Με χωρατά γεμάτες είναι οι γραμμές που ακολουθούν και καθόλου δεν πρέπει αναγνώστη μου να τις πάρεις τοις μετρητοίς!
Δεν σκοπεύω να δείξω ή να αποδείξω απολύτως τίποτε σε ό, τι αφορά στην επίσκεψη Ομπάμα στην Αθήνα, ούτε καν να πω τη γνώμη μου ευθέως. Θέλω να αποφύγω το ντουβάρι: Αν δεν μπορείς να διηγηθείς τα πράγματα όπως είναι (να πεις ολόκληρη την αλήθεια όπως την αντιλαμβάνεσαι και όχι ένα μέρος της - καθώς αυτό θα προκαλούσε πρόβλημα εθνικών διαστάσεων), καλύτερα με μέτρο να υπαινιχτείς αστειευόμενος το «πρόβλημα».
Άλλωστε, μαζί με τον Μπαράκ Ομπάμα, αποχωρεί - στην πραγματικότητα ήδη αποχώρησε - από τη διοίκηση των ΗΠΑ, για να δουλέψει στην Ευρώπη ο σύμβουλός του που αποτέλεσε πηγή πληροφοριών (μου) ως προς τη στάση και τις προθέσεις του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ σε ζητήματα διεθνούς πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας. Οι ακριβείς πληροφορίες που έχουν μεταφέρει τα σημειώματά μου σε ό, τι αφορά στη συμπεριφορά Ομπάμα στα ζητήματα αυτά, δεν έχουν να κάνουν με την όποια αναλυτική μου ικανότητα, αλλά υπήρξαν σχεδόν αποκλειστικά προϊόντα μιας ειλικρινούς φιλίας.
Να τι φοβάμαι, λοιπόν! Μήπως παρεξηγηθώ. Να θεωρήσεις πως μια και τα σημειώματά μου σε ό, τι αφορά στις διεθνείς σχέσεις και την εξωτερική πολιτική της διοίκησης Ομπάμα ήταν μέχρι σήμερα απολύτως ακριβή, το ίδιο θα είναι και η σημερινή μου προσέγγιση. Θα δοκιμάσω λοιπόν κάτι «καινούργιο». Θα υπαινιχτώ σαν «παραμύθι» σχέσεις και θα χρησιμοποιήσω την αλληγορία για να περιγράψω το «πρόβλημα» που αφορά στις ΗΠΑ και θα μπορούσε να προκαλέσει πρόβλημα εθνικών διαστάσεων στην Ελλάδα.
Μια φορά και έναν καιρό κουβέντιαζαν «ελαφρά» δύο πρωθυπουργοί για την Ελλάδα και τις ομορφιές της. Και ενώ ο ένας σοσιαλιστής έλεγε στον άλλον σοσιαλιστή για τις εντυπώσεις του από την χώρα μας, την οποία είχε επισκεφτεί ως παιδί, παρεμβαίνει μάλλον ενθουσιωδώς στο ζήτημα ο ηγέτης της παρέας. Τότε ρωτά ευλόγως ο ένας από τους δυο πρωθυπουργούς: Καλά, αφού διακατέχεσαι από τόσο θερμά αισθήματα για την Ελλάδα και δείχνεις τόσο ενδιαφέρον, γιατί στα οχτώ χρόνια της θητείας σου, δεν μας έχεις επισκεφτεί ούτε μια φορά; «Θα επισκεφθώ την Ελλάδα μετά την ολοκλήρωση της θητείας μου, έτσι ώστε να έχω πολύ χρόνο στη διάθεσή μου, για να απολαύσω τις ομορφιές της», απάντησε όπως πάντα με ένα μειδίαμα ο ευπροσήγορος ηγέτης.
Και ενώ όλοι περίμεναν τον Μπάρακ Ομπάμα να κάνει το πρώτο του ταξίδι στην Ευρώπη ως πρώην πλέον πρόεδρος των ΗΠΑ, ξεκινώντας από την Ελλάδα, αυτός αλλάζει σχέδια και την καθιστά πρώτο σταθμό της τελευταίας του περιοδείας στην Ευρώπη ως Πρόεδρος. Τι άλλαξε και η Αθήνα προστέθηκε τελευταίως στον προεδρικό βίο Ομπάμα; Για να κλείσει ο Πρόεδρος αυτό που άνοιξε στη Κωνσταντινούπολη τον Απρίλιο του 2009; Ή για να ισορροπήσει σημειολογικώς κάπως τα πράγματα σε μια περιοχή όπου διαταράσσονται σοβαρά οι γεωπολιτικές ισορροπίες; Για το ελληνικό χρέος έρχεται ο Πρόεδρος, ή μήπως για το αμερικανικό; Και γιατί άραγε δεν θα ανέβει στην Πνύκα να βγάλει λόγο, ενώ με το που ξεκίνησε την προεδρική του θητεία φρόντισε να ξεναγηθεί και να μιλήσει στην Αγία Σοφία και στο Μπλε Τζαμί (Σουλτάν Αχμέτ Τζαμί);
Το πρόβλημα με την «Πνύκα» δεν είναι η «ασφάλεια» ή η «πρόγνωση του καιρού», αλλά η πιθανότητα κάποιοι κακοπροαίρετοι να απέδιδαν συμβολισμό Αισχίνη και όχι Δημοσθένη στον Πρόεδρο Ομπάμα. Αυτό άλλωστε ήταν το ζήτημα που απέτρεψε τον αρχικό σχεδιασμό, η εκστρατεία του Ομπάμα για τον Λευκό Οίκο να είχε πρώτο σταθμό την Πνύκα και δεύτερο το Βερολίνο (Στήλη της Νίκης (2008), αφού η Πύλη του Βρανδεμβούργου έξυπνα αφέθηκε για αργότερα – για τον Ιούνιο του 2013), σε ό, τι αφορούσε στην Ευρώπη.
Τώρα που ο Πρόεδρος «κλείνει την αυλαία» του και τέτοια παρεξήγηση δεν θα υπήρχε λογικά, κάποιοι στενοί του σύμβουλοι σκέφτηκαν πως τελικά το μένος του Δημοσθένη εναντίον του Φιλίππου και κυρίως οι υβριστικοί χαρακτηρισμοί του προς αυτόν είχε /είχαν άμεση σχέση με την προσβολή που δέχτηκε από τον Αισχίνη από την Πνύκα: «… και ταΰτα. ώ Δημόσθένης, έκ νομάδων Σκυθών το προς μητρός το γένος». [Και λες, αυτά Δημοσθένη, ενώ από τη μεριά της μητέρας σου, το γένος σου κατάγεται από Σκύθες νομάδες]… «Τα δε από μητρός, Σκύθης, Βάρβαρος, Ελληνίζων τή φωνή» [Από τη μεριά της μητέρας του (ο Δημοσθένης) είναι Σκύθης, βάρβαρος, που χρησιμοποιεί την ελληνική γλώσσα]!
Αν ως υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Μπαράκ Ομπάμα εκφωνούσε λόγο από την Πνύκα, θα έπρεπε σαν άλλος Δημοσθένης να μιλήσει «Περὶ τῆς Εἰρήνης», ενώ σήμερα θα έπρεπε να θέσει το ζήτημα όπως ο Δημοσθένης στον λόγο του «Ὑπὲρ Κτησιφῶντος περὶ τοῦ στεφάνου». Δηλαδή, θα έπρεπε να κάνει έναν απολογισμό της πολιτικής του, συγκρίνοντας τον βίο και τις προοπτικές του Αισχίνη με τον δικό του. Και εδώ ανέτειλε το σημειολογικού χαρακτήρα πρόβλημα: Μήπως μιλώντας σαν Δημοσθένης εμφανιζόταν τελικά σαν Αισχίνης;
Και γιατί δεν θα μπορούσε να ανέβει στην Πνύκα σαν Περικλής; Διότι τον ρόλο αυτό έχει αποκλειστικά φυλάξει για το Βερολίνο. Εκεί και όχι στην Αθήνα υπάρχει ο Θουκυδίδης του που τον έχει αναγορεύσει σε πρώτο (μη-Γερμανό) πολίτη του επανενωμένου Βερολίνου!
Και τι σχέση έχουν αυτά με το ελληνικό χρέος; Πώς δεν έχουν; Αν η γερμανική κυβέρνηση δεν κάνει κάτι για το reprofiling του ελληνικού χρέους - όπως άλλωστε έχει δεσμευτεί - με ποιο «παράδειγμα» θα γίνει το reprofiling του χρέους των ΗΠΑ; Λες, αναγνώστη μου, να μην έχει υπόψιν του ο Μπαράκ Ομπάμα τη βάσιμη απειλή του Αισχίνη πως όπως πάμε (: πάνε) με το χρέος κινδυνεύουμε να γίνουμε σαν την Ελλάδα;
Όχι, δεν μπορεί να γίνει παρεξήγηση! Ο Δημοσθένης πρέπει να παραμείνει Δημοσθένης και ο Αισχίνης, Αισχίνης. Και για να γίνει αυτό μια λύση υπάρχει, η κουβέντα να περάσει από την οικονομία στην γεωπολιτική σταθερότητα, ή αν θέλεις, στην βιώσιμη οικονομία ως παράγοντας γεωπολιτικής σταθερότητας, σε μια περιοχή όπου καταλήξαμε στρατιώτες, εργαζόμενοι και πρόσφυγες να αποκτούν αναλογίες με τα βερίκοκα-Τουρκίας.
Ο Πρόεδρος Ομπάμα ήθελε την Τουρκία στην Ευρώπη και όχι απλώς τα βερίκοκά της. Αυτό κινδυνεύει τώρα να ανατραπεί, εάν δεν στηριχθεί ιδιαίτερα η Ελλάδα ως ακρογωνιαίος λίθος της πολιτικής των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Οι τάσεις αυτονόμησης Ερντογάν ως περιφερειακός ηγέτης λίγο πριν και σαφώς μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, άλλαξαν τα σχέδια Ομπάμα. Αποφάσισε να έρθει στην Αθήνα για να κερδίσει σε γεωπολιτικό επίπεδο από αυτό που έχει ήδη δρομολογηθεί στο Βερολίνο και αφορά στην εμβάθυνση της κηδεμονίας της Ελλάδας, μέσω της πατρωνίας του πολιτικού της συστήματος και ασφαλώς μέσω της αυστηρής εποπτείας της εθνικής της οικονομίας.
Στο πλαίσιο αυτό ποτέ η συζήτηση για το χρέος δεν ήταν τόσο παραπλανητική όσο σήμερα. Το θέμα είναι να αποθαρρυνθεί ο Ερντογάν να ανοίξει μέτωπο και με την Ελλάδα, τουλάχιστον όσο βρίσκεται ακόμη ο Ομπάμα στον Λευκό Οίκο και να μην υπάρξουν πολιτικές αναταράξεις στην Ελλάδα μέχρι να αποκατασταθούν πλήρως οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας. Και ως προς αυτό κρίσιμος είναι ο ρόλος του Βερολίνου και του «οικονομικού προγράμματος». Το χρέος, έτσι, μεταβάλλεται από οικονομικό μέγεθος σε γεωπολιτική ιδέα και ως τέτοια έρχεται να ανατρέψει κάθε τι ρεαλιστικό στην οικονομία! Για να αποδειχθεί πως και ο Σόϊμπλε γεωπολιτική κάνει, αποφεύγοντας, ωστόσο, το ρόλο του Δημοσθένη ή του Αισχίνη.
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.