Ναι. Πέρασαν 65 συναπτά έτη από τα Σεπτεμβριανά, το τρομερό πογκρόμ που οργάνωσε η κυβέρνηση του Αντνάν Μεντερές σε βάρος της Ρωμιοσύνης στην Πόλη, καθώς και ελληνικών-συμμαχικών στόχων στη Σμύρνη το απόγευμα-βράδυ της 6ης Σεπτεμβρίου του 1955. Τα γεγονότα φριχτά, ο απολογισμός αδιανόητος. Η άκρα ταπείνωση. Οι στόχοι που χτυπήθηκαν ήταν περίπου 8.140, μεταξύ των οποίων 72 χριστιανορθόδοξα εκκλησιαστικά συγκροτήματα, 3 κοιμητήρια, 26 σχολεία,11 κλινικές, 3.504 σπίτια, 21 εργοστάσια, 27 φαρμακεία, 4.348 μαγαζιά και 110 ζαχαροπλαστεία … Οι τάφοι που ανοίχτηκαν και συλήθηκαν ξεπερνούν τους 100, οι καταστροφές ή και κλοπές εικόνων κι άλλων πολύτιμων εκκλησιαστικών κειμηλίων ξεπερνούν τις 700, οι βιαιοπραγίες σε βάρος Ρωμιών αμέτρητες, ο διασυρμός ιερέων στις γειτονιές και η καύση Επιταφίων στα προαύλια των εκκλησιών κι άλλα αποτρόπαια περιστατικά που συνέβησαν μέσα σε 7-9 ώρες δεν έχουν προηγούμενο. Επίθεση δέχτηκε και ένας μικρός αριθμός αρμενικών και εβραϊκών περιουσιών, ορισμένες αρμενικές εκκλησίες και μία εβραϊκή συναγωγή.
Η ελληνική κυβέρνηση του βαριά ασθενούντος Αλ. Παπάγου, τον οποίο διαδέχθηκε τον Οκτώβριο του ’55 ο Κ. Καραμανλής, σιώπησε, διότι υπήρξαν έντονες συμμαχικές πιέσεις, ιδίως από τον Αμερικάνο υπουργό Εξωτερικών Τζων Φόστερ Ντάλλες, ο οποίος «κάλεσε και τις δύο πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να συμφιλιωθούν» (!).
Πέρασαν 65 χρόνια. Η σιωπή δεν είναι ούτε αυτοσυγκράτηση ούτε θετικό βήμα προς τη συμφιλίωση. Φαίνεται να αρχίζουμε να το συνειδητοποιούμε Ακόμα και οι ίδιοι οι Τούρκοι, επιστήμονες, πολιτικοί και δημοσιογράφοι, έχουν αρχίσει να αναζητούν στοιχεία για να καταλάβουν τι έγινε. Όχι όλοι, βέβαια. Και όχι η επίσημη πλευρά. Μα η ίδια αφόρητη σιωπή εκφράζει και την επίσημη ελληνική πλευρά. Μόνο κάποιο άρθρο ανήμερα, μια αναφορά στην τραγωδία στα διάφορα μέσα –όποιο από αυτά το θυμηθεί, ίσως τώρα με περισσότερη πυκνότητα, λόγω της εξωφρενικής κατάστασης στη Μεσόγειο και των απειλών που εκστομίζουν ο Τούρκος πρόεδρος και οι πέριξ– κι ύστερα επιπίπτει η λήθη. Ούτε η αμερικανική πλευρά έχει μιλήσει μέχρι τώρα. Αφόρητη σιωπή, ένοχη λήθη. Στο έγκλημα της καταστροφής του ελληνισμού, έχει προστεθεί το έγκλημα της πλήρους αποσιώπησης.
Προσοχή όμως: οι μεγαλόστομες ύβρεις σε βάρος του τουρκικού λαού, οι απαξιωτικές κρίσεις και οι υποτιθέμενες απειλές, τα σαρκαστικά επίθετα, τα ταπεινωτικά θέσφατα (σαν εκείνα που ακούμε τόσο συχνά από διάφορους πομφόλυγες) δεν τιμούν κανέναν, κυρίως αυτούς που τα ξεστομίζουν. Επιπλέον, δεν παρέχουν τίποτα θετικό. Ούτε βέβαια η εκδικητική διάθεση και τα θούρια. Τίποτα από αυτά δεν έχει ουσιαστικό αντίκρισμα – εκτός από στιγμιαία αύξηση της τηλεθέασης, της ψηφοθηρίας, των εφήμερων οπαδών, των καφενόβιων θαυμαστών του κάθε φωνακλά.
Πρέπει όμως να μάθουμε. Για να καταλάβουμε. Εξήντα πέντε χρόνια μετά τα Σεπτεμβριανά, πρέπει να ξαναδούμε την υπόθεση από όλες τις άμεσα εμπλεκόμενες πλευρές. Την Τουρκία, την Ελλάδα και την Κύπρο, τη Μεγάλη Βρετανία και τις ΗΠΑ.
Το πληρέστερο μελέτημα με λεπτομερή στοιχεία και εξαντλητική αρχειακή έρευνα σχετικά με την οργανωμένη επίθεση στο εμπορικό κέντρο του Πέρα, σε όλες τις χριστιανικές συνοικίες της Πόλης, τους βανδαλισμούς και τις καταστροφές των ορθοδόξων εκκλησιών είναι του αείμνηστου καθηγητή Σπύρου Βρυώνη, «Ο μηχανισμός της καταστροφής. Το τουρκικό πογκρόμ της 6ης - 7ης Σεπτεμβρίου 1955 και ο αφανισμός της ελληνικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης» (εκδόσεις Εστία, Αθήνα 2007) το οποίο είχε κυκλοφορήσει το 2005 στα αγγλικά με τίτλο: ‘The Mechanism of Catastrophe: The Turkish Pogrom of September 6–7, 1955, and the Destruction of the Greek Community of Istanbul’. Και μόνο την Εισαγωγή των 40 σελίδων να διαβάσει κανείς, αντιλαμβάνεται πάρα πολλά.
Από τις εκδόσεις της Εστίας κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 2006 (μεταφρασμένο από τα γερμανικά) και το πολύ ενδιαφέρον μελέτημα της ιστορικού Ντιλέκ Γκιουβέν, «Εθνικισμός, κοινωνικές μεταβολές και μειονότητες. Τα επεισόδια εναντίον των μη Μουσουλμάνων της Τουρκίας (6/7 Σεπτεμβρίου 1955)». Υπό μορφή μυθιστορήματος, αλλά με πάρα πολλά τεκμηριωμένα στοιχεία και συγκλονιστικές περιγραφές, κυκλοφορεί και το εξαιρετικό βιβλίο του Θωμά Κοροβίνη «’55» (εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 2013). Διαβάζεται απνευστί.
Ο Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης, με το τεκμηριωμένο μελέτημα: «Τα βακούφια των ελληνορθόδοξων κοινοτήτων στον ευρωπαϊκό δρόμο της Τουρκίας» (εκδόσεις Βιβλιόραμα, Αθήνα 2011), κάλυψε σε μεγάλο βαθμό ένα τεράστιο κενό στην ελληνική βιβλιογραφία και στις γνώσεις μας γύρω από τη Ρωμιοσύνη του 20ού και των αρχών του 21ου αιώνα.
[Το κεφάλι της κόρης του 5ου π.Χ. αιώνα είναι από τις Συρακούσες και εκτίθεται στο Museo Regionale Paolo Orsi των Συρακουσών στη Σικελία. Θέλοντας να αποφύγουμε το πολυδημοσιευμένο και μοναδικό φωτ υλικό του Κωνσταντινουπολίτη φωτογράφου Δημήτρη Καλούμενου από τα Σεπτεμβριανά, γιατί δεν θέλουμε να προκαλέσουμε οργή και αποτροπιασμό, επιλέξαμε αυτό το τραγικό γλυπτό επειδή αποτυπώνει με τον δικό του τρόπο την «τρίτη Άλωση» όπως την αποκάλεσαν.]
[Το κεφάλι της κόρης του 5ου π.Χ. αιώνα είναι από τις Συρακούσες και εκτίθεται στο Museo Regionale Paolo Orsi των Συρακουσών στη Σικελία. Θέλοντας να αποφύγουμε το πολυδημοσιευμένο και μοναδικό φωτ υλικό του Κωνσταντινουπολίτη φωτογράφου Δημήτρη Καλούμενου από τα Σεπτεμβριανά, γιατί δεν θέλουμε να προκαλέσουμε οργή και αποτροπιασμό, επιλέξαμε αυτό το τραγικό γλυπτό επειδή αποτυπώνει με τον δικό του τρόπο την «τρίτη Άλωση» όπως την αποκάλεσαν.]
>>>>>>>>>> Δείτε και τη δημοσίευση που είχαμε κάνει στην Ιστοσελίδα μας το 2015 (κάθε χρόνο δημοσιεύουμε κάτι για αυτή την αποτρόπαιη ιστορία). Εκεί θα βρείτε και μία παραπομπή στο Αρχείο μας και μπορείτε να συνδεθείτε απευθείας με το αφιέρωμα που είχε κάνει για τα Σεπτεμβριανά το ένθετο «Επτά Ημέρες» της εφημερίδας «Η Καθημερινής της Κυριακής» στις 10 Σεπτ. του 1995. Μα ίσως κάποιοι να αναρωτηθούν σε τι χρησιμεύουν όλα αυτά τα παρελθόντα, αφού δεν γίνεται τίποτα. Πικρά και πικρόχολα. Ναι.
https://www.apan.gr/gr/component/k2/item/1338-1955-2015
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.