Ο ΣΥΡΙΖΑ υπονόμευσε το αίτημα για επαναπολιτικοποίηση της πολιτικής!...

Επισημαίνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος *

Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβερνητική εξουσία δεν πέτυχε να αλλάξει τη δομή άρθρωσης των ελληνικών πολιτικών, ούτε να μεταβάλλει το σύστημα παραγωγής και αναδιανομής που κυριαρχεί στην χώρα. Σήμερα το κόμμα αυτό είναι ένας ακόμη παράγοντας-μαριονέτα της τρόικας, η οποία ασκεί την πραγματική διακυβέρνηση στην Ελλάδα. Είναι ένα ακόμη εργαλείο άσκησης και μηχανισμός πολιτικής νομιμοποίησης στο εσωτερικό και στο εξωτερικό μιας σαφούς μορφής αντιδημοκρατικής εξουσίας που διαμορφώνεται "out there", στη βάση των λεγόμενων μνημονίων.

Ωστόσο, κάτι άλλαξε ο ΣΥΡΙΖΑ για να συνεχίσει να παράγει ιδιαίτερο νόημα, άρα να παίζει ρόλο στην εξέλιξη του πολιτικού φαινομένου στην πατρίδα μας. Άλλαξε τις "κακές λέξεις" της ελληνικής κρίσης και μεταμοντέρνας υποτέλειας με άλλες στις οποίες επιχείρησε να προσδώσει ουδέτερη σημασία. Άλλαξε, με μια κουβέντα την γλώσσα στην δομή του πολιτικού αφηγήματος της ελληνικής κρίσης και ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής εξασθένησης και οικονομικής συρρίκνωσης και αποτελμάτωσης. Είχε μια σημαντική διαλογική (discursive) παρέμβαση, μεταβάλλοντας με την βοήθεια των πολιτικών παραγόντων της τρόικας τις λεγόμενες στην πολιτική επιστήμη, την κοινωνιολογία και σύγχρονη φιλολογία "discursive practices". Άλλαξε με άλλες λέξεις τα κομβικά σημεία (nodal points) του λόγου πολιτικής νομιμοποίησης των πρακτικών άσκησης της εξουσίας από την τρόικα ή/και επιχείρησε να αλλάξει τις έννοιες στο πλαίσιο άρθρωσης του λόγου των μνημονίων, εκεί όπου διατήρησε τις ίδιες λέξεις (: σημαίνοντα).

Απλά, στην αριστερά που εκφράζει ο ΣΥΡΙΖΑ κυριάρχησαν οι "αλχημιστές του λόγου", οι οποίοι ακολουθώντας σύγχρονες στρατηγικές επικοινωνίας, σε συμφωνία με τους παράγοντες της τρόικας προφανώς, δοκίμασαν να μεταβάλλουν το τμήμα αυτό των "discursive practices" που εμφανίζει να έχει κρίσιμο ρόλο στην διαμόρφωση κλίματος πολιτικής νομιμοποίησης. Εδώ θέλει προσοχή. Εάν πετύχαινε ολική μεταβολή των "discursive practices" θα μπορούσε κάποιος να θεωρήσει πως αυτό αποτελεί προοδευτική παρέμβαση που θα επηρέαζε μεσοπρόθεσμα θετικά για την ελληνική κοινωνία και πολιτική εξουσία την εξέλιξη των πολιτικών υποτέλειας στην Ελληνική Πολιτεία. Δεν έγινε όμως αυτό. Άλλαξε και αλλάζει καθημερινά το τμήμα εκείνο των "discursive practices" που χρησιμοποιείται για την άρθρωση της κυβερνητικής/ κομματικής προπαγάνδας. Και αυτό προφανώς δεν ενοχλεί τους παράγοντες της τρόικας, αν και προκαλεί συχνές παρεξηγήσεις και "ιλαροτραγωδίες" στις οποίες έχει συνηθίσει πλέον η ελληνική κοινή γνώμη. 

Τα ΜΜΕ αποτέλεσαν - για δικούς τους λόγους - θετικό δίαυλο αυτής της απορρύθμισης και τελικώς αλχημείας στις "discursive practices", που αποσκοπούσε στην ρευστοποίηση της ελληνικής και διεθνούς κοινής γνώμης και σε δεύρο στάδιο στο γκριζάρισα κρίσιμων δημοσιονομικών και κοινωνικών πολιτικών. Αυτό υπήρξε ένα σύνθετο στρατηγικού χαρακτήρα εγχείρημα που έχει στεφθεί με επιτυχία μέχρι σήμερα, εξαιτίας αντικειμενικοτήτων που ξεφεύγουν από το πλαίσιο σχολιασμού αυτού του σημειώματος. 

Εσύ χαζούλη που "συμβουλεύεις" τον κ. Τσίπρα και το επιτελείο του να εκπαιδευτούν στα αγγλικά για να μην “σκοτώνουν” την γλώσσα και πλήττονται ως προς το κύρος , αν ήξερες τι γλώσσα αναπαράγεις άκριτα, ακριβώς από τους ίδιους παραγωγούς που "χλευάζεις", θα είχες πάψει να ορίζεις τον εαυτό σου ως δημοσιογράφο! Στην πραγματικότητα ο ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε να επιβάλλει (πολιτική) γλώσσα, δηλαδή μηχανισμό γνωστικής αποκρυστάλλωσης των συμβάντων και έτσι να τα μετατρέψει σε γεγονότα που εξυπηρετούν το δικό του αφήγημα... Και αυτό μέσω καί του Τύπου που εμφανίζεται να κινείται αντιπολιτευτικά. Ακόμη και διά του Πρετεντέρη! Ναι, Γιάννη μου, είσαι και εσύ ένα ακόμη κορόιδο του επικοινωνιακού μηχανισμού του ΣΥΡΙΖΑ και ας νομίζεις πως τους απομυθοποιείς! Γιατί; Αυτό είναι ένα άλλο μεγάλο ζήτημα, αλλά δεν είναι το θέμα μου, σήμερα...

Το θέμα μου είναι πως με την μεθοδολογία αυτή που περιγράφω ο ΣΥΡΙΖΑ, με "ύπουλο", αλλά στρατηγικώς ορθό τρόπο υπονόμευσε το αίτημα για επαναπολιτικοποίηση της πολιτικής στην Ελλάδα και στην ΕΕ. Κατέστρεψε, δηλαδή, τις διαλογικές (discursive) βάσεις που τον έφεραν στην εξουσία. Δεν σκότωσε την τρόικα, αλλά "εμάς" , όσοι είδαμε στον ΣΥΡΙΖΑ μια μοναδική ευκαιρία για επαναπολιτικοποίηση της παρηκμασμένης πολιτικής. Εμάς σκότωσε και όχι την διαπλοκή, το κατεστημένο, το παλιό και το διεφθαρμένο. Και ήταν μάλλον εύκολο να το πράξει, καθώς τα ΜΜΕ αντιστάθηκαν με σθένος στο ενδεχόμενο επαναπολιτικοποίησης της πολιτικής. Αυτό δεν συνέφερε την οικονομική ηγεσία και τις πολιτικές ηγεσίες στην Ελλάδα και στην ΕΕ.

Σήμερα και λίγο πριν την επίσημη ανακοίνωση πρόωρων εκλογών η ανάγκη για επαναπολιτικοποίηση της πολιτικής, επιχειρείται -  discursively - να αντικατασταθεί από την ανάγκη δημιουργίας πλουραλιστικών κυβερνήσεων, αν είναι δυνατόν "Οικουμενικού" χαρακτήρα! Δηλαδή, τα κόμματα και τα συνδικάτα (τους), που για την πλειονότητα του εκλογικού σώματος στην Ελλάδα εκφράζουν παρωχημένες δομές δημοκρατικής εξουσίας, να συνεργαστούν για να περάσει το πολιτικό σύστημα στην δεύτερη φάση της κρίσης που καθόλου δεν σημαίνει ανάκαμψη και βεβαιότητα παραμονής στην ευρωζώνη.

Με άλλα λόγια, η κοινωνική και εθνική ανάγκη για επαναπολιτικοποίηση της πολιτικής, αντικαθίσταται από την ανάγκη της οικονομικής και πολιτικής ολιγαρχίας για ένα νέο "power-sharing" μεταξύ των κομμάτων. Και αυτό εναρμονίζεται πλήρως με την αλλαγή στην πράξη του λόγου και όχι στην πράξη της ηθικής και υλικής παραμέτρου της πολιτικής - μέρος της οποίας είναι ασφαλώς και ο (συγκεκριμένος) λόγος. Έτσι ακριβώς ορίζεται το μεγάλο πρόβλημα αισθητικής της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας που εντοπίζω και σχολιάζω, εκεί όπου ακόμη μου επιτρέπεται!

Τελικώς, αναγνώστη μου, αυτό που ενοχλούσε περισσότερο δεν ήταν οι διαστροφές της αντιπροσώπευσης και της δημοκρατικής οργάνωσης, αλλά ο αγώνας για επαναπολιτικοποίηση της πολιτικής. Χάσαμε, αλλά δεν είπαμε ακόμη την τελευταία κουβέντα και δεν προσβάλλαμε τον όρο της ύπαρξής μας: την αισθητική.

* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.