Articles by "Αμφίπολη"

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Αμφίπολη. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τη νέα θεωρία γύρω από το μυστικό του τύμβου Καστά της Αμφίπολης παρουσίασε η αρχαιολόγος της ανασκαφής, Κατερίνα Περιστέρη, και εμβόλιμα ο αρχιτέκτονας του μνημείου Μιχάλης Λεφαντζής, με βάση και νέα ευρήματα που φέρουν το μονόγραμμα-σφραγίδα του Μακεδόνα, αξιωματικού χθες το βράδυ σε εκδήλωση στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης κατασκευάστηκε από τον Δεινοκράτη ή τον Στησικράτη ύστερα από παραγγελία και χρηματοδότηση του Μ. Αλεξάνδρου, για τον φίλο του, Ηφαιστίωνα, μετά τον θάνατό του και υλοποιήθηκε από τον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο, το πρώτο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα.

Η επιγραφή «ΠΑΡΕΛΑΒΟΝ ΗΦΑΙΣΤΙΩΝΟΣ», εν είδει οικοδομικού γραπτού συμβολαίου, βρέθηκε σε τουλάχιστον δύο οικοδομικές πλάκες, ενώ σε άλλο μαρμάρινο θραύσμα υπάρχει η επιγραφή «ΑΝΤ». Ως ΑΝΤ, σύμφωνα με τις νέες υποθέσεις, υπέγραφαν όλα τα μέλη της δυναστείας των Αντιγονιδών, αλλά οι ερευνητές εκτιμούν ότι επρόκειτο για την υπογραφή του Αντίγονου του Μονόφθαλμου που έλαβε την εντολή να υλοποιήσει το έργο. Η επιγραφή αποτελούσε το «οικοδομικό γραπτό συμβόλαιο» για την παραλαβή του μαρμάρινου υλικού που προοριζόταν για το μεγαλεπήβολο έργο, πιθανότατα ηρώο, όμοιας τυπολογίας με άλλα μνημεία ανά την επικράτεια (Χαιρώνεια, Αλεξάνδρεια κ.ά.) και εντοπίστηκε σε τουλάχιστον δύο μαρμάρινα μέλη που βρέθηκαν γύρω από τον Λέοντα της Αμφίπολης –το επιτάφιο μνημειώδες γλυπτό– ο οποίος, σύμφωνα με τις νεότερες εκτιμήσεις, επιβεβαιώνουν ήταν τοποθετημένος στην κορυφή του Τύμβου Καστά της Αμφίπολης.
«Επί 80 χρόνια ήταν σε κοινή θέα τα αρχιτεκτονικά μέλη, δίπλα στο λιοντάρι. Κανείς όμως δεν πρόσεξε τη δυσδιάκριτη επιγραφή στη μαρμάρινη επιφάνεια», ανέφερε ο κ. Λεφαντζής, αναλύοντας το μυστικό της γεωμετρίας που κρύβεται στην κορυφή του τύμβου και στον ξύλινο στύλο που χρησιμοποιήθηκε για να στηρίζει τον μαρμάρινο λέοντα». Είναι ένα λεπτεπίλεπτο έργο, πεδίο μελέτης για μηχανικούς, ένα μνημείο αναμφισβήτητα του τελευταίου τετάρτου του 4ου π.Χ αιώνα. Τη χρονολόγησή του τεκμηρίωσε η κ. Περιστέρη αντιστοιχίζοντας τα ευρήματά του (σφίγγες, Καρυάτιδες, ψηφιδωτό δάπεδο) με έργα της ίδιας περιόδου που φυλάσσονται σε μουσεία εντός και εκτός της χώρας.

Η επικεφαλής των ανασκαφών στο μνημείο της Αμφίπολης, Κατερίνα Περιστέρη, έδωσε μέσω επιστολής της οργισμένη απάντηση στην εφημερίδα “Αυγή”, με αφορμή το δημοσίευμα που κάνει λόγο για “φιάσκο Σαμαρά η Αμφίπολη”.

Στην επιστολή της προς την εφημερίδα, η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών και Υπεύθυνη Ανασκαφέας Τύμβου Καστά Αμφίπολης, κάνει λόγο για βάναυση προσβολή της προσωπικότητας της και του έργου της διεπιστημονικής ομάδας και ζητά ευθύνες για την απαξίωση του έργου της ενώ διεκδικεί το δικαίωμα αποκατάστασης της αλήθειας.


Η αρχαιολόγος διαψεύδει ότι έγινε αυτοψία από ειδικούς εμπειρογνώμονες του υπουργείου Πολιτισμού, οι οποίοι σύμφωνα με την Αυγή της Κυριακής αποφάνθηκαν επί της χρονολόγησης του μνημείου. Παράλληλα, η ίδια αρνείται την ευθύνη για τον επικοινωνιακό παροξυσμό που είχε επικρατήσει.

Αναλυτικά η επιστολή:



“Προς την Εφημερίδα Αυγή 9 Αυγούστου 2015

Αξιότιμε κ. Διευθυντά

Με οργή και έκπληξη διάβασα στο σημερινό άρθρο της εφημερίδας σας το πρωτοσέλιδο με τίτλο «Φιάσκο Σαμαρά η Αμφίπολη» το οποίο εκτός του ότι βρίθει από ανακρίβειες, με απαξιώνει προσωπικά και λοιδορεί το επιστημονικό μου έργο ενώ εκτοξεύει την ασύλληπτη κατηγορία ότι έθεσα σε κίνδυνο το Μνημείο με τη χρήση εκσκαφέων για την αποχωμάτωση.

Στο άρθρο της η κ. Πόλυ Κρημνιώτη ισχυρίζεται ότι «τα επιστημονικά δεδομένα που προκύπτουν από την ανασκαφική έρευνα, έρχονται να ανατρέψουν τη χρονολόγηση του Μνημείου, η οποία διολισθαίνει από τον 4ο π.Χ αιώνα στους ύστερους ελληνιστικούς χρόνους (δεύτερο μισό του 2ου π.Χ αιώνα -1ος αιώνας).

Αν δεν με απατά η μνήμη μου, την ΑΝΑΣΚΑΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ, την πραγματοποίησα εγώ ως επικεφαλής της ανασκαφής και Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών συνεπικουρούμενη από επιστημονική ομάδα όλων των ειδικοτήτων (αρχιτέκτονες, μηχανικούς, συντηρητές όπως επίσης και εκπροσώπους Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων). Αναρωτιέμαι η εφημερίδα σας σε ποια ανασκαφική έρευνα αναφέρεται;

Γράφετε επίσης για την «έκθεση αυτοψίας που πραγματοποίησε κλιμάκιο του Υπουργείου Πολιτισμού αποτελούμενο από έγκριτους αρχαιολόγους, με πολυετή ανασκαφική εμπειρία στη Μακεδονία, στον αρχαιολογικό χώρο και στο Μουσείο της Αμφίπολης όπου φυλάσσονται η κεραμική και άλλα κινητά ευρήματα της ανασκαφής, στις 30 Μαΐου.»

Θα σας παρακαλούσα να μου υποδείξετε το υπηρεσιακό έγγραφο με το οποίο με ενημερώνει το Υπουργείο Πολιτισμού για τη διενέργεια αυτοψίας στο Μνημείο, διότι κάτι τέτοιο δεν έφτασε ποτέ στα χέρια μου. Ως εκ τούτου, δεν υπήρξε κανένα νομίμως ορισμένο κλιμάκιο ή επιστημονική επιτροπή που να επισκέφτηκε το Μνημείο για να διενεργήσει αυτοψία. Και μου γεννώνται δικαίως απορίες:

Αλήθεια με ποια κριτήρια ορίστηκε το ανύπαρκτο κλιμάκιο στο οποίο αναφέρεστε;

Ποιοι το απάρτιζαν;

Πότε ορίστηκε;

Γιατί μετά την ολοκλήρωση της υποτιθέμενης αυτοψίας δεν έβγαλε το Υπουργείο Πολιτισμού Δελτίο Τύπου ώστε να ενημερώνει για το υποτιθέμενο επιστημονικό πόρισμα;

Αναφέρεστε στην 30η Μαίου ως ημερομηνία διενέργειας της υποτιθέμενης αυτοψίας. Όντως εκείνη την ημέρα έγινε μια επίσκεψη στο Μνημείο με επικεφαλής τη Αν.Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού κ. Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, την οποία συνόδευαν δύο διευθύντριες Εφορειών στο πλαίσιο φιλικής επίσκεψης και συγκεκριμένα οι κ.κ. Αγγελική Κοτταρίδη και Πολυξένη Βελένη μετά του συζύγου της. Στη φιλική αυτή επίσκεψη, συνόδευσα τις κυρίες στο Μουσείο της Αμφίπολης και στη συνέχεια τις ξενάγησα στο Ταφικό Μνημείο του Τύμβου Καστά για περίπου μισή ώρα.

Και ερωτώ εσάς κ. Διευθυντά και τους αποδέκτες του άρθρου σας με το οποίο μάλιστα καυτηριάζετε και απαξιώνετε το δικό μου έργο, είναι δυνατόν να γίνει αυτοψία και να βγει επιστημονικό πόρισμα που αφορά τη χρονολόγηση του Μνημείου στο πλαίσιο μιας φιλικής επίσκεψης μισής ώρας;

Θέλω να πιστεύω ότι η συντάκτης του άρθρου κ. Πόλυ Κρημνιώτη, προφανώς δεν είχε υπόψιν της τα στοιχεία τα οποία σας έδωσα και ως εκ τούτου συνέταξε ένα κείμενο το οποίο βρίθει από ανακρίβειες και ψεύδη.

Και επειδή αναφέρεται και στο δημοσίευμα της έγκριτης εφημερίδας σας ότι η επιστημονική κοινότητα έφερε αντιρρήσεις για τη χρήση εκσκαφέων για την αποχωμάτωση του λόφου από την οποία δήθεν ενέκυψαν προβλήματα στατικότητας του Μνημείου, θα ήθελα να ρωτήσω εσάς και τους επικριτές μου, πως αλλιώς θα μπορούσαν να απομακρυνθούν τα μπάζα από τις προηγούμενες ανασκαφές του Δ. Λαζαρίδη τα οποία υψώνονταν στα 15 μέτρα και σε μεγάλη έκταση; Αντιλαμβάνεστε ότι πρόκειται για χιλιάδες τόνους χώμα το οποίο απομακρύνθηκε με εκατοντάδες φορτηγά με ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα από εξειδικευμένα άτομα και υπό στενή επιτήρηση; Προς τι οι αντιρρήσεις για την απομάκρυνση τους με σύγχρονα μέσα; Με τον ίδιο τρόπο ενεργούν οι αρχαιολόγοι στις σύγχρονες ανασκαφές κ. Διευθυντά. Δεν ζούμε στην εποχή του Λίθου στην Αρχαιολογία ξέρετε ώστε να μεταφέρουμε τα μπάζα με καλαθάκια! Και φυσικά δεν υπήρξε κανένα πρόβλημα στατικότητας του Μνημείου. Το αντίθετο μάλιστα! Αποφορτίστηκε η οροφή από πρόσθετο βάρος. Και όλο αυτό δεν έγινε με δική μου απόφαση αλλά κατόπιν μελέτης και με τη σύμπραξη ειδικών μηχανικών οι οποίοι συνεργάζονται χρόνια με το Υπουργείο Πολιτισμού.

Επίσης τη μομφή για την on line μετάδοση της ανασκαφής να την προσάψετε σε όσους ανήκει και όχι σε μένα προσωπικά. Αν θυμάστε, και αν όχι θα σας το θυμίσω εγώ, δεν ήμουν εκείνη που έτρεχα νυχθημερόν από κανάλι σε κανάλι για να δίνω συνεντεύξεις και να κάνω δηλώσεις «επιστημονικές» εξάγοντας αρχαιολογικά συμπεράσματα εκ του μακρόθεν. Δεν πιστεύω στην τηλεαρχαιολογία και τόσο ο βίος μου, όσο και το επιστημονικό μου έργο το αποδεικνύει περίτρανα. Αντιθέτως άλλοι συνάδελφοι μου και μη, κυνηγώντας τα περίφημα 5 λεπτά δημοσιότητας, προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το Μνημείο που βρέθηκε στη Μακεδονική γη και να γίνουν διάσημοι με τα δήθεν αδιάσειστα στοιχεία τους τα οποία αντλούσαν απλώς από φωτογραφίες και χωρίς να έχουν πατήσει το πόδι τους στην ανασκαφή.

Τέλος σε ότι αφορά την δήθεν νέα χρονολόγηση του Μνημείου, θα ήθελα να σας δώσω μια πληροφορία την οποία προφανώς αγνοεί η συντάκτης του άρθρου καθώς στην πρώτη επιστημονική παρουσίαση στην οποία ανακοινώθηκαν τα πρώτα επιστημονικά συμπεράσματα στις 29 Νοεμβρίου 2014 στο αμφιθέατρο του Υπουργείου Πολιτισμού, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της ανασκαφής, είχα τονίσει ότι το Ταφικό Συγκρότημα του Τύμβου Καστά Αμφίπολης (Περίβολος, Λέων, Ταφικό Μνημείο) κατασκευάστηκε στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα (325-300 π.Χ.) με διάρκεια ζωής μέχρι και τους Ρωμαϊκούς χρόνους, οπότε και καταστρέφεται εν μέρει ο Περίβολος. Όμως τον 2ο π.Χ. αιώνα οι Μακεδόνες προχωρούν στη σφράγιση του Ταφικού Μνημείο για να το προστατεύσουν. Έτσι κατασκευάζονται οι τοίχοι σφράγισης μπροστά από τους διαφραγματικούς τοίχους με τις Καρυάτιδες και τις Σφίγγες.

Αν οι επικριτές μου μπερδεύονται με τη χρονολόγηση και γενικώς με το τι ανακαλύφθηκε και αποκαλύφθηκε στον Τύμβο Καστά, ας λάβουν υπόψιν τους ότι το ερχόμενο Φθινόπωρο, θα παρουσιάσω τα τεκμηριωμένα επιστημονικά συμπεράσματα και πορίσματα τόσο τα δικά μου όσο και της ανασκαφικής και μελετητικής ομάδας μου, οπότε θα προσκληθούν επισήμως για να τους λυθούν οι απορίες. Το να προβαίνουν σε αήθεις επιθέσεις και δήθεν επιστημονικά συμπεράσματα, απλώς τους εκθέτει.

Παρακαλώ όπως δημοσιεύσετε την απαντητική μου επιστολή, στην ίδια θέση και έκταση με το δημοσίευμα της Εφημερίδας Αυγή, το οποίο με εκθέτει βάναυσα. Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.


Με τιμή
Κατερίνα Περιστέρη
Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών
Υπεύθυνη Ανασκαφέας Τύμβου Καστά Αμφίπολης”.
«Πρέπει να εστιάσουμε στο ίδιο το μνημείο και όχι στα κόκαλα, που για μένα δεν σημαίνουν πολλά. Δεν μπορείς να χρονολογήσεις από τους νεκρούς. Για μένα οι σκελετοί δεν έχουν νόημα. Αποπροσανατολίζουν την έρευνα».
Αυτά δηλώνει σε συνέντευξή της στη Real News η Κατερίνα Περιστέρη, επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας στην Αμφίπολη. Μάλιστα, προχωράει ακόμα παραπέρα, λέγοντας ότι «εμένα το θέμα “σκελετοί” δεν μου λέει τίποτε. Hταν τόσο αναστατωμένος ο χώρος που δεν μπορείς να βγάλεις πολλά συμπεράσματα. Οι τυμβωρύχοι είχαν ρημάξει τα πάντα. Γιατί, όπως αντιλαμβάνεστε, στον νεκρικό θάλαμο όπου έψαχναν τους μεγάλους θησαυρούς έγινε η μεγάλη ζημιά, η τεράστια καταστροφή»
Οσο για το σε ποιους ανήκουν οι σκελετοί, ήταν αποστομωτική: «Είναι πολλές οι υποθέσεις εργασίας που μπορούμε να κάνουμε. Μπορεί οι σκελετοί να ήταν κατάλοιπα θυσιών, μπορεί να προέρχονται ακόμη και από αρχαιοκάπηλους. Αλλωστε, το σκελετικό υλικό δεν βρισκόταν σε ένα σημείο».
Αναφερόμενη στον κύριο νεκρό, είπε: «Ποιος είναι ο κύριος νεκρός; Υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι σκελετικού υλικού από τον νεκρό που βρέθηκε πιο χαμηλά από τους υπόλοιπους, δηλαδή κοντά στο δάπεδο, και ανήκει σε έναν κοντούλη 1,60 μ. και αυτού, όμως, τον σκελετό τον είχαν ανακατέψει οι τυμβωρύχοι. Και έπειτα, αν πράγματι ήταν πολύτιμος ο νεκρός, μπορεί ακόμη και να τον είχαν πάρει».
Στην ίδια συνέντευξη η Κατερίνα Περιστέρη μιλά και για όλα τα άλλα θέματα που έχουν προκύψει: απαντάει στους επικριτές της, εκφράζει την πικρία της, περιγράφει τα συναισθήματά της για τις βολές που δέχθηκε, ενώ μιλάει αναλυτικά για το «μοναδικό ταφικό συγκρότημα», κάνοντας εκτενή αναφορά στην πρώτη φάση της ανασκαφής αλλά και το τι θα επακολουθήσει.

πηγή

Έκπληκτη η παγκόσμια κοινή γνώμη παρακολουθεί τις συνταρακτικές ανακαλύψεις από τον τάφο της Αμφίπολης, μετά και τις ανακοινώσεις του υπουργείου Πολιτισμού για την εύρεση σκελετού. Τα στοιχεία που παρουσιάζουν οι αρχαιολόγοι αφήνουν πολλά υπονοούμενα για την ταυτότητα του νεκρού, δηλαδή για ποιον κατασκευάστηκε αυτό το τόσο εντυπωσιακό μνημείο.
Ωστόσο, η επίσημη ανακοίνωση αναφέρει ότι ο εκπληκτικός αυτός τάφος ήταν ιδιαίτερα ακριβός και γι' αυτό πιθανότατα πρόκειται για δημόσιο έργο. Ένα έργο που κατασκευάστηκε προκειμένου να αφιερωθεί σε έναν σπουδαίο άνδρα της εποχής. Λέει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση: «Πιθανότατα, πρόκειται για μνημείο αφηρωϊσμένου νεκρού, δηλαδή, θνητού στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του. Ο νεκρός ήταν εξέχουσα προσωπικότητα, καθώς μόνον έτσι εξηγείται η κατασκευή αυτού του μοναδικού ταφικού συγκροτήματος.
Αμέσως τίθεται το ερώτημα: Ποιος θα μπορούσε να είναι ο ήρωας τον οποίο θα λάτρευαν τόσο πολύ εκείνη την εποχή ώστε να του φτιάξουν και να του αφιερώσουν ένα τόσο εντυπωσιακό και ιδιαίτερα δαπανηρό μνημείο; Συνειρμικά ο νους όλων πάει μόνον σε έναν σπουδαίο άνδρα της εποχής, στην πιο σπουδαία προσωπικότητα εκείνων των χρόνων, δηλαδή στον Μέγα Αλέξανδρο. Αν και δεν είναι καθόλου απίθανο να πρόκειται για τη λατρεία άλλου προσώπου, η μεγαλοσύνη του τάφου, η πολυπλοκότητα της κατασκευής και η χρησιμοποίηση των ακριβότερων υλικών για την εποχή εκείνη οδηγεί στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσε να είναι ένας τάφος αφιερωμένος στον μεγάλο στρατηλάτη.
Αμφίπολη: Τα σενάρια για την ταυτότητα του νεκρού! Θα «μιλήσει» το DNA - Είναι εξέχουσα προσωπικότητα
Τότε γεννούνται ωστόσο κι άλλες απορίες: Ποιος είναι ο νεκρός που βρέθηκε στον τάφο; Τίνος είναι τα οστά που αποκαλύφθηκαν σήμερα; Είναι άνδρας ή γυναίκα;
Η κ. Κ. Περιστέρη είπε πάντως σήμερα ότι δεν θα μπορούσε για γυναίκα να τοποθετηθεί το λιοντάρι στην κορυφή του λόφου.
Επίσης, αν ο τάφος είναι αφιερωμένος στον σπουδαίο ήρωα Μέγα Αλέξανδρο τότε τα κόκαλα ποίου θα μπορούσε να είναι; Υπάρχει ενδεχόμενο να μεταφέρθηκαν τα οστά του μεγάλου ήρωα από εκεί που πέθανε και σε μεταγενέστερο χρόνο στην Αμφίπολη;
Αμφίπολη: Τα σενάρια για την ταυτότητα του νεκρού! Θα «μιλήσει» το DNA - Είναι εξέχουσα προσωπικότητα
Από την άλλη γεννάται το ερώτημα αν δεν είναι τάφος αφιερωμένος στον Μέγα Αλέξανδρο, ποιος θα μπορούσε να έχει τόσο ισχυρή προσωπικότητα και να είναι τόσο δημοφιλής ώστε να τον έχουν καταστήσει ήρωα και να του κατασκεύασαν τέτοιο μοναδικό τάφο; Μήπως θα μπορούσε να είναι ο Ηφαιστίωνας και το μνημείο να το ζήτησε ο φίλος του Αλέξανδρος ο οποίος ήταν εν ζωή;
Η γνωστή Αμερικανίδα αρχαιολόγος Ντόροθι Κινγκ υποστηρίζει πως μάλλον πρόκειται για τον Ηφαιστίωνα.
Όπως έγραψε χαρακτηριστικά στο λογαριασμό της στο Twitter: «Ένας σκελετός στην Αμφίπολη! Είναι πολύ συναρπαστικό! Ήταν όμως εκεί από την περίοδο της κατασκευής ή χρησιμοποιήθηκε αργότερα για την ταφή του όπως στην Βεργίνα;».
Αμφίπολη: Τα σενάρια για την ταυτότητα του νεκρού! Θα «μιλήσει» το DNA - Είναι εξέχουσα προσωπικότητα

«Το πιο συναρπαστικό», συνεχίζει με tweet η αρχαιολόγος, είναι πως «πρόκειται μάλλον για σαρκοφάγο παρά για το συνηθισμένο κουτί με οστά και στάχτες. Αν ανήκει σε άνδρα, μήπως είναι ο Ηφαιστίωνας;», αναρωτιέται.

«Για να είμαι σαφής, ακόμη κι αν ο σκελετός ανήκει στην εποχή της κατασκευής του τάφου, δεν μπορώ να σκεφτώ ποιος άλλος θα μπορούσε να είναι».
Ολα θα ξεκαθαρίσουν σε δύο με τρεις μήνες όταν θα γίνει η εξέταση DNA και ίσως μια προσπάθεια δημιουργίας ενός προσώπου ωστε να μάθουμε όλοι ποιος θα μπορούσε να είναι ο νεκρός.
Αμφίπολη: Τα σενάρια για την ταυτότητα του νεκρού! Θα «μιλήσει» το DNA - Είναι εξέχουσα προσωπικότητα
Βεβαίως, η μη ανακάλυψη (προς το παρόν) χρυσών στεφανιών, νομισμάτων ή άλλων αμύθητης αξίας θησαυρών, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο τάφος έχει συληθεί και πιθανότατα όχι μια φορά.
Ιδιαίτερη σημασία έχει επίσης η συνολική περιγραφή που κάνει η ανασκαφική ομάδα στον τάφο για να δείξει το μεγαλείο του τονίζοντας ότι χρησιμοποιήθηκε η μεγαλύτερη ποσότητα μαρμάρου που χρησιμοποιήθηκε στη Μακεδονία. Μαζί με τα άλλα ευρήματα (Σφίγγες, Καρυάτιδες κ.λπ.), το ύψος του τάφου (33 μέτρα) και φυσικά το λιοντάρι, δείχνουν ότι πρόκειται για μια πρωτοφανή κατασκευή.
Αμφίπολη: Τα σενάρια για την ταυτότητα του νεκρού! Θα «μιλήσει» το DNA - Είναι εξέχουσα προσωπικότητα
Σημαντική επίσης και η εύρεση κομματιών από τον περίβολο του τάφου, που αποκαλύφθηκαν με την απομάκρυνση των νερών της λίμνης Κερκίνης.
Ολόκληρη η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού για την ενημέρωση των αρχαιολόγων αναφέρει.
1. Συνεχίστηκαν οι εργασίες από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών, στον λόφο Καστά και συγκεκριμένα στον τρίτο θάλαμο. Σε βάθος 1,60μ. από τους σωζόμενους λίθους του δαπέδου, αποκαλύφθηκε μεγάλος κιβωτιόσχημος τάφος, κατασκευασμένος από πωρόλιθους (Σκίτσο, φωτο 1, 2).
Αμφίπολη: Τα σενάρια για την ταυτότητα του νεκρού! Θα «μιλήσει» το DNA - Είναι εξέχουσα προσωπικότητα
2. Οι εξωτερικές διαστάσεις του τάφου είναι μήκους 3,23μ., πλάτους 1,56μ. και σωζόμενου ύψους 1 μ. Ωστόσο, βρέθηκαν, κατά την ανασκαφή, ορθοστάτες από την ανωδομή του τάφου, που μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι το ύψος του έφτανε τουλάχιστον στο 1,80μ.
3. Εντός του τάφου δημιουργήθηκε μια επιμήκης βάθυνση πλάτους 0,54μ.και μήκους 2,35μ. (φωτό 3). Πρόκειται για τη θέση στην οποία τοποθετήθηκε ξύλινο φέρετρο. Βρέθηκαν, διάσπαρτα, σιδερένια και χάλκινα καρφιά, καθώς και οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία του φερέτρου (φωτο 4). Επισημαίνεται ότι το συνολικό ύψος του τρίτου θαλάμου από την κορυφή της θόλου έως τον πυθμένα του τάφου είναι 8,90μ.
Αμφίπολη: Τα σενάρια για την ταυτότητα του νεκρού! Θα «μιλήσει» το DNA - Είναι εξέχουσα προσωπικότητα
4. Εντός και εκτός του τάφου, βρέθηκε ο σκελετός του νεκρού. Είναι προφανές ότι το ανθρωπολογικό υλικό θα εξεταστεί από ειδικούς επιστήμονες. Είναι, εξίσου, προφανές ότι θα γίνουν όλες οι έρευνες τις οποίες απαιτεί η σύγχρονη επιστήμη.
5. Το ταφικό συγκρότημα στον λόφο Καστά είναι ένα δημόσιο έργο, που για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε η μεγαλύτερη ποσότητα μαρμάρου, που έχει ποτέ χρησιμοποιηθεί στη Μακεδονία. Να σας θυμίσω τα στοιχεία της μοναδικότητας του: Τύμβος ύψους 33μ, και επ᾽ αυτού το βάθρο με το υπερμέγεθες λιοντάρι, συνολικού ύψους 15,84. Οι σφίγγες, οι καρυάτιδες και το υπέροχο ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης, αλλά και τα μαρμάρινα ζωγραφισμένα επιστύλια, τα οποία, αυτή τη στιγμή, συντηρούνται στο εργαστήριο του Μουσείου Αμφίπολης. Επισημαίνεται το πρωτοφανές ύψος του συνόλου της κατασκευής.
6. Επομένως, αυτό το μνημείο αποτελεί μοναδική και πρωτότυπη σύνθεση ποικίλων χαρακτηριστικών. Είναι μια εξαιρετικά ακριβή κατασκευή, το κόστος της οποίας είναι προφανώς απίθανο να είχε αναληφθεί από ιδιώτη.
7. Πιθανότατα, πρόκειται για μνημείο αφηρωϊσμένου νεκρού, δηλαδή, θνητού στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του. Ο νεκρός ήταν εξέχουσα προσωπικότητα, καθώς μόνον έτσι εξηγείται η κατασκευή αυτού του μοναδικού ταφικού συγκροτήματος.
8. Προκειμένου να δρομολογηθούν οι εργασίες αποκατάστασης του μνημείου, μελετώνται συστηματικά τα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη, τα οποία έχουν ταυτιστεί και αποδοθεί στον περίβολο. Πρόκειται για 500 περίπου μαρμάρινα μέλη, που βρίσκονται στην γύρω περιοχή, εκεί όπου σήμερα είναι τοποθετημένο το λιοντάρι, ενώ καθώς αποσύρθηκαν, προ ολίγων ημερών, τα νερά της λίμνης Κερκίνης, αποκαλύφθηκαν περισσότερα από εκατό μέλη του περιβόλου, όπως γείσα, ορθοστάτες και στέψεις. Είχαν μεταφερθεί, το 1936 από την Ούλεν, η οποία είχε αναλάβει την κατασκευή του φράγματος της Κερκίνης (φωτογραφίες 5,6).
9. Στο πλαίσιο των αρχαιολογικών ερευνών στον τύμβο έγινε έλεγχος και δειγματοληψία των ιζημάτων, εσωτερικά και εξωτερικά του τάφου, όπως και γεωτρητικός έλεγχος του υπεδάφους του, ώστε να διαπιστωθεί το γεωλογικό υπόβαθρο. Τα ιζήματα αποτελούνται από εναλλαγές άμμου και μάργας, λιμναίας προέλευσης.
10. Για τις επόμενες ημέρες προβλέπεται η ολοκλήρωση του κοσκινίσματος των χωμάτων, η ολοκλήρωση των υποστυλωτικών εργασιών και η συνέχιση των εργασιών συντήρησης στο μνημείο , αλλά και των ευρημάτων στο εργαστήριο του Μουσείου της Αμφίπολης. Ιδαίτερη έμφαση δίνεται στη συντήρηση των τμημάτων του ελλείποντος μέρους του ψηφιδωτού.
11. Στις 22 Νοεμβρίου, ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κ. Τασούλας θα δώσει συνέντευξη στο Μουσείο της Αμφίπολης, στη μία το μεσημέρι σχετικά με τα ευρήματα και την επόμενη φάση των εργασιών στο τύμβο Καστά.
12. Στις 29 Νοεμβρίου, ημέρα Σάββατο και ώρα 11.00 θα παρουσιαστούν τα αποτέλεσματα της ανασκαφικής περιόδου στον λόφο Καστά, από την έφορο Αρχαιοτήτων Σερρών Κ. Περιστέρη και τους συνεργάτες της, στην Αθήνα, στο Αμφιθέατρο του Υπουργείου Πολιτισμού.
13. Γεωφυσικές διασκοπίσεις
1. Η γεωφυσική διασκόπιση θα γίνει από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονικής, ειδικότερα από το εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής, το οποίο διευθύνεται από τον καθηγητή Γρηγόρη Τσόκα, μετά από πρόταση του πρυτάνεως καθηγητή Περικλή Μήτκα. Σημειώνεται ότι το ΑΠΘ έθεσε στη διάθεση του Υπουργείου Πολιτισμού όχι μόνον την τεχνογνωσία του αλλά και πόρους του Πανεπιστημίου.
2. Για την διερεύνηση του Τύμβου Καστά θα χρησιμοποιηθεί, κυρίως, η μέθοδος της ηλεκτρικής τομογραφίας, στην ανάπτυξη της οποίας έχει συμβάλλει καθοριστικά το συγκεκριμένο εργαστήριο. Η μέθοδος συνίσταται στην ηλεκτρική απεικόνιση του υπεδάφους, παρόμοια με την ιατρική τομογραφία. Εχει δε αποδώσει σε εξερεύνηση άλλων τύμβων- πχ. Απολλωνία, Κιλκίς, Βεργίνα, Αργολιδα κ.α) Αποτελέσματα από την διερεύνηση του τύμβου Καστά σε επόμενη ενημέρωση.

Η αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, παρουσία του ψυχοπομπού Ερμή, είναι η εικόνα που αναπαριστά το ψηφιδωτό μεγέθους 4,5μΧ3, το οποίο αποκαλύφθηκε στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης, όπως έγινε γνωστό κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων, στο Μουσείο της Αμφίπολης.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση τουυπουργείου Πολιτισμού, σήμερα που αφαιρέθηκαν και τα τελευταία στρώματα χωμάτων από την ανατολική πλευρά του ψηφιδωτού, αποκαλύφθηκε η τρίτη μορφή της παράστασης, πίσω από τον γενειοφόρο άνδρα, ο οποίος -εκτός από το στεφάνι- φοράει και κόκκινο ιμάτιο.

«Πρόκειται για γυναικεία νεανική μορφή, με κόκκινους ανεμίζοντες βοστρύχους, η οποία φοράει λευκό χιτώνα που συγκρατείται μεκόκκινη λεπτή ταινία στο ύψους του στήθους. Φέρει κόσμημα στον καρπό του αριστερού της χεριού» αναφέρεται στην ανακοίνωση και προστίθεται:

«Είναι προφανές ότι πρόκειται για την μυθολογική παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, με την παρουσία του θεού Ερμή ως ψυχοπομπού, όπως είθισται σε ανάλογες αναπαραστάσεις».

Το υπουργείο επισημαίνει: «Είναι εκπληκτική η παράσταση, όχι μόνον για τον χρωματικό της πλούτο, αλλά και για την τέλεια εκτέλεση του σχεδίου. Στην παράσταση του ψηφιδωτού παρουσιάζεται και η τρίτη διάσταση, ιδιαίτερα στην απεικόνιση του ψυχοπομπού και της Περσεφόνης. Είναι φανερό ότι η παράσταση παραπέμπει και στην αντίστοιχη της αρπαγής της Περσεφόνης, στον λεγόμενο Τάφο της Περσεφόνης, στο βασιλικό νεκροταφείο των Αιγών. Όμως, η παράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης, στις Αιγές, είναι τοιχογραφία. Εδώ, για πρώτη φορά, απαντάται σε βοτσαλωτό ψηφιδωτό, σε ταφικό μνημείο. Οι διαστάσεις του ψηφιδωτού δαπέδου ήτοι 4,5Χ3».

Όπως επιπλέον αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου «με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού δαπέδου δόθηκε η δυνατότητα και για την τελική υποστύλωση του επιστυλίου των Καρυατίδων.



Φυσικά, έχουν ήδη ξεκινήσει οι εργασίες προστασίας του ψηφιδωτού, οι οποίες συνίστανται:

α. Επικάλυψη με φύλλα φελιζόλ

β. Και πάνω από αυτά ξύλινη επένδυση

Σε ύψος 40 εκ. πάνω από την ξύλινη επένδυση θα μπει το δάπεδο πρόσβασης για τον τέταρτο χώρο, το οποίο θα στηριχτεί στην τρίτη σειρά αντιστήριξης.

Με την τομή που έγινε στο κατεστραμμένο τμήμα του ψηφιδωτού διαπιστώθηκαν οι συνθήκες έδρασης του δαπέδου που είναι οι εξής: Κονίαμα 8-10 εκατοστών ως υπόβαση του ψηφιδωτού, πιο κάτω έχουμε στρώση από κροκάλες πάχους 10-12 εκατοστά, οι οποίες εδράζονται στο φυσικό έδαφος, υπό μορφή σκληρής αργιλώδους άμμου.

Στον τέταρτο χώρο, ήτοι στον τρίτο θάλαμο, έχει ολοκληρωθεί η υποστύλωση. Δεν προχώρησαν οι ανασκαφικές εργασίες, επειδή η ομάδα ασχολήθηκε με την αποκάλυψη του ψηφιδωτού».




Ένα εξαίρετης τέχνης ψηφιδωτό δάπεδο, το οποίο αναπαριστά ένα άρμα με έναν άνδρα σε κίνηση και δύο λευκά άλογα, αποκαλύφθηκε κατά την αφαίρεση επίχωσης στον δεύτερο χώρο, πίσω από τις Καρυάτιδες, στον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης.

Το μεγαλύτερο τμήμα ψηφιδωτού δαπέδου που απεικονίζει άρμα σε κίνηση, που σύρεται από δύο λευκά άλογα και οδηγεί γενειοφόρος άνδρας, με στεφάνι δάφνης στο κεφάλι αποκάλυψαν οι αρχαιολόγοι στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, μετά την σταδιακή αφαίρεση μέρους της επίχωσης, από τον δεύτερο χώρο, πίσω από τις Καρυάτιδες.
Το ψηφιδωτό, το οποίο καλύπτει όλη την επιφάνεια του χώρου, (4,5μ. πλάτος επί 3 μ. μήκος) είναι κατασκευασμένο από μικρά βότσαλα, λευκού, μαύρου, γκριζωπού, μπλέ, κόκκινου και κίτρινου χρώματος, σύμφωνα με τη νέα ενημέρωση από το υπουργείο Πολιτισμού.

foto1

Την κεντρική παράσταση περιβάλλει διακοσμητικό πλαίσιο, το οποίο συντίθεται από διπλό μαίανδρο, τετράγωνα και τρέχουσα σπείρα. Το φόντο της παράστασης είναι σε αποχρώσεις γκρί-μπλέ.
Η κεντρική παράσταση απεικονίζει άρμα σε κίνηση, που σύρεται από δύο λευκά άλογα, το οποίο οδηγεί γενειοφόρος άνδρας, με στεφάνι δάφνης στο κεφάλι.

FOTO3

Η παράσταση διακρίνεται για την εξαίρετη τέχνη στην απόδοση των λεπτομερειών των χαρακτηριστικών, τόσο των μορφών, όσο και των αλόγων, όπως και για την αρμονία των χρωμάτων.
Η σύνθεση είναι σύγχρονη του ταφικού συγκροτήματος και χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα π.Χ. Το ψηφιδωτό έχει υποστεί φθορά στο κέντρο, σε σχήμα κύκλου.
Ωστόσο, πολλά μέρη από το φθαρμένο τμήμα έχουν βρεθεί στην αμμώδη επίχωση. Τις επόμενες μέρες θα γίνει προσπάθεια συγκόλλησης και αποκατάστασής του, προκειμένου να συντεθεί, στο μέτρο του δυνατού, η συνολική εικόνα της παράστασης.
foto6

Το ψηφιδωτό δάπεδο, ανατολικά και δυτικά, δεν έχει αποκαλυφθεί στο σύνολό του, καθώς η ανασκαφή είναι ακόμη σε εξέλιξη. Στα νότια του ψηφιδωτού δαπέδου και ανάμεσα στα βάθρα των Καρυατίδων αποκαλύφθηκε πώρινο κατώφλι, καλυμένο με λευκό κονίαμα. Στα βόρεια του δαπέδου αποκαλύφθηκε το μαρμάρινο κατώφλι της θύρας, που οδηγεί στον τρίτο χώρο, διακοσμημένο με ιωνικό κυμάτιο, στο κάτω μέρος του.
Επίσης, εντοπίστηκαν, ακριβώς κάτω από το θύρωμα, προς το εσωτερικό του τρίτου χώρου, δύο ακόμη τμήματα από τα μαρμάρινα θυρόφυλλα.
Μπροστά από το άρμα απεικονίζεται ο Θεός Ερμής ως ψυχοπομπός, ο οποίος φορά πέτασο, μανδύα, φτερωτά σανδάλια και κρατά κηρύκειο.
foto5

O γενειοφόρος του ψηφιδωτού στην Αμφίπολη είναι ο Φίλιππος Β'


Την πεποίθηση ότι ο γενειοφόρος άνδρας που οδηγεί το άρμα στο περίτεχνο ψηφιδωτό που αποκαλύφθηκε στον τρίτο θάλαμο του τάφου της Αμφίπολης είναι ο Φίλιππος Β' εκφράζει στο blog της η αμερικανίδα αρχαιολόγος Ντόροθι Κινγκ. «Το ένα πρόσωπο είναι ξεκάθαρο πως είναι ο Ερμής. Είναι ξεκάθαρο από το έμβλημά του το οποίο είναι γνώριμο στην εικονογράφησή του και εμφανίζεται σε αρκετούς Μακεδονικούς τάφους. Αλλά ποιος είναι ο γενειοφόρος άνδρας στο άρμα πίσω από τον Ερμή; Κατά τη γνώμη μου, η απεικόνιση δείχνει ότι είναι ο Φίλιππος Β'.» αναφέρει η Κινγκ, η οποία έχει γράψει βιβλία για τα γλυπτά του Παρθενώνα και για την γλυπτική διακόσμηση του δωρικού ρυθμού.
Η ίδια σημειώνει ότι η στάση του γενειοφόρου δεν αποκαλύπτει την δεξιά πλευρά του προσώπου του και συνεπώς δεν είναι δυνατόν να ξεκαθαριστεί αν πρόκειται για τον μακεδόνα Βασιλιά ο οποίος είχε χάσει το δεξί μάτι του, όπως αναφέρει το thetoc.gr.
Ωστόσο τονίζει ότι ο εικονιζόμενος άνδρας φοράει στεφάνι στο κεφάλι του και υπενθυμίζει ότι ο Φίλιππος Β' είχε τιμηθεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες: «Ο Φίλιππος νίκησε στους Ολυμπιακούς την ίδια χρονιά που γεννήθηκε ο Αλέξανδρος, σε μια κούρσα με μόνιππα άρματα».
Η αμερικανίδα αρχαιολόγος σημειώνει πάντως ότι σε τάφους απεικονίζεται πάνω σε άρμα και ο Αδης, αλλά επισημαίνει ότι «ο Αδης συνήθως οδηγεί ένα τέθριππο, (σ.σ. άρμα με τέσσερα άλογα)», ενώ στο ψηφιδωτό εικονίζονται δύο άλογα.



Περισσότερο φως σύμφωνα με κάποιους ή μεγαλύτερη σύγχυση σύμφωνα με άλλες γνώμες, έρχεται να δώσει στην πολύκροτη υπόθεση με τον τάφο του τύμβου Καστά της Αμφίπολης και τα ευρήματά του, ο γνωστός αιγυπτιολόγος, Andrew Chang, ο οποίος χρησιμοποιώντας για "οδηγούς" τις μέχρι τώρα χαρακτηριζόμενες ως Καρυάτιδες, καταλήγει στο συμπέρασμα πως στον τάφο είναι θαμμένη η Ολυμπιάδα, μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου!

Ο διακεκριμένος αιγυπτιολόγος, πιστεύει πως τα αγάλματα κάθε άλλο παρά Καρυάτιδες είναι. Θεωρεί μάλιστα, πως πρόκειται για ιέρειες του Διονύσου, οι οποίες ονομάζονται "Κλώδωνες" και συμμετείχαν στα διονυσιακά και ορφικά όργια, ενώ στα κεφάλια τους είχαν καλάθια γεμάτα με φίδια.

«Αυτά τα γυναικεία γλυπτά μπορεί να απεικονίζουν συγκεκριμένα τις Κλώδωνες, τις ιέρειες του Διονύσου, οι οποίες συναναστρέφονταν με την Ολυμπιάδα, τη μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρο. Και αυτό γιατί τα καλάθια που φέρουν στα κεφάλια τους είναι ιερά για τον Διόνυσο. Στο έργο "Η Ζωή του Αλέξανδρου", ο Πλούταρχος γράφει πως η Ολυμπιάδα συνήθιζε να συμμετέχει σε διονυσιακές τελετές, στις οποίες έπαιρναν μέρος και οι Κλώδωνες», δήλωσε ο Chang στο Discovery Channel.

Με βάση τα γραπτά του Πλούταρχου, ο Chang εξηγεί πως τα καλάθια ήταν γεμάτια φίδια, τα κεφάλια των οποίων εξείχαν για να τρομάζουν τους άντρες συμμετέχοντες στα όργια! «Έχω εντοπίσει σε διάφορα μουσεία, αγάλματα του 4ου αιώνα π.Χ. που απεικονίζουν τον Διόνυσο, συνοδεία ιέρειας, ντυμένης όπως οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης, συμπεριλαμβανομένων των πλατφόρμων στα παπούτσια», συμπληρώνει ο καθηγητής. 

"Στην υπόθεση ότι ο τάφος της Αμφίπολης ανήκει στην Ολυμπιάδα, οι Καρυάτιδες είναι στην ουσία Κλώδωνες, οι οποίες μοιράζονταν τα διονυσιακά όργια με τη βασίλισσα της οποίας τον τάφο προστατεύουν», επισημαίνει ο Chang στο Discovery Channel, το ρεπορτάζ του οποίου καταλήγει με το ερώτημα που απασχολεί την παγκόσμια κοινότητα: «Ποιον προστατεύουν αυτά τα κολοσσιαία αγάλματα; Ποιος είναι θαμμένος στον τύμβο της Αμφίπολης»;

Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε πάντως μέχρι να γίνουν τα αποκαλυπτήρια είναι μόνο υπομονή και εικασίες!

Η κεντρική φωτογραφία στο ρεπορτάζ του Discovery Channel


πηγή


Εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως οι Σκοπιανοί παραχαράκτες της ιστορίας καπηλεύονται ακόμα και αυτό το γεγονός.
Φαίνεται πως το γεγονός ότι τα διεθνή μέσα ασχολούνται με τον τάφο της Αμφίπολης και τα βλέμματα παγκοσμίως έχουν πέσει στη χώρα μας, έχει ενοχλήσει μερικούς... φίλους μας.
Μέχρι και το έγκυρο διεθνές δίκτυο BBC κατήγγειλε η κυβέρνηση Γκρουέφσκι που ελέγχει τα media της χώρας.
Σύμφωνα με πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας «Dnevnik» με τίτλο «Ερασιτεχνισμός και άγνοια σε αμερικανικά και βρετανικά ΜΜΕ / Πώς κατέστη ελληνικός ο τάφος στην Αμφίπολη από την εποχή της Μακεδονίας» καταγγέλλει βρετανικά και αμερικανικά ΜΜΕ όπως το BBC, η «The Washington Post» και οι «International Business Times» για «ερασιτεχνισμό» και «πλήρη άγνοια της ιστορίας» με αφορμή τις πρόσφατες αναφορές τους στις ανασκαφές στην Αμφίπολη.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα τα βρετανικά και τα αμερικανικά ΜΜΕ «μετονόμασαν αδαώς τον μακεδονικού τύπου τάφο σε ελληνικό» ενώ σχολιάζει τα εξής: «Υπήρξαν και συνεχίζουν να υπάρχουν κάθε είδους θέσεις και απόψεις. Ωστόσο, κανένας επιστήμονας (ακόμη και στην Ελλάδα) δεν αμφισβήτησε τον όρο "μακεδονικός τάφος", δηλαδή το γεγονός πως εκεί έχει ενταφιαστεί κάποια μεγάλη προσωπικότητα από τη μακεδονική δυναστεία. Αυτό υπογραμμίστηκε με σαφήνεια παντού. Ακόμη και ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος επισκέφθηκε αυτή την τοποθεσία, δήλωσε ότι η μακεδονική γη δεν παύει να μας εκπλήσσει», γράφουν οι Σκοπιανοί!
Ωστόσο ο πρωθυπουργός συνέχισε τη δήλωσή του λέγοντας ότι «οι αρχαιολογικές ανακαλύψεις στην Αμφίπολη αποτελούν επιβεβαίωση της ελληνικότητας της Μακεδονίας».
Αυτό εντέχνως το αποσιωπούν οι Σκοπιανοί. Για τους γνωστούς δικούς τους λόγους...
Ο ρόλος των Βρετανικών μέσων ενημέρωσης και ο όρος «Ελλάδα»
Αξίζει να επισημάνουμε πως το κατάπτυστο δημοσίευμα της εφημερίδας Dnevnik εκτιμά πως δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι οι παραπάνω αναφορές προέρχονται κυρίως από ΜΜΕ του Ηνωμένου Βασιλείου, «δηλαδή της χώρας η οποία υπερηφανεύεται για την Έκθεση στο Βρετανικό Μουσείο που περιλαμβάνει τα μάρμαρα του Παρθενώνα».
Μάλιστα στο δημοσίευμα αναφέρεται πως «αυτό που δεν είναι σαφές στην όλη υπόθεση είναι ο λόγος για τον οποίο τα διεθνή ΜΜΕ προσδιορίζουν έναν τάφο από την περίοδο του μακεδονικού βασιλείου χρησιμοποιώντας τους όρους "Ελλάδα" και "ελληνικός", χωρίς να αναφέρουν πότε η Ελλάδα πάτησε επίσημα το πόδι της στην Μακεδονία και σε οποιαδήποτε περιοχή βορείως του Ολύμπου κατά τη διάρκεια ολόκληρης αυτής της περιόδου, δηλαδή από την εποχή της αρχαίας Μακεδονίας μέχρι και το 1912. Προφανώς πρόκειται για ερασιτεχνισμό και φοβερή άγνοια των μεγάλων διεθνών ενημερωτικών ΜΜΕ, τα οποία έχουν πρόβλημα με βασικούς όρους ιστορίας».
Φαίνεται πως η διεθνής προβολή της χώρας μας και η προσέλευση πολλών διεθνών μέσων ενημέρωσης στην Αμφίπολη έχει ενοχλήσει... βαρέως τους γνωστούς καλούς μας φίλους.
Άραγε θα υπάρξει απάντηση από την ελληνική πλευρά;
πηγή 
Και ξαφνικά, όλη η χώρα έγινε αρχαιόφιλη. Άνθρωποι που δεν έχουν πάει ποτέ στο μουσείο που βρίσκεται δίπλα στην πόρτα τους, ξεροσταλιάζουν στα δελτία των 8 να δουν τα ρεπορτάζ από την Αμφίπολη. Άλλοι, που όταν βρέθηκαν αρχαιότητες στο οικόπεδό τους τις ξεπάτωσαν νύχτα, στήνουν καραούλι στους λόφους γύρω από τον Τύμβο Καστά να δουν την ανασκαφή με τα κυάλια! Δημοσιογράφοι που δεν ξέρουν να ξεχωρίσουν το επιστύλιο από το περιστύλιο, παπαγαλίζουν με στόμφο λεπτομέρειες για «πτυχώσεις», «ιμάτια», «μαρμαροθετήματα» ενός τάφου που «πιθανώς έχει συλληφθεί» (sic!). Μα τι συνέβη;
Σαράντα μέρες τώρα, σε όποιο κανάλι κι αν γυρίσεις, το βασικό θέμα είναι η ανασκαφή στον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης. Όλες οι (κυβερνητικές) εφημερίδες και ιστοσελίδες το ‘χουν τάμα, πλάι στις εκτιμήσεις διαφόρων, ειδικών ή μη, για τον τάφο, να γράφουν κι ένα μονόστηλο για την «επιγραφή» που περιμένει να βρει ο Σαμαράς! Ο Σαμαράς αρχαιολόγος -όπως λέμε ο Καραγκιόζης φούρναρης. Έλυσε όλα μας τα προβλήματα ο Ιντιάνα Τζοόυνς της πολιτικής και του ’μεινε μόνο να βρει τον τάφο του Μεγαλέξανδρου -ή της μάνας του ή του θείου του ή γενικώς κάποιου από το σόι. Δεν μας λένε τουλάχιστον, γιατί τους νοιάζει τόσο πολύ; Μήπως οι «ένδοξοι πρόγονοι» του Σαμαρά έχουν αφήσει παραγγελιά στους τοκογλύφους να μας σβήσουν το χρέος;
Τους νοιάζει και τους κόφτει, προφανώς! Όχι όμως γιατί τους πήρε ο πόνος για το «εύρημα», αλλά γιατί πίσω από την υστερία για την ανασκαφή ενός Τύμβου (γνωστού από την δεκαετία του 1960-70…) κρύφτηκαν τα πραγματικά θέματα που έπρεπε να βρίσκονται στη πρώτη γραμμή της επικαιρότητας.
Κάντε μια απλή άσκηση. Είστε αρχισυντάκτης σε μνημονιακό μέσο στην Ελλάδα του 2014. Ποιο από τα παρακάτω θέματα προκρίνετε για να στείλετε καθημερινό ανταποκριτή; Το βατερλώ με την στάση της ΕΕ απέναντι στη Ρωσία και τις επιπτώσεις του στη βόρεια Ελλάδα; Τα νέα μέτρα που αποδέχτηκε η ελληνική κυβέρνηση στο Παρίσι; Την αποχή της χώρας μας από την ψηφοφορία που θα καθόριζε τη στάση των κρατών ως κυρίαρχων απέναντι στους διεθνείς τοκογλύφους; Την «Ειδική Σύνοδο για το ελληνικό χρέος» που, όπως αποκάλυψε ο Μ. Ιγνατίου, ετοιμαζόταν να γίνει το Νοέμβρη στην Ουάσιγκτον και ακυρώθηκε με πλήρη άγνοια της ελληνικής κυβέρνησης; Ή την ανασκαφή της Αμφίπολης; Μόλις δώσετε αυτή την απάντηση, ταυτόχρονα θα έχετε κατανοήσει και ποιος είναι ο (πραγματικός) λόγος που όλοι οι αρχισυντάκτες διαλέγουν το τελευταίο…
Από την άλλη, βέβαια, μήπως και η αξιωματική αντιπολίτευση έχει καταφέρει να επιβάλλει μια άλλη ατζέντα; Το Νοέμβρη στην Ουάσιγκτον διακυβευόταν το μέλλον ενός ολόκληρου λαού, αλλά η Σύνοδος ακυρώθηκε κι αυτό το μάθαμε από τον Μιχάλη Ιγνατίου. Κι από πού να το μάθουμε, βέβαια, όταν μέχρι πρότινος υπεύθυνη εξωτερικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η Ρ. Δούρου. Ο Κώστας Ήσυχος που ανέλαβε το πόστο της περιφερειάρχισσας παραείναι… ήσυχος. Και καλά, για αντιπολίτευση δεν το κάνουν. Τουλάχιστον για να απαντήσουν το μόνιμο ερώτημα που τους θέτουν «πού θα βρείτε τα λεφτά», δεν έχουν σκεφτεί να κοιτάξουν λίγο τι γίνεται με την υπόθεση «κούρεμα του χρέους» ή τη «διαγραφή μέρους του χρέους», όπως λέει το (παλιό) πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ;
Η μονότονη απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ στο «πού θα βρείτε τα λεφτά» είναι η φορολόγηση ή η φοροδιαφυγή (και αυτό sic!). Δεν προλαβαίνει βέβαια ο όποιος εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ να εκστομίσει κάτι για φορολόγηση και αρχίζουν όλοι να διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους λέγοντας ότι θα έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ να υπερφορολογήσει τον τόπο -και τα λένε αυτοί που έχουν γδάρει τον κόσμο με τα χαράτσια και τον υπέρογκο ΦΠΑ, την ίδια στιγμή που υπόσχονται κι άλλες μειώσεις φόρου ή μπίζνες για τους μεγάλους επιχειρηματικούς Ομίλους. Αλλά εκεί ο ΣΥΡΙΖΑ, έχει κολλήσει η βελόνα στη φορολόγηση -παρακάτω δεν έχει; Ο Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ θυμήθηκε αρκετά από το προεκλογικό πρόγραμμα του 2012 και τα ξαναέριξε στην πολιτική συζήτηση. Πόσα από αυτά τα πιστεύει και τα εννοεί; Κοντός ψαλμός αλληλούια. Η πρωθυπουργική θέση του κλείνει το μάτι. Το πραγματικό όμως ερώτημα είναι αν έχει παρακάτω η χώρα…
Ε, παρακάτω είναι η Αμφίπολη, μην τα ξαναλέμε. Το σίριαλ του καλοκαιριού, με πλειάδα γνωστών πρωταγωνιστών. Καταρχάς την Άννα Παναγιωταρέα, καθισμένη κάτω από την ομπρέλα της ανασκαφής. Το έργο είχε τόσο μεγάλη επιτυχία που μετά το Δελφινάριο, κι αφού περιόδευσε στις πρωτεύουσες όλων των νομών της χώρας (από τον Φεβρουάριο του 2013 μαζί με την κα Μενδώνη) είπαν να το ανεβάσουν και στην Αμφίπολη. Πληροφορίες λένε ότι η κα Παναγιωταρέα ακόμη περιμένει να συσταθεί μια θέση για αυτήν στο Υπουργείο Πολιτισμού (μιας και έχασε κάτι άλλες αργομισθίες που είχε…). Ακόμη προσπαθεί να πείσει την κα Μενδώνη, σου λέει, να σκαλίσει μια επιγραφή με το όνομά της σε κάνα επιστύλιο, μπας και καβαντζωθεί. Για να είμαστε σωστοί, πάντως, εμείς εισηγούμαστε στον πρωθυπουργό να τη συστήσει τη ρημάδα τη θέση. Και μόνο που δέχτηκε, στην ηλικία της, να κυκλοφορεί ως «επικοινωνιακή σύμβουλος τάφου», ε, δείχνει πόσο πολύ τη θέλει. Άλλωστε, κύκλοι της Μεσολακιάς διαβεβαιώνουν ότι, αν δεν πάρει τη θέση, δεν θα φύγει ποτέ από την περιοχή, θα κατσικωθεί μέσα στον τάφο -κρίμα είναι!
Μήπως όμως η τρομερή ενασχόληση των ΜΜΕ με τον πρώτο Τύμβο που απέκτησε επικοινωνιακό σύμβουλο, μας φώτισε ιδιαίτερα; Καταρχάς εδώ και πολύ καιρό η αρχαιολογική κοινότητα βοά ότι το μνημείο πιθανότατα απέχει τουλάχιστον δυο αιώνες από τον 4ο αι. π.Χ. που ανακοινώνει το Υπουργείο Πολιτισμού με βαρύγδουπα δελτία τύπου. Ότι το μνημείο είναι σημαντικό για τελείως άλλους λόγους από αυτούς που επικαλείται ο πρωθυπουργός. Έχει σπαταληθεί τόσος τηλεοπτικός χρόνος, όμως μια άποψη που να αφίσταται από το πρωθυπουργικό success story του «νεκρού που θα αποδείξει την ελληνικότητα της Μακεδονίας», δεν ακούστηκε. Εδώ τα ίδια κανάλια προσπαθούν να μας πείσουν ότι η συγκυβέρνηση σώζει τη χώρα, στη χρονολόγηση ενός μνημείου θα κόλλαγαν;
Κι εδώ έρχεσαι και αναρωτιέσαι: και τι έγινε δηλαδή; Πειράζει αν το μνημείο είναι ύστερο, αν είναι ρωμαϊκό, αν δεν είναι θαμμένος εκεί κανένας από την οικογένεια του Μεγάλου Αλεξάνδρου; Αν ανήκει σε κάποιον Θράκα ηγεμόνα ή αν είναι ρωμαϊκό πολυάνδιο; Αν βρεθεί στον τάφο μια λατινική επιγραφή; Τι αλλάζει; Θα ταραχτεί συθέμελα το «εθνικό μας συναίσθημα»; Αυτό που δεν έχει ταραχτεί από το ότι γίναμε μια χώρα-προτεκτοράτο όπου ο Φούχτελ βγάζει διαγγέλματα επιβάλλοντας την «ελληνογερμανική φιλία»; Θα καταλάβουμε ότι πρέπει να διώξουμε την κυβέρνηση της συμφοράς, που δεν το έχουμε καταλάβει τόσο καιρό που ξεπουλάει τα πάντα; Θα συγκινηθούμε από την τελευταία κατοικία των άγνωστων νεκρών, ενώ δεν συγκινηθήκαμε από τους γείτονές μας που αυτοκτονούν; Ή μήπως θα σεβαστούμε περισσότερο την ιστορία μας, που μπήκε ο Σεπτέμβρης και δεν μας ένοιαξε αν έχουμε δασκάλους στα σχολεία να τη διδάξουν στα παιδιά μας;
Και η ιστορία του γιατρού Παπανικολάου, που ανακάλυψε το «τεστ Παπ» σώζοντας εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον πλανήτη, κι αυτή ελληνική ιστορία είναι. Μόνο που δεν σήκωσε την ίδια θύελλα αντιδράσεων η απόφαση της κυβέρνησης να απαλλαγεί από τις «περιττές» εξετάσεις το σύστημα υγείας…
Εμπρός λοιπόν, συνεχίστε να ασχολείστε με την ανασκαφή της Αμφίπολης. Οικόπεδο με θέα φαίνεται, θα πιάσει καλή τιμή στο ΤΑΙΠΕΔ… Όπως λέει και ο ποιητής, «Δειλοί μοιραίοι και άβουλοι αντάμα, προσμένουμε ίσως κάποιο θάμα».
«…Δεν μου φτάνουν οι ζωντανοί, θέλω να μιλήσω με τους πεθαμένους…»
Γ. Σεφέρης
Το μυστικό της Αμφίπολης είναι έτοιμοι να αποκρυπτογραφήσουν οι αρχαιολόγοι, με την περιοχή πέριξ του τύμβου να θυμίζει μεγάλο εργοτάξιο, ενώ χιλιάδες επισκέπτες συρρέουν, ρωτούν και διαδίδουν σενάρια. Την ίδια ώρα, οι κάτοικοι κάνουν επιχειρηματικά σχέδια για την επόμενη μέρα της ανακάλυψης.
Στον ένα λοφίσκο, η τούμπα του Καστά. Εκεί, οι αρχαιολόγοι σκάβουν σπιθαμή προς σπιθαμή τη γη, ευελπιστώντας πως όταν περάσουν τη «φρουρούμενη» από τις δύο ακέφαλες σφίγγες πόρτα και βρεθούν στο εσωτερικό του «πιθανολογούμενου» μακεδονικού τάφου, θα αποκαλύψουν το μεγάλο μυστικό, που δεν είναι άλλο από τον νεκρό που «φυλάσσει» στο εσωτερικό του. Ακριβώς απέναντι, σε έναν άλλο λόφο, η Νέα Αμφίπολη, χωριό 700 κατοίκων, χτισμένο πάνω στην αρχαία ομώνυμη πόλη - ναυτική βάση του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ορμητήριό του στην προς Ανατολάς εκστρατεία του, με τους δικούς της «αρχαιολόγους», που έχουν αποφανθεί: Αλέξανδρος!

Επί αιώνες, νεκρός και ζωντανοί «έβλεπαν» σιωπηλοί από τους δύο λόφους ο ένας τους άλλους χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να γνωριστούν. Τώρα με το άνοιγμα του τύμβου πλησιάζει η ώρα να «μιλήσουν». Πότε θα γίνει αυτό; Η αρχαιολόγος κ. Κατερίνα Περιστέρη και η ομάδα της προχωρούν «πόντο πόντο» με την παρουσία Αστυνομίας, που απαγορεύει κάθε πρόσβαση στους εκατοντάδες περίεργους και «προφήτες», που συρρέουν καθημερινά στον χώρο. Και βεβαίως εν μέσω πιέσεων από βουλευτές και αυτοδιοικητικά στελέχη, τα οποία διεκδικούν μια ολιγόλεπτη επίσκεψη και μια φωτογραφία με τις σφίγγες ή αλλιώς λίγα λεπτά δημοσιότητας παρέα με τον «μέγα ένοικο» του Καστά...

Στη Μεσολακιά, ένα χωριουδάκι στις παρυφές του λόφου με την ανασκαφή, οι άνθρωποι κάνουν ήδη σχέδια για το μέλλον. Με το που μπαίνουμε στο χωριό, συναντάμε ένα μελισσοκόμο. Δεν προλαβαίνουμε να τον ρωτήσουμε... «από πού πάνε για τον τάφο», και μας δείχνει έναν ανηφορικό χωματόδρομο, στον οποίο η Τροχαία έστησε μια αυτοσχέδια σήμανση για να κατευθύνει τους επισκέπτες! «Μέχρι τώρα έχουν περάσει πάνω από 2.000 άτομα, γίνεται χαμός, τόσο κόσμο δεν έχουμε ματαδεί» λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της κοινότητας Σάκης Ζουρνατζής. Κάποιοι σχεδιάζουν ήδη στο μυαλό τους μαγαζιά με τουριστικά είδη, άλλοι να ανοίξουν καφενεία και μερικοί «πόσα θα πάρουν» από τις απαλλοτριώσεις χωραφιών πέριξ του τύμβου. «Μπορεί να είναι το μεγάλο λαχείο για μας...», τονίζει γεμάτος χαρά ο πρόεδρος.

Κάτω από μια πελώρια ακακία στη Νέα Αμφίπολη, πλάι στο αρχαιολογικό της μουσείο, γεμάτο με τα κατά καιρούς ευρήματα -νόμιμων ή παράνομων ανασκαφών- η συζήτηση με τέσσερις ντόπιους «αρχαιολόγους» είναι ενδεικτική. «Ολοι εδώ στην Αμφίπολη είμαστε λίγο πολύ αρχαιολόγοι, μερικοί περισσότερο...». Αν γνωρίζεις ότι η Αμφίπολη θεωρείτο (-αι) το Ελ Ντοράντο των αρχαιοκαπήλων, καταλαβαίνεις τι σημαίνουν τα λεγόμενα του συνομιλητή μας. Ενας από την παρέα έχει σκάψει μέχρι τη Συρία, την αρχαία Τροία, τα Σκόπια, τη Βουλγαρία -λέγεται ότι έχει κάνει και κάποια χρόνια φυλακή...- και βεβαίως γνωρίζει σαν την παλάμη του την περιοχή. «Δεν είναι συνηθισμένη τούμπα. Προσωπικά πιστεύω ότι μέσα είναι ο Αλέξανδρος. Ο μακαρίτης ο αρχαιολόγος Λαζαρίδης πίστευε και αυτός ότι μέσα ήταν ο Αλέξανδρος, αλλά ξεκίνησε να σκάβει από λάθος δρόμο. Οπως μας έλεγε, αυτό που είναι εδώ θαμμένο θα αλλάξει την ιστορία...», λέει. Και δεν είναι ο μόνος. Η ενασχόληση των ανθρώπων με το «σκάψιμο» είναι παμπάλαια συνήθεια στην Αμφίπολη και κάποιοι εξασφάλιζαν από αυτό ένα σημαντικό εισόδημα.

«Αν προσέξεις εδώ στο χωριό έχουμε όλοι καμπούρα, είναι από το συνεχές σκύψιμο για να σκάβουμε...», λέει με χιούμορ ένας άλλος της παρέας. «Στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 γινόταν συχνά στο χωριό μας παζάρι με αρχαιότητες. Ερχονταν Ελληνες και ξένοι και αγόραζαν, εξασφαλίζαμε ένα καλό μεροκάματο».

Οταν ρωτάμε γιατί δεν τα έδιναν στο κράτος για να πάρουν νόμιμα εύρετρα, απαντάει αφοπλιστικά ότι «οι τιμές είναι εξευτελιστικές...»! Διηγούνται απίστευτες ιστορίες από το δικό τους παράνομο ανασκαφικό έργο και επικαλούνται τη μακρόχρονη εμπειρία τους για να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι «μέσα υπάρχει κάτι πολύ μεγάλο».

«Εμείς μιλάμε με το χώμα, βλέπουμε ένα σημείο και το ακτινογραφούμε» λένε. Κατηφορίζοντας από την Αμφίπολη για το λιοντάρι της, σκέφτηκα την απογοήτευση όλων αυτών των ανθρώπων αν το άνοιγμα του τάφου δεν αποκαλύψει κάτι «πολύ μεγάλο», όπως οι πάντες στην περιοχή ελπίζουν και πιστεύουν.

Σε μια απόσταση λίγων χιλιομέτρων, ο περίφημος Λέων απολαμβάνει ημέρες δόξας. Εκατοντάδες τουρίστες σπεύδουν καθημερινά να φωτογραφηθούν κάτω από τη μεγαλοπρέπειά του. Η Σωτηρία Τσακίρη διδάσκει στο ανοιχτό πανεπιστήμιο της Καρλσρούης γερμανικά, και με την ευκαιρία των διακοπών της στην Ελλάδα πήγε να δει και να φωτογραφηθεί. «Ενα πρωί με το που πήγα στο πανεπιστήμιο έσπευσαν οι φοιτητές να μου πουν ότι βρέθηκε στην Αμφίπολη ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου»... Αλλος επισκέπτης, ο Βασίλης Σακαλής, λέει ότι τόσα χρόνια που παραθερίζει στην περιοχή περνούσε μπροστά από το λιοντάρι αλλά δεν του έδινε σημασία. «Τώρα ήρθαμε να βγάλουμε φωτογραφία...».

Η πρώτη εμπορική «επιχείρηση» στήθηκε ήδη κάτω από το αγριωπό βλέμμα του λιονταριού, με τον Ανέστη Παυλίδη από το Στρυμονικό να πουλάει φιστίκια στους επισκέπτες. Καθώς η ώρα της αλήθειας πλησιάζει (;) και η αγωνία κορυφώνεται ένα θεωρείται από τους περισσότερους ειδικούς βέβαιο: συμπληρώνεται σε μεγάλο βαθμό το ιστορικό παζλ της Αρχαίας Μακεδονίας. Συλημένος ή ασύλητος, ο τύμβος έχει πολλά να «μαρτυρήσει».

πηγή
Δύο εξαιρετικής τέχνης καρυάτιδες, από θασίτικο μάρμαρο συμφυείς με πεσσό, διατομής 0,20Χ0,60μ., αποκαλύφθηκαν το Σάββατο από τις αρχαιολογικές εργασίες στον τύμβο Καστά της Αρχαίας Αμφίπολης, γεγονός που -κατά τους ειδικούς- συνηγορεί στην άποψη ότι πρόκειται για εξέχον μνημείο ιδιαίτερης σπουδαιότητας.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, «το πρόσωπο της δυτικής καρυάτιδας σώζεται σχεδόν ακέραιο, ενώ από την ανατολική λείπει. Οι καρυάτιδες έχουνπλούσιους βοστρύχους, που καλύπτουν τους ώμους τους, φέρουν ενώτια, και φορούν χειριδωτό χιτώνα. Το δεξί χέρι της μιας και το αριστερό της άλλης ήταν προτεταμμένα, ώστε με την κίνηση τους να αποτρέπουν συμβολικά εκείνους, οι οποίοι θα επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο και ήταν ένθετα.

Ακολουθείται, δηλαδή, η ίδια τεχνική, όπως στις κεφαλές και στα φτερά των Σφιγγών. Οι μορφές, επί των οποίων σώζονται ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος, παραπέμπουν στον τύπο της Κόρης.

Ανάμεσα στα αμμώδη χώματα βρέθηκαν θραύσματα των γλυπτών, όπως τμήμα παλάμης και μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλά τους.

Η διάταξη της δεύτερης εισόδου με τις καρυάτιδες αποτελεί σημαντικό εύρημα, το οποίο συνηγορεί στην άποψη ότι πρόκειται για εξέχον μνημείο, ιδιαίτερης σπουδαιότητας».



Στο ενημερωτικό δελτίο του υπουργείου Πολιτισμού σχετικά με την εξέλιξη των εργασιών στον τύμβο της Αρχαίας Αμφίπολης, που δόθηκε την Κυριακή στη δημοσιότητα, αναφέρεται ότι την Πέμπτη πραγματοποιήθηκε στον εργοταξιακό χώρο Καστά ευρεία σύσκεψη υπό τη γγ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, με την διεπιστημονική ομάδα, επικεφαλής της οποίας είναι ηΚ. Περιστέρη και τη συμμετοχή στελεχών της Διεύθυνσης Αρχαίων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ.

Στη σύσκεψη έγινε συνολική εκτίμηση των μέτρων, που έχουν ληφθεί για την προστασία του μνημείου, μετά και την καταρρακτώδη βροχή του προηγούμενου 24ωρου, τα οποία και κρίθηκαν απολύτως ικανοποιητικά.

Παράλληλα, συνεχίστηκαν τα έργα υποστήλωσης και αντιστήριξης των δομικών στοιχείων στο εσωτερικό του μνημείου, προκειμένου να εξελιχθούν, με ασφαλή τρόπο οι ανασκαφικές εργασίες.

«Την Παρασκευή, 5 Σεπτεμβρίου, απομακρύνθηκαν τα χώματα, πίσω από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, προκειμένου να εξισορροπηθούν οι γεωστατικές ωθήσεις των γαιών μεταξύ των δύο χώρων. Με την αφαίρεση των χωμάτων αποκαλύφθηκε, σε απόσταση 2 περίπου μέτρων από τη θόλο και 4,5 μέτρων, περίπου, από το δάπεδο, μαρμάρινη ορθογώνια πλάκα, μήκους 4.2μ, πλάτους 1μ. και πάχους 0.21μ, σε άριστη κατάσταση.

Εδράζεται οριακά σε πώρινο λίθο του τρίτου διαφραγματικού τοίχου και στο ανώτερο τμήμα ορθομαρμάρωσης, το οποίο φέρει κυμάτιο. Στο κάτω μέρος της πλάκας υπάρχει γραπτός διάκοσμος σε γαλάζιο, κόκκινο και κίτρινο χρώμα, όπου παριστάνονται φατνώματα με ρόδακα στο κέντρο. Πρόκειται για τμήμα της οροφής του συγκεκριμένου χώρου.

Στον ίδιο χώρο, που δημιουργείται μεταξύ του δεύτερου και του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, διαπιστώθηκε σημαντική απομείωση διατομής των θολιτών, σε τμήματα τόσο του δυτικού, όσο του ανατολικού τμήματος της θόλου. Αντιστηρίχθηκε η στέψη της θόλου, με την τοποθέτηση ξύλινων δοκών σε επαφή με αφρώδες υπόστρωμα και κατακόρυφη υποστύλωση.

Έγιναν εργασίες αντιστήριξης και του δεύτερου διαφραγματικού τοίχου, το οποίο φέρει επιστύλιο και γείσο, με ξύλινο πλαίσιο και εγκάρσια στηρίγματα από μεταλλικές σωληνωτές δοκούς. Επιπλέον, αποκαλύφθηκαν οι συνθήκες έδρασης του επιστυλίου.

Διαπιστώθηκε ότι η κατακόρυφη ρωγμήτου επιστυλίου εκτείνεται σε όλο το ύψος του και είναι διαμπερής. Στον χώρο μπροστά από το επιστύλιο τοποθετήθηκε τριγωνικό μεταλλικό πλαίσιο, παράλληλα με την νότια πλευρά του.

Το επιστύλιο αντιστηρίχθηκε με τέσσερα πλάγια στηρίγματα, τα οποία εδράζονται στο μεταλλικό πλαίσιο» αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου και προστίθεται:

«Το Σάββατο, 6 Σεπτεμβρίου, η αφαίρεση του χώματος μπροστά από το επιστύλιο, επέτρεψε την σοβαρή ενίσχυση της υποστύλωσης του θραυσμένου τμήματος του, με κατακόρυφες σωληνωτές δοκούς, σε ξύλινη επαφή.

Με την αφαίρεση των αμμωδών χωμάτων, στον χώρο μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, αποκαλύφθηκαν οι δύο εξαιρετικής τέχνης καρυάτιδες[...]

Μπροστά από τις καρυάτιδες, και από το ύψος της μέσης τους και κάτω, αποκαλύπτεται τοίχος σφράγισης από πωρόλιθους σε όλο το πλάτος των 4,5μ. Πρόκειται για δεύτερο τοίχο σφράγισης, που ακολουθεί την ίδια τεχνική, όπως και στην πρόσοψη του ταφικού μνημείου. Είναι ένα ακόμη χαρακτηριστικό της προσπάθειας των κατασκευαστών για την αποτροπή εισόδου στο μνημείο».

Η βιασύνη να αποκαλυφθεί άμεσα ο τάφος του Μεγαλέξανδρου, της Ρωξάνης ή οποιουδήποτε άλλου επώνυμου ανδρός της μακεδονικής Ιστορίας στο λόφο Καστά της Αμφίπολης φαίνεται πως άρχισε τώρα να εκδικείται.

Γιατί μοιάζει αδύνατον να προχωρήσει η ανασκαφή σε ένα μνημείο που έχει ήδη κακοποιηθεί, αν δεν πέφτει κιόλας... Η προσεκτική «ανάγνωση» των φωτογραφιών που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα επιβεβαιώνει ότι έχουν προκληθεί σοβαρές ζημιές στο θόλο του τάφου, πιθανότατα από τις μπουλντόζες που χρησιμοποιήθηκαν για να απομακρυνθούν γρήγορα τα χώματα που τον σκέπαζαν. Αλλιώς, πώς αποκολλήθηκαν κομμάτια από τους θολίτες της καμάρας και βρέθηκαν στα πατάρια εργασίας που στήθηκαν τις τελευταίες μέρες από τους εργαζόμενους;

Η αλήθεια είναι πως το υπουργείο Πολιτισμού στη χθεσινή του ανακοίνωση δεν κρύβει ότι η διεπιστημονική ομάδα, υπό τη διεύθυνση της κ. Κ. Περιστέρη, συνεχίζει τις «τεχνικές εργασίες θωράκισης του ταφικού μνημείου και του αμέσως περιβάλλοντος χώρου» για να προλάβει τις επιπτώσεις από τις καιρικές συνθήκες που κάθε άλλο παρά ήπιες είναι στην ανατολική Μακεδονία.

Οι τεχνικοί της ανασκαφής βλέποντας τον κίνδυνο αναγκάστηκαν να κατασκευάσουν ένα «βαθμιδωτό αντίβαρο», αμέσως μετά την είσοδο στον τάφο, για να συγκρατηθεί ο «διαφραγματικός» τοίχος που χωρίζει τον προθάλαμο από τον επόμενο χώρο, δηλαδή τον νεκρικό προ-θάλαμο, αν υποθέσουμε πως η σορός του νεκρού βρίσκεται στο τρίτο δωμάτιο. Και γιατί χρειάστηκε να μπει αυτό το «αντίβαρο»; «Για την ευστάθεια του διαφράγματος», σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση. Τι σημαίνει αυτό; Αν το επόμενο δωμάτιο είναι γεμάτο «χαλαρή αμμώδη επίχωση», όπως λένε οι ανασκαφείς, υποχρεούνται να αποχωματώνουν τον διαφραγματικό τοίχο και από τις δύο πλευρές παράλληλα ώστε να μην πέσουν όλα τα φορτία από τη μια πλευρά και ο τοίχος καταρρεύσει παρασύροντας και το θόλο.

Το ζήτημα τεχνικά είναι πολύπλοκο αν όχι αδύνατο, όπως μας επισημαίνουν οι ειδικοί. Το ερώτημα που τίθεται είναι πώς θα γίνει αποχωμάτωση από ένα χώρο τελείως κλειστό, όπως είναι ο νεκρικός προθάλαμος, γεμάτο έως επάνω με άμμο; Πώς θα μπουν μέσα και θα δουλέψουν εργάτες σε ένα σκοτεινό χώρο; Θα σκάψουν με τα χέρια ή με μηχανικά μέσα; Ο,τι κι αν επιλέξουν θα είναι επίπονο, δαπανηρό και κυρίως χρονοβόρο.

Ηδη η «αστάθεια» του διαφράγματος είναι ολοφάνερη. Γι' αυτό έγιναν «οι απαραίτητες εργασίες αντιστήριξης για την προσωρινή σταθεροποίηση του επιστυλίου του διαφράγματος, το οποίο φαίνεται να στηρίζεται ασταθώς», όπως σημειώνεται στη χθεσινή ανακοίνωση. Δεν ήταν μόνο το επιστύλιο του διαφράγματος που χρειαζόταν αντιστήριξη, αλλά και ο τοίχος των Σφιγγών που παρουσιάζει εμφανείς ρωγμές.

Προβλήματα υπάρχουν και έξω από το μνημείο όπου κατασκευάστηκε «προσωρινή στραγγιστική αύλακα, στην εξωτερική περίμετρο του περιβόλου, για την ευχερή απορροή ομβρίων υδάτων και τοποθέτηση στεγανωτικής μεμβράνης, πίσω από την περιοχή του υπάρχοντος στεγάστρου προστασίας της εισόδου στον τάφο». Αυτό που μας λένε είναι ότι εκτός από τα αυλάκια που άνοιξαν, το στέγαστρο που έστησαν στην είσοδο, κάλυψαν τον τάφο με νάιλον για να τον προστατεύσουν. Αλλά πώς θα τον προστατεύσουν όταν η βροχή θα πέφτει με φόρα σαν καταρράκτης από την απόκρυμνη πλαγιά, που οι ίδιοι δημιούργησαν ακριβώς πίσω του; Μένει λοιπόν να επιλυθούν αυτά τα προβλήματα για να «ξεκινήσουν οι ανασκαφικές εργασίες εντός του μνημείου».

Οσον αφορά την εκτίμηση των ανασκαφέων ότι η αμμώδης επίχωση που βρήκαν εντός του ταφικού οικοδομήματος έγινε για τη σφράγιση και προστασία του από πιθανούς τυμβωρύχους, άρα ο τάφος είναι ασύλητος -κάτι που επανέλαβε χθες ο υπουργός Πολιτισμού Κ. Τασούλας- «διαψεύδεται» από τους περιηγητές του 19ου αιώνα, οι οποίοι αποτύπωσαν το λόφο Καστά και τον τάφο στις όχθες της λίμνης Κερκινίτιδας πριν αυτή αποξηρανθεί στη δεκαετία του 1930 και ξαναφτιαχτεί επί Κωνσταντίνου Καραμανλή μαζί με το φράγμα του Στρυμόνα, 60 χλμ. βορειότερα.

Ο Γάλλος περιηγητής Esprit Marie Cousinery είδε το 1831 τον λόφο Καστά εμπρός σε μία μεγάλη λίμνη που δεν υπάρχει πια. Η στάθμη κάθε λίμνης δεν είναι σταθερή, ούτε και οι όχθες της. Συνεπώς κάθε φορά που πλημμύριζε ο Στρυμόνας, που ήταν ένα πλωτό ποτάμι στην αρχαιότητα και συνδεόταν με τη λίμνη, εξ ου και αναφέρεται στις αρχαίες πηγές πως η Κερκινίτιδα είχε «ωραία αγκυροβόλια» (απ' όπου ξεκίνησε και η εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ασία), δεν αποκλείεται να κατέκλυζε με λάσπη ολόκληρο τον τάφο. Οι γνωρίζοντες τη γεωμορφολογία του τόπου δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να βρέθηκε κάποτε ο τάφος στον πάτο της λίμνης ή να έπλεε σαν νησάκι. Οπότε, πρέπει να εύχονται οι ανασκαφείς του μνημείου να μην ξανασυμβεί κάτι τέτοιο επί των ημερών τους, με τον τάφο ανοικτό όπως είναι σήμερα.

Πηγή: enet.gr