Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος *
Είχα την τύχη να γνωρίσω και τις πέντε αυθεντικές πολιτικές προσωπικότητες της λεγόμενης μεταπολίτευσης (Κ. Καραμανλής, Κ. Μητσοτάκης, Α. Παπανδρέου, Χ. Φλωράκης, Λ Κύρκος). Σήμερα απεβίωσε και ο τελευταίος από αυτούς, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ενώ ο προ επταετίας θάνατος της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας δεν έχει ακόμη προσφέρει λύτρωση και θεραπεία από τις παθολογίες της, έτσι ώστε να οδηγηθούμε σε μια ποιοτικότερη Δ' Ελληνική Δημοκρατία.
Υπό αυτή την έννοια ο θάνατος του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη συμβολίζει πολιτικώς όχι ασφαλώς το τέλος μιας εποχής, αλλά την αδυναμία της Ελλάδας να περάσει σε μια άλλη, με επανίδρυση του πολιτεύματός της και των κεντρικών θεσμών της, οι οποίοι διασύρονται αυτή την επταετία καθημερινά, εξευτελιζόμενοι από την ολοκληρωτικού χαρακτήρα διεύθυνση της τρόικας στα ελληνικά πράγματα.
Ο θάνατος του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, αγαπητέ αναγνώστη, δεν αφήνει κάποιο κενό στην σκηνή της αυθεντικής πολιτικής, αλλά έρχεται να τονίσει σημειολογικώς το κενό πολιτικής εντός του οποίου στροβιλίζεται επικίνδυνα η χώρα μια αφάνταστα - και δυσβάσταχτα για την κοινωνία - μεγάλη περίοδο. Εδώ, τώρα δεν υπάρχει τίποτε αυθεντικό με όρους πολιτικής οντολογίας, όλα είναι περισσότερο ή λιγότερο θλιβερές απομιμήσεις ενός πολιτικού ύφους που ό, τι είχε να δώσει το έδωσε!
Τι έδωσε; Σταθερότητα, ασφάλεια, αντιφατική έστω κοινωνική πρόοδο και ένα θετικό δημοκρατικό υπόδειγμα στην ευρύτερη γεωγραφική ζώνη της ανατολικής Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής. Συνεχίζω να πιστεύω πως παρά την χαμηλή της εσωτερική ποιότητα, η Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία υπήρξε το εντελέστερο πολίτευμα που έχει γνωρίσει το ελληνικό κράτος και η ελληνική κοινωνία και ο Μητσοτάκης έπαιξε έναν σημαντικό ρόλο σε αυτό - μαζί ασφαλώς με τους υπόλοιπος της πεντάδας που ανέφερα.
Ο Κ. Μητσοτάκης υπήρξε η αυθεντική φιλελεύθερη νότα στο πεντάγραμμο της μεταπολίτευσης του 1975. Μαζί μου μάλιστα υπήρξε ιδιαίτερα έντιμος και ζεστός. Ως προς αυτό τον έχω τοποθετήσει στη μνήμη μου στο ίδιο επίπεδο με τον Φλωράκη και τον Κύρκο. Με τον Παπανδρέου ήταν αλλιώς και πάντα άβολα. Μεγάλη και ασφαλώς αυθεντική πολιτικώς προσωπικότητα ο Ανδρέας, αλλά υπήρχε δυσπιστία και ίσως αμοιβαία αντιπάθεια. Με τον Καραμανλή υπήρξε κάτι διαφορετικό: ανθρώπινη συμπάθεια και αλληλοσεβασμός πέραν της πολιτικής. Κάτι που είχε να κάνει με τον πολιτισμό και όχι με την πολιτική. Δεν έχω γνωρίσει άλλον άνθρωπο να τα διαχωρίζει τόσο έντονα και αυστηρά. Πάντα είχα την εντύπωση πως ο Μητσοτάκης, όπως και ο Κύρκος ήταν "περισσότερο" πολιτικοί από τον "θεμελιωτή" της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, Καραμανλή.
Αυτά για να δώσω το προσωπικό μου χρώμα σε αυτό το "πεντάγραμμο", το οποίο δυστυχώς δεν απέδωσε την γνήσια μουσική της δημοκρατίας, που θα μπορούσε σύμφωνα με την αναφερόμενη σύνθεση της αυθεντικότητας και της ωριμότητας των ηγετικών στοιχείων του. Δυστυχώς η Κομματικοκρατία, ο Πρωθυπουργοκεντρισμός και ο Κυβερνητισμός, σε συνδυασμό ασφαλώς με το πελατειακό κράτος και την διαπλοκή, υποβάθμισαν δραματικά την ποιότητα της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας και νόθευσαν σε σημείο τραγικό κάποιες φορές την αυθεντικότητα των πέντε μεγάλων πολιτικών της.
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης απέτυχε να φτιάξει ένα κόμμα όπως το ήθελε και του ταίριαζε και κυρίως να προσδώσει σφρίγος στους θεσμούς της κοινωνίας των πολιτών, για να τους καταστήσει αντίβαρο στο κράτος, όπως πρόσταζε η προσωπική του πολιτική φιλοσοφία. Απέτυχε ως φιλελεύθερος και αυτό υποβάθμισε έως γραφικότητας το σημαντικό πολιτικό του μέγεθος. Ως σημαίνον στοιχείο του πλουραλιστικού πενταγράμμου της μεταπολίτευσης ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δεν κατάφερε να συνδεθεί με την εμβάθυνση της πραγματικής δημοκρατίας, ούτε δυστυχώς με την σύγχρονη και αποτελεσματική διακυβέρνηση, παρά τις καλές του προθέσεις. Υπήρξε ένας σημαντικός πολιτικός που δεν πέτυχε να μεταβληθεί σε μεγάλο ηγέτη της δημοκρατίας στην οποία αναφερόταν με κοινοβουλευτική ευλάβεια.
Η σημερινή τραγική κατάσταση στην Ελλάδα και της Ελλάδας είναι αποτέλεσμα της δημοκρατικής αποτυχίας της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας. Ο πολιτικός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης είναι μέρος αυτής της αποτυχίας, μαζί με τους Κ. Καραμανλή, Α. Παπανδρέου, Χ. Φλωράκη και Λ. Κύρκο. Αν ο δημοκρατικός ριζοσπαστισμός δεν παρέμενε στα λόγια τους και στις διακηρύξεις τους και είχε μεταφερθεί έστω και σε γερμανικό ή σουηδικό επίπεδο στην πολιτική πράξη τους η σημερινή Ελλάδα θα ήταν μια άλλη χώρα.
Πτωχεύσαμε ως οικονομία και πολίτευμα επειδή ήταν σαθρά τα πραγματικά θεμέλια της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας και κανένα μερεμέτι δεν θα μπορούσε στη συνέχεια να τα ενισχύσει. Αυτό είναι το μάθημα που επικαιροποιείται σήμερα με τον θάνατο του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Πρώτα ποιοτική δημοκρατία, αν θέλεις ευημερία και σταθερή πρόοδο, είναι το μήνυμα που διαπερνά την δική μου συνείδηση. Έμφαση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά μιας ριζοσπαστικοποιημένης δημοκρατίας είναι το ζητούμενο σήμερα για την μετάβαση στην Δ' Ελληνική Δημοκρατία και όχι σε κάποιο Δ' Ράιχ!
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.