«Κοινή πρακτική»;
«Υπάρχει αυτό που γίνεται στη Ναμίμπια, το Tsumeb smelter» λέει ο κ. Δημητριάδης (για το Tsumeb έχουμε γράψει και θα ξαναγράψουμε αφού έφτασε να μην έχει άλλο παράδειγμα να επικαλεστεί η Ελληνικός Χρυσός), «αλλά εκεί είναι περισσότερο χαλκού ενώ εμείς εδώ κατεργαζόμαστε συμπυκνώματα πυρίτη. Η Outokumpu στο παρελθόν έχει κάνει flash smelting πυρίτη».
Για την ακρίβεια, δεν υπάρχει σήμερα KANENA εργοστάσιο τήξης (smelting) που να επεξεργάζεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της τροφοδοσίας του συμπυκνώματα πυρίτη. Με τη δήλωσή του αυτή ο διευθύνων σύμβουλος ακύρωσε από μόνος του όλα τα παραδείγματα εργοστασίων ακαριαίας (ή άλλης) τήξης που έχει επικαλεστεί κατά καιρούς η Ελληνικός Χρυσός για να πείσει για την εφαρμοσιμότητα της μεθόδου στους πυρίτες, όπως το Πίρντοπ (fs χαλκού), το Αμβούργο (fs χαλκού) και το Ronnskar (φρύξη ακάθαρτου συμπυκνώματος χαλκού). Η ακαριαία τήξη λοιπόν (flash smelting) είναι «πεπατημένη τεχνολογία» μόνο για τους τύπους ΚΑΘΑΡΩΝ συμπυκνωμάτων στα οποία έχει βιομηχανική εφαρμογή (συνήθως χαλκού και νικελίου) και όχι για κάθε είδους συμπύκνωμα στο οποίο έχει δοκιμαστεί μόνο πειραματικά. Όσον αφορά τη βιομηχανία χαλκού, τα μετά την παραγωγή της μάτας (δηλαδή μετά την τήξη) στάδια της μεταλλουργικής επεξεργασίας μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι «κοινή πρακτική» μόνο όταν η τροφοδοσία της τήξης είναι τα συνήθη «καθαρά» συμπυκνώματα χαλκού. Η τήξη συμπυκνωμάτων με υψηλές περιεκτικότητες ανεπιθύμητων τοξικών ουσιών, όπως το αρσενικό που αφθονεί στο κοίτασμα της Ολυμπιάδας, δημιουργεί προβλήματα υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων στα μετέπειτα στάδια της επεξεργασίας, υποβαθμίζει αν δεν καταστρέφει την ποιότητα των τελικών προϊόντων και θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο το περιβάλλον αλλά και τη ζωή και την ασφάλεια χιλιάδων ανθρώπων που ζουν στην περιοχή.
Υπάρχει ένα μοναδικό ιστορικό παράδειγμα παγκοσμίως βιομηχανικής εφαρμογής ακαριαίας τήξης σε πυρίτες. Στις δεκαετίες 1960-70 η Outotec (Outokumpu τότε) είχε εφαρμόσει την τεχνολογία σε καθαρό σιδηροπυρίτη για την παραγωγή στοιχειακού θείου. Σταμάτησε όταν πλέον το στοιχειακό θείο έβγαινε άφθονο και φτηνό από την αποθείωση του πετρελαίου και τα περιβαλλοντικά προβλήματα έγιναν αφόρητα.
«Πατέντα»;
Στην πραγματικότητα, όπως ο ίδιος ο διευθύνων σύμβουλος παραδέχτηκε, η συγκεκριμένη ακαριαία τήξη πυρίτη είναι μία νέα «πατέντα». Αλλά η τήξη είναι μόνο το πρώτο από τα εννέα συνολικά στάδια της ολοκληρωμένης μεθόδου μεταλλουργικής επεξεργασίας που εγκρίθηκε περιβαλλοντικά (με σκοτεινές διαδικασίες) το 2011. Για να φτάσει η ολοκληρωμένη μέθοδος που στο πρώτο της στάδιο έχει μια «πατέντα» στη βιομηχανική εφαρμογή απαιτούνται δοκιμές και ειδικές μελέτες που να φτάνουν μέχρι την παραγωγή των καθαρών μετάλλων – όπως πολύ λογικά απαίτησε η αρμόδια υπηρεσία το 2012 και μέχρι σήμερα η εταιρεία με διάφορα προσχήματα δεν εκτέλεσε.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η τροφοδοσία της τήξης προβλέπεται να γίνει με συμπυκνώματα εξαιρετικά υψηλής περιεκτικότητας
- σε αρσενικό – άνω του 8%, τουλάχιστον 15 φορές πάνω από το ανώτατο επιτρεπτό όριο
- σε σίδηρο και θειάφι πάνω από οποιαδήποτε άλλη εφαρμογή του fs.
Κατά την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΝ που αξιολόγησε (και δεν ενέκρινε) την τεχνική μελέτη της μεταλλουργίας, αυτό οδηγεί στη δημιουργία τεράστιων ποσοτήτων τοξικών απαερίων διοξειδίου του θείου με υψηλότατο πτητικό αρσενικό που είναι αδύνατον να συλλεχθούν και να αδρανοποιηθούν σε αποδεκτό βαθμό. Κάτι γνωρίζει επ’αυτού η βιομηχανία χαλκού που παγκοσμίως δεν δέχεται να επεξεργαστεί με τήξη συμπυκνώματα με αρσενικό άνω του 0.5%. Παράλληλα το αρσενικό μολύνει και τη μάτα και τη σκουριά, καθιστώντας την πρώτη ακατάλληλη για περαιτέρω επεξεργασία και το τελικό προϊόν χαλκό μη εμπορεύσιμο ή ίσως και μη ανακτήσιμο. Μια περιβαλλοντική και μεταλλουργική καταστροφή.
Αλλά εδώ η Ελληνικός Χρυσός «καινοτομεί» και πάλι: Για να απαλλαγεί από το αρσενικό στη μάτα (που δεν θα υπήρχε αν δεν είχαν φορτώσει εξ’ αρχής την τήξη με τόσο αρσενικό), έχει βάλει και ένα στάδιο εκχύλισης της μάτας πριν το μετασχηματισμό της σε αργό χαλκό: ένα εμβόλιμο στάδιο υδρομεταλλουργικού καθαρισμού της μάτας ανάμεσα σε δύο στάδια πυρομεταλλουργικής επεξεργασίας. Άλλη μία παγκόσμια πρωτοτυπία της «αλά Ελληνικός Χρυσός ακαριαίας τήξης»!
Επειδή φυσικά το ενδιάμεσο προϊόν που παράγει, η εκχυλισμένη μάτα, είναι εντελώς υποβαθμισμένο και άχρηστο για περαιτέρω επεξεργασία, για να μην γελούν μαζί της όχι οι Έλληνες αλλά οι Αμερικάνοι, Καναδοί, Αυστραλοί και Ευρωπαίοι μέτοχοί της, στους οποίους αναγκαστικά ανακοινώνει αυτά τα έστω και θεωρητικά σχέδια, προχώρησε μονομερώς σε τροποποίηση του επενδυτικού σχεδίου και αφαίρεσε την υπόλοιπη μετά την εκχύλιση πυρομεταλλουργική επεξεργασία. Τουλάχιστον εκείνοι ξέρουν από πραγματικά μεταλλουργικά εργοστάσια, αφού ορισμένα λειτουργούν κοντά τους.
Ή απάτη;
Ακαριαία τήξη πυρίτη και μάλιστα υψηλού αρσενικού, μαζί με ολίγο συμπύκνωμα χαλκoύ δεν έχει γίνει ΠΟΤΕ και ΠΟΥΘΕΝΑ. Δεν υπάρχει απολύτως καμμία δικαιολογία για τη μη πραγματοποίηση δοκιμών για ΟΛΑ τα στάδια της μεταλλουργικής επεξεργασίας αφού κανένα από αυτά δεν μπορεί να θεωρηθεί «συνήθης πρακτική». Αντίθετα, οι δοκιμές είναι απαραίτητες όχι μόνο για να διαπιστωθεί αν είναι ικανοποιητική η απόληψη μετάλλων από αυτή τη «μη τυπική» τροφοδοσία (αυτό ενδιαφέρει την εταιρεία, τους μετόχους της και το κράτος που προσδοκά ματαίως έσοδα αλλά όχι εμάς), αλλά κυρίως γιατί πρέπει να διασφαλιστεί οτι δεν θα δηλητηριαστούν εργαζόμενοι και περίοικοι από τις θανατηφόρες διαφυγές αερίων αρσενικού.
Δεν τα γνώριζε εξαρχής αυτά η Ελληνικός Χρυσός; Ασφαλώς και το γνώριζε, αφού η Outotec είχε επισημάνει εγκαίρως στους Έλληνες πελάτες της ότι η εφαρμογή της μεθόδου σε πυρίτη ήταν σε πολύ πρώιμο πειραματικό στάδιο και ότι για να φτάσουν να πάρουν χρυσό σε βιομηχανική κλίμακα, χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, έπρεπε να επιλυθούν μια σειρά από σοβαρά τεχνικά ζητήματα. Από την τελευταία σχετική απόφαση του ΥΠΕΝ ξέρουμε ότι δεν επιλύθηκαν. Αλλά η Ελληνικός Χρυσός είχε ήδη πάρει την απόφαση – και το είχε συμφωνήσει με την Outotec – να μην προχωρήσει τις δοκιμές μέχρι την παραγωγή καθαρών μετάλλων αλλά να σταματήσει σε ένα ενδιάμεσο εμπορεύσιμο προϊόν (την «εκχυλισμένη μάτα»). Είχε δηλαδή αποφασίσει από τότε να παραβεί τη σύμβαση που απαιτεί την παραγωγή καθαρών μετάλλων (πηγή: «Τεχνική Έκθεση»European Goldfields, Ioύλιος 2011). Παρ’όλα αυτά, συνεχίζει να έχει την υποστήριξη της Outotec, με το αζημίωτο προφανώς, η οποία στέλνει εκπρόσωπό της στην Ελλάδα να αναλύει σε δικαστές τον τρόπο που η χώρα μας θα αποκτήσει το παγκοσμίως ακατόρθωτο εργοστάσιο…
Με την περιβαλλοντική έγκριση μιας μεταλλουργίας-φάντασμα η Ελληνικός Χρυσός θεώρησε ότι «έδεσε το γάιδαρό της» και η Eldorado ότι επένδυσε σε ένα πλήρως αδειοδοτημένο κελεπούρι. Για το φιάσκο της «επένδυσης» στην Ελλάδα και την οικονομική ζημία που υπέστη, ας τα βρει η Eldorado με την Ελληνική θυγατρική της και την Outotec…Είναι εξ ολοκλήρου δική τους αστοχία και υπαιτιότητα.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.