του Βαγγέλη Γεωργίου
Σε ένα χωριό της επαρχίας Ντιγιαρμπακίρ στη νοτιοανατολική Τουρκία, οι Τούρκοι στρατιώτες αναγκάζουν έναν Κούρδο πατέρα να παρακολουθήσει τον γιό του να βασανίζεται. Μην αντέχοντας το θέαμα τρέχει πάνω στον ανήμπορο γιό του, που ήταν πεσμένος στο έδαφος, για να τον προστατέψει. Οι εξαγριωμένοι φαντάροι διέλυσαν το κεφάλι του δύσμοιρου πατέρα με τους υποκόπανους των όπλων. Ύστερα από λίγες μέρες ο γέροντας ξεψύχησε σε κλινική.
Ήταν ένα από τα χιλιάδες περιστατικά που έλαβαν χώρα στη νοτιοανατολική Τουρκία, απέναντι από το Αφρίν, τον Απρίλιο του 1970. Τότε, 4.000 Τούρκοι κομάντος και στρατοχωροφύλακες, με την υποστήριξη ελικοπτέρων, βομβαρδιστικών αεροπλάνων και οχημάτων εισέβαλαν στα κουρδικά χωριά και την πόλη Σιλβάν με το πρόσχημα ότι έψαχναν όπλα αντικαθεστωτικών. Στην πραγματικότητα ήταν ένα επαρχιακό πογκρόμ για να «καθαρίσει» η περιοχή.
Λίγους μήνες μετά, το Τουρκικό Εργατικό Κόμμα, που υποστήριζε τα δικαιώματα όλων των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων, φώναζε ότι ο «οι φασιστικές κυβερνήσεις που εκπροσωπούν τις άρχουσες τάξεις εφαρμόζουν πολιτική καταπίεσης, τρομοκρατίας και αφομοίωσης στον κουρδικό λαό, και η τακτική αυτή μεταβάλλεται συχνά σε απάνθρωπη, βάναυση, μεταχείριση». Γιατί όμως τόσο μένος για τους Κούρδους;
Αρχές δεκαετίας 1970. Τούρκοι κομάντος γύρω από σφαγιασμένους ακτιβιστές πολιτικών δικαιωμάτων.
Ο τότε πρωθυπουργός της Τουρκίας, Νιχάτ Ερίμ είχε συμπυκνώσει την απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα απολύτως κατανοητά: «δεν παραδεχόμαστε να ζει καμιά άλλη εθνότητα στην Τουρκία εκτός από Τούρκους. Η άποψή μας είναι ότι υπάρχει μόνο μια εθνικότητα στην Τουρκία: το τουρκικό έθνος. Όλοι οι πολίτες που ζουν στα διάφορα τμήματα της χώρας είναι ικανοποιημένοι να είναι Τούρκοι». Ικανοποιημένοι ναι περήφανοι όμως;
Του Ερίμ του διέφευγαν σκοπίμως τα σεξουαλικά βασανιστήρια ή τα ηλεκτροσόκ που έκαναν σε χιλιάδες Τούρκους πολίτες ένστολοι συμπατριώτες τους, ακριβώς επειδή διαφωνούσαν με το φασιστικό «μονοπάτι» που είχε πάρει η πατρίδα τους. Η ενταγμένη στο ΝΑΤΟ Τουρκία είχε ξεπατικώσει τον φασιστικό ποινικό κώδικα του Μουσολίνι (αρ. 141, 142 κτλ).
Από το 1922
Ο Νιχάτ Ερίμ –ο πατέρας της εισβολής στην Κύπρο– είχε εξελιχθεί στον ισχυρό άνδρα της Τουρκίας μετά την επιβολή του πραξικοπήματος του 1970. Ωστόσο, η αχαλίνωτη πολιτική των Τούρκων εναντίον του Κούρδων είχε εγκαινιαστεί ήδη από την δεκαετία του 1920. Όσο οι Κούρδοι πολεμούσαν τους Έλληνες στο πλευρό των Τούρκων την περίοδο 1919-1922, ήταν καλοί πατριώτες.
Στην πρώτη τουρκική Εθνοσυνέλευση ακούστηκαν βαρύγδουπα λόγια «Εδώ μπροστά στο θρόνο έθνος, μόνο Τούρκοι και Κούρδοι έχουν δικαίωμα να μιλούν». Ο ελληνικός στρατός όμως ηττήθηκε το 1922 και για ένα καθεστώς, όπως εκείνο του Κεμάλ Ατατούρκ, με βαρύ βιογραφικό στις εθνοκαθάρσεις (Έλληνες, Αρμένιοι κτλ.) οι Κούρδοι δεν θα αποτελούσαν εξαίρεση. Σημειώνεται ότι οι προηγούμενες γενοκτονίες διαπράχθηκαν με την συμμετοχή Κούρδων. Τις δεκαετίες του 1920-30 η νοτιοανατολική κουρδική Τουρκία θα μετατρεπόταν σε ένα τεράστιο «Αφρίν».
Μόνο μετά τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο η Τουρκία επιχείρησε ένα δημοκρατικό άνοιγμα, για τα μάτια της Δύσης και συνεπώς επέτρεψε στους Κούρδους κάποιες ελευθερίες. Εξάλλου το κόμμα που θα τους προσεταιριζόταν θα έπαιρνε και πολλούς ψήφους, όπως ακριβώς συνέβη και στις ΗΠΑ με την χειραφέτηση του μαύρου πληθυσμού: εργαλειοποίηση της ονομαστικής ιδιότητας του πολίτη. Μέχρι το 1960-65 όλα θα πήγαιναν «καλά», επειδή το μετακεμαλικό καθεστώς είχε «προσαρτήσει» τις παραδοσιακές κουρδικές ελίτ.
Μετά τα πραξικοπήματα του 1960 και ειδικά του 1970, όμως, η κατάσταση επιδεινώθηκε για τον κουρδικό πληθυσμό, τόσο για τους κτηματίες όσο και τους φτωχούς. Πολλοί Κούρδοι συλλαμβάνονταν επειδή διάβαζαν το κουρδικό αλφάβητο ή μετέφραζαν παραμύθια στα κουρδικά. Τα άθλια οικονομικά της Τουρκίας, η δράση της Ακροαριστεράς και ο αμείλικτος Ερίμ θα συντελούσαν στην επιστροφή της πολιτικής των διωγμών.
Σε ένα χωριό της επαρχίας Ντιγιαρμπακίρ στη νοτιοανατολική Τουρκία, οι Τούρκοι στρατιώτες αναγκάζουν έναν Κούρδο πατέρα να παρακολουθήσει τον γιό του να βασανίζεται. Μην αντέχοντας το θέαμα τρέχει πάνω στον ανήμπορο γιό του, που ήταν πεσμένος στο έδαφος, για να τον προστατέψει. Οι εξαγριωμένοι φαντάροι διέλυσαν το κεφάλι του δύσμοιρου πατέρα με τους υποκόπανους των όπλων. Ύστερα από λίγες μέρες ο γέροντας ξεψύχησε σε κλινική.
Ήταν ένα από τα χιλιάδες περιστατικά που έλαβαν χώρα στη νοτιοανατολική Τουρκία, απέναντι από το Αφρίν, τον Απρίλιο του 1970. Τότε, 4.000 Τούρκοι κομάντος και στρατοχωροφύλακες, με την υποστήριξη ελικοπτέρων, βομβαρδιστικών αεροπλάνων και οχημάτων εισέβαλαν στα κουρδικά χωριά και την πόλη Σιλβάν με το πρόσχημα ότι έψαχναν όπλα αντικαθεστωτικών. Στην πραγματικότητα ήταν ένα επαρχιακό πογκρόμ για να «καθαρίσει» η περιοχή.
Λίγους μήνες μετά, το Τουρκικό Εργατικό Κόμμα, που υποστήριζε τα δικαιώματα όλων των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων, φώναζε ότι ο «οι φασιστικές κυβερνήσεις που εκπροσωπούν τις άρχουσες τάξεις εφαρμόζουν πολιτική καταπίεσης, τρομοκρατίας και αφομοίωσης στον κουρδικό λαό, και η τακτική αυτή μεταβάλλεται συχνά σε απάνθρωπη, βάναυση, μεταχείριση». Γιατί όμως τόσο μένος για τους Κούρδους;
Αρχές δεκαετίας 1970. Τούρκοι κομάντος γύρω από σφαγιασμένους ακτιβιστές πολιτικών δικαιωμάτων.Ο τότε πρωθυπουργός της Τουρκίας, Νιχάτ Ερίμ είχε συμπυκνώσει την απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα απολύτως κατανοητά: «δεν παραδεχόμαστε να ζει καμιά άλλη εθνότητα στην Τουρκία εκτός από Τούρκους. Η άποψή μας είναι ότι υπάρχει μόνο μια εθνικότητα στην Τουρκία: το τουρκικό έθνος. Όλοι οι πολίτες που ζουν στα διάφορα τμήματα της χώρας είναι ικανοποιημένοι να είναι Τούρκοι». Ικανοποιημένοι ναι περήφανοι όμως;
Του Ερίμ του διέφευγαν σκοπίμως τα σεξουαλικά βασανιστήρια ή τα ηλεκτροσόκ που έκαναν σε χιλιάδες Τούρκους πολίτες ένστολοι συμπατριώτες τους, ακριβώς επειδή διαφωνούσαν με το φασιστικό «μονοπάτι» που είχε πάρει η πατρίδα τους. Η ενταγμένη στο ΝΑΤΟ Τουρκία είχε ξεπατικώσει τον φασιστικό ποινικό κώδικα του Μουσολίνι (αρ. 141, 142 κτλ).
Από το 1922
Ο Νιχάτ Ερίμ –ο πατέρας της εισβολής στην Κύπρο– είχε εξελιχθεί στον ισχυρό άνδρα της Τουρκίας μετά την επιβολή του πραξικοπήματος του 1970. Ωστόσο, η αχαλίνωτη πολιτική των Τούρκων εναντίον του Κούρδων είχε εγκαινιαστεί ήδη από την δεκαετία του 1920. Όσο οι Κούρδοι πολεμούσαν τους Έλληνες στο πλευρό των Τούρκων την περίοδο 1919-1922, ήταν καλοί πατριώτες.
Στην πρώτη τουρκική Εθνοσυνέλευση ακούστηκαν βαρύγδουπα λόγια «Εδώ μπροστά στο θρόνο έθνος, μόνο Τούρκοι και Κούρδοι έχουν δικαίωμα να μιλούν». Ο ελληνικός στρατός όμως ηττήθηκε το 1922 και για ένα καθεστώς, όπως εκείνο του Κεμάλ Ατατούρκ, με βαρύ βιογραφικό στις εθνοκαθάρσεις (Έλληνες, Αρμένιοι κτλ.) οι Κούρδοι δεν θα αποτελούσαν εξαίρεση. Σημειώνεται ότι οι προηγούμενες γενοκτονίες διαπράχθηκαν με την συμμετοχή Κούρδων. Τις δεκαετίες του 1920-30 η νοτιοανατολική κουρδική Τουρκία θα μετατρεπόταν σε ένα τεράστιο «Αφρίν».
Μόνο μετά τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο η Τουρκία επιχείρησε ένα δημοκρατικό άνοιγμα, για τα μάτια της Δύσης και συνεπώς επέτρεψε στους Κούρδους κάποιες ελευθερίες. Εξάλλου το κόμμα που θα τους προσεταιριζόταν θα έπαιρνε και πολλούς ψήφους, όπως ακριβώς συνέβη και στις ΗΠΑ με την χειραφέτηση του μαύρου πληθυσμού: εργαλειοποίηση της ονομαστικής ιδιότητας του πολίτη. Μέχρι το 1960-65 όλα θα πήγαιναν «καλά», επειδή το μετακεμαλικό καθεστώς είχε «προσαρτήσει» τις παραδοσιακές κουρδικές ελίτ.
Μετά τα πραξικοπήματα του 1960 και ειδικά του 1970, όμως, η κατάσταση επιδεινώθηκε για τον κουρδικό πληθυσμό, τόσο για τους κτηματίες όσο και τους φτωχούς. Πολλοί Κούρδοι συλλαμβάνονταν επειδή διάβαζαν το κουρδικό αλφάβητο ή μετέφραζαν παραμύθια στα κουρδικά. Τα άθλια οικονομικά της Τουρκίας, η δράση της Ακροαριστεράς και ο αμείλικτος Ερίμ θα συντελούσαν στην επιστροφή της πολιτικής των διωγμών.
Πολιτικός κρατούμενος στην Τουρκία, μετά από «ανάκριση».
Οι επιθέσεις του τουρκικού στρατού –ανεξαρτήτως κυβέρνησης– συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Η Σιλβάν ήταν η Αφρίν της δεκαετίας του 1970. Εξάλλου, όλες οι πόλεις και τα χωριά με κουρδικό πληθυσμό είναι το ίδιο. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εκτιμά ότι εντός της τουρκικής επικράτειας περίπου 3.000 κουρδικά χωριά έχουν εξαφανιστεί από τον χάρτη και περίπου 378.000 Κούρδοι εκτοπίστηκαν, ενώ δεκάδες χιλιάδες εκτελέστηκαν.
Στόχος οι Κούρδοι του εξωτερικού
Εάν οι Τούρκοι επιφύλασσαν τέτοια μεταχείριση στους Κούρδους της Τουρκίας, τότε οι εκτός συνόρων δεν έχουν να περιμένουν πιο προνομιακή μεταχείριση. Το κουρδικό κίνημα στη Συρία, ανδρωμένο ως παρακλάδι του PKK, δεν είχε ποτέ αμφιβολίες για το ποιόν του τουρκικού καθεστώτος. Οι Κούρδοι είναι πεπεισμένοι ότι «οι διαδοχικές τουρκικές κυβερνήσεις, με όλες τις στρατιωτικές τους δυνάμεις και οπλισμένες με τα πιο σύγχρονα όπλα, προσπάθησαν εδώ και δεκαετίες να εξαλείψουν τον κουρδικό λαό. Ο πόλεμος που μόλις ξεκίνησε ενάντια στους Κούρδους, σύντομα θα επεκταθεί».
Το Αφρίν φιλοξενεί χιλιάδες πρόσφυγες και εκτοπισμένους που διέφυγαν από τις περιοχές που κυριαρχούσε η τζιχαντιστική Άλ Νούσρα (παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία) και το Ισλαμικό Κράτος. Tώρα δέχεται σφοδρή επίθεση από τον συντριπτικά ανώτερο σε αριθμό στρατιωτών και σε οπλικά συστήματα τουρκικό στρατό. Είναι κοινός τόπος ότι η Τουρκία υπήρξε εξαρχής ο υποστηρικτής των τζιχαντιστών στη Συρία και μάλιστα τους χρησιμοποίησε για να συντρίψει το κουρδικό κίνημα.
Εικόνες από την περιοχή της Αφρίν μετά την τουρκική επίθεση στα τέλη Ιανουαρίου.
Οι Κούρδοι ακόμα θυμούνται το Κομπάνι –πόλη της βόρειας Συρίας– όταν η Τουρκία για τρία χρόνια διευκόλυνε και εμμέσως πλην σαφώς υποστήριξε το Ισλαμικό Κράτος, όταν αυτό διέπραττε σφαγές και πολιορκούσε την κουρδική πόλη Κομπάνι. Αφού απέτυχαν οι τζιχαντιστές στο Κομπάνι, η Τουρκία στράφηκε στο αποκομμένο από τα υπόλοιπα κουρδικά εδάφη Αφρίν. Ο Ερντογάν εκμεταλλεύτηκε το γεγονός ότι η περιοχή του Ιντλίμπ ελέγχεται από την Αλ Νούσρα και άλλες ομάδες τζιχαντιστών που ελέγχονται από την Άγκυρα και με τη μεσολάβηση των Ρώσων το χρησιμοποίησε ως διαπραγματευτικό χαρτί έναντι της Δαμασκού.
Οι Κούρδοι της περιοχής του Αφρίν αναφέρουν ότι η τουρκική επίθεση τις πρώτες ώρες της 23ης Ιανουαρίου, στην περιοχή Jindirs, δεν έχει να ζηλέψει τίποτα σε αγριότητα από ανάλογες προηγούμενες επιθέσεις από το Μέτωπο Άλ Νούσρα και το Ισλαμικό Κράτος. Οι εικόνες που έφτασαν από την περιοχή, χωρίς να πάρουν μεγάλη δημοσιότητα, είναι το λιγότερο δραματικές. Αν και οι τουρκικές αρχές ισχυρίζονται ότι δεν στοχεύουν αθώους πολίτες, τα γεγονότα τις διαψεύδουν. Μέσα στα τέσσερα πρώτα εικοσιτετράωρα της επίθεσης ο τουρκικός στρατός σκότωσε 86 και τραυμάτισε 198 πολίτες, μεταξύ των οποίων πολλά παιδιά και βρέφη.
Ένα παράπλευρο θύμα του τουρκικού στρατού είναι και τα πολιτιστικά μνημεία της περιοχής, όπως η καταστροφή του συμπλέγματος των αρχαίων ναών Ain Dara όπως φαίνεται και σε επιτόπιο ρεπορτάζ. Αν δεν υπάρχει κανένας πνευματικός πολιτισμός, τότε ο υλικός πολιτισμός και οι πέτρες δεν έχουν καμία αξία.
Οι επιθέσεις του τουρκικού στρατού –ανεξαρτήτως κυβέρνησης– συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Η Σιλβάν ήταν η Αφρίν της δεκαετίας του 1970. Εξάλλου, όλες οι πόλεις και τα χωριά με κουρδικό πληθυσμό είναι το ίδιο. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εκτιμά ότι εντός της τουρκικής επικράτειας περίπου 3.000 κουρδικά χωριά έχουν εξαφανιστεί από τον χάρτη και περίπου 378.000 Κούρδοι εκτοπίστηκαν, ενώ δεκάδες χιλιάδες εκτελέστηκαν.
Στόχος οι Κούρδοι του εξωτερικού
Εάν οι Τούρκοι επιφύλασσαν τέτοια μεταχείριση στους Κούρδους της Τουρκίας, τότε οι εκτός συνόρων δεν έχουν να περιμένουν πιο προνομιακή μεταχείριση. Το κουρδικό κίνημα στη Συρία, ανδρωμένο ως παρακλάδι του PKK, δεν είχε ποτέ αμφιβολίες για το ποιόν του τουρκικού καθεστώτος. Οι Κούρδοι είναι πεπεισμένοι ότι «οι διαδοχικές τουρκικές κυβερνήσεις, με όλες τις στρατιωτικές τους δυνάμεις και οπλισμένες με τα πιο σύγχρονα όπλα, προσπάθησαν εδώ και δεκαετίες να εξαλείψουν τον κουρδικό λαό. Ο πόλεμος που μόλις ξεκίνησε ενάντια στους Κούρδους, σύντομα θα επεκταθεί».
Το Αφρίν φιλοξενεί χιλιάδες πρόσφυγες και εκτοπισμένους που διέφυγαν από τις περιοχές που κυριαρχούσε η τζιχαντιστική Άλ Νούσρα (παρακλάδι της Αλ Κάιντα στη Συρία) και το Ισλαμικό Κράτος. Tώρα δέχεται σφοδρή επίθεση από τον συντριπτικά ανώτερο σε αριθμό στρατιωτών και σε οπλικά συστήματα τουρκικό στρατό. Είναι κοινός τόπος ότι η Τουρκία υπήρξε εξαρχής ο υποστηρικτής των τζιχαντιστών στη Συρία και μάλιστα τους χρησιμοποίησε για να συντρίψει το κουρδικό κίνημα.
Εικόνες από την περιοχή της Αφρίν μετά την τουρκική επίθεση στα τέλη Ιανουαρίου.Οι Κούρδοι ακόμα θυμούνται το Κομπάνι –πόλη της βόρειας Συρίας– όταν η Τουρκία για τρία χρόνια διευκόλυνε και εμμέσως πλην σαφώς υποστήριξε το Ισλαμικό Κράτος, όταν αυτό διέπραττε σφαγές και πολιορκούσε την κουρδική πόλη Κομπάνι. Αφού απέτυχαν οι τζιχαντιστές στο Κομπάνι, η Τουρκία στράφηκε στο αποκομμένο από τα υπόλοιπα κουρδικά εδάφη Αφρίν. Ο Ερντογάν εκμεταλλεύτηκε το γεγονός ότι η περιοχή του Ιντλίμπ ελέγχεται από την Αλ Νούσρα και άλλες ομάδες τζιχαντιστών που ελέγχονται από την Άγκυρα και με τη μεσολάβηση των Ρώσων το χρησιμοποίησε ως διαπραγματευτικό χαρτί έναντι της Δαμασκού.
Οι Κούρδοι της περιοχής του Αφρίν αναφέρουν ότι η τουρκική επίθεση τις πρώτες ώρες της 23ης Ιανουαρίου, στην περιοχή Jindirs, δεν έχει να ζηλέψει τίποτα σε αγριότητα από ανάλογες προηγούμενες επιθέσεις από το Μέτωπο Άλ Νούσρα και το Ισλαμικό Κράτος. Οι εικόνες που έφτασαν από την περιοχή, χωρίς να πάρουν μεγάλη δημοσιότητα, είναι το λιγότερο δραματικές. Αν και οι τουρκικές αρχές ισχυρίζονται ότι δεν στοχεύουν αθώους πολίτες, τα γεγονότα τις διαψεύδουν. Μέσα στα τέσσερα πρώτα εικοσιτετράωρα της επίθεσης ο τουρκικός στρατός σκότωσε 86 και τραυμάτισε 198 πολίτες, μεταξύ των οποίων πολλά παιδιά και βρέφη.
Ένα παράπλευρο θύμα του τουρκικού στρατού είναι και τα πολιτιστικά μνημεία της περιοχής, όπως η καταστροφή του συμπλέγματος των αρχαίων ναών Ain Dara όπως φαίνεται και σε επιτόπιο ρεπορτάζ. Αν δεν υπάρχει κανένας πνευματικός πολιτισμός, τότε ο υλικός πολιτισμός και οι πέτρες δεν έχουν καμία αξία.
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.