εδώ; Γιατί έχει αποκλίνει ο ΣΥΡΙΖΑ από τη «θεωρία των θεσμών» που θα έπρεπε λογικά να βρίσκεται στη βάση της διαπραγματευτικής του μεθοδολογίας, έτσι ώστε να αντιμετωπίσει την οικονομική πραγματικότητα ως εξέλιξη διαφορετικών μερών, όπου είναι, ωστόσο, το όλον που διαμορφώνει τις σχέσεις και την ιδιαίτερη συμπεριφορά μεταξύ των μερών (: υποκειμένων της παραγωγικής διαδικασίας και της φορολογίας ασφαλώς);

Αγαπητέ αναγνώστη, πολύ φοβάμαι πως θα είναι αυτή η κυβέρνηση που θα αναγκαστεί να δηλώσει, μέσα στο μεθοδολογικό χάος που τη διακρίνει, πως καλύτερα γυμνός, παρά με αυτό το κοστούμι που ράβει η τρόικα και που θα σκιστεί με την παραμικρή κίνηση της ελληνικής οικονομίας! Αυτό το κοστούμι ράβεται χωρίς να λαμβάνονται υπόψιν οι ηθικές, κοινωνικές και λοιπές αξίες και πεποιθήσεις των ελλήνων, όπως και οι παραγωγικές και ανταγωνιστικές πραγματικότητας εντός της ευρωζώνης. Αυτό το κοστούμι ράβεται για να σκιστεί, πώς αλλιώς να το πω! Γιατί;

Ακόμη και τον Keynes μοιάζει πλέον να αγνοεί η κυβέρνηση, ο οποίος έγραφε:  «θα ήθελα να δώσω ιδιαίτερη έμφαση στο σημείο σχετικά με το ότι τα Οικονομικά είναι μια ηθική επιστήμη. Όπως έχω ήδη αναφέρει, πρόκειται για μια επιστήμη που σχετίζεται με την ενδοσκόπηση και τις αξίες. Ίσως να προσέθετα ακόμη ότι σχετίζεται με τα κίνητρα, τις προσδοκίες και τις ψυχολογικές αβεβαιότητες». Ο Άλεξης Τσίπρας αναφέρεται διαρκώς στους «Θεσμούς», παραγνωρίζοντας πως είναι η γενικότερη θεσμική κρίση στην Ελλάδα και ευρωζώνη που μεγεθύνει την οικονομική κρίση και που καθιστά ακόμη και τα πλέον ορθολογικά μέτρα επικίνδυνα για τη συνοχή της ελληνικής κοινωνίας και την ίδια την οικονομική ανάπτυξη της χώρας.

Τα προγράμματα της τρόικας (: μνημόνια) αποτυγχάνουν και θα αποτυγχάνουν, καταστρέφοντας την ελληνική κοινωνία και προσβάλλοντας την ίδια την αγορά, καθώς στηρίζονται σε έναν τεχνοκρατικό ρεαλισμό, ο οποίος υπηρετώντας ένα πολιτικό δόγμα αρνείται να διερευνήσει στα σοβαρά και με σεβασμό τις αιτιακές δομές της ελληνικής δημοσιονομικής και εμπορικής παθολογίας, τις δυνάμεις και τους υποκείμενους μηχανισμούς που εμφανίζονται με διαφορετικές τάσεις και πολιτικές αποχρώσεις για να ορίσουν την οικονομική μας πραγματικότητα. Εκεί κατρακύλησε καί ο ΣΥΡΙΖΑ, για να συναντηθεί με τους κεντροδεξιούς και κεντροαριστερούς που κυβέρνησαν προηγουμένως την τελευταία επταετία. Γιατί; Διότι είναι φτιαγμένος από τα ίδια πολιτικά υλικά, θα ήταν μια πρώτη υπόθεση. Το ζήτημα, ωστόσο, είναι, έστω και γυμνοί, πώς θα μπορούσαμε να πορευτούμε από εδώ και εμπρός! Είδες, τελικά, πως το θέμα μας ήταν και είναι το κοστούμι και όχι η γραβάτα! 

* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.