Την ώρα που η οικογένεια ενός εκ των θυμάτων από τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι κινείται νομικά εναντίον της Google, του Facebook και του Twitter για «παροχή υλικής υποστήριξης» στους ισλαμιστές τρομοκράτες, η «ουάου», δικτυωμένη κοινωνία στην Ελλάδα δεν ασχολείται με το μήνυμα που γράφεται με αίμα στην Τουρκία, αλλά με το μέσο που είναι το μήνυμα κατά τον Marshall McLuhan!
Πρόκειται για νέους ηλικιακά ανθρώπους που νομίζουν πως γνωρίζουν επικοινωνία επειδή αντιμετωπίζουν φετιχιστικά και ως σύγχρονη «μαγεία» που καταλύει την παραδοσιακή πολιτική (και ασφαλώς την πολιτική επικοινωνία και την πολιτική κοινωνιολογία), τα Νέα ΜΜΕ! Αυτή η απολιτική γενιά, συναισθηματικής ευφυΐας και κοινωνικής συνείδησης επίπεδου «Παντελιάδας», είτε «ηρωοποιεί» τα Social Media που εμφανίζονται ως η υλική και ταυτόχρονα ανθρωπομορφική βάση της αντίστασης τούρκων πολιτών στους πραξικοπηματίες, είτε θεωρεί κίβδηλο το πραξικόπημα, αν όχι στημένο από τον ίδιο τον Ερντογάν, καθώς οι στρατιωτικοί δεν επεδίωξαν να ελέγξουν απολύτως τα Παλαιά ΜΜΕ και δεν εξουδετέρωσαν facebook, twitter και instagram! Άσε που ο εμφανιζόμενος ως εχθρός των Social Media Ερντογάν μπορούσε και έδινε ζωντανή συνέντευξη στο CNN Turk, μέσω ενός iΡhone 6 και της default εφαρμογής της Αpple για βιντεοκλήσεις, τoυ Facetime – δηλαδή συνέθετε παραδοσιακώς το μήνυμά του, χρησιμοποιώντας μια σύγχρονη τεχνολογική εφαρμογή μετάδοσης.
Και σαν να μην έφταναν οι «ουάου των Social Media» ήρθαν και οι «πονεμένοι» της διαπλοκής να υπερθεματίσουν, απευθυνόμενοι μάλλον στον Αλέξη Τσίπρα: «Τα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης, όπως και τα social media, αυτά που εχθρευόταν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ήθελε είτε να κλείσει είτε να ελέγξει, διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο στην υπεράσπιση της Δημοκρατίας και στην κινητοποίηση του τουρκικού λαού απέναντι στους πραξικοπηματίες» [Καρακούσης Αντώνης, στην ιστοσελίδα του Βήματος]. Τα ιδιωτικά κανάλια, δηλαδή, και τα social media έσωσαν με έναν αλτρουιστικό τρόπο τον αντιδημοκράτη και εχθρό της ελευθερίας του Τύπου και της σύγχρονης επικοινωνίας των πολιτών, Ερντογάν! Και γιατί; Γιατί αυτά υπάρχουν για να υπερασπίζονται την δημοκρατία ακόμη και των εχθρών της δημοκρατίας και του φιλελευθερισμού! Αυτή, αγαπητέ αναγνώστη, είναι η άλλη όψη της «ουάου» ελληνικής κοινωνίας που δημιουργεί μια πυκνή ομίχλη στο μυαλό και στα συναισθήματα των ελλήνων με την μορφή ενός πέπλου άγνοιας στην δόμηση της πολιτικής πραγματικότητας μέσα στην κοινωνία. Και αυτή η όψη είναι μια μορφή σύγχρονου λαϊκισμού που έρχεται να ενισχύσει την άλλη: τα «ουάου» παιδιά που μέσω των νέων τεχνολογιών στην επικοινωνία χάνουν σε βαθμό επικίνδυνο για τους ίδιους και τους γύρω τους, την αίσθηση της βαρβαρότητας και του μέτρου της ζωής που αλλοιώνεται απολύτως μέσα στο βίωμα μιας προέκτασης των αισθήσεων, που σε κάνει να χάνεις τελικώς κάθε αίσθηση του πραγματικού.
Έτσι γεννιέται ένας νέος μεταμοντέρνος και μεταβιομηχανικός άνθρωπος που «νοιώθει τον κόσμο» απολιτικά ή ποδοσφαιρικά, σαν σχέση έξω από την σάρκα και το αίμα. Σαν εικόνα και εικονόγραμμα εξουσίας, σαν το νέο ιδεολόγημα περί Μέσων στην θέση των τανκς να αποτελεί την αρχή μιας νέας «ευαισθησίας» που προκαλείται από την τεχνολογική εξέλιξη παλαιών παραισθησιογόνων.
Όλα αυτά απλώς παραποιούν την πολιτική πραγματικότητα στην Τουρκία για να παραποιήσουν την πολιτική πραγματικότητα στην Ελλάδα, όπου τα ελεύθερα ιδιωτικά κανάλια και τα ελεύθερα κοινωνικά δίκτυα ούτε την δημοκρατία μπόρεσαν να υπερασπιστούν, ούτε τον φιλελευθερισμό τα κρίσιμα χρόνια της μεταβίβασης του ελέγχου της εθνικής οικονομίας της Ελλάδας και της διακυβέρνησης της χώρας στον παραθεσμό της τρόικας. Και δεν μπόρεσαν να την υπερασπιστούν όχι απλώς επειδή διαφορετικά επίτασσε το συμφέρον των ιδιοκτητών τους, αλλά επειδή είχαν δει τον εαυτό τους σαν τανκς. Στον βαθμό που ο ιδιοκτήτης ή/και λειτουργός των Νέων ή Παλαιών ΜΜΕ δει τον εαυτό του ως μήνυμα με την μορφή τανκ, η υπόθεση ισότητα και ελευθερία έχει χαθεί. Και το αίμα χάνει την σημασία εκείνη που ορίζει το μέτρο και το κόστος κάθε πολιτικής πράξης, κάθε νομοθετήματος, κάθε αποκλεισμού, της ειρήνης ή του πολέμου.
Στην Τουρκία έλαβε χώρα ένα δραματικό επεισόδιο εμφυλίου πολέμου, το οποίο δυστυχώς συνεχίζεται και θα συνεχιστεί. Το μήνυμα που συνιστούν Νέα και Παλαιά ΜΜΕ στην χώρα αυτή δεν μπορεί παρά να υπηρετήσει με επικοινωνιακούς και απολιτικούς όρους την αιματοχυσία και τη νέα βαρβαρότητα αποκλεισμού, που συνθέτουν την σοβαρή αναδιάρθρωση του καθεστώτος ηγεμονίας στην γείτονα. Αυτή την στιγμή Νέα και Παλαιά ΜΜΕ υπηρετούν το πολιτικό χάος στην Τουρκία, το οποίο αν δεν αναδιοργανωθεί σύντομα, είναι εύλογο ότι θα επεκταθεί στις διεθνείς σχέσεις της Τουρκίας και ασφαλώς στην σχέση της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ και την Ελλάδα. Ο εύλογος κίνδυνος είναι η επιχείρηση αναδιοργάνωσης του χάους από το καθεστώς Ερντογάν να οδηγήσει σε ένα κόντρα-πραξικόπημα το οποίο θα μοιάζει σαν φάρσα της «πολιτιστικής επανάστασης» του Μάο, για να γίνει εκκαθάριση όλων των σοβαρών πολιτικών αντιπάλων του καθεστώτος. Και σε αυτήν την περίπτωση τα Νέα και ιδιωτικά Παλαιά ΜΜΕ στην Τουρκία θα λάβουν απολύτως ως μήνυμα την μορφή των τανκς. Τανκς εχθρικά και τανκς φιλικά! Με το αίμα, τον αποκλεισμό και την απολιτική χυδαιότητα να χάνουν την πραγματική σημασία τους σε έναν κόσμο παραισθήσεων που δομείται από την επικοινωνιακή επέκταση των αισθήσεων.
Δυστυχώς, αναγνώστη μου, τα ΜΜΕ ενώ παίζουν σημαντικό ρόλο στις δημοκρατίες, όπως και στις δικτατορίες, χάνουν τον ρόλο τους για την αναπαράσταση του πραγματικού και του πολιτικού, στον βαθμό που μεταβάλλονται σε όπλα ιδιωτικών ή κρατικών συμφερόντων. Στην Τουρκία ο καταλύτης δεν ήταν τα ΜΜΕ, αλλά ο λαϊκός παράγοντας και η αποκεντρωμένη πολιτική δομή του καθεστώτος Ερντογάν. Αυτή την πολιτική πραγματικότητα είτε δεν κατανοούν, είτε επιχειρούν να υποβαθμίσουν οι «ουάου» που ορίζουν τις μαζικές κινητοποιήσεις με όρους τεχνολογικής απομαζικοποίησης! Στην Τουρκία κινητοποιήθηκε ένα μικρό αλλά σημαντικό μέρος του πληθυσμού για να υπερασπιστεί το καθεστώς Ερντογάν, επειδή ακριβώς η τεχνολογική απομαζικοποίηση μέσω Παλαιών και Νέων ΜΜΕ δεν είχε φτάσει στον βαθμό άλλων, πιο προηγμένων τεχνολογικώς χωρών. Εκεί τοπικοί και θρησκευτικοί παράγοντες έπαιξαν σημαντικότερο ρόλο. Τα μεγάφωνα έπαιξαν σημαντικότερο ρόλο από τα «μικρόφωνα», τα iPads και τα twits, μόνον που αυτό δεν θα σου μεταφερθεί ως πραγματικότητα από το μήνυμα Νέων και Παλαιών ΜΜΕ.
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.