Articles by "Καζακστάν"

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Καζακστάν. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Ξένοι παράγοντες μπορεί να μην έχουν ξεκινήσει την αναταραχή, αλλά θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στο πώς θα τελειώσει

Φιοντόρ Λουκιάνοφ, RT, 6-1-22
Μετάφραση: Μ. Στυλιανού

[Ο Fyodor Lukyanov, είναι αρχισυντάκτης της επιθεώρησης «Η Ρωσία στις Παγκόσμιες Υποθέσεις», πρόεδρος του Προεδρείου του Συμβουλίου Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής και διευθυντής έρευνας της Διεθνούς Λέσχης Συζητήσεων Valdai.]


Οι διαδηλωτές συμμετέχουν σε συγκέντρωση για την αύξηση των τιμών της ενέργειας στην Αλμάτι στις 5 Ιανουαρίου 2022. © AFP

Το ξαφνικό ξέσπασμα βίας στο Καζακστάν αιφνιδίασε αναλυτές και διεθνείς παρατηρητές. Τώρα, η απόφαση για την ανάπτυξη μιας περιφερειακής ειρηνευτικής δύναμης έχει γίνει το τελευταίο σημαντικό ορόσημο για τον μετασοβιετικό χώρο.

Τις πρώτες πρωινές ώρες της Πέμπτης, ο Οργανισμός Συλλογικής 1=Συνθήκης Ασφαλείας (CSTO), υπό την ηγεσία της Ρωσίας, ο οποίος ενώνει τις ένοπλες δυνάμεις έξι πρώην δημοκρατιών της ΕΣΣΔ, συμπεριλαμβανομένου του Καζακστάν, ανακοίνωσε ότι θα στείλει μια ειρηνευτική δύναμη για να βοηθήσει στη διατήρηση της τάξης καθώς οι ταραχές εξαπλώνονται σε ολόκληρο το αχανές έθνος της Κεντρικής Ασίας.

Η κίνηση αντιπροσωπεύει μια θολή γραμμή μεταξύ εσωτερικών και εξωτερικών διαδικασιών - οι λόγοι που η κυβέρνηση του Καζακστάν βρίσκεται στο χείλος της κατάρρευσης έχουν εγχώριο χαρακτήρα και σχετίζονται με την παρατεταμένη και όλο και πιο περίεργη μεταβίβαση εξουσίας μετά την σχεδόν τρεις δεκαετίες διακυβέρνηση του βετεράνου ηγέτη Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ.

Ωστόσο, οι διαδηλώσεις στους δρόμους, οι οποίες πυροδοτήθηκαν από τις τιμές των καυσίμων και είδαν κυβερνητικά κτίρια να καίγονται και στρατεύματα να παραδίδονται σε διαδηλωτές, παρουσιάστηκαν αμέσως ως πράξη εξωτερικής επίθεσης από ξένες "τρομοκρατικές ομάδες". Από τώρα και στο εξής, φαίνεται ότι ο εχθρός έρχεται πάντα από έξω, ακόμα κι αν είναι πραγματικά μέσα. Ο ισχυρισμός αυτός παρέχει τυπικούς λόγους για να κηρυχθεί η χώρα υπό επίθεση και να ζητηθεί βοήθεια από τον ΟΣΣΑ.

Αυτό δεν ίσχυε στο παρελθόν, όταν παρόμοια επαναλαμβανόμενα γεγονότα παρατηρήθηκαν συχνά στην Κιργισία, ούτε στην Αρμενία πριν από τριάμισι χρόνια. Τότε, ο ΟΣΣΑ – κυρίως η Μόσχα, αλλά και τα ίδια τα άλλα μέλη – τόνισαν τον εσωτερικό χαρακτήρα της αναταραχής, λέγοντας ότι δεν υπήρχε ανάγκη για ξένη παρέμβαση.

Ωστόσο, αυτή τη φορά είναι διαφορετικά, και τα όρια μεταξύ εξωτερικών και εσωτερικών υποθέσεων θολώνουν σε όλο τον κόσμο. Πριν από αρκετές δεκαετίες, οι φιλελεύθεροι και οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ήταν η κινητήρια δύναμη πίσω από την αυξανόμενη σύγχυση μεταξύ της πατρίδας και του εξωτερικού, υποστηρίζοντας ότι η εθνική κυριαρχία θα μπορούσε να παραμεριστεί όταν διακυβεύονταν τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ελευθερίες. Σήμερα, οι διαδηλώσεις έχουν να κάνουν με την προστασία και τη διατήρηση: μια απειλή για την εθνική ασφάλεια της εν λόγω χώρας και των γειτόνων της δικαιολογεί την παρέμβαση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, αυτή τη φορά, το αίτημα για ειρηνευτικές δυνάμεις προήλθε από μια κυβέρνηση με αδιαμφισβήτητη νομιμότητα – ακόμη και οι ίδιοι οι διαδηλωτές έχουν ζητήσει δημοσίως μόνο δημόσια την αποχώρηση του Ναζαρμπάγιεφ, ο οποίος διατηρεί την κατοχή της εσωτερικής πολιτικής, και όχι του σημερινού προέδρου. Αυτό είναι που το κάνει διαφορετικό από τα γεγονότα του 2010 στο Μπισκέκ, όταν η εν ενεργεία πρόεδρος της Κιργισίας Ρόζα Οτούνμπαγιεβα προσπάθησε να καλέσει τον ΟΣΣΑ όταν ο προκάτοχός του, Κουρμάνμπεκ Μπακίεφ, εκδιώχθηκε από μαζικές διαδηλώσεις.

Ολόκληρο το κυβερνητικό σύστημα της Κιργισίας κατέρρευσε, γεγονός που κατέστησε κάθε παρέμβαση εξαιρετικά αμφισβητήσιμη από νομική άποψη. Οι νομικοί λόγοι για την τρέχουσα απόφαση είναι επίσης ισχυρότεροι από εκείνους για τις λεγόμενες «ανθρωπιστικές παρεμβάσεις» της Δύσης που είχαν ως αποτέλεσμα την ανατροπή κυβερνήσεων αναγνωρισμένων σε διεθνές επίπεδο, ανεξάρτητα από το πόσο αμφίβολη είναι η φήμη τους.

Στο μέλλον, πιθανότατα θα μάθουμε περισσότερα για το πώς συνέβησαν όλα – τη διαδικασία λήψης αποφάσεων τόσο στο Καζακστάν όσο και στη Ρωσία και ποιος πρότεινε τη συμμετοχή του ΟΣΣΑ. Προς το παρόν, όμως, είναι σαφές ότι η ρωσική κυβέρνηση επέλεξε να μείνει ένα βήμα μπροστά αντί να περιμένει να μετατραπεί η φλόγα σε φωτιά. Αυτή είναι η εξέλιξη της προσέγγισης που χρησιμοποιήθηκε πριν από ενάμιση χρόνο στη Λευκορωσία, όταν ήταν αρκετό για τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν να προειδοποιήσει ότι οι ρωσικές δυνάμεις ήταν έτοιμες να παρέμβουν εάν το απαιτούσε η επιδείνωση της εσωτερικής κατάστασης. Αυτή τη φορά, η Μόσχα παρέλειψε τις προειδοποιήσεις και ανέλαβε δράση, πιθανώς σκεπτόμενη ότι η κυβέρνηση του Καζακστάν ενδέχεται να μην αντέξει μόνη της.

Αλλά οι γραμμές δεν πρέπει να εξασθενίσουν εντελώς. Το σημαντικό ερώτημα τώρα είναι αν η ανάπτυξη ή όχι των ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΣΣΑ θα σημάνει το τέλος της αντιπαλότητας των φατριών στο Καζακστάν, όπως εκδηλώνεται με τη «μετάβαση της εξουσίας» και αντ' αυτού θα οδηγήσει σε εδραίωση της εξουσίας (και στα χέρια ποιών;). Η Μόσχα έχει κάθε ευκαιρία να επωφεληθεί από αυτό, καθώς θα έχει τώρα στρατιωτική παρουσία στο κράτος, κεντρική στην πολιτική της ως εγγυήτρια, οι ενέργειες της οποίας ενδέχεται να καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθεί η κατάσταση. Αυτό είναι παρόμοιο με αυτό που συνέβη στην Αρμενία μετά τον πόλεμο του 2020. Είναι μόνο μια προσωρινή λύση, αλλά παρέχει ένα αποτελεσματικό σύνολο εργαλείων για το εγγύς μέλλον.

Πολλοί αναλυτές προτρέπουν τη Ρωσία να ακολουθήσει το παράδειγμα των ΗΠΑ και της ΕΕ, προσεγγίζοντας «όλους τους ενδιαφερόμενους», εξευμενίζοντας την αντιπολίτευση και διαμορφώνοντας την ισορροπία δυνάμεων ευνοϊκή για τη Μόσχα σε στρατηγικά κράτη, αλλά δεν λαμβάνουν υπόψη το γεγονός ότι κάθε πολιτικός πολιτισμός έχει τα δικά του δυνατά και αδύνατα σημεία. Στην πραγματικότητα, η Μόσχα δεν ξέρει πώς να το κάνει αυτό – ποτέ δεν το έκανε – και όταν προσπάθησε, πάντα αποτύγχανε.

Το ιδανικό σενάριο για τη Ρωσία είναι να έχει εκεί μια στρατιωτική προστασία που θα μπορούσε να την απαλλάξει από τον πονοκέφαλο της αντιμετώπισης της περίπλοκης τοπικής πολιτικής ζωής. Με άλλα λόγια, ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει, θα πρέπει να ενεργήσει έχοντας κατά νου τη ρωσική στρατιωτική παρουσία και να μην αγνοήσει εντελώς τον μακροχρόνιο εταίρο της χώρας.

Πριν από περίπου τέσσερα ή πέντε χρόνια, αυτό που ονομάζουμε μετασοβιετικούς χώρους εισήλθε σε ένα εξαιρετικά σημαντικό στάδιο όταν αυτές οι χώρες έπρεπε να αποδείξουν ότι ήταν πλήρως λειτουργικά κυρίαρχα κράτη. Το 1991, αναγνωρίστηκαν ως τέτοια απλώς και μόνο επειδή η ΕΣΣΔ κατέρρευσε και όχι για οποιονδήποτε άλλο λόγο. Ενώ οι αντίστοιχες ενηλικιώσεις τους έλαβαν διαφορετικές μορφές, το ευρύτερο πλαίσιο ήταν το ίδιο, με σημαντικό ενδιαφέρον τόσο από τη Ρωσία όσο και από τη Δύση, και ορισμένα σε περιφερειακό επίπεδο, αλλά σε μικρότερο βαθμό. Οι εξωτερικοί παράγοντες που αγωνίζονται για τον μετασοβιετικό χώρο έγιναν αποσταθεροποιητικός παράγοντας, αλλά προσέθεσαν μιαν ορισμένη λογική στις εξελίξεις και τους κατέστησαν μέρος των μεγαλύτερων διεθνών διαδικασιών.

Ωστόσο, σε κάποιο σημείο, οι πολιτικοί βαρέων βαρών άρχισαν να χάνουν το ενδιαφέρον τους για οτιδήποτε συνέβαινε στα «νέα ανεξάρτητα κράτη», όπως αποκλήθηκαν τη δεκαετία του 1990. Εν μέσω παγκόσμιων αλλαγών, οι διεθνείς δυνάμεις επικεντρώθηκαν όλο και περισσότερο στον δικό τους συνεχώς αυξανόμενο κατάλογο προβλημάτων. Δεν απομακρύνθηκαν ακριβώς από τα πρώην σοβιετικά κράτη, αλλά άρχισαν να ξοδεύουν πολύ λιγότερο από το χρόνο και τους πόρους τους σε αυτά. Αυτό ισχύει και για τη Ρωσία, παρόλο που έχει ειδικό καθεστώς σε αυτή τη διαμόρφωση, και αναζητούσε βέλτιστες μορφές επιρροής στο πλαίσιο της συρρικνούμενης σφαίρας συμφερόντων της.

Έτσι, το πολιτικό τοπίο στα πρώην σοβιετικά κράτη διαμορφώθηκε μέσω εσωτερικών διαδικασιών που αντανακλούσαν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των διαφόρων εμπλεκόμενων παραγόντων, του τοπικού πολιτικού πολιτισμού και της κοινωνικής δομής.

Υπάρχει επίσης το γεγονός ότι μια νέα πολιτική γενιά εισέρχεται στην πολιτική σε όλο τον μετασοβιετικό χώρο και σε ορισμένες περιπτώσεις προκαλεί παλαιότερους ηγέτες.

Οι αλλαγές αυτές δεν προκαλούνται από εξωτερική επιρροή. Οι ξένοι παίκτες πρέπει να αντιδράσουν σε αυτές, να παρέμβουν ή να απειλήσουν να παρέμβουν, όπως έκαναν στη Λευκορωσία, να προσαρμοστούν και να προσπαθήσουν να τα κάνουν όλα να λειτουργήσουν υπέρ τους, αλλά το τελικό αποτέλεσμα εξαρτάται από το πόσο ώριμα και αποτελεσματικά είναι τα νέα κοινωνικά και πολιτικά συστήματα μιας χώρας και όχι από τους ξένους προστάτες.

Αυτή είναι μια δοκιμή οξέος, και δεν θα την περάσουν όλες οι χώρες. Η περίπτωση της Αρμενίας δείχνει ότι οι συνέπειες για ένα έθνος μπορεί να είναι ολέθριες (και δεν έχουν τελειώσει ακόμα), παρόλο που η κυρίαρχη ιδέα ήταν ότι, πέρα από ορισμένα προφανή προβλήματα, η χώρα είχε μια ισχυρή ταυτότητα και θα μπορούσε να κινητοποιήσει με επιτυχία τους πόρους της και να επιβιώσει όταν ήρθε αντιμέτωπη με έναν παλιό αντίπαλο. Το Καζακστάν μπορεί επίσης να αποδειχθεί ένα παράδειγμα για το πώς μια εδώ και πολύ καιρό καλλιεργημένη πρόσοψη επιτυχίας κρύβει στην πραγματικότητα έναν βαθιά προβληματικό και διεστραμμένο πυρήνα. Και αυτή η υπόθεση σίγουρα δεν θα είναι η τελευταία.

Είναι η πρώτη φορά που η Ρωσία χρησιμοποιεί ένα θεσμικό όργανο που ελέγχει για να επιδιώξει τους δικούς της πολιτικούς στόχους. Μέχρι τώρα, φαινόταν ότι τέτοιες δομές ήταν καθαρά διακοσμητικές. Είναι σαφές ότι οι ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΣΣΑ που αναπτύσσονται στο Καζακστάν θα αποτελούνται κυρίως από ρωσικά στρατεύματα. Καταρχάς, αυτό εγγυάται μια αποτελεσματική απάντηση. Δεύτερον, ενώ το Καζακστάν μπορεί να συμφωνήσει να έχει ρωσικά στρατεύματα στο έδαφός του, οι αρμενικές δυνάμεις ή, ας πούμε, στρατιωτικές δυνάμεις της Κιργισίας είναι απολύτως εκτός συζήτησης. Ωστόσο, η χρήση του σήματος συνασπισμού δίνει στη Μόσχα περισσότερες ευκαιρίες και επιπλέον δικαιολογεί την ύπαρξη αυτής της συμμαχίας. Ο χρόνος θα δείξει εάν κάποια άλλα κράτη μέλη του ΟΣΣΑ θα αντιμετωπίσουν ένα σενάριο του Καζακστάν, αλλά έχει δημιουργηθεί το προηγούμενο.

Με τις συνομιλίες Ρωσίας-ΗΠΑ για θέματα ασφάλειας να βρίσκονται στο προσκήνιο, αυτή είναι μια έγκαιρη υπενθύμιση ότι η Μόσχα μπορεί να λάβει γρήγορες και ανορθόδοξες στρατιωτικές και πολιτικές αποφάσεις για να επηρεάσει τα γεγονότα στον τομέα των συμφερόντων της. Όσο μεγαλύτερη είναι αυτή η κατασκευή, τόσο μεγαλύτερη γίνεται, φυσικά, η ευθύνη για τις εξελίξεις στις χώρες όπου τα προβλήματα απέχουν πολύ από το τέλος τους. Φυσικά, η Μόσχα θα πρέπει να αντιμετωπίσει τυχόν επιπτώσεις από αυτά τα προβλήματα ούτως ή άλλως, και είναι ευκολότερο να το κάνει προληπτικά και μέσω μιας ποικιλίας εργαλείων. Αυτό που είναι σαφές είναι ότι ενώ χαρακτηρίζει τους διαδηλωτές ξένους «τρομοκράτες» έχει επιτρέψει στην κυβέρνηση του Καζακστάν να φέρει υποστήριξη βαρέων βαρών από το εξωτερικό και έχει ωθήσει την σύγκρουση αποφασιστικά στη διεθνή αρένα. Δεν είναι ακόμα σαφές τι συνέπειες θα μπορούσε να έχει αυτό για τον μετασοβιετικό χώρο, ή για τον κόσμο.



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Zero Hedge,Jan 07, 2022
Authored by Pepe Escobar via The Saker blog,
Μετάφραση: Μ. Στυλιανού

Στέπα στη φωτιά: Έγχρωμη Επανάσταση του Καζακστάν

Τόσος φόβος και απέχθεια έχει να κάνει με το φυσικό αέριο; Όχι ακριβώς.

Το Καζακστάν συγκλονίστηκε στο χάος σχεδόν εν μία νυκτί, καταρχήν, λόγω του διπλασιασμoύ των τιμών του υγροποιημένου αερίου, το οποίο έφθασε το (ρωσικό) ισοδύναμο των 20 ρουβλίων ανά λίτρο (συγκρίνετε το με κατά μέσο όρο 30 ρούβλια στην ίδια τη Ρωσία).

Αυτή ήταν η σπίθα για πανεθνικές διαμαρτυρίες που εκτείνονται σε κάθε γεωγραφικό πλάτος από τον κορυφαίο επιχειρηματικό κόμβο Almaty μέχρι τα λιμάνια Aktau και Atyrau της Κασπίας θάλασσας, ακόμη και την πρωτεύουσα Nur-Sultan, πρώην Αστάνα.

Η κεντρική κυβέρνηση αναγκάστηκε να μειώσει την τιμή του φυσικού αερίου στο ισοδύναμο των 8 ρουβλίων το λίτρο. Ωστόσο, αυτό προκάλεσε μόνο το επόμενο στάδιο των διαμαρτυριών, απαιτώντας χαμηλότερες τιμές τροφίμων, τέλος της εκστρατείας εμβολιασμού, χαμηλότερη ηλικία συνταξιοδότησης για μητέρες με πολλά παιδιά και – τελευταίο αλλά εξίσου αξιοσημείωτο – αλλαγή καθεστώτος, με το δικό του σύνθημα: Shal, ket! ("Κάτω ο γέρος.")

Ο «γέρος» δεν είναι άλλος από τον εθνικό ηγέτη Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, 81 ετών, ο οποίος ακόμη και όταν παραιτήθηκε από την προεδρία το 2019, μετά από 29 χρόνια στην εξουσία, παραμένει από κάθε πρακτική άποψη η εξέχουσα γκρίζα αρχή του Καζακστάν,ως επικεφαλής του Συμβουλίου Ασφαλείας και ρυθμιστής της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής.

Η προοπτική μιας ακόμη έγχρωμης επανάστασης αναπόφευκτα έρχεται στο μυαλό: ίσως τουρκουάζ-κίτρινο – αντανακλώντας τα χρώματα της εθνικής σημαίας του Καζακστάν. Ειδικά επειδή ακριβώς στη στιγμή, οξυδερκείς παρατηρητές ανακάλυψαν ότι οι συνήθεις ύποπτοι – η αμερικανική πρεσβεία – είχαν ήδη «προειδοποιήσει» για μαζικές διαδηλώσεις ήδη από τις 16 Δεκεμβρίου 2021.

Το Μειντάν στο Αλμάτι; Α ναι. Αλλά είναι περίπλοκο…
Αλμάτι στο χάος


Για τον έξω κόσμο, είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί μια μεγάλη δύναμη εξαγωγής ενέργειας όπως το Καζακστάν πρέπει να αυξήσει τις τιμές φυσικού αερίου για τον δικό του πληθυσμό.

Ο λόγος είναι – τι άλλο – αχαλίνωτος νεοφιλελευθερισμός και τα παροιμιώδη παιχνίδια της ελεύθερης αγοράς. Από το 2019 το υγροποιημένο αέριο διακινείται ηλεκτρονικά στο Καζακστάν. Έτσι, η διατήρηση των ανώτατων ορίων τιμών – ένα έθιμο δεκαετιών – σύντομα κατέστη αδύνατη, καθώς οι παραγωγοί αντιμετώπιζαν συνεχώς την πώληση του προϊόντος τους κάτω από το κόστος καθώς η κατανάλωση εκτινασσόταν στα ύψη.

Είναι αρκετά ενδεικτικό ότι οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν στην πόλη Zhanaozen, χτυπώντας στο κέντρο πετρελαίου / φυσικού αερίου του Mangystau. Και είναι επίσης ενδεικτικό ότι η το κέντρο της αναταραχής στράφηκε αμέσως στην εθισμένη στο αυτοκίνητο Almaty, τον πραγματικό επιχειρηματικό κόμβο του έθνους, και όχι στην απομονωμένη, κυβερνητική πρωτεύουσα, βαριά με υποδομές, ανάμεσα στις στέπες.

Στην αρχή ο Πρόεδρος Kassym-Jomart Tokayev φαινόταν να έχει πιαστεί σε κατάσταση ελαφιού τυφλωμένου από προβολείς. Υποσχέθηκε την επιστροφή των ανώτατων ορίων τιμών, κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και απαγόρευση κυκλοφορίας τόσο στο Αλμάτι όσο και στο Μανγκιστάου (πανεθνικό στη συνέχεια), ενώ αποδέχθηκε μαζικά την παραίτηση της τρέχουσας κυβέρνησης και διόρισε έναν απρόσωπο αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, τον Αλικάν Σμάιλοφ, προσωρινό πρωθυπουργό μέχρι το σχηματισμό νέου υπουργικού συμβουλίου.

Ωστόσο, αυτό δεν θα μπορούσε ενδεχομένως να περιορίσει την αναταραχή. Σε μια αστραπιαία γρήγορη διαδοχή, είχαμε την καταιγίδα του Almaty Akimat (γραφείο δημάρχου). διαδηλωτές πυροβολούν το στρατό. ένα μνημείο του Ναζαρμπάγιεφ κατεδαφίζεται στο Ταλντίκοργκαν, κατάληψη της πρώην κατοικίας του στο Αλμάτι, αποσύνδεση από το διαδίκτυο όλης της χώρας, από τον κρατικό οργανισμό τηλεπικοινωνιών, και προσχώρησηαρκετών μελών της Εθνοφρουράς στις μάζες των διαδηλωτών στο Aktau – συμπεριλαμβανομένων των τεθωρακισμένων οχημάτων. Τα ΑΤΜ εξαφανίστηκαν.

Και τότε η Αλμάτι, βυθισμένη στο απόλυτο χάος, ουσιαστικά καταλήφθηκε από τους διαδηλωτές, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς αεροδρομίου της, το οποίο το πρωί της Τετάρτης ήταν υπό ενισχυμένη ασφάλεια, και το βράδυ είχε γίνει κατεχόμενο έδαφος.

Ο εναέριος χώρος του Καζακστάν, εν τω μεταξύ, έπρεπε να αντιμετωπίσει ένα εκτεταμένο μποτιλιάρισμα ιδιωτικών τζετ που έφευγαν προς τη Μόσχα και τη Δυτική Ευρώπη. Αν και το Κρεμλίνο σημείωσε ότι ο Νουρ-Σουλτάν δεν είχε ζητήσει ρωσική βοήθεια, μια «ειδική αντιπροσωπεία» σύντομα πετούσε από τη Μόσχα. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ τόνισε με προσοχή, «είμαστε πεπεισμένοι ότι οι Φίλοι μας από το Καζακστάν μπορούν να επιλύσουν ανεξάρτητα τα εσωτερικά προβλήματά τους», προσθέτοντας, «είναι σημαντικό να μην παρεμβαίνει κανείς από έξω».

Συνομιλίες γεωστρατηγικής

Πώς μπόρεσαν όλα να εκτροχιαστούν τόσο γρήγορα;

Μέχρι τώρα, το παιχνίδι διαδοχής στο Καζακστάν είχε θεωρηθεί ως επί το πλείστον ως επιτυχία σε όλη τη Βόρεια Ευρασία. Οι τοπικοί κυβερνώντες, οι κερδοσκόποι με ξένους, οι ολιγάρχες και οι ελίτ όλοι διατήρησαν όλα τα φέουδα και τις πηγές εισοδήματός τους. Και όμως μου είπαν εμπιστευτικά στο Nur-Sultan, στα τέλη του 2019, ότι θα υπάρξουν σοβαρά προβλήματα στο μέλλον, όταν κάποιες περιφερειακές φυλές θα έρθουν να εισπράξουν - όπως και να αντιμετωπίσουν τον "γέρο" Nazarbayev και το σύστημα που έθεσε σε εφαρμογή.

Ο Τοκάγιεφ πράγματι απηύθυνε την παροιμιώδη έκκληση «να μην υποκύψετε σε εσωτερικές και εξωτερικές προκλήσεις" - κάτι λογικό - ωστόσο διαβεβαίωσε επίσης ότι η κυβέρνηση «δεν θα πέσει». Λοιπόν, είχε ήδη πέσει, ακόμη και μετά από μια έκτακτη συνάντηση στην προσπάθεια να αντιμετωπίσει το μπερδεμένο πλέγμα κοινωνικό-οικονομικών προβλημάτων με την υπόσχεση ότι όλα τα «νόμιμα αιτήματα»από τους διαδηλωτές θα ικανοποιηθούν.

Αυτό δεν λειτούργησε ως κλασικό σενάριο αλλαγής καθεστώτος – τουλάχιστον αρχικά. Η κατάσταση ήταν ενός άμορφου καθεστώτος χάους, καθώς τα εύθραυστα καζακικά ιδρύματα εξουσίας ήταν απλώς ανίκανα να κατανοήσουν την ευρύτερη κοινωνική δυσφορία. Μια αρμόδια πολιτική αντιπολίτευση είναι ανύπαρκτη: δεν υπάρχει πολιτική εναλλαγή. Η κοινωνία των πολιτών δεν έχει διαύλους έκφρασης.

Έτσι, ναι: υπάρχει μια εξέγερση που συνεχίζεται . Και όλοι είναι χαμένοι. Αυτό που δεν είναι ακόμα σαφές είναι ποιες συγκρουόμενες φυλές αναζωπυρώνουν τις διαμαρτυρίες – και ποια είναι η ατζέντα τους σε περίπτωση που έχουν μια ευκαιρία στην εξουσία. Εξάλλου, καμία «αυθόρμητη» διαμαρτυρία δεν μπορεί να εμφανιστεί ταυτόχρονα σε όλο αυτό το απέραντο έθνος σχεδόν εν μία νυκτί.

Το Καζακστάν ήταν η τελευταία δημοκρατία που εγκατέλειψε την καταρρέουσα ΕΣΣΔ πριν από τρεις δεκαετίες, τον Δεκέμβριο του 1991. Υπό τον Ναζαρμπάγιεφ, υιοθέτησε αμέσως μια αυτοαποκαλούμενη πολυδιάστατη πολιτική. Μέχρι σήμερα, ο Nur-Sultan τοποθετήθηκε επιδέξια ως βασικός διπλωματικός μεσολαβητής – από τις συζητήσεις για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα ήδη από το 2013 έως τον πόλεμο στη Συρία από το 2016. Ο στόχος: να εδραιωθεί ως η πεμπτουσία της γέφυρας μεταξύ Ευρώπης και Ασίας.

Οι Κινεζικοί Νέοι Δρόμοι του Μεταξιού, ή BRI, ξεκίνησαν επίσημα από τον Xi Jinping στο Πανεπιστήμιο Nazarbayev τον Σεπτέμβριο του 2013. Αυτό συνέβη να συμβαδίζει γρήγορα με την ιδέα του Καζακστάν για την ευρασιατική οικονομική ολοκλήρωση, η οποία κατασκευάστηκε μετά το κυβερνητικό πρόγραμμα δαπανών του Ναζαρμπάγιεφ, Nurly Zhol ("Bright Path"), το οποίο σχεδιάστηκε για να τροφοδοτήσει την οικονομία μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008-9.

Τον Σεπτέμβριο του 2015, στο Πεκίνο, ο Nazarbayev ευθυγραμμίστηκε με το Nurly Zhol με το BRI, ωθώντας εκ των πραγμάτων το Καζακστάν στην καρδιά της νέας ευρασιατικής τάξης ολοκλήρωσης. Γεωστρατηγικά, το μεγαλύτερο μεσόγειο έθνος στον πλανήτη έγινε το κύριο έδαφος αλληλεπίδρασης των κινεζικών και ρωσικών οραμάτων, bri και της Οικονομικής Ένωσης eurasia (EAEU).

Μια τακτική αντιπερισπασμού

Για τη Ρωσία, το Καζακστάν είναι ακόμη πιο στρατηγικό από ό, τι για την Κίνα. Ο Νουρ-Σουλτάν υπέγραψε τη συνθήκη του ΟΣΣΑ το 2003. Είναι βασικό μέλος της ΕΑΕΕ. Και τα δύο έθνη έχουν τεράστιους στρατιωτικούς-τεχνικούς δεσμούς και διεξάγουν στρατηγική διαστημική συνεργασία στο Μπαϊκονούρ. Τα ρωσικά έχουν το καθεστώς επίσημης γλώσσας, που ομιλείται από το 51% των πολιτών της δημοκρατίας.

Τουλάχιστον 3,5 εκατομμύρια Ρώσοι ζουν στο Καζακστάν. Είναι ακόμα νωρίς για εικασίες σχετικά με μια πιθανή «επανάσταση»με εθνικά χρώματα απελευθέρωσης εάν το παλαιό σύστημα τελικά καταρρεύσει. Αλλά ακόμα και αν συμβεί αυτό, η Μόσχα δεν θα χάσει ποτέ όλη τη σημαντική πολιτική επιρροή της.

Συνεπώς, το άμεσο πρόβλημα είναι να διασφαλιστεί η σταθερότητα του Καζακστάν. Οι διαδηλώσεις πρέπει να διασκορπιστούν. Θα υπάρξουν πολλές οικονομικές παραχωρήσεις. Το μόνιμο αποσταθεροποιητικό χάος απλά δεν μπορεί να γίνει ανεκτό – και η Μόσχα το γνωρίζει από καρδιάς. Ένα άλλο – τροχαίο – τύπου Maidan (πραξικόπημα στηνπλατεία Maidan του Κιέβου το 2014) αποκλείεται.

Η εξίσωση της Λευκορωσίας έδειξε πώς ένα ισχυρό χέρι μπορεί να πραγματοποιήσει θαύματα. Ωστόσο, οι συμφωνίες του ΟΣΣΑ δεν καλύπτουν τη βοήθεια σε περίπτωση εσωτερικής πολιτικής κρίσης – και ο Tokayev δεν φαινόταν διατεθειμένος να υποβάλει τέτοιο αίτημα.

Μέχρι που το έκανε. Κάλεσε τον ΟΣΣΑ να παρέμβει για την αποκατάσταση της τάξης. Θα υπάρξει στρατιωτική απαγόρευση κυκλοφορίας. Και ο Nur-Sultan μπορεί ακόμη και να κατασχέσει τα περιουσιακά στοιχεία αμερικανικών και βρετανικών εταιρειών που φέρονται να χρηματοδοτούν τις διαδηλώσεις.

Έτσι το παρουσίασε ο Nikol Pashinyan, πρόεδρος του Συλλογικού Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΣΣΑ και πρωθυπουργός της Αρμενίας: ο Tokayev επικαλέστηκε μια «απειλή για την εθνική ασφάλεια» και την «κυριαρχία» του Καζακστάν, «που προκλήθηκε, μεταξύ άλλων, από εξωτερικές παρεμβάσεις». Έτσι, ο ΟΣΣΑ «αποφάσισε να στείλει ειρηνευτικές δυνάμεις» για να εξομαλύνουν την κατάσταση, «για περιορισμένο χρονικό διάστημα».

Οι συνήθεις αποσταθεροποιητικοί ύποπτοι είναι γνωστοί. Μπορεί να μην έχουν την απήχηση, την πολιτική επιρροή και την απαραίτητη ποσότητα δούρειων ίππων για να κρατήσουν το Καζακστάν στη φωτιά επ 'αόριστον.

Τουλάχιστον οι ίδιοι οι Δούρειοι Ίπποι είναι πολύ σαφείς. Θέλουν άμεση απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων. αλλαγή καθεστώτος· προσωρινή κυβέρνηση «αξιόπιστων» πολιτών· και – τι άλλο – «ακύρωση όλων των συμμαχιών με τη Ρωσία».

Και τότε όλα εμφανίζονται σε επίπεδο γελοίας φάρσας, καθώς η ΕΕ αρχίζει να καλεί τις αρχές του Καζακστάν να «σεβαστούν το δικαίωμα σε ειρηνικές διαδηλώσεις». Όπως επέτρεψε την πλήρη αναρχία, ληστεία, λεηλασία, εκατοντάδες οχήματα κατεστραμμένα, επιθέσεις με τουφέκια εφόδου, ΑΤΜ και ακόμη και το Duty Free στο αεροδρόμιο almaty εντελώς λεηλατημένο.

Αυτή η ανάλυση (στα ρωσικά) καλύπτει ορισμένα βασικά σημεία, αναφέροντας, «το διαδίκτυο είναι γεμάτο προσχεδιασμένες αφίσες προπαγάνδας και υπομνήματα προς τους αντάρτες»και το γεγονός ότι «οι αρχές δεν καθαρίζουν το χάος, όπως έκανε ο Λουκασένκο στη Λευκορωσία».

Τα συνθήματα μέχρι στιγμής φαίνεται να προέρχονται από πολλές πηγές – εξυμνώντας τα πάντα, από ένα «δυτικό μονοπάτι» για το Καζακστάν έως την πολυγαμία και το νόμο της Σαρία: «Δεν υπάρχει κανένας ενιαίος στόχος ακόμα, δεν έχει προσδιοριστεί. Το αποτέλεσμα θα έρθει αργότερα. Συνήθως είναι το ίδιο. Η κατάργηση της κυριαρχίας, της εξωτερικής διαχείρισης και, τέλος, κατά κανόνα, του σχηματισμού ενός αντιρωσικού πολιτικού κόμματος».

Ο Πούτιν, ο Λουκασένκο και ο Τοκάγιεφ πέρασαν πολύ χρόνο τηλεφωνικά, με πρωτοβουλία του Λουκασένκο. Οι ηγέτες όλων των μελών του ΟΣΣΑ βρίσκονται σε στενή επαφή. Ένα master game plan – όπως και σε μια μαζική «αντιτρομοκρατική επιχείρηση» – έχει ήδη εκκολαφθεί. Ο στρατηγός Γερασίμωφ θα το επιβλέπει προσωπικά.

Τώρα συσχετίστε τα ανωτέρω με αυτά που έμαθα από δύο διαφορετικές, υψηλόβαθμες πηγές πληροφοριών.

Η πρώτη πηγή ήταν σαφής: όλη η περιπέτεια του Καζακστάν χρηματοδοτείται από την MI6 (βρετανική κατασκοπεία)για τη δημιουργία ενός νέου Maidan ακριβώς πριν από τις συνομιλίες Ρωσίας-ΗΠΑ-ΝΑΤΟ στη Γενεύη και τις Βρυξέλλες την επόμενη εβδομάδα, για να αποφευχθεί κάθε είδους συμφωνία.

Είναι σημαντικό ότι οι «αντάρτες» διατήρησαν τον εθνικό τους συντονισμό ακόμη και μετά την αποσύνδεση του διαδικτύου.

Η δεύτερη πηγή είναι πιο λεπτή: οι συνήθεις ύποπτοι προσπαθούν να αναγκάσουν τη Ρωσία να υποχωρήσει έναντι της συλλογικής Δύσης δημιουργώντας έναν σημαντικό αντιπερισπασμό στο ανατολικό της μέτωπο, στο πλαίσιο μιας κυλιόμενης στρατηγικής χάους σε όλο το μήκος των συνόρων της Ρωσίας.

Αυτό μπορεί να είναι μια έξυπνη τακτική αντιπερισπασμού, αλλά οι ρωσικές στρατιωτικές πληροφορίες παρακολουθούν. Στενά. Και για χάρη των συνηθισμένων υπόπτων, αυτό καλύτερα να μην ερμηνευθεί – δυσοίωνα – ως πολεμική πρόκληση.



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου