Από σήμερα περνάμε ολοκληρωτικά στα πράγματα που δεν λέγονται! …

Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος *

Είναι ευρύτερα γνωστό στην Ελλάδα το απόφθεγμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή πως «στην πολιτική υπάρχουν πράγματα που λέγονται αλλά δεν γίνονται και πράγματα που γίνονται αλλά δεν λέγονται».

Δεν είναι μυστικό πως ως ΠτΔ πλέον ο Καραμανλής δεν έκρυβε τη συμπάθειά του προς εμένα, επειδή του «προκαλούσα αισιοδοξία και ευχαρίστηση να με βλέπει και να με ακούει», όπως μου είχε πει κάποια στιγμή, χαμογελώντας με ένα αινιγματικό τρόπο. Δεν ξέρω το γιατί, αλλά πάντα μου χαμογελούσε με νόημα  - δίχως να πιάνω πάντα το νόημα - ακόμη και όταν τόλμησα να του πω πως την περίφημη φράση του την είχα διαβάσει προηγουμένως σε κάποιο κείμενο του Τσόρτσιλ!

Είναι ωραίο πράγμα η «ασυλία» στη γνώμη και κυρίως κατά την έκφραση κριτικής και ο Καραμανλής μου «παραχωρούσε» αυτό το δικαίωμα, μου έδινε χώρο δηλαδή, τις λίγες φορές που κουβεντιάσαμε κατ’ ιδίαν. Με κολάκευε αυτή η εκτίμηση, ενώ ταυτόχρονα με προκαλούσε κριτικά – παραγωγικά και όχι ασφαλώς αντιδραστικά, με οικονομία αλλά χωρίς τσιγκουνιά στο χιούμορ…

Ωστόσο, τι γίνεται όταν διαπιστώνεις πως οι νέες τάξεις πραγμάτων στην πατρίδα σου, δεν σχηματίζονται πλέον από «πράγματα που λέγονται, αλλά δεν γίνονται και πράγματα που γίνονται αλλά δεν λέγονται», αλλά αποκλειστικά από τα «πράγματα που δεν λέγονται»; Τότε μιλάμε για ανωμαλία, αγαπητέ αναγνώστη. Τότε αχρηστεύεται η κριτική, ενώ το χιούμορ καταντάει χυδαιότητα ή ηλιθιότητα! Ο Καραμανλής μιλούσε, κυνικά αν θέλεις, για την άσκηση πρακτικής πολιτικής και όχι για την άσκηση μετατροπής της πολιτικής σε ολοκληρωτισμό και συνομωσία. Στην τελευταία περίπτωση δεν υπάρχει σημειολογική σχέση αυτού που λέγεται (και δεν γίνεται) με εκείνο που γίνεται. Έτσι, έχουμε κρίση στη διαμόρφωση του καταστατικού περιεχόμενου της πραγματικότητας, με αυτήν να σχηματίζεται αποκλειστικά … out there!

Γράφω για να σού πω πως διαπιστώνω ότι από σήμερα περνάμε ολοκληρωτικά στα πράγματα που δεν λέγονται και άρα ο Πολιτικός Λόγος, κάθε πολιτικό αφήγημα στην Ελλάδα ή στην υπόλοιπη Ευρώπη που αφορά στην ελληνική κρίση, δεν αποσκοπεί απλώς στην παραπλάνηση, στο εκβιασμό κλπ., αλλά σε μια χαώδη, έντονα αντιφατική σημειολογία, δια της οποίας κατασκευάζονται πολλαπλές ταυτότητες και αναθεωρούνται με ταχύτητα προηγούμενες στο προσκήνιο, ενώ οι ουσιώδεις δράσεις μοιάζει να δομούνται και να αποφασίζονται συνωμοτικώς στο παρασκήνιο.

Είναι δυνατόν, για παράδειγμα, κάποιος σοβαρός άνθρωπος να πιστέψει πως οι αποφάσεις για την εξέλιξη του προγράμματος της τρόικας θα ληφθούν στο Eurogroup της 9ης, 18ης ή 24ης του μηνός; Ή μήπως θα μπορούσε να πάρει στα σοβαρά πως το πρόβλημα με το «κλείσιμο της αξιολόγησης» είναι η αναφερόμενη άρνηση της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα στην προκαταβολική συγκεκριμενοποίηση μέτρων εσωτερικής υποτίμησης, στην περίπτωση απόκλισης από τους υπερβατικούς δημοσιονομικούς στόχους που θέτει η τρόικα και συμφωνεί σε αυτούς με μικροπολιτικά ασφαλώς κριτήρια η κυβέρνηση;

Αν αυτό είναι αντισυνταγματικό, δεν είναι αυτό που φέρεται διατεθειμένη να θεσμοθετήσει η κυβέρνηση: έναν μηχανισμό που θα επιβάλλει εκ των προτέρων αυτόματη περικοπή δαπανών και αύξηση φόρων σε περίπτωση δημοσιονομικής εκτροπής; Δεν αντιλαμβάνεται κανείς πως αυτό αποτελεί σοβαρή προσβολή της νομιμότητας, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο επίπεδο της ΕΕ; Δεν καταλαβαίνει κανείς πως με ένα τέτοιο νομοθέτημα οι τάξεις πραγμάτων θα ορίζονται στο πλαίσιο μιας διαρκούς ανωμαλίας, με τον πολιτικό ανταγωνισμό στο εσωτερικό μάλιστα να περιορίζεται αποκλειστικά στο ποιές κατηγορίες δαπανών θα εξαιρούνται από τον «κόφτη»;

Επανέρχομαι, θα μπορούσαν όλα αυτά να είναι ζητήματα που θα προκαλούσαν μείζονα κρίση στη σχέση της κυβέρνησης με τη τρόικα, με αποτέλεσμα ένα Grexit, επιστροφή στη δραχμή ή θέσπιση παράλληλου νομίσματος με τη μορφή του G-Euro; Δεν είμαστε καλά! Αυτά που εμφανίζονται σαν σοβαρές αντιθέσεις, δεν είναι καν πολιτικά προβλήματα… Πολιτικό πρόβλημα είναι η ανωμαλία που ορίζει τη σχέση Ελληνικών Αρχών και Κουαρτέτου, δια της οποίας ο δανεισμός από τον λεγόμενο επίσημο τομέα και το ΔΝΤ, εμφανίζεται να διασφαλίζεται με τη θέσπιση ενός προληπτικού συστήματος - ολοκληρωτισμός - το οποίο δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα τέταρτο μνημόνιο στη θέση του «ανολοκλήρωτου» τρίτου. Πρόκειται για ένα άλλου τύπου μνημόνιο που έχει πολλές ομοιότητες με τη λογική του πρώτου μνημονίου, το οποίο, αν θυμάσαι, είχε και αυτό συμφωνηθεί και αντισυνταγματικώς θεσπιστεί ως νόμος του κράτους… προληπτικά! Δεν πρόκειται να απαιτηθεί να εφαρμόσουμε τις πρόνοιες του «ατομικού μηχανισμού», αυτός υπάρχει για να μας εμπιστευτεί ξανά η χρηματαγορά, δεν έλεγε ο Γιώργος Παπανδρέου, ενώ θριαμβολογούσαν τα ΜΜΕ της διαπλοκής, τότε;

Τώρα, δια του «αυτόματου μηχανισμού», αυτομάτως θα κερδίσουμε την εμπιστοσύνη των επίσημων δανειστών μας και άρα θα εκταμιευτούν οι δόσεις, ενώ ανοίγει ο δρόμος για πιο ευνοϊκή αναμόρφωση του ήδη αναμορφωμένου χρέους της Ελλάδας προς τον επίσημο τομέα, λένε και δεν μοιάζει να αστειεύονται! Και μετά με ρωτάς τι εννοεί  ο ΠτΔ Προκόπης Παυλόπουλος, λέγοντας πως «το νόμισμα αποκτά νόημα μόνο όταν υπηρετεί τον άνθρωπο»! Προφανώς εννοεί πως πολλές μαλακίες λέγονται αυτές τις ημέρες και νόημα για το Ευρώ (: δηλαδή, για το «πάση θυσία στο Ευρώ») δεν βγαίνει, εκτός αν το αναζητήσουμε στα πράγματα που δεν λέγονται, αλλά σχεδιάζονται να γίνουν!

Από αυτά που λέγονται το μόνον νόημα που θα μπορούσες να βγάλεις είναι πως βιώνουμε έναν ιδιόμορφο ολοκληρωτισμό της πράξης: στο ελληνικό ζήτημα γίνονται πλέον αποκλειστικά πράγματα που δεν λέγονται. Από ποιους; Από τους ίδιους που σχεδίασαν τη μορφή και το timing της πιστωτικής κρίσης στη χώρα μας που φυσιολογικά, δια της συντεταγμένης χρεοκοπίας, κατέληξε σε χρόνια, δραματική κρίση ρευστότητας. Όταν υπάρχει τέτοιου είδους κρίση ρευστότητας, το νόμισμα δεν υπηρετεί τον άνθρωπο, υπαινίσσεται σωστά ο φίλος, σημερινός ΠτΔ Προκόπης Παυλόπουλος. Και τι κάνουμε τότε;

Προφανώς δεν συζητάμε, για να βγάλουμε νόημα, επί της φιλολογίας  της αξιολόγησης και των προληπτικών μέτρων! Αυτή η συζήτηση γίνεται για να διασκεδαστούν αυτά που έχουν σχεδιαστεί να γίνουν και γίνονται παρασκηνιακώς. Δυστυχώς, αναγνώστη μου, το νόημα από εδώ και πέρα θα εξάγεται αποκλειστικά πέρα από τα μνημόνια και κατόπιν εορτής, εκτός αν κυριαρχήσει η πολιτική στην Ελλάδα, στη θέση της μικροπολιτικής και παραπολιτικής, όπως και η οικονομία, με βιοοικονομική μάλιστα θεώρηση, στη θέση των μέτρων και μοντέλων προσαρμογής του νεοφιλελεύθερου οικονομισμού.

* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.