Ο Alexander Vinnik, το εύρος της διακριτικής ευχέρειας και η Πρόεδρος της Δημοκρατίας

Φωτογραφία: Ρένα Ξηροφώτου

Γράφει η Ρένα Ξηροφώτου

Έξω από το Συμβούλιο της Επικρατείας, βράδυ Παρασκευής 10 Ιανουαρίου 2020. Δύο γυναίκες, ευδιάθετες κατεβαίνουν τα σκαλιά. Φωτογραφίζονται μπροστά από το κτίριο με τα κινητά τηλέφωνα. Μου κάνουν ευγενικά νόημα να παραμερίσω για να μην είμαι στο πλάνο. Καταλαβαίνω από τη φυσιογνωμία πως είναι μάνα και κόρη.

«Άντε τώρα, να έχετε καλά αποτελέσματα!», λέει η μάνα. «Για ποια υπόθεση;» τη ρωτάω.

«Δεν ήμασταν μέσα για υπόθεση, η κόρη μου έδωσε εξετάσεις για τη Σχολή Δικαστών!»

Ανηφορίζουν την Πανεπιστημίου. Η κοπέλα αυτή θέλει να γίνει δικαστής. Αν καταφέρει να εισαχθεί στη Σχολή και αποφοιτήσει με άριστα, μπορεί να επιλέξει το δικαστήριο και συνήθως οι πρώτοι επιλέγουν το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Από νωρίς το απόγευμα βρίσκομαι στο ΣτΕ. Σήμερα διεξάγεται η πιλοτική δίκη για τις περικοπές των συντάξεων. Μαθαίνω πως θα συζητηθεί και η ακύρωση της απόφασης έκδοσης του Alexander Vinnik, του Mr Bitcoin, στη Γαλλία, στις ΗΠΑ και στη Ρωσία. Την απόφαση αυτή έλαβε ο Υπουργός Δικαιοσύνης την παραμονή των Χριστουγέννων του 2019. Τον Vinnik εκπροσωπεί στο Δικαστήριο, η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Αποφασίζω να παρακολουθήσω τη συζήτηση.

Δεν αργεί να ξεκινήσει. Η υπόθεση ήταν στον αριθμό 10 του πινακίου και έρχεται ξαφνικά μπροστά. Η κ. Κωνσταντοπούλου εξανίσταται σφοδρά γι’ αυτό, μιας που επιθυμεί η συζήτηση της υπόθεσης να αναβληθεί. Μαθαίνω πως ήδη το πρωί προσπαθούσε επί μιάμιση ώρα να λάβει την αναβολή, όμως το αίτημά της απορρίφθηκε. Πρόεδρος του ΣτΕ η κ. Αικατερίνη Σακελλαροπούλου.

Η κ. Κωνσταντοπούλου ξεκινάει καινούριο γύρο προσπαθειών για αναβολή της συζήτησης.

Μερικές από αυτές:
Οι υποθέσεις που προηγούνται της δικής της χρονολογούνται από το 2012 ή το 2015.
Ένας από τους δικαστές που συμμετέχουν στην παρούσα σύνθεση του Δικαστηρίου είχε διατελέσει σύμβουλος του Υπουργείου Δικαιοσύνης και θα έπρεπε να είχε αυτοεξαιρεθεί από τη συζήτηση.
Υπήρξε αίτημα να γνωστοποιηθεί η σύνθεση του Δικαστηρίου, κάτι που δεν έγινε ποτέ.
Αιτήματα να της δοθούν χρονικές προθεσμίες για να λάβει απαραίτητα για τη συζήτηση έγγραφα.

Σε κάθε της αίτημα, οι δικαστές αποσύρονται, επιστρέφουν μετά από λίγο με διαφορετική σύνθεση, ομόφωνα το απορρίπτουν και αποσύρονται με τη σειρά τους για να επιστρέψει η αρχική σύνθεση. Στην σχετική ορολογία οι αποφάσεις αυτές ονομάζονται παρεμπίπτουσες.

Η διαδικασία αυτή επαναλήφθηκε έξι ή επτά φορές. Σε κάποιο σημείο η κ. Κωνσταντοπούλου απευθύνεται με έντονο ύφος στην Πρόεδρο, κ. Σακελλαροπούλου και αφήνει να εννοηθεί πως εκείνη θα είναι η επόμενη Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η κ. Σακελλαροπούλου το αρνείται.

Περίπου στις 6:30 το απόγευμα γίνεται σαφές πως η υπόθεση θα συζητηθεί οπωσδήποτε σήμερα και η κ. Κωνσταντοπούλου ζητάει δεκαπέντε λεπτά χρόνο να προετοιμάσει το φάκελό της. Είναι η πρώτη φορά που αίτημά της θα γίνει δεκτό.

Η αγόρευσή της θα ξεκινήσει γύρω στις επτά το βράδυ και θα κρατήσει περίπου δύο ώρες και 10 λεπτά. Κάποια σημεία:

Στις 25 Ιανουαρίου 2020 συμπληρώνονται 30 μήνες κράτησης του Alexander Vinnik στις ελληνικές φυλακές χωρίς καμία κατηγορία, χωρίς να έχει διαπράξει κανένα αδίκημα στην Ελλάδα. Ο σκοπός είναι να εκδοθεί στο εξωτερικό έως πριν τη συμπλήρωση της ημερομηνίας.
Ο Vinnik δεν μιλάει αγγλικά, ούτε φυσικά ελληνικά. Οι αποφάσεις του κοινοποιήθηκαν στα ελληνικά. Κάποια απόφαση ‘’θυροκολλήθηκε’’ στα κάγκελα του κελιού του.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία ένας κρατούμενος σαν τον Vinnik μπορεί, κατά προτίμηση να εκδοθεί είτε στη χώρα από την οποία κατάγεται, είτε στη χώρα στην οποία έχει διαπράξει το αδίκημα. Στην προκειμένη περίπτωση ο Vinnik διέπραξε το αδίκημα για το οποίο κατηγορείται στη Ρωσία, χώρα από την οποία κατάγεται.
Η Ρωσία έχει ζητήσει να εκδοθεί εκεί και εκείνος συμφωνεί. Εκεί θα μπορεί να έχει μια δίκαιη δίκη, στη γλώσσα του κλπ.
Τον κατηγορούν επίσης ότι διέπραξε αδικήματα κατά τη διάρκεια της κράτησής του, πράγμα τεχνικά αδύνατο, αφού η φύση των αδικημάτων σχετίζεται άμεσα με την ύπαρξη διαδικτύου και οι φυλακές του Κορυδαλλού δεν φημίζονται για τέτοια κομφόρ!
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ζητούν να εκδοθεί εκεί παρόλο που δεν έχει διαπράξει κανένα αδίκημα στο έδαφος της συγκεκριμένης χώρας.
Έχει εκδοθεί Ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψής του από την Europol, που έχει λήξει εδώ και μήνες.
Σε έρευνα της συνηγόρου του στα γαλλικά δικαστήρια δεν υπάρχει ο Vinnik ούτε με την ιδιότητα του υπόπτου, ούτε του κατηγορούμενου, ούτε του ενόχου.
Στη Ρωσία ζουν η σύζυγός του και τα παιδιά του. Η σύζυγός του πάσχει από καρκίνο στον εγκέφαλο και είναι κοντά στο τέλος της ζωής της. Λόγω της νόσου δεν είναι δυνατόν να μετακινηθεί για να τον δει.
Η απόφαση έκδοσής του είναι παγκοσμίως μοναδική αφού θα εκδοθεί στη Γαλλία. Αν καταδικαστεί εκεί, εκτίσει την ποινή του, θα επιστρέψει στην Ελλάδα. Κατόπιν θα εκδοθεί στις ΗΠΑ. Αν καταδικαστεί εκεί, εκτίσει την ποινή του και καταφέρει να μείνει ζωντανός θα επιστρέψει στην Ελλάδα, απ’ όπου τελικά θα εκδοθεί στη Ρωσία.
Ο Vinnik βρίσκεται σε απεργία πείνας από τις 20 Δεκεμβρίου 2019 και η κατάσταση της υγείας του είναι πολύ κακή. Πρόσφατα (γύρω στα Χριστούγεννα του 2019) σταμάτησε να προαυλίζεται, έκανε έναν περίπατο για 15 λεπτά μία φορά την εβδομάδα.
Η απόφαση φαίνεται πως είναι πολιτική και ειλημμένη εδώ και καιρό ειδικά μετά την επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ.

Η παραστάτης του υπουργού Δικαιοσύνης από το Νομικό συμβούλιο του Κράτους αγόρευσε περίπου για πέντε λεπτά (για να μην κουράσει περισσότερο το δικαστήριο, όπως ανέφερε στην έναρξη της αγόρευσής της.

Τα σημεία:

Τα ζητήματα έκδοσης ρυθμίζονται από διεθνείς συμβάσεις και τον Κώδικα Ποινικής δικονομίας.
Στην προκειμένη περίπτωση υπάρχει μια συρροή αιτημάτων έκδοσης και η απόφαση του Υπουργού είναι επαρκώς αιτιολογημένη.
Το εύρος της διακριτικής ευχέρειας του Υπουργού είναι πολύ μεγάλο.
Αναφέρθηκε σε μια υπόθεση έκδοσης άλλου κρατούμενου η οποία ήταν παντελώς άσχετη με την παρούσα υπόθεση.

Η κ. Κωνσταντοπούλου ζήτησε μεγαλύτερη προθεσμία για την κατάθεση του υπομνήματός της, αίτημα που, επίσης, απορρίφθηκε.
Βγαίνω από το κτίριο του ΣτΕ. Νιώθω πως αυτό που έχω ζήσει είναι μια παγκόσμια στιγμή στην ιστορία καταπάτησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της κατάχρησης εξουσίας. Νιώθω πως είναι εύκολο να συμβεί στον καθένα μας.

Το εύρος της διακριτικής ευχέρειας του Υπουργού είναι τέτοιο που επέτρεψε στην παραστάτη του να εξαντλήσει την αγόρευσή της σε πέντε λεπτά. Κάποιοι από τους δικαστές σήκωσαν ανακουφισμένοι το βλέμμα με την έναρξη της αγόρευσής της. Κάποιοι άλλοι κουνούσαν καταφατικά το κεφάλι στα λεγόμενά της, σημάδι ότι συμφωνούν και επιτέλους, τώρα φτάσαμε στην ουσία της υπόθεσης και πως όλα τα γεγονότα που η κ. Κωνσταντοπούλου παρουσίαζε για εκατόν τριάντα λεπτά δεν έχουν συμβεί ποτέ. Η Πρόεδρος παρακολουθούσε ατάραχη. Νομίζω πως την είχαν καλύψει κι εκείνη οι διεθνείς συμβάσεις και η επαρκέστατη αιτιολογία της απόφασης του Υπουργού.

Τις μέρες που ακολουθούν η κ. Σακελλαροπούλου θα γίνει Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Το ότι προέδρευσε της μείζονος ολομέλειας του ΣτΕ για τη συζήτηση της συγκεκριμένης υπόθεσης καθώς και η, το πιθανότερο, απορριπτική απόφαση που θα εκδοθεί, ίσως αποτελούν κάποιες από τις περγαμηνές της. Κάποιες άλλες μπορεί να είναι η συνταγματικότητα των μνημονίων, οι περικοπές του 13ου και 14ου μισθού των δημοσίων υπαλλήλων, η νομιμότητα της εταιρείας για την εξόρυξη του χρυσού στη Χαλκιδική και άλλα που δεν γνωρίζω κι ούτε θα μάθω ποτέ.

Επιστρέφω στο κορίτσι της αρχής που θέλει να γίνει δικαστής. Τα μάτια της έλαμπαν και χαμογελούσαν. Δεν ήταν κενά, όπως αισθάνθηκα αυτά της κ. Σακελλαροπούλου.

-Που πας, θα μπορούσα να της φωνάξω, αν τα καταφέρεις, μπορεί μια μέρα να καταδικάσεις έναν ολόκληρο λαό!

Λεπτομέρειες για τα επιχειρήματα της Ζωής Κωνσταντοπούλου, όπως παρουσιάστηκαν στο ΣτΕ μπορείτε να βρείτε στους παρακάτω συνδέσμους: