του Δημήτρη Καραμήτσα
Δεν θα ήθελα να αναφερθώ στην προσωπική και οικογενειακή μου σχέση με τα ποτάμια και στα αίτια που ο προσφιλής αδελφός μου αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα.
ΤΟ ΝΕΡΟ, ΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ και οι ΛΙΜΝΕΣ λειτουργούν με γνωστούς φυσικούς νόμους
Η υδραυλική μηχανική είναι αρχαία και από τα βασικά μαθήματα στα Πολυτεχνεία όλου του πλανήτη. Οι άνθρωποι ήξεραν πάντα καλά να διαχειρίζονται τα ρέοντα ύδατα και να φροντίζουν να μην πνίγονται από τα νερά της βροχής. Για τον λόγο αυτό στον τόπο ετούτο και σε πόλεις όπως η Αθήνα που ήταν παραποτάμια, η αρχαία ιστορία δεν έχει καταγράψει τραγωδίες όπως αυτή εδώ που μας έχει συγκλονίσει.
Στην πραγματικότητα, το να μπορείς να προβλέψεις πόσο νερό χωράει το ποτήρι σου, πόσο νερό χωράει ένα αυλάκι και τι θα κάνεις εάν έλθει περισσότερο είναι μια διαδικασία τόσο αρχαία που είναι αυτονόητη για τον άνθρωπο. Ομως στην σύγχρονη Ελλάδα που διακατέχεται από ιδεασμό και τα συμφέροντα που τον γεννούν, δεν υπάρχει καμία επιστημονικότητα, μέριμνα, προνοητικότητα αι σεβασμός της φύσης και των φυσικών μεγεθών και δυνατοτήτων. Δεν είναι τυχαίο, συμβαίνει παντού.
Η κοίτη ενός ποταμού, η κοίτη μίας λίμνης, όπως και η κοίτη τεχνητών φορέων ύδατος έχει πάντοτε συγκεκριμένη και μετρήσιμη χωρητικότητα. Μία απλή μαθηματική πράξη μπορεί να μας δώσει το αποτέλεσμα. Ομως στην σύγχρονη Ελλάδα έχει παραβιαστεί η επιστήμη και η λογική.
Τα ποτάμια οφείλουν την ύπαρξη, τον σχηματισμό τους, στην φυσική ροή του νερού. Το νερό της βροχής και των πηγών τα δημιούργησε μέσω της διάβρωσης του εδάφους. Αποτελούν οδούς παροχέτευσης του νερού αυτού στην θάλασσα. Μαζί με το νερό τα ποτάμια δέχονται στις κοίτες τους τα αποτελέσματα της φυσικής διάβρωσης από την ροή του νερού (χώμα και πέτρες κάθε μεγέθους). Είναι η φυσική διαδικασία διάβρωσης του εδάφους, την οποία πλέον αγνοούν οι άνθρωποι των πόλεων, οι αστοί και προφανώς την αγνοούν και οι ασκούντες κάθε εξουσία στον τόπο μας. Αυτοί οι ανίκανοι, άθλιοι τύποι ανθρώπου.
Τα υλικά που προέρχονται από την διάβρωση του εδάφους προστίθενται στις κοίτες των ποταμών και μόνο ένα μικρό μέρος τους φτάνει έως την θάλασσα. Αυτό έχει ως φυσικό αποτέλεσμα να μειώνεται το βάθος και το πλάτος της κοίτης, ήτοι η χωρητικότητα της σε νερό και η δυνατότητά της να το παροχετεύει. Είναι σαν να έχουμε ένα αυλάκι που ένα μέρος του έχει καλυφθεί από πέτρες και χώμα: χωράει λιγότερο νερό και θα υπερχειλίσει πιο εύκολα.
Το ίδιο ισχύει και για τις εκβολές των ποταμών, οι οποίες τείνουν να καλύπτονται από τα αντίστοιχα φερτά υλικά της διάβρωσης, με αποτέλεσμα να μειώνεται η δυνατότητα παροχέτευσης του νερού στην θάλασσα.
Ετσι σε έντονα καιρικά φαινόμενα με μεγάλα ύψη βροχής τα ποτάμια σταδιακά και αφού η κοίτη τους μειώνεται σε χωρητικότητα, αδυνατούν να ανταποκριθούν στο φυσικό τους “έργο”. Υπερχειλίζουν, καταπίνουν εδάφη, προκαλούν πλημμύρες και καταστροφές.
ΟΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ και κάποιες προτάσεις
Σχεδόν σε όλα τα ποτάμια και χειμάρρους της χώρας έχουν γίνει μακροχρόνιες μετρήσεις που αφορούν τις ποσότητες νερού που ρέουν σε αυτά, την ταχύτητά του νερού κλπ. . Ομως εδώ και πολλές δεκαετίες τα ποτάμια έχουν εγκαταλειφθεί στην φυσική τους κατάσταση, σωρεύοντας διαρκώς φερτά υλικά, κλείνοντας – αποφράσσοντας τις εκβολές τους και γεννώντας κινδύνους καταστροφών που αργά ή γρήγορα θα ξεσπάσουν και αλλού. Η πολιτική απαγόρευσης των αμμοληψιών, δηλαδή της απόληψης των φερτών υλικών που θα διατηρήσει τις κοίτες και τις εκβολές σε κατάσταση ικανή να αποτρέψει καταστροφές ασκείται για σαράντα και πλέον έτη. Μπορεί να φαίνονται πολλά τα έτη στον άνθρωπο, όμως η φύση έχει τους δικούς της χρόνους και οι συνέπειες θα έλθουν όταν τα αίτια ωριμάσουν.
Ευνόητα λοιπόν, μία πραγματική πολιτική θα ήταν η απομάκρυνση από τις κοίτες των ποταμών και από τις εκβολές τους των φερτών υλικών της διάβρωσης, η εκβάθυνση των κοιτών, η διαπλάτυνση των εκβολών και η μέριμνα των αρχών κάθε τόπου ώστε να υπάρχει επαρκής δυνατότητα παροχέτευσης του ύδατος στην θάλασσα και μάλιστα και ενός σημαντικού ποσοστού πάνω από τα ήδη μετρημένα ανώτερα μεγέθη (ας πούμε 50% επιπλέον).
Τα ίδια τα υλικά αυτά, αποτελούν βάση για την πραγματική οικονομία κάθε τόπου, είναι πολύτιμα για την οικοδομική δραστηριότητα, για να χτίσουμε τα κτήρια μας, να φτιάξουμε πλατείες και δρόμους. Αποτελούν βάση για την λειτουργία και την καλώς εννοούμενη ανάπτυξη κάθε τόπου. Θα μπορούσε λοιπόν να οριστεί ότι εάν ένας Δήμος χρειάζεται τέτοια υλικά, αυτά θα παρέχονται δωρεάν από αυτόν που έχει αναλάβει την εργασία αυτή και ένα τέλος υπέρ των Δήμων στις λοιπές δραστηριότητες. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να συζητηθεί, όμως το κύριο είναι να φροντίσουμε για την ασφάλεια της ζωής, της υγείας και της δραστηριότητας των ανθρώπων.
ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Στο δράμα της Θεσσαλίας, που είναι και δράμα με συνέπειες για όλη την χώρα, παρά το μέγεθος του φυσικού φαινομένου, παραβιάστηκαν σειρά από κανόνες. Εκτός από τον αρχαίο κανόνα για το που κτίζουμε τις πόλεις και τα χωριά μας, αποδεικνύεται ότι δεν υπήρχε καμία πραγματική μέριμνα, πρόγνωση και επιστημονικός υπολογισμός για τα φυσικά μεγέθη και την διαχείρισή τους (όπως ανωτέρω).
Πρόκειται για μία λεκάνη που περικλείεται από μεγάλους ορεινούς όγκους και είναι ευνόητο ότι οι συγκεντρώσεις ύδατος θα καταλήγουν σε αυτή μέσω των ποταμών και της φυσικής ροής του ύδατος. Μετρήσιμα μεγέθη που θα έπρεπε να έχουν προβλεφθεί και αντιμετωπιστεί.
Ως να μην ήταν αυτό αρκετό, τις τελευταίες δεκαετίες, εξελίσσεται μία ακόμα εγκληματική πολιτική που θέλει τα νερά του Αχελώου ποταμού (εκβάλλει στο Ιόνιο, δυτικά του Μεσολογγίου διασχίζοντας την Αιτωλοακαρνανία) να αναστρέφονται προς τον Θεσσαλικό κάμπο. Παρά τις δικαστικές αποφάσεις, τα έργα γίνονται εδώ και χρόνια και συνεχίζονται (ευτυχώς με αργούς ρυθμούς). Δηλαδή σε μία περιοχή με τέτοια φυσικά προβλήματα, αυξάνουμε το υδατικό δυναμικό, αγνοώντας και αδιαφορώντας για τις συνέπειες.
Σε παρόμοιες περιπτώσεις στο παρελθόν είναι γνωστές και οι μέριμνες (τα περισσότερα έργα σε ποτάμια έγιναν από αδήριτη ανάγκη τις δεκαετίες του ‘50 και του ‘60 αλλά και πρακτικές της τελευταίας στιγμής (π.χ. Πηνειός, Αλφειός) όπου οι επεμβάσεις στην κοίτη και στις εκβολές έσωσαν από αντίστοιχες καταστροφές. Στην περίπτωση της Θεσσαλίας τίποτα δεν ακούστηκε για αντίστοιχες κινήσεις και η περιοχή αφήνεται να ξαναγίνει λίμνη, όπως στην προϊστορία ... .
ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ και ΠΑΡΟΧΕΣ : Σοκ και δέος και η κρίση ευκαιρία για το κεφάλαιο.
Οι αποζημιώσεις και παροχές που εξαγγέλθηκαν από την κυβέρνηση, ενισχύουν και αποδεικνύουν την υποψία της σκοπιμότητας. Είναι ελλιπέστατες για να αντιμετωπίσουν το μέγεθος της καταστροφής, και μάλιστα της 2ης μέσα σε τρία χρόνια (“Ιανός”). Ακόμα μέχρι σήμερα δεν έχουν καταβληθεί όλες οι ελλειμματικές αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ για τις καταστροφές του Ιανού και αναγγέλλονται αντίστοιχες.
Ο προφανής σχεδιασμός είναι η αναγέννηση των “τσιφλικάδων” στην περιοχή της Θεσσαλίας, καθώς πολλοί θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν την γη τους και να πουλήσουν όσο – όσο σε κεφαλαιούχους και funds.
Εχω γράψει πολλά για την δεξιά (κάθε μορφής και έκφανσης). Οποιοι αρνούνται να καταλάβουν, τις ιστορικές και κοινωνικές αποδείξεις, είναι άξιοι της μοίρας τους.
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου