Δεν μάθαμε ποτέ το όνομά του. Εξάλλου είχε λίγη σημασία. Ο «άγνωστος» και χαρισματικός αυτόχθονας του Αμαζονίου κατάφερε μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του να κρατήσει μακριά τους εισβολείς από τη γη των προγόνων του. Αλλά έφυγε παίρνοντας μαζί του άλλη μια διάλεκτο και την κουλτούρα της φυλής του, αφήνοντας τον κόσμο πιο φτωχό.
Ο μοναχικός και μυστηριώδης άνδρας είχε γίνει γνωστός με το προσωνύμιο «ο Ινδιάνος της τρύπας» γιατί περνούσε τη ζωή του σε κρυψώνες που έφτιαχνε ανοίγοντας τρύπες στο χώμα.
Έζησε δεκαετίες, βλέποντας τη φυλή του να ξεκληρίζεται και αντιστάθηκε σε όλες τις προσπάθειες για κάποια επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο. Αντιμετώπιζε τους πάντες ως εισβολείς και έστηνε παγίδες, ή πετούσε βέλη εναντίον όποιου κατάφερνε να τον πλησιάσει.
Η Σάρα Σένκερ, μέλος της οργάνωσης Survival International, που ασχολείται με τις κοινωνίες που ζουν σε πρωτόγονες συνθήκες, λέει ότι ο «Ινδιάνος της τρύπας» ήταν «το τελευταίο μέλος της φυλής του, μιας φυλής που εξουδετερώθηκε και δεν εξαφανίστηκε όπως κάποιοι συνηθίζουν να λένε, καθώς πρόκειται για μεθοδευμένη διαδικασία γενοκτονίας και όχι για εξαφάνιση».
Ο άνθρωπος αυτός είχε επιβιώσει από τις συστηματικές δολοφονίες και τις εισβολές των ξένων στα μέρη όπου ζούσε η φυλή του και αρνιόταν κάθε επαφή με άλλους ανθρώπους. Ελάχιστα πράγματα γνωρίζουμε για τον «Ινδιάνο της τρύπας» και την φυλή του και το μόνο σίγουρο είναι πως έφυγε δίνοντας μάχη για την ανεξαρτησία του, κάτι που προέλκυσε το ενδιαφέρον ακτιβιστών και δημοσιογράφων σε όλη τη Βραζιλία και όχι μόνο.
«Δεν εμπιστευόταν κανέναν γιατί είχε τραυματικές εμπειρίες από τους μη αυτόχθονες ανθρώπους», λέει ο Μαρσέλο ντος Σάντος, που διετέλεσε υπεύθυνος για το εθνικό ίδρυμα αυτοχθόνων της Βραζιλίας, Funai. Το ίδρυμα είχε αφήσει διάφορα εργαλεία, σπόρους και τρόφιμα για να βοηθήσει τον μυστηριώδη Ινδιάνο, αλλά εκείνος αδιαφορούσε.
Η φυλή του εξοντώθηκε από μια καλοστημένη παγίδα, κάπου στη δεκαετία του 1980: Εισβολείς, που επιβουλεύονταν τη γη της συγκεκριμένης φυλής, πρόσφεραν ως δώρο μια ποσότητα ζάχαρης στους αυτόχθονες, οι οποίοι την κατανάλωσαν. Την επόμενη φορά που τους πλησίασαν οι εισβολείς, αντί για ζάχαρη άφησαν κάποια λευκή σκόνη, που ήταν δηλητηριώδης… Έτσι ξεκληρίστηκε όλη η φυλή, εκτός από τον «Ινδιάνο της τρύπας».
Αξιωματούχος της οργάνωσης Funai, που παρακολουθούσε τον «Ινδιάνο της τρύπας» από απόσταση, βρήκε το σώμα του σε μία αιώρα, σε κατάσταση αποσύνθεσης. Ο ίδιος είχε τοποθετήσει στο σώμα του πολύχρωμα φτερά, κάτι που σημαίνει ότι περίμενε τον θάνατο και είχε κάνει κάποια τελετή. Ο «Ινδιάνος της τρύπας» ήταν περίπου 60 χρόνων.
Οι οργανώσεις που ασχολούνται με την προστασία των αυτοχθόνων στον Αμαζόνιο εκτιμούν ότι οι φυλές που εξακολουθούν να ζουν στα παρθένα δάση είναι περίπου 235-300, αλλά είναι πολύ δύσκολο να γίνει ασφαλής υπολογισμός διότι πολλές φυλές εξακολουθούν να έχουν ελάχιστες επαφές με την υπόλοιπη κοινωνία. Τουλάχιστον 30 φυλές ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές της ζούγκλας και δεν υπάρχουν στοιχεί για τα μέλη τους, την γλώσσα και την κουλτούρα τους.
«Ακριβώς επειδή απέρριπτε πεισματικά κάθε προσπάθεια για επαφή, πέθανε χωρίς να αποκαλύψει σε ποια φυλή ανήκε, ούτε τα κίνητρά του για τις τρύπες που έσκαβε στο χώμα», ανακοίνωσε το Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Απομονωμένων Αυτοχθόνων Λαών.
Αλλά είναι βέβαιο ότι με την τακτική του «εξέφρασε την επιλογή του να μείνει μακριά, χωρίς να έχει πει ούτε μια λέξη που θα επέτρεπε να εξακριβωθεί η ταυτότητά του, σε σχέση με γνωστές διαλέκτους των αυτοχθόνων», ανακοίνωσε το Παρατηρητήριο.
Η περιοχή όπου ζούσε ο «Ινδιάνος της τρύπας» βρίσκεται στα σύνορα της Βραζιλίας με την Βολιβία και δεχόταν επιθέσεις από εισβολείς που καταστρέφουν τα δάση για να εκμεταλλευτούν την ξυλεία, ή για να ανοίξουν καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
Η οργάνωση Funai είχε καταφέρει να θέσει υπό καθεστώς προστασίας μία περιοχή όπου θα μπορούσε να επιβιώσει ο «Ινδιάνος της τρύπας» χωρίς να χρειάζεται να κρύβεται και το 1997 δημιουργήθηκε η προστατευόμενη ζώνη Tanaru. Παράλληλα ζήτησε από τις αρχές να κάνουν αρχαιολογικές και ανθρωπολογικές μελέτες, που θα μπορούσαν να ρίξουν φως στην ιστορία της φυλής στην οποία ανήκε ο μυστηριώδης Ινδιάνος.
Αφότου ανέβηκε στην εξουσία ο ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας, Μπολσονάρου, το 2018, αυξήθηκε δραματικά ο αριθμός των φυλών που απειλούνται, καθώς κλιμακώθηκε η διαδικασία καταστροφής των δασών όπου ζουν. Οι καταγεγραμμένες επιθέσεις εναντίον φυλών αυτοχθόνων στη Βραζιλία ήταν 109 το 2018 και πέρυσι ήταν 305, σύμφωνα με τα στοιχεία των οργανώσεων που αγωνίζονται για τα δικαιώματα των αυτόχθονων. Ο Μπολσονάρου στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του είχε διακηρύξει ότι δεν θα έδινε στους αυτόχθονες ούτε ένα τετραγωνικό εκατοστό γης, υπόσχεση την οποία έχει τηρήσει.
πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
