Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Έφυγε από τη ζωή τη Μεγάλη Δευτέρα, παραμονή μιας ακόμα απόπειρας Σταύρωσης του ελληνικού κυπριακού λαού, ο θρυλικός “Γιατρός” της Κύπρου, Βάσος Λυσσαρίδης, μια από τις σημαντικότερες μορφές των κοινωνικών και εθνικών αγώνων του ελληνισμού, αλλά και μια μεγάλη διεθνής προσωπικότητα, με μεγάλη εμπλοκή και ηγετικό ρόλο στον ξεσηκωμό των λαών των αποικιών και μισοαποικιών, που συγκλόνισε την ανθρωπότητα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπήρξε προσωπικός φίλος και συνεργάτης του ιστορικού ηγέτη των Αράβων, Γκαμάλ Αμπτνέλ Νάσερ και των Παλαιστινίων, Γιασέρ Αραφάτ, του Νέλσον Μαντέλα και του Μπασάρ Αλ Άσαντ, του Αγκολέζου Νέτο, από τους βαθύτερους ηγέτες της Μαύρης Αφρικής, αλλά και του καγκελλάριου της Ομοσπονδιακής Γερμανίας Βίλυ Μπραντ. Ενδεικτικά τους αναφέρουμε αυτούς, γιατί ο κατάλογος περιλαμβάνει και πολλούς άλλους ακόμα ηγέτες κρατών και κινημάτων της υφηλίου. Αυτόν έστειλε ο Μακάριος στον Χρουστσώφ να αποτρέψει την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, το 1964.
Αν δεν υπήρχε ο Βάσος Λυσσαρίδης ή αν πετύχαινε η εναντίον του δολοφονική απόπειρα το 1974, είναι αμφίβολο το αν θα υπήρχε σήμερα η Κυπριακή Δημοκρατία, το κράτος του κυπριακού λαού.
Προσωπικός γιατρός και φίλος του πρώτου προέδρου της Κύπρου, Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, ιδρυτής του σοσιαλιστικού κόμματος ΕΔΕΚ, πρώτος και επί πολλά χρόνια πρόεδρος του Παγκύπριου Ιατρικού Συνδέσμου, Πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής, ο Λυσσαρίδης έφερε για πρώτη φορά σε επαφή τον Μακάριο με τον Ανδρέα Παπανδρέου και ηγήθηκε αργότερα του διεθνούς αγώνα εναντίον της απριλιανής δικτατορίας.
Από το ΕΑΜ στην ΕΟΚΑ
Ερχόμενος στην Αθήνα να σπουδάσει ιατρική μετά την απελευθέρωση, εντάχθηκε στις εθνικοτοπικές του ΕΑΜ. Είναι ο άνθρωπος που συνδέει τη γενιά του ΕΑΜ με αυτήν της ΕΟΚΑ, τις δύο γενιές Ελλήνων που συνέχισαν το ‘21 στον εικοστό αιώνα. Η μία, πραγματοποιώντας το θαύμα της ελληνικής Εθνικής Αντίστασης κατά των Γερμανών κατακτητών και των συνεργατών τους, τη μακράν σημαντικότερη, αναλογικά με το μέγεθος της χώρας, αντίσταση που συνάντησε ο Αδόλφος Χίτλερ σε όλη την Ευρώπη. Η άλλη, πραγματοποιώντας την κυπριακή αντιαποικιακή απανάσταση, που άφησε άφωνο όλο τον πλανήτη, καθώς είδε έναν ολιγάριθμο λαό, εμπνευσμένο από ένα εθνικό φρόνημα που καταπίεζε επί αιώνες, να μετασχηματίζει ξαφνικά όλη τη μαζεμένη έχθρα που τόσο καλά έκρυβε μέσα του, σε αδιανόητο θάρρος και σε τρόπους να γονατίσει τη Βρετανική Αυτοκρατορία, προτού του μισοκλέψουν τη νίκη με τις συμφωνίες του 1960, όπως έγινε άλλωστε πρωτύτερα και με την Εθνική Αντίσταση και με το ίδιο το ’21. Του την έκλεψαν, μόνο κατά το ήμισυ όμως, αφού, ακόμα και σήμερα, εξακολουθεί να υπάρχει η Κυπριακή Δημοκρατία, το κράτος που παρήγαγε αυτή η επανάσταση.
Διεθνές κέντρο της αντιαποικιακής επανάστασης
Στο χωριό Ξυλοφάγου της Κύπρου παρήγοντο αρχικά τα όπλα των ανταρτών της ΕΟΚΑ και, στη συνέχεια, πολλά από τα όπλα των ανταρτών στη ξεσηκωμένη Μαύρη Αφρική και εκεί γινόταν και η εκπαίδευσή τους. Και στα παλαιστινιακά στρατόπεδα είχε στείλει ο Γιατρός τα πιο έμπιστα στελέχη του να εκπαιδευτούν στη χρήση των όπλων. Ο Βάσος διετέλεσε αντιπρόεδρος της Οργάνωσης Αλληλεγγύης των Αφροασιατικών Λαών (AAPSO), με παρουσία σε περισσότερες από ενενήντα χώρες της Ασίας και της Αφρικής, όπως και Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Επιτροπής ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις και για την απελευθέρωση του Μαντέλα.
Με τη διεθνή αυτή δράση του, ο Λυσσαρίδης υπήρξε και πολύ μεγάλος πρέσβης του ελληνισμού σε όλη την υφήλιο, πρωταγωνιστώντας, μεταξύ άλλων, στην ύφανση στενότατων σχέσεων της Κύπρου και της Ελλάδας με τον αραβικό κόσμο, σχέσεις που έπαιξαν με τη σειρά τους πολύ σπουδαίο ρόλο στην υπεράσπιση διεθνώς του κυπριακού κράτους και της Ελλάδας. Γιατί και Κύπρος και Ελλάδα, είναι “καταδικασμένες”, από την κληρονομιά του πολιτισμού που διεκδικούν, αλλά και τη γεωγραφία τους, να υφίστανται διαρκείς εξ ανατολών και εκ δυσμών απειλές, κάθε μορφής και τύπου. Μπορούν να τις αντιμετωπίσουν μόνο εμβαπτίζοντάς τον δικό τους αγώνα σε ευρύτερους διεθνείς αγώνες για ανάλογα ιδεώδη. Και μόνο παλεύοντας παράγουν πολιτισμό.
Το 1964 ο Μακάριος έστειλε τον Λυσσαρίδη στον σοβιετικό ηγέτη Νικήτα Χρουστσώφ για να αποτρέψει, όπως και απέτρεψε, την προετοιμαζόμενη τότε τουρκική εισβολή στην Κύπρο. “Τι μεγάλη δύναμη θα είμαστε αν δεν την αποτρέψουμε;” του είπε ο Χρουστσώφ, απαντώντας στα γεμάτα αγωνία ερωτήματα του “Γιατρού”. Ο Μακάριος τον έστειλε και στον Νάσσερ για να ζητήσει βοήθεια σε όπλα. Ο ιστορικός ηγέτης του έθνους των Αράβων τον οδήγησε στις αποθήκες του αιγυπτιακού στρατού και τούπε: “Πάρε ότι θες!” (*).
Στον Πενταδάκτυλο, υπερασπιζόμενοι τη Λευκωσία
Λίγους μήνες νωρίτερα, κατά τη διάρκεια των “διακοινοτικών ταραχών” (ή “τουρκανταρσίας”, όπως συχνά αναφέρεται στην Κύπρο), οι “Κοκκινοσκούφηδες”, ο “Λαϊκός Στρατός” του Γιατρού πήρε την πρωτοβουλία, με επικεφαλής τον Δώρο Ηλία, τον στρατιωτικό διοικητή του (πολιτικός ήταν ο ίδιος ο Λυσσαρίδης), είδος, τηρουμένων των αναλογιών, Κυπρίου στρατιωτικού “αρχηγού των Ατάκτων”, και με μια αιφνιδιαστική επιχείρηση, κατέλαβαν την κορφή του πανύψηλου, σχεδόν κατακόρυφου ορεινού όγκου του Πενταδάκτυλου, που δεσπόζει της Λευκωσίας, εξασφαλίζοντας την προστασία της κυπριακής πρωτεύουσας από την ΤΟΥΡΔΥΚ.
Βρέθηκαν έτσι πάνω από το φρούριο του Αγίου Ιλαρίωνα, που ελέγχει τον στρατηγικής σημασίας δρόμο από την Κερύνεια στη Λευκωσία, τον ίδιο που θα χρησιμοποιούσαν, δέκα χρόνια αργότερα, για να προελάσουν προς την κυπριακή πρωτεύουσα οι τουρκικές δυνάμεις. Οι Τούρκοι, που κατείχαν τον Άγιο Ιλαρίωνα, ύψωσαν λευκή σημαία. Ο διοικητής των “Κοκκινοσκούφηδων” έκανε το λάθος, προτού δεχτεί την παράδοση, να πάρει τηλέφωνο το στρατηγείο στο οποίο υπήγοντο οι δυνάμεις του. Προς κατάπληξη του παρόντος Καναδού αξιωματικού του ΟΗΕ, η παράδοση δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Η εντολή ήρθε το πιθανότερο από την Αθήνα, όπως μου είπε ο ίδιος ο Δώρος Ηλία και μάλλον έχει δίκιο, αφού η Ελλάδα και ιδιαίτερα οι στρατιωτικοί της, βρισκόντουσαν υπό τον ασφυκτικό αμερικανικό έλεγχο καθ’ όλη την περίοδο 1947-74.
Διαβάστε τη συνέχεια στο http://www.konstantakopoulos.gr/15221/%ce%b2%ce%ac%cf%83%ce%bf%cf%82-%ce%bb%cf%85%cf%83%cf%83%ce%b1%cf%81%ce%af%ce%b4%ce%b7%cf%82-1920-2021-%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%cf%80%ce%b1%ce%b3%ce%ba%cf%8c%cf%83%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%cf%80
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
Προσθέσετε το σχόλιό σας:
0 comments:
Παρακαλώ αφήστε το μήνυμά σας. Προσπαθήστε να σχολιάζετε χωρίς προσβλητικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς. Σχόλια που θα θεωρηθούν συκοφαντικά ή θα περιέχουν βωμολοχίες θα απορρίπτονται.