Τι σημαίνει, με μια κουβέντα, νέα αστική επανάσταση (ΝΑΕ); Μια νέα δομή δικαίου (: αντίληψη δικαίου) σε ό, τι αφορά στην σχέση εργοδότη εργαζόμενου, ή με παλιομοδίτικους όρους του μοντερνισμού, στη σχέση κεφαλαίου-εργασίας.
Και τι προϋποθέτει; Κάτι ηθικό, αγαθό, ανθρώπινο, τρυφερό και όμορφο. Την κατανόηση! Αρκεί ο εργαζόμενος να κατανοεί δύο πραγματάκια: (1) Πως οφείλει να δουλεύει απλήρωτος για μερικούς μήνες (3, 4, 5 , 6, εξαρτάται) χωρίς "άσκηση επίσχεσης εργασίας", στο βαθμό που ο εργοδότης του επικαλείται βάσιμα (κρίση περνάμε, δεν μπορεί να μην το βλέπεις!) απρόβλεπτες περιστάσεις, ή αντιξοότητες, ή πρόσκαιρη οικονομική δυσπραγία, ή εξαιρετικά δυσμενείς γι' αυτόν περιστάσεις, ή όταν η επίσχεσή σου θα μπορούσε να προξενήσει δυσβάσταχτη και δυσανάλογη ζημία στον εργοδότη σου, σε σχέση με το σκοπούμενο αποτέλεσμα, ή όταν στρέφεται κατά αξιόπιστου και αξιόχρεου εργοδότη, ή όταν αναφέρεται σε ασήμαντη αντιπαροχή του εργοδότη. (2), Ότι ακόμα και η μακροχρόνια μη καταβολή των δεδουλευμένων του από την εργοδοσία δεν αρκεί από μόνη της για να θεμελιώσει την έννοια της βλαπτικής μεταβολής των όρων της σύμβασης εργασίας του. Γιατί, αγαπητέ αναγνώστη, τι είναι ο μισθός; Αυτό που νόμιζες μέχρι σήμερα; Το χρήμα (η αμοιβή) για την αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης; Όχι βέβαια! Ο μισθός σήμερα είναι, ας πούμε, μορφή κέρδους που αποκομίζεις με την απασχόληση ενός ψυχοσωματικού και πνευματικού κεφαλαίου, το οποίο με ντεμοντέ όρους αποκαλείται (μισθωτή) εργασία. Δύσκολο είναι να εκσυγχρονιστείς επιτέλους και να καταλάβεις πως ως μισθωτός πρέπει να λειτουργείς και να συμπεριφέρεσαι σαν επιχειρηματίας και άρα να κατανοείς τον επιχειρηματία εργοδότη σου σαν καλοπροαίρετος προμηθευτής προς πελάτη και αντίστροφα;
Είναι δυνατόν να σκέφτεσαι την επίσχεση ή να επικαλείσαι βλαπτική μεταβολή από τη στιγμή κατά την οποία η εργοδοσία (σου) επικαλείται οικονομική δυσπραγία και εξαιρετικά δυσμενείς περιστάσεις; Βρε, πού ζεις; Δεν έμαθες ακόμη τι σημαίνει επιχειρηματικότητα της εργασίας; Μπίζνες δεν κάνεις με την εργατική σου δύναμη, το σώμα και το μυαλό σου, τις γνώσεις σου και γενικά την φυσική σου υπόσταση; Πώς είναι δυνατόν σήμερα, μια εποχή κρίσης στην αναπαραγωγή του κεφαλαίου, να ζητείς σεβασμό ως εργαζόμενος χωρίς ο ίδιος να συμπεριφέρεσαι σύμφωνα με τις αρχές της καλής πίστης και λαμβάνοντας υπόψη τα τρέχοντα στην πτωχευμένη αγορά συναλλακτικά ήθη;
Πού ζεις; Δεν είπαμε πως πρέπει να κάψεις λίπος για να προσφέρεις στην απαραίτητη ανάκαμψη της ανταγωνιστικότητας στην χειμαζόμενη επί μία περίπου δεκαετία εθνική μας οικονομία; Δηλαδή, έπρεπε να εξαναγκάσεις τον Άρειο Πάγο να "εκτεθεί" στην κοινωνία για να αποφασίσει τα αυτονόητα για τον κάθε υπεύθυνο μισθωτό χωρίς μισθό και γενικότερα τον κάθε απασχολούμενο ή απασχολήσιμο; Εσύ δεν αισθάνεσαι το χρέος σου ως πολίτης να συμβάλλεις πάση θυσία στην ΝΑΕ; Ήταν δηλαδή ανάγκη ο εργαζόμενος ανώτατος δικαστής να παρέμβει δραστικά (απόφαση 114/2017) και καταδηλωτικά - μετά από μια σειρά προδηλωτικών νομολογιών στο ζήτημα ήδη από το 2010 - για να διαμορφώσει το νέο ηθικό πλαίσιο της ανάπτυξης στην Ελλάδα του νέου success story, των αριστερών αυτή την φορά;
Ξέρω τι θα με ρωτήσεις: Καλά, ρε φίλε, και πώς να ζήσω απλήρωτος επί τόσους μήνες, πώς να πάω στην δουλειά μου και με τι κουράγιο να δουλέψω; Ορίστε, δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε! Δείχνεις προκατάληψη, είσαι κολλημένος με το παλιό και τα παλιά και ανίκανος να δείξεις κατανόηση προς αυτόν που σου προσέφερε ψωμί, ενώ τώρα σε καλεί να βάλεις πλάτη στη νέα αστική επανάσταση για να καρπωθείς αύριο κι εσύ το μερίδιο που σου αναλογεί από την αποκατάσταση του μηχανισμού κερδών στην πατρίδα σου! Είσαι και ανάλγητος! Δεν μπορείς να κατανοήσεις τον πόνο του άλλου. Του εργοδότη σου, που ενώ αγωνίζεται να σου καταβάλει τα δεδουλευμένα, ζορίζεται, ζορίζεται, αλλά δεν δύναται!
Προσπάθησε να καταλάβεις αυτό που αντιλαμβάνεται ο δικαστής του Αρείου Πάγου σε αντίθεση με τον Εφέτη. Το δίκαιο του εργαζόμενου οφείλει να αντανακλάται στο δίκαιο της εργοδοσίας, στο δίκαιο των επιχειρήσεων, οι οποίες διέρχονται αντικειμενικά κρίση. Αυτή είναι η βασική ιδέα για την ανάπτυξη στη σημερινή Ελλάδα και εκεί θεμελιώνεται η νέα αστική επανάσταση, η οποία έρχεται για να καταργήσει όλες σχεδόν τις προκαταλήψεις (συναρτήσεις) της κλασικής Πολιτικής Οικονομίας και της Μαρξιστικής Ανάλυσης που αφορούν στη σχέση κεφαλαίου-εργασίας. Τώρα η νέα δομή δικαίου που διαμορφώνεται στο πλαίσιο της νέας αστικής επανάστασης και ταυτόχρονα την διαμορφώνει, έχει να αντιμετωπίσει κυρίως την βιολογία! Το ζήτημα της επιβίωσης του εργαζόμενου χωρίς τον μισθό του μήνα. Ε, ας μην τα ζητάμε όλα, σαν κακομαθημένοι, από τον δικαστή! Υπάρχει και αριστερή κυβέρνηση υπό την τρόικα που οφείλει να μεριμνήσει για το βιολογικής υφής αυτό ζήτημα και ένα άλλο συναφές που σχετίζεται με τις οικονομικές και κοινωνικές υποχρεώσεις του απλήρωτου εργαζόμενου.
Υπάρχει βάσιμη ελπίδα πως τα εκκρεμή αυτά ζητήματα θα αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο του επόμενου μνημονίου με τους θεσμούς, το ΔΝΤ και την αγορά! Ήταν να μην μπει το θεμέλιο από τον Άρειο Πάγο. Τώρα που μπήκε, θεσμοί και αγορά θα ησυχάσουν για να κτίσουν από κοινού τη ΝΑΕ, που δεν ξεκίνησε από την Ελλάδα, αν και η Ελλάδα αποτελεί ένα δημιουργικό παράδειγμα για την μετάβαση παλαιών καπιταλιστικών χωρών στη νέα εποχή.
* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.