Είναι νομίζω πέραν πάσης αμφιβολίας ουσιαστικό να αντιληφθεί κανείς τη σημαντικότητα της δημόσιας διοίκησης, σε κάθε της επίπεδο, για την διαμόρφωση ακόμη και των πιο απλών εκφάνσεων της καθημερινότητάς μας. Το λιγότερο φανταχτερό, αλλά στους καιρούς μας, όπου μια ισχυρά ομόσπονδη Ευρώπη σαρώνει πλέον κάθε έννοια εθνικής πολιτικής, ισως το ουσιαστικότερο πιά, είναι η τοπική Αυτοδιοίκηση.
Στην Ελλάδα, πρωτοτυπώντες ως συνήθως, έχουμε τρείς βαθμούς, επίπεδα οργάνωσης της δηλαδή: 1. την Αποκεντρωμένη Αρχή (7 τον αριθμό), διορισμένη, η οποία υποτίθεται, ότι ασκεί τις κρατικές εκείνες αρμοδιότητες, που το Κράτος θέλει μεν, να ασκούνται σε τοπικό επίπεδο, αλλά εκ του Συντάγματος δεν επιτρέπεται δε, να παραχωρεί. 2. Την αιρετή Περιφέρεια (13 εν συνόλω), με καθοριστικές υποτίθεται αρμοδιότητες σχεδιασμού, έγκρισης, χρηματοδότησης και υλοποποίησης έργων τοπικής φύσης, έως συγκεκριμένου προϋπολογισμού και 3. Τους Δήμους (περί τους 300 μετά τον " Καλλικράτη"), που υποτιθεμένως κάνουν όλα αυτά, όπως και όλα τα υπόλοιπα απαραίτητα, στην μικρότερη δυνατή τοπική κλίμακα.
Υποτιθεμένως.
Ομολογώ, ότι όλα αυτά τα χρόνια, που διοίκησα, μικρότερα ή μεγαλύτερα, κομμάτια του ελληνικού Δημοσίου, ποτέ μου δεν μπόρεσα, να αντιληφθώ σε όλο της το μεγαλείο, ούτε την λογική, ούτε φυσικά και την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ των διαφόρων βαθμών. Για να έχουμε την πλήρη εικόνα , ας λάβουμε επί πλέον υπ´ όψη μας, ότι και στα Υπουργεία Υγείας και Παιδείας υπάρχουν αποκεντρωμένες αυτοδιοικούμενες σε κάποιο βαθμό δομές, που βέβαια δεν έχουν καμμία απολύτως σχέση με Δήμους και Περιφέρειες.
Μύλος δηλαδή.
Έξω τα πράγματα είναι απλά: ο Μητροπολιτικός Δήμος παρακολουθεί την οικογενειακή σου εξέλιξη, την κατοικία, τα σχολεία, τις συγκοινωνίες, τα νοσοκομεία, τις συνθήκες δουλειάς, χωροθετεί και ελέγχει. Καλύπτει το μεγαλύτερο ποσοστό αναγκών επαφής με την δημόσια διοίκηση ενός μέσου πολίτη. Εχει το απαιτούμενο προσωπικό και έσοδα εξ ιδίων, που εξασφαλίζουν την απαραίτητη ανεξαρτησία. Στις χώρες με ομοσπονδιακή δομή και παράδοση ο αμέσως επόμενος βαθμός αυτοδιοίκησης (τα ομόσπονδα κράτη της Γερμανίας πχ) έχει καθοριστικές αρμοδιότητες σχεδιασμού, υλοποίησης και χρηματοδότησης όλων των έργων και δραστηριοτήτων, πέραν φυσικά της Εθνικής Αμύνης, Εξωτερικής Πολιτικής και θέσεως των βασικού θεσμικού πλαισίου, που παραμένουν στο κεντρικό Κράτος. Στις υπόλοιπες οι Περιφέρειες διατηρούν σημαντικές αρμοδιότητες, τουλάχιστον στον σχεδιασμό και τους ελέγχους.
Εδώ ας αναρωτηθούμε απλώς: τι σχέση έχει η τοπική αυτοδιοίκηση με την εκπαίδευση (ανέκδοτο: είναι υπεύθυνη για την σχολική στέγαση, χωρίς φυσικά δικά της λεφτά και τεχνικές υπηρεσίες), με τις αστικές συγκοινωνίες (ανέκδοτο: πόσο επηρεάζει ο Δήμος Θεσσαλονίκης τις εργασίες του μετρό ή τις εξελίξεις στον ΟΑΣΘ;), την κάλυψη των υγειονομικών αναγκών, την κατανομή των αστυνομικών σταθμών κλπ κλπ; Τι κάνουν άραγε όλοι αυτοί οι Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες, που συνωστίζονται στις πρωϊνές πτήσεις προς το Κλεινόν Άστυ;
Η Ελλάς είναι χώρα μικρή και κράτος νέο και ελαττωματικό. Είναι αδύνατος η ομοσπονδιοποίησή του. Άρα ενώ οι Αποκεντρωμένες Αρχές δεν έχουν κανένα λόγο υπάρξεως και οι αιρετές Περιφέρειες μπορεί να διαθέτουν ουσιαστικές αρμοδιότητες σχεδιασμού, αδειοδοτήσεων, εγκρίσεων και ελέγχων, η πραγματική μετακύλιση εξουσίας θα πρέπει να γίνει προς Μητροπολιτικούς Δήμους με δομή, οργανόγραμμα, αυτοτελείς πόρους και θεσμικό εν γένει καθεστώς, όπως σε όλη την Ευρώπη.
ΥΓ. Μία από τις ουσιαστικότερες μεταρρυθμίσεις της νεωτέρας Ελλάδος, το "ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα", εκκίνησε επί Σαμαρά και πρέπει άμεσα να υλοποιηθεί. Η εφαρμογή του, δυνατή μόνον σε επίπεδο Δήμου, δίδει μοναδική και ιστορική ευκαιρία για την δημιουργία επί τέλους και εδώ συγχρόνων ευρωπαϊκών προνοιακών υπηρεσιών. Είναι κρίμα να πάει χαμένη.
* Ο Δημήτρης Βαρτζόπουλος είναι πρώην γενικός γραμματέας Συντονισμού της κυβέρνησης Σαμαρά και πρώην πρόεδρος της ΝΔ Θεσσαλονίκης
τι συντονιζε οταν δεν μπορει να σκεφτει και να γραψει ενα αρθρο με καποια αποψη αλλα πεταασυντονιστα οτι εχει διαβασει εδω και εκει;
ΑπάντησηΔιαγραφή