Ο ακροδεξιός πολιτικός που σάρωσε στον πρώτο γύρο των εκλογών στη Ρουμανία, οι κατηγορίες για ρωσική παρέμβαση και μία ιστορική δικαστική απόφαση οδήγησαν τη χώρα σε μία πολιτική κρίση.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρουμανίας ακύρωσε τον πρώτο γύρο της προεδρικής εκλογικής διαδικασίας του 2024, την οποία είχε κερδίσει ο υποψήφιος της ακροδεξιάς και υπερεθνικιστής Κάλιν Γκεοργκέσκου με μικρή διαφορά, εν μέσω κατηγοριών για ρωσική παρέμβαση.
Η απόφαση του δικαστηρίου να ακυρώσει τις προεδρικές εκλογές στη Ρουμανία προκάλεσε πολιτική αναταραχή στη χώρα, με το μέλλον να παραμένει αβέβαιο.
Τι ακριβώς έχει συμβεί
Αυτή την Κυριακή, οι Ρουμάνοι θα καλούνταν να ψηφίσουν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών για να επιλέξουν τον επόμενο πρόεδρο της χώρας. Είχαν δύο υποψηφίους να διαλέξουν: την κεντροδεξιά δήμαρχο μικρής πόλης, Έλενα Λασκόνι, και τον Καλίν Γκεοργκέσκου, έναν ανεξάρτητο ακροδεξιό υποψήφιο που βρέθηκε από την αφάνεια στην πρώτη θέση στον πρώτο γύρο των εκλογών της 24ης Νοεμβρίου.
Ωστόσο, την Παρασκευή, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρουμανίας αποφάσισε να ακυρώσει τον πρώτο γύρο των εκλογών. Αυτή η ιστορική απόφαση του δικαστηρίου εκδόθηκε μόλις λίγες ημέρες μετά τις ανησυχίες για ξένη παρέμβαση στις εκλογές, έπειτα από την αποκάλυψη εγγράφων από το ανώτατο συμβούλιο ασφαλείας της Ρουμανίας τα οποία παρείχαν αποδείξεις για «επιθετικές υβριδικές ρωσικές επιθέσεις».
Ο νυν πρόεδρος Κλάους Γιοχάνις αναγκάστηκε να παρατείνει τη θητεία του, οι πολιτικοί υποψήφιοι προσπαθούν να ανασυγκροτηθούν και να επαναλάβουν τις ακριβές εκστρατείες τους, ενώ εκατομμύρια ψηφοφόροι αναρωτιούνται αν μπορούν να εμπιστευτούν γενικά τη διαδικασία καθόλου.
Μέχρι και σήμερα δεν έχει καθοριστεί ακόμη ημερομηνία για τις νέες εκλογές ενώ ο Γκεοργκέσκου έκανε λόγο – όπως ήταν αναμενόμενο – για πραξικόπημα. «Είναι απλώς ένα οργανωμένο πραξικόπημα (…) Η δημοκρατία μας κινδυνεύει» ανέφερε χαρακτηριστικά σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του ο 62χρονος, πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του δημοσίου.
Πώς φτάσαμε ως εδώ
Όπως περιγράφει σε ανάλυσή του το POLITICO, πριν από μόλις έναν μήνα, ο Γκεοργκέσκου ήταν σχεδόν άγνωστος στη χώρα του, χωρίς να έχει την υποστήριξη κάποιου κόμματος και διατηρούσε χαμηλό προφίλ στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης.
Ωστόσο, λίγο πριν τον πρώτο γύρο των εκλογών στις 24 Νοεμβρίου όλα άλλαξαν. Περίπου 25.000 λογαριασμοί TikTok υποστηρικτών του Γκεοργκέσκου ενεργοποιήθηκαν μαζικά, σε μια συντονισμένη προσπάθεια να επηρεαστεί το εκλογικό αποτέλεσμα υπέρ του. Ο πρόεδρος Γιοχάνις έλαβε αποδείξεις από τις μυστικές υπηρεσίες πληροφοριών, σύμφωνα με τις οποίες φαινόταν ότι τόσο κρατικοί όσο και μη κρατικοί παράγοντες είχαν εμπλακεί στις εκλογές, με τη Ρωσία να φέρεται ως υπεύθυνη για μια σειρά επιθετικών υβριδικών επιθέσεων. Η Αμερική από την πλευρά της επικύρωσε τα ευρήματα της ρωσικής εμπλοκής.
Βασισμένος στις πληροφορίες αυτές, ο Γιοχάνις αποχαρακτήρισε απόρρητα έγγραφα που ανέφεραν ότι ο Γκεοργκέσκου είχε αθέμιτα ωφεληθεί από εκτεταμένη προεκλογική προώθηση σε περιόδους κατά τις οποίες η προεκλογική εκστρατεία ήταν απαγορευμένη. Τα έγγραφα ανέφεραν ότι η εκστρατεία του είχε λάβει ξένη οικονομική υποστήριξη, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος δήλωνε ότι δεν είχε ξοδέψει τίποτα για αυτήν.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο πλημμύρισε από αιτήματα για την ακύρωση των εκλογών και την Παρασκευή το απόγευμα, το δικαστήριο συμφώνησε.
Η πληροφορία «ότι αυτή η εκστρατεία υποστηρίχθηκε παράνομα από το εξωτερικό» οδήγησε τον Γιοχάνις στο συμπέρασμα ότι «πρόκειται για θέμα εθνικής ασφάλειας», δήλωσε ο πρόεδρος σε τηλεοπτική του ομιλία την Παρασκευή το βράδυ.
Τι διακυβεύεται;
Στο εσωτερικό της Ρουμανίας, αυτές οι εκλογές λογίζονται ως μια μάχη ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, αποσαφηνίζει το POLITICO στην ανάλυσή του.
Η φιλοευρωπαϊκή Έλενα Λασκόνι είχε τη στήριξη των παραδοσιακών κεντρώων κομμάτων, ενώ ο Καλίν Γκεοργκέσκου υποστηριζόταν από τρεις ακροδεξιές ομάδες, δύο από τις οποίες έχουν εισέλθει πρόσφατα στο κοινοβούλιο. Οι θέσεις του για το ΝΑΤΟ και την ΕΕ – καθώς έχει ασκήσει έντονη κριτική στη συμμετοχή της Ρουμανίας και στα δύο – ενίσχυσαν τους φόβους ότι θα διέκοπτε τις διεθνείς συμμαχίες της χώρας και θα στρεφόταν προς τη Μόσχα. Είχε επαινέσει μάλιστα τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ως ηγέτη και πατριώτη και είχε υποσχεθεί να σταματήσει όλη την ρουμανική βοήθεια προς την Ουκρανία – σε μια κρίσιμη στιγμή για το Κίεβο.
Παρόλα αυτά, εκατομμύρια Ρουμάνοι έλκονταν από την παραδοσιακή εκστρατεία του Γκεοργκέσκου και ήταν έτοιμοι να τον ψηφίσουν στον δεύτερο γύρο της Κυριακής απέναντι στην Λασκόνι. Στον πρώτο γύρο, απέσπασε πάνω από 2,1 εκατομμύρια ψήφους, ανταγωνιζόμενος επτά άλλους κυριότερους υποψηφίους, προβάλλοντας τις πεποιθήσεις του για τις “παραδοσιακές οικογένειες” και την Ορθόδοξη πίστη του.
Ο Γκεοργκέσκου τώρα ισχυρίζεται ότι είναι θύμα μιας συνωμοσίας από την πολιτική ελίτ για να τον κρατήσει μακριά από την εξουσία και να ανατρέψει τη λαϊκή βούληση, συγκρίνοντας τη μεταχείρισή του με αυτήν του Ντόναλντ Τραμπ από το “κατεστημένο” στις ΗΠΑ.
Ο κίνδυνος που ελλοχεύει μετά την απόφαση του δικαστηρίου είναι οι Ρουμάνοι ψηφοφόροι να χάσουν την εμπιστοσύνη τους στο πολιτικό σύστημα της χώρας. Ακόμα και η Λασκόνι εμφανίστηκε σε βίντεο να δηλώνει πως «η ψηφοφορία θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί» και να καταδικάζει μια «παράνομη απόφαση» ενός «ρουμανικού κράτους που περιφρονεί τη δημοκρατία» και «οδηγεί τη χώρα στην αναρχία».
Τι θα συμβεί στη συνέχεια;
Ο Γκεοργκέσκου δήλωσε ότι θα καταθέσει προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο της Ρουμανίας, αλλά δεν υπάρχει σαφής νομικός δρόμος για την ανατροπή της απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Παράλληλα, δεν έχει αποσαφηνίσει αν σκοπεύει να θέσει ξανά υποψηφιότητα στις επαναληπτικές εκλογές.
Επίσης, υπάρχουν επίσης εκκλήσεις προς το Συνταγματικό Δικαστήριο να ακυρώσει τις κοινοβουλευτικές εκλογές, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν μεταξύ των δύο γύρων των προεδρικών εκλογών. Ορισμένα κόμματα υποδεικνύουν το γεγονός ότι η ψηφοφορία πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια των ίδιων υβριδικών επιθέσεων που προκάλεσαν την ακύρωση της απόφασης την Παρασκευή.
Εν τω μεταξύ σήμερα, οι ερευνητές της εισαγγελίας και της αστυνομίας στη Ρουμανία διεξάγουν έρευνες, την επομένη της ακύρωσης από το Συνταγματικό Δικαστήριο των προεδρικών εκλογών με φόντο υποψίες για ρωσική ανάμιξη υπέρ του υποψηφίου της άκρας δεξιάς.
«Τρία σπίτια της πόλης Μπράσοβ» στην κεντρική Ρουμανία αποτελούν στόχους ερευνών «στην υπόθεση που συνδέεται με τα αδικήματα της διαφθοράς ψηφοφόρων, του ξεπλύματος χρημάτων και της παραποίησης δεδομένων πληροφορικής», ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους οι εισαγγελείς, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Οι εισαγγελείς έχουν επίσης υποψίες για παραβίαση του νόμου αναφορικά με την απαγόρευση οργανώσεων και συμβόλων φασιστικής, ρατσιστικής και ξενοφοβικής φύσης.
Η επιχείρηση έχει κυρίως στόχο πρόσωπο «που πιθανόν εμπλέκεται στην παράνομη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας ενός υποψηφίου για την προεδρία», διευκρινίζει η εισαγγελία, χωρίς να κατονομάζει τον εθνικιστή υποψήφιο Καλίν Γκεοργκέσκου.
Η έρευνα άρχισε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα μετά τον αποχαρακτηρισμό εγγράφων των υπηρεσιών πληροφοριών με κατηγορίες για το ρόλο του TikTok στην προεκλογική εκστρατεία, με τη Ρωσία στο στόχαστρο.
πηγή