Ιδιαίτερα κριτικός προς τον ΣΥΡΙΖΑ (υπήρξε βουλευτής του μέχρι την υπογραφή του τρίτου μνημονίου) προς τον Αλέξη Τσίπρα και τον Γιάννη Βαρουφάκη, ο Λαπαβίτσας γνωρίζει ότι οι θέσεις του σχετικά με την ΕΕ και το ευρώ αποτελούν ακόμα μειοψηφία μεταξύ των ευρωπαίων προοδευτικών/αριστερών. Ωστόσο, πιστεύει ότι «το πρώτο βήμα για την αριστερά είναι να κατανοήσει ότι η νομισματική ένωση πρέπει να διαλυθεί».
Πριν ένα χρόνο βρεθήκατε στην Μαδρίτη στην παρουσίαση του Σχεδίου Β για την Ευρώπη. Πώς νομίζετε ότι έχει εξελιχθεί αυτή η πρωτοβουλία;
Η Διάσκεψη της Μαδρίτης ήταν σημαντική, επειδή συμμετείχαν πολλοί που πραγματικά ανησυχούν για την σημερινή κατάσταση στην Ευρώπη και το κλίμα που υπήρχε ήταν πραγματικά ενδιαφέρον. Ωστόσο, υπήρχε πολιτική σύγχυση, επειδή παρουσιάστηκαν διάφορες ιδέες χωρίς προσανατολισμό για το πώς θα πρέπει να αντιμετωπίσει η Αριστερά την Ευρώπη. Πολλοί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Σήμερα, μετά από ένα χρόνο, νομίζω ότι η θέση αυτή έχει χάσει αρκετούς υποστηρικτές. Όλο και περισσότεροι συνειδητοποιούν ότι αν θέλουν μια εναλλακτική λύση, ένα δρόμο ή μια διαφορετική στρατηγική θα πρέπει να λάβουν ριζικά μέτρα απέναντι στους θεσμούς και την ΕΕ.
Εσείς, έχετε ένα σχέδιο για την Ελλάδα, το οποίο προτείνει την έξοδο από το ευρώ.
Η έξοδος από το ευρώ αποτελεί μέρος μιας στρατηγικής. Αυτό που απαιτείται είναι να λάβουμε άμεσα μέτρα για την τόνωση της συνολικής ζήτησης ενισχύοντας αρχικά τις δημόσιες δαπάνες και τις δημόσιες επενδύσεις -υπό τον έλεγχο του δημόσιου τομέα- ώστε να αρχίσει να αναπνέει η οικονομία και ο ιδιωτικός τομέας, κυρίως ο τομέας των υπηρεσιών. Στη συνέχεια ,θα πρέπει να ληφθούν μέτρα βιομηχανικής πολιτικής.
Και αυτό δεν είναι δυνατό εντός του ευρώ;
Το θεμελιώδες θεσμικό όργανο της ΕΕ σήμερα είναι η νομισματική ένωση. Η ΟΝΕ έχει αποτύχει, είναι δυσλειτουργική και δεν έφερε τις μεταρρυθμίσεις, την ευημερία και την αλληλεγγύη, αλλά, αντίθετα, όξυνε την εχθρότητα και τις εντάσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών λαών. Το πρώτο βήμα για την αριστερά είναι να αποφασίσει ότι η ΟΝΕ πρέπει να διαλυθεί. Το ευρώ έχει αποτύχει και δεν το χρειαζόμαστε.
Η κατάργηση του ευρώ δεν θα δημιουργήσει μεγαλύτερο ανταγωνισμό μεταξύ των χωρών και των νομισμάτων τους αντί να τονώσει την αλληλεγγύη μεταξύ τους;
Δεν είναι απαραίτητο να επιστρέψουμε σε ένα σύστημα εθνικών νομισμάτων που θα ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Υπάρχουν ενδιάμεσες εναλλακτικές λύσεις ώστε να μπορέσουν τα ευρωπαϊκά έθνη να οργανώσουν την κίνηση των κεφαλαίων και του εμπορίου. Δεν απαιτείται ένα κοινό νόμισμα όπως το ευρώ ή η σημερινή Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Οι μηχανισμοί που χρησιμοποιούνται εδώ και χρόνια ευνοούν κυρίως τις μεγάλες επιχειρήσεις και τις μεγάλες τράπεζες.
Τελικά, όμως, η αντίθεση της αριστεράς στο ευρώ δεν διευκολύνει το έργο της άκρας δεξιάς;
Αντιθέτως! Κι εδώ είναι μια ακόμα αποτυχία της αριστεράς. Αν η αριστερά δεν είχε αποδεχθεί το ευρώ ή είχε προτείνει την έξοδο από το ευρώ σε ριζοσπαστική κατεύθυνση, αναδεικνύοντας τις πραγματικές ρίζες του προβλήματος, θα ήταν πιο δύσκολο το έργο για την άκρα δεξιά. Στην Ελλάδα, το ακροδεξιό κόμμα της Χρυσής Αυγής έχει βουλευτές, αλλά δεν στάθηκε δυνατό να γίνει διάλογος για το ευρώ διότι υπήρχε μια αριστερά που το ήθελε. Και στη Γαλλία, αντί για την Marine Le Pen, θα έπρεπε η γαλλική αριστερά να συζητάει για το ευρώ.
Παρ 'όλα αυτά η πλειοψηφική θέση της Ευρωπαϊκής αριστεράς δεν είναι η έξοδος από το ευρώ, αλλά η μεταρρύθμιση της ΕΕ. Στην Ισπανία το είδαμε στο κόμμα των Podemos: μόλις οι δημοσκοπήσεις το ευνόησαν, εστίασε εκεί τη ρητορική του.
Είναι αλήθεια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ευρωπαϊκή αριστερά έχει αποτύχει κατά την τελευταία δεκαετία και η δεξιά, και όπως φαίνεται τώρα και η άκρα δεξιά, τα κατάφεραν καλά. Η αριστερά, ως θεσμικός παράγοντας, υπήρξε ιστορικά ο εγγυητής ευνοϊκών πολιτικών υπέρ της εργατικής τάξης και των πιο αδύνατων στρωμάτων, εναντιωνόταν στα ισχυρά στρώματα και απαιτούσε ριζικές αλλαγές. Να αλλάξει το σύστημα, να αλλάξει τον κόσμο. Πού είναι όλα αυτά; Η αριστερά πληρώνει τον συντηρητικό λόγο της για την ΟΝΕ. Η ακροδεξιά σήμερα εκφέρει ένα ριζοσπαστικό λόγο και έχει κλέψει τις ιδέες, και σε ορισμένες περιπτώσεις και μέρος του εκλογικού σώματος, από την αριστερά.
Η χώρα σας, η Ελλάδα, φαίνεται να έχει μπει σε ένα φαύλο κύκλο σχεδίων διάσωσης και προσαρμογής.
Η Ελλάδα είναι μια ακραία περίπτωση της αποτυχίας της ευρωζώνης. Δεν νομίζω ότι η Ελλάδα θα βγει από την κρίση με αίσιο τρόπο μεσοπρόθεσμα. Ο λόγος είναι ότι όταν ξέσπασε η κρίση, η λύση που επιβλήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Βερολίνο κατέστρεψε ουσιαστικά τη συνολική ζήτηση. Είχαμε περικοπή δαπανών, συντάξεων και αύξηση των φόρων. Τα μέτρα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση της συνολικής ζήτησης και οι επενδύσεις κατέρρευσαν. Οι επιχειρήσεις έκλεισαν, η ανεργία αυξήθηκε και η ύφεση γιγαντώθηκε.
Ειπώθηκε, ωστόσο, ότι αυτό θα σταθεροποιούσε την οικονομία και ότι η μείωση της συνολικής ζήτησης θα έδινε τη δυνατότητα λήψης πρόσθετων μέτρων, όπως η απελευθέρωση και η απορρύθμιση που θα ήταν ανταγωνιστικά. Αλλά ο σύγχρονος καπιταλισμός δεν λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο. Αυτό που έχει συμβεί είναι ότι η χώρα έχει παραμείνει στάσιμη: η οικονομία αναπτύσσεται λίγο και μετά αρχίζει πάλι συρρικνώνεται. Και η Ισπανία δεν απέχει από αυτή την εικόνα.
Οι πιστωτές δεν φαίνεται να προτείνουν κάτι διαφορετικό από την πορεία που ακολουθείται μέχρι σήμερα.
Αυτός είναι και ο λόγος που η Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να αναπτυχθεί και θα παραμείνει στάσιμη, ενώ η εγχώρια ζήτηση θα καταστρέφεται εν αναμονή ενός θαύματος. Αυτός ο δρόμος οδηγεί τη χώρα στην περιθωριοποίηση και τον μαρασμό, και αυτό θα συνεχιστεί όσο παραμένει στην ΟΝΕ. Για να υπάρξουν εναλλακτικές πολιτικές ενάντια στη λιτότητα πρέπει να εγκαταλείψουμε το ευρώ.
Σήμερα, η λαϊκή υποστήριξη που έλαβε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στο δημοψήφισμα φαίνεται να έχει εξανεμιστεί. Η Ευρώπη των εργαζομένων είναι περισσότερο μύθος παρά πραγματικότητα;
Η Ευρώπη των εργαζομένων δεν υπάρχει. Είναι ένας μύθος που δημιούργησε το μεγαλύτερο μέρος της ευρωπαϊκής αριστεράς. Δεν υπάρχει μία Ευρώπη. Υπάρχουν 28 κράτη, 19 εκ των οποίων συμμετέχουν στη νομισματική ένωση. Η αριστερά θα πρέπει να σκεφτεί περισσότερο το ζήτημα της εθνικής κυριαρχίας και τον επαναπροσδιορισμό της, όχι με εθνικιστικό ή επιθετική τρόπο, αλλά ως λαϊκό αίσθημα/απαίτηση. Νομίζω ότι αυτή είναι η πραγματική προοπτική της Ευρώπης των λαών και των εργαζομένων, και όχι μία οικονομική οντότητα που εδρεύει στις Βρυξέλλες και διευθύνεται από γραφειοκράτες που ζουν στο δικό τους κόσμο.
Εάν η αριστερά πιστεύει ότι μπορεί να μετατρέψει την παρούσα κατάσταση σε Ευρώπη των λαών κάνει λάθος. Η Ευρώπη των εργαζομένων υπάρχει πρώτα εκεί όπου ένας λαός απαιτεί την κυριαρχία και, από αυτή τη βάση, μπορεί να δημιουργήσει την Ευρώπη της αλληλεγγύης.
Ζείτε στο Λονδίνο. Πώς ήταν οι πρώτοι μήνες μετά το Brexit;
Το Brexit έδειξε ότι η βρετανική εργατική τάξη δεν θέλει την ΕΕ, ότι η ΕΕ δεν είναι μια προσφιλής λαϊκή προοπτική και ότι δεν υπήρξε ποτέ προσφιλής στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η ΕΕ ήταν ένα σχέδιο της βρετανικής μεσαίας τάξης. Και νομίζω ότι αυτό που συνέβαινε στο Ηνωμένο Βασίλειο ισχύει και για πολλές χώρες: η ΕΕ δεν ήταν ποτέ ένα σχέδιο των λαϊκών τάξεων.
Μήπως οι χειρότερες συνέπειες έρθουν όταν ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός εξόδου από την ΕΕ;
Μετά το δημοψήφισμα είπαν ότι η Brexit θα ήταν το τέλος του κόσμου και θα υπήρχε τεράστια ύφεση, φυγή κεφαλαίων και οικονομικές δυσκολίες. Μέχρι στιγμής, τίποτα από αυτά δεν έχει συμβεί. Προφανώς, όταν ξεκινήσει η διαδικασία της πραγματικής αποσύνδεσης θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις, αλλά μέχρι στιγμής έχουν μεγαλοποιηθεί. Η καταστροφή που αναμενόταν δεν συνέβη. Και πολλοί άνθρωποι πραγματικά αναρωτιούνται: «Εάν αυτό συμβαίνει όταν αποφασίσεις να φύγεις, που είναι η καταστροφή;"
Θα υπάρξουν, ωστόσο, πολύπλοκες και αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία. Θα αποδιαρθρωθεί ένα ολόκληρο νομικό σύστημα και θα είναι ένα δύσκολο έργο, διότι η ευρωπαϊκή νομοθεσία επηρεάζει πολλές πτυχές της ζωής. Οι εμπορικές συμφωνίες και οι χρηματοοικονομικές πράξεις θα επηρεαστούν και δεν γνωρίζουμε ακόμα τον τρόπο.
Ήταν αναμενόμενο να κερδίσει το Brexit;
Η βρετανική άρχουσα τάξη δεν ήθελε το Brexit. Το Σίτυ του Λονδίνου και οι οικονομικά ισχυροί ήθελαν την παραμονή. Ήταν μια έκπληξη και η ελίτ δεν ήταν προετοιμασμένη, διότι το Brexit ήταν μια λαϊκή ψήφος. Πολιτικά όμως, το Brexit τερμάτισε τον διχασμό του Συντηρητικού Κόμματος όσον αφορά την Ευρώπη. Τώρα οι Συντηρητικοί είναι ισχυρότεροι.
Η αριστερά, αντίθετα, φαίνεται εντελώς μπερδεμένη.
Ο κόσμος της εργασίας είναι σε σύγχυση και διαιρείται. Η αριστερά στη Βρετανία είναι σε κρίση, διότι δεν ξέρει τι να απαντήσει για την Ευρώπη. Δεν έχει ριζοσπαστικές προτάσεις για το λαό. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η ΕΕ μπορεί να αλλάξει, πράγμα που δεν έχει κανένα νόημα. Αυτό δεν θα συμβεί ποτέ, και αν περάσει ως ιδέα, θα επιδεινώσει μόνο τις ζωές των εργαζομένων, οι οποίοι ψήφισαν κατά της ΕΕ.
Αυτό καταδεικνύει και ένα από τα μεγάλα προβλήματα της Ευρωπαϊκής αριστεράς: την απώλεια της εμπιστοσύνης των εργαζομένων. Ένα τμήμα του κόσμου της εργασίας, αντί να προτείνει ένα πρόγραμμα για την πάταξη της λιτότητας, την προώθηση των δημόσιων επενδύσεων και την αναδιανομή του πλούτου, επικεντρώνει τις προσπάθειές του στην επιστροφή σε ένα ευρωπαϊκό θεσμό που οι ίδιοι οι εργαζόμενοι έχουν απορρίψει και προτείνει ένα νέο δημοψήφισμα. Πολιτικά δεν έχει νόημα. Έτσι, η άκρα δεξιά κερδίζει τις βρετανικές εργαζόμενες τάξεις. Αυτό είναι φοβερό και το χειρότερο είναι ότι συμβαίνει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
πηγή
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.