Σημειώνει έξυπνα ο Umberto Eco: «Μπορεί κανείς να πει ένα πετυχημένο ψέμα, γιατί ακριβώς οι ακροατές του περιμένουν να πει κάτι αληθινό».
Ο Αλέξης ήταν Αλέξης, στο βαθμό που οι ακροατές του στον ελληνικό λαό περίμεναν να πει κάτι αληθινό. Από τη στιγμή κατά την οποία δεν περιμένουν να πει κάτι αληθινό, δεν είναι πως δεν έχει έννοια το «ψεύτης», είναι πως παύει να έχει έννοια και ιδιαίτερη σημασία το «Αλέξης». Άρα, εδώ έχουμε αποδόμηση ταυτότητας.
Ποιάς ταυτότητας; Εκείνης της αναφερόμενης από τον ίδιο, την οποία λαμβάνει σαν πραγματικότητα, ως αληθινή βάση για τον σχηματισμό της ταυτότητας του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, η κυρία Αλέκα Παπαρήγα για παράδειγμα, με τη φράση «είστε οι χειρότεροι επίγονοι του ευρωκομμουνισμού και άλλων σχετικών ρευμάτων»; Όχι ασφαλώς! Ο Αλέξης δεν είναι πια Αλέξης, μια και δεν μπορεί να αναπαριστά, μιμούμενος το στυλ του Ανδρέα Παπανδρέου, την αλήθεια του Παπανδρεϊσμού. Η ιστορική φάρσα της αναβίωσης του Παπανδρεϊσμού από την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ σε απόλυτη συνάφεια με το κόμμα του Πάνου Καμμένου, αλλά εντός ενός εντελώς διαφορετικού κοινωνικοοικονομικού, διεθνοπολιτικού και ευρωπολιτικού περιβάλλοντος - σε σχέση με εκείνο του τέλους του 1970 και των αρχών του ’80 - είναι αυτό που αποδομεί τον Αλέξη.
Ο Ανδρέας μάγευε τον ελληνικό λαό, όχι επειδή είχε μαγευτικό στυλ και ομιλούσε άπταιστα τον λαϊκισμό με ειλικρινώς αντιαισθητικό βερμπαλισμό και έκδηλο καιροσκοπισμό και αντιεπιστημονισμό, αλλά επειδή δομούσε το ψέμα του πάνω σε μια κοινωνική αλήθεια, η οποία υπηρετούσε την αλλαγή, με την έννοια της άλωσης του «κράτους της δεξιάς» και όλων των εξουσιών, από ένα ρεύμα μικροαστών ή μικροαστικοποιούμενων αγροτικών πληθυσμών. Ο Ανδρέας υπήρξε πετυχημένος ψευταράς, όχι γιατί οι έλληνες ήταν ηλίθιοι και δεν καταλάβαιναν πως τους παραμύθιαζε θεατρινίστικα, αλλά επειδή ήταν οι ίδιοι μέρος μιας εθνικής συνομωσίας για την άνοδο στην ακόλαστη εξουσία των λιγότερο προνομιούχων ή των μη-προνομιούχων του μεταπολεμικού και μεταχουντικού «κράτους της δεξιάς».
Ο Ανδρέας, αγαπητέ αναγνώστη – και να με συμπαθάς, αλλά εγώ δεν έχω κανένα λόγο να σε παραμυθιάζω ή να λαμβάνω υπόψιν πως αυτά που λέω στενοχωρούν αρκετούς – έκτισε το ψέμα του πάνω σε μια στιβαρή κοινωνικοοικονομική αλήθεια. Ο Ανδρέας μπορεί να υπήρξε ένας αυταρχικός απατεώνας της πολιτικής, αλλά ο Παπανδρεϊσμός δεν ήταν απάτη, ήταν αλήθεια! Και άρα οι οπαδοί του Ανδρέα άκουγαν τα ψέματά του, διότι αυτά δομούντο πάνω σε κάτι αληθινό για τους ίδιους. Ήταν ψέματα στη βάση μιας αληθινής non-discursive (υλικής και κοινωνικής) πραγματικότητας. Ήταν τελικώς τα ψέματα που νομιμοποιούσαν πολιτικώς μια αλήθεια που έμοιαζε ευκαιριακά και βραχυχρονίως να ικανοποιεί τα δύο τρίτα του ελληνικού λαού. Πώς το έγραφε αυτό το παιδί του παραληρηματικού lifestyle; Η ζωή είναι μικρή για να είναι θλιβερή;
Έτσι σχηματίζονται πολιτικώς ισχυρές ταυτότητες στο πλαίσιο πανίσχυρων μύθων. Μόνον που όλα αυτά δεν τα ξέρει ο Αλέξης και οι γύρω του, οι οποίοι ζουν οι ίδιοι μέσα σε ένα παραμύθι, το οποίο αναπαράγουν και επιχειρούν να το εμφανίσουν σαν αλήθεια στον ελληνικό λαό. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν παράγει πλέον αλήθεια που ικανοποιεί τους πολλούς, έτσι ώστε τα ψέματα του Αλέξη να απορροφώνται και να εσωτερικεύονται ως αντιφατικά έστω, επιμέρους στοιχεία μια γενικής αλήθειας. Και έτσι, αντί τα ψέματά του να συνθέτουν μια αληθινή ταυτότητα, όπως στην περίπτωση του Ανδρέα, καταλήγουν να αποδομούν την ίδια την πολιτική του προσωπικότητα ως «mental picture» στο εκλογικό σώμα.
Έτσι, ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι πως υπάρχει ως «ό, τι πιο εκφυλισμένο εμφανίστηκε στις γραμμές της ταξικής πάλης», όπως είπε χαρακτηριστικά η κυρία Παπαρήγα, αλλά ότι παρίσταται ως ό, τι πιο εκφυλισμένο εμφανίστηκε στις γραμμές του Παπανδρεϊσμού! Και αυτό, αγαπητέ αναγνώστη, έρχεται σύντομα να δώσει ένα δραματικό τέλος σε μια ιστορική φάρσα, για την οποία έχω και εγώ ευθύνη. Όλοι έχουμε ευθύνη, από όσους έλληνες και ξένους συνέβαλαν για την κατασκευή ενός σύγχρονου μύθου για την μεταρρυθμιστική αριστερά στην Ελλάδα, χωρίς να είναι ικανοί να δουν από την αρχή πως γεννιόταν μια φάρσα του πλέον εκφυλισμένου Παπανδρεϊσμού!
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.