Μετάφραση: Μιχαήλ Στυλιανού
«Στις 24 Νοεμβρίου 2015 η Τουρκία κατέρριψε ένα ρωσικό αεροπλάνο Σουχόϊ 24 επάνω από τα σύρο-τουρκικά σύνορα, προκαλώντας τον θάνατο ενός των δύο πιλότων που έπεφταν με αλεξίπτωτο. Την ίδια μέρα, ένα χρόνο μετά, ένα συριακό αεροπλάνο έπληξε μια τουρκική στρατιωτική αυτοκινητοπομπή, δυο χιλιόμετρα από την συριακή πόλη Αλ-Μπαμπ, σκοτώνοντας τρείς Τούρκους στρατιώτες. Η τουρκική επιθετική ενέργεια εναντίον της Ρωσίας είχε ακολουθήσει την καταστροφή εκατοντάδων γεμάτων βυτιοφόρων, που χρησιμοποιούσαν οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους για στο εμπόριο συριακού και ιρακινού πετρελαίου με την Τουρκία.
Η δράση της Συριακής Αεροπορίας συνδέεται άμεσα, συντονίζεται και παίρνει τις διαταγές της από ένα κοινό κέντρο επιχειρήσεων υπό έναν Ρώσο στρατηγό, έτσι ώστε να αποφεύγονται επεισόδια με φιλικά πυρά. Η Ρωσία συντονίζει το μέγιστο της εναέριας κυκλοφορίας με τη δράση της συμμαχικής των Αμερικανών αεροπορίας στη Συρία για τον ίδιο λόγο. Η Ρωσική διοίκηση έχει την αποστολή της προστασίας των χερσαίων και ναυτικών δυνάμεών της με κάλυψη αεροπορική και πυροβολικού σε διάφορες πόλεις και τοποθεσίες της συριακής επικράτειας.
Κατά συνέπεια κάθε αεροπορική επίθεση, αναγνωριστική πτήση, ή αποστολή ιπταμένου ρομπότ πρέπει να συμφωνηθεί και εγκριθεί προτού απογειωθεί οτιδήποτε. Ο Σύρος υφυπουργός των Εξωτερικών Φαϊσάλ αλ-Μιγκντάντ είχε δηλώσει ξεκάθαρα: « Αυτό το συμβάν σημειώθηκε επί συριακού εδάφους. Η Τουρκία μόνο τον εαυτό της μπορεί να θεωρεί υπεύθυνο.
Αλλά γιατί στη Συριακή πόλη αλ-Μπαμπ;
Όταν η Τουρκία κατέρριψε το ρωσικό τζετ αποζητούσε να ταπεινώσει τη Ρωσία και να την εξώσει από την ζώνη επιρροής της, ξέροντας ότι η Μόσχα θα σκεφτόταν προσεκτικά προτού προχωρήσει σε πλήρη στρατιωτική κλιμάκωση με την ΄Αγκυρα. Την ίδια μέρα ο Ερντογάν έτρεξε στο ΝΑΤΟ για καταφύγιο και προστασία. Ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν περιόρισε την αντίδρασή του στο να πλήξη σκληρά τα ισλαμικά πιόνια της Τουρκίας στη Συρία, να της επιβάλει σειρά οικονομικών κυρώσεων και να ενισχύσει την επιθετική στήριξή του στον Σύρο πρόεδρο ΄Ασαντ. Συμφώνησε να βοηθήσει τον συριακό στρατό να ανακαταλάβει το Χαλέπι και αποφάσισε να στηθεί και αντιμετωπίσει τις ΗΠΑ με κάθε κόστος στο Μπιλάντ αλ-Σαμ. Ο Πούτιν έκρινε την ενέργεια του Ερντογάν όχι λάθος υπολογισμό, αλλά πολεμική ενέργεια συντονισμένη με τις ΗΠΑ. ΄Εκδηλα ήταν δυο χαρακτηριστικά στοιχεία:
1.-Η Ρωσία συντονίζει την εναέρια κυκλοφορία με τις ΗΠΑ, πληροφορώντας τη στρατιωτική διοίκηση για το πρόγραμμα και την παρουσία της σε δεδομένες περιοχές.
2.-Απαιτήθηκαν μόνο 17 δευτερόλεπτα στην Τουρκική αεροπορία για να δει το ρωσικό Σουχόϊ 24 στα σύνορα, να ζητήσει οδηγίες από την διοικητική αλυσίδα και από αυτή στην ανώτατη πολιτική ηγεσία, για να εκτοξευθεί ο εναέριος πύραυλος. Αυτό είναι ρεκόρ για στρατιωτικά μέτρα, αλλά αδύνατο να επιτευχθεί εκτός εάν είχαν δοθεί από πολύ πριν οι σχετικές διαταγές.
Μολαταύτα, η νύχτα του πραξικοπήματος στην Τουρκία επέτρεψε στη Ρωσία ν’ ανταποδώσει το χτύπημα στις ΗΠΑ, ειδοποιώντας τον Ερντογάν -μέσω του Ιράν- για το σχέδιο δολοφονίας του. Το οίκημα όπου περνούσε τις διακοπές του επρόκειτο να βομβαρδιστεί. Αλλά τα 30 λεπτά που προηγήθηκε η προειδοποίηση έφτασαν για να σώσουν τη ζωή του Ερντογάν και οδήγησαν στην αποτυχία του πραξικοπήματος, που θα επυροδοτείτο από την αεροπορική βάση του Ινσιρλίκ, όπου εδράζονται Αμερικανοί αξιωματικοί. Ο Τούρκος πρόεδρος έμμεσα κατηγόρησε την αμερικανική κυβέρνηση, η οποία στη συνέχεια κατήγγειλε την τουρκική αντίδραση με την φυλάκιση των περισσότερων αμερικανόφιλων αξιωματικών.
Το γεγονός αυτό αναθέρμανε τις τούρκο-ρωσικές σχέσεις που είχαν ψυχρανθεί δραματικά. Στα μάτια του Πούτιν, οι Αμερικανοί, όχι ο Ερντογάν, πλήρωσαν το τίμημα (αν και όχι στο ακέραιο) της συμμετοχής τους στην κατάρριψη του Σουχόι 24.
Η Τουρκία ανταποκρίθηκε στη χάρη της Ρωσίας, ανακαλώντας χιλιάδες πολεμιστές από το Χαλέπι στα σύνορα, προκειμένου ν’ αρχίσει στρατιωτική επιχείρηση για την ματαίωση αμερικανικού σχεδίου διαίρεσης της Συρίας με τη δημιουργία ενός κουρδικού κράτους, από την Αλ-Χασάκα στα βόρειο-ανατολικά, στο Αφρίν στα νότιο-δυτικά.
Η ματαίωση του αμερικανικού σχεδίου εξυπηρετούσε:
1.- Την Τουρκία, εμποδίζοντας την δημιουργία κουρδικού κράτους κατά μήκος των συνόρων της. Τέτοιο κράτος, εκτός από την πολύχρονη σύγκρουση της Τουρκίας με τους Κούρδους, επιπλέον θα ματαίωνε το τουρκικό όνειρο της προσάρτησης τμήματος της Συρίας ή της εγκαθίδρυσης της επιρροής της στη Δαμασκό στο τέλος του πολέμου.
2.-Την Ρωσία που ήθελε να ανταποδώσει στις ΗΠΑ το χτύπημα με το Σουχόϊ 24. Η Ρωσία αποβλέπει να εδραιώσει μια μακράς διάρκειας βάση στη Συρία, χωρίς να έχει να μοιράζεται την επικράτεια με τον Αμερικανό αντίπαλο. Επομένως η ενότητα της Συρίας έχει καταστεί πολύτιμη για τον Πούτιν.
3.-Η Δαμασκός ήταν ευτυχής να δώσει ένα μάθημα στους Κούρδους με τα γεγονότα της Χασάκα. Η κυβέρνηση της Συρίας είχε πάντοτε καλές σχέσεις με τους Κούρδους που υπεράσπιζαν τις πολιορκημένες συριακές πόλεις Χαλέπι, Νούμπλ και Ζάχρα. Όμως η αμερικανική πίεση στους Κούρδους ήταν ισχυρότερη από τις παραδοσιακές καλές σχέσεις τους με τη Δαμασκό. Αλλά και οι Κούρδοι, ως μειονότητα, είχαν ανέκαθεν το όνειρο, μιας ομόσπονδης οντότητας.
Όλα τα παραπάνω συναποτέλεσαν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για πολλούς παίκτες υπέρ της τουρκικής προώθησης προς την Ζαραμπλούς και την διατάραξη των αμερικανικών σχεδίων στη βόρειο Συρία. Αλλά ο Τούρκος πρόεδρος δεν αρκέστηκε στο να αναχαιτίσει το κουρδικό σχέδιο, ήθελε να προχωρήσει περισσότερο, ακόμη και χωρίς την προσποιητή άγνοια της Ρωσίας.
Η Τουρκία άφησε περιφερειακές χώρες να χρηματοδοτήσουν γενναιόδωρα και να εφοδιάσουν με όπλα τζιχαντιστές της Αλ Κάϊντα και Σύρους αντάρτες, ώστε να εξαπολύσουν ισχυρές επιθέσεις εναντίον του συριακού στρατού, για να τον κρατήσουν απασχολημένο σ’ ένα περιορισμένο τομέα, κυρίως πέριξ του Χαλεπιού. Μόλις η Ρωσία και οι σύμμαχοί της προώθησαν δυνάμεις προς τις κατεχόμενες από τους τζιχαντιστές περιοχές στην αλ-Τάμπγκα, οι τζιχαντιστές επιτέθηκαν στην αγροτική Χομς και στο νότιο Χαλέπι, αναγκάζοντας τη Δαμασκό να ανακαλέσει δυνάμεις από το άλλο μέτωπο για να υπερασπισθεί τις θέσεις που δέχονταν την επίθεση.
Οι τζιχαντιστές και συνοδοιπόροι τους είχαν αναπτύξει δύο μείζονες επιθέσεις στο Χαλέπι, με σύνθημα την διάρρηξη της πολιορκίας του ανατολικού περικυκλωμένου τμήματος της πόλης. Η «Επική Μάχη του Χαλεπιού» και η δεύτερη μάχη του «Αμπού Ομάρ Σαραγκέμπ» συντήρησαν συρράξεις μηνών, με εμπλοκή 25.000 ανδρών του Συριακού Στρατού και περίπου 8.500 των συμμαχικών δυνάμεων ( ιρακινή πολιτοφυλακή, Ιρανοί σύμβουλοι με Αφγανούς και Πακιστανούς πολιτοφύλακες). Επιπλέον οι Χεζμπολά του Λιβάνου αποφάσισαν να εισφέρουν 2500 άνδρες, από την επίλεκτη δύναμη Ριντουάν στο Χαλέπι και να τους εγκαταστήσουν στη πόλη. Οι δυο επιθέσεις απέτυχαν τον αντικειμενικό στόχο τους σ’ αυτό το σημείο, αλλά πέτυχαν να εξασφαλίσουν στην Τουρκία αρκετό χρόνο για να προχωρήσει προς την πόλη αλ-Μπαμπ και να αποτρέψει τον συριακό στρατό να κατανείμει τις δυνάμεις του σε διάφορα μέτωπα.
Η Δαμασκός δεν συμφώνησε επίσημα με την ρωσο-τουρκική συμφωνία για την Ζαραμπλούς, επειδή Δαμασκός δεν εμπιστεύεται τον Ερντογάν και ήθελε να διατηρήσει αγαθές σχέσεις με τους Κούρδους. Η Μόσχα ουδέποτε συμφώνησε με την ΄Αγκυρα να επεκτείνει την στρατιωτική παρουσία της στον του τριγώνου Ζαραμπλούς-Μανμπίζ- αλ Μπάμπ ή ακόμη να προχωρήσει στη Ράκα.
Η παρουσία τουρκικών δυνάμεων στις πύλες του αλ-Μπαμπ αντιπροσώπευε στρατηγική απειλή για το συριακό στρατό στο Χαλέπι, από την αριστερή πύλη της πόλης. Την άφιξη τουρκικού στρατού και συμμάχων του 2 χιλιόμετρα από το αλ-Μπαμπ ακολούθησε συνεννόηση για να αποσυρθούν οι τζιχαντιστές του ΙΚ από την πόλη χωρίς μάχη, όπως είχε γίνει στην Ζαραμπλούς. Η ΄Αγκυρα άφησε υπονοούμενα ότι στόχος προέλασης προς την πόλη ήταν να αποτραπεί η κουρδική ομοσπονδία.
Αλλά ούτε η Δαμασκός, ούτε η Μόσχα θα ανεχθούν τουρκικό έλεγχο του αλ- Μπαμπ. Ο Ρώσοι παρέδωσαν ένα σμήνος SU-24M2, στους Σύρους, εγκατέστησαν αντιαεροπορικούς πυραύλους S-300 και S-400 και ενθάρρυναν τον Σύρο πρόεδρο να επιβάλει νέους κανόνες εμπλοκής και κόκκινες γραμμές στην Τουρκία, για πρώτη φορά από την ίδρυση των δύο κρατών.
Ένα σμήνος της συριακής αεροπορίας, ακολουθούμενο από συνοδεία προστασίας, επιτέθηκε σε τουρκική οχηματο-πομπή στην πύλη του αλ-Μπαμπ το πρωί της 24 Νοεμβρίου και σκότωσε τρεις στρατιώτες. Η Ρωσία ήταν σε αναμονή, να χρησιμοποιήσει τους πυραύλους της σε περίπτωση τουρκικής αντίδρασης. Αυτή ήταν η δεύτερη σύρο-τουρκική αντιπαράθεση από τον περασμένο μήνα. Η πρώτη σημειώθηκε πάνω από τα σύρο-τουρκικά σύνορα όταν δύο τουρκικά F-16 παραβίασαν τον τουρκικό εναέριο χώρο. Αυτά αντιμετωπίστηκαν από τέσσερα MIG, που κλείδωσαν στους πυραύλους τους τα τουρκικά τζετ. Τα ραντάρ των τουρκικών το επεσήμαναν στους πιλότους, που πήραν εντολή να επιστρέψουν στη βάση τους. Η Συρία είχε επιβάλει τη κυριαρχία στο εναέριο χώρο της για πρώτη φορά. Η Ρωσία δεν πρόκειται να ανεχτεί άλλη παραβίαση και στα τουρκικά F-16 δεν επιτρέπεται να εμφανίζονται του λοιπού στον ουρανό της Συρίας.
Αυτό ακριβώς εννοούσε ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ όταν δήλωνε πως δεν έχει την πρόθεση να πολεμήσει τον ΄Ασαντ, επειδή αυτό σημαίνει σύγκρουση με τον Πούτιν, που είναι αποφασισμένος να κρατήσει τη Συρία ενωμένη και να υπερασπισθεί το καθεστώς της.
Όταν χτυπά Τούρκους στρατιώτες στη συριακή επικράτεια, η Δαμασκός δεν προκαλεί την ΄Αγκυρα επειδή ουδέποτε έδωσε στην Τουρκία την άδεια να στείλει στρατό στο συριακό έδαφος. Κατά συνέπεια η ιδέα να προωθήσει η Τουρκία δυνάμεις ακόμη και στη Ράκα δεν είναι πια μια εύκολη υπόθεση. Επειδή Δαμασκός και Μόσχα δεν έχουν πει ακόμη την τελευταία τους λέξη στη Τουρκία και στις ΗΠΑ.
Αφού ο Τραμπ δήλωσε πως δεν προτίθεται να πυροδοτήσει ένα πυρηνικό πόλεμο, η διχοτόμηση της βόρειας Συρίας δεν μπορεί πλέον να επιβληθεί με την ίδια ευκολία όσο επί προεδρίας Ομπάμα. Επομένως το μέλλον της Συρίας εξαρτάται από το πώς μια συμφωνία Τραμπ-Πούτιν θα επιβληθεί σε όλες τις πλευρές. ΄Η αυτό, ή ο πόλεμος θα συνεχισθεί ακόμη πιο βίαιος.
Ο Ερντογάν είναι πιο ανίσχυρος από ποτέ σε σχέση με το Ιράκ και τη Συρία: Απέτυχε να επιβάλει τη θέλησή του για τουρκική συμμετοχή στην επίθεση στη πρωτεύουσα του χαλιφάτου Μοσούλη, ή έστω στην μικρότερης πόλη Ταλαφάρ. Και σήμερα δεν μπορεί να πραγματοποιήσει το όνειρό του να προσαρτήσει το Χαλέπι και οι δυνάμεις του υποχρεώθηκαν να σταματήσουν στις πύλες του αλ-Μπαμπ. Αν προχωρήσει προς την Ράκα κινδυνεύει να βρεθεί αντιμέτωπος με την υπερδύναμη Ρωσία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.