Η ονομασία σπαθόχορτο, που ανάγεται στην αρχαία Ελλάδα και αποτέλεσε το περίφημο ίαμα των αρχαίων Σπαρτιατών, προέρχεται από τις λέξεις σπαθί και χόρτο, γιατί με αυτό θεράπευαν τις πληγές από τα σπαθιά και τις λόγχες στις μάχες, καθώς το χρησιμοποιούσαν ως επουλωτικό.
Εγώ όμως το πρωτοσυνάντησα σε ένα από τα πρώτα περιστατικά που κλήθηκα να βοηθήσω ως νέος φυσικοθεραπευτής. Ο ασθενής, μακροχρόνια κατακεκκλιμένος μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο με εγκατεστημένη ημιπληγία, είχε διάσπαρτες βαθιές κατακλίσεις. Ανοιχτές πληγές που ειδικά στην λεκάνη και στος πτέρνες είχαν φτάσει στο οστό. Τρόμαξα, ζήτησα την βοήθεια χειρουργού για τον επιβάλλοντα καθαρισμό.
Η σύζυγος όμως του ασθενή με μια ανεξήγητη για μένα ψυχραιμία με καθησύχασε δείχνοντάς μου ένα βαζάκι που περιείχε μια ανοιχτόχρωμη αλοιφή. Αλοιφή από σπαθόλαδο, βαλσαμοαλοιφή όπως μου είπε με σιγουριά θα επουλώσει τις βλάβες.
Ήταν μια έκπληξη για μένα, καθώς από τις επόμενες μέρες οι αλλαγές στάσης του αρρώστου σε συνδιασμό με την θαυματουργή αλοιφή οδήγησαν σε μια αποκατάσταση των κατακλίσεων. Και ο παππούς με ενδυνάμωση και κλείσιμο των πληγών του κατάφερε να σηκωθεί, να σταθεί και να περπατήσει με το ιδιότυπο βάδισμα του ημιπληγικού.
Από τότε δεν έλειψε ποτέ από το σπίτι μου το σπαθόλαδο ή βαλσαμέλαιο ή υπερικόν.
Γιατί σας τα λέω όλα αυτά;
Για να σας παρακινήσω να βγείτε στα χωράφια, να μαζέψετε σπαθόχορτο - είναι η εποχή του - και να φτάξετε το θαυματουργό σας φάρμακο, που δεν έχει χρησιμότητα μόνο στην επούλωση επιφανειακών πληγών, δερματικών ερεθισμών, ηλιακών ή ελαφρών εγκαύματα αλλά βοηθάει στην αποκατάσταση ελκών στο στομάχι .
Δεν θα απαριθμήσουμε από εδώ την πληθώρα των παθήσεων τις οποίες αναχαιτίζει ή δρα επικουρικά (πχ σημαντική συνεισφορά στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης). Μπορείτε να ανατρέξετε στο διαδίκτυο και να βρείτε πλήθος χρήσεών του.
Πού το βρίσκουμε;
Οπουδήποτε, στις άκρες των αγροτικών δρόμων, στα χέρσα χωράφια, ανάμεσα σε καλλιεργημένα κτήματα.
Είναι μικρός θάμνος που μπορεί να φτάσει έως 70 ή 80 εκατοστά ύψος.
Ξεχωρίζει από τα χρυσοκίτρικα ανθάκια του που βρίσκονται στις άκρες των κλαδιών του που αποτελούνται από πρασινοκίτρινα φύλλα που φέρουν ημιδιαφανή στίγματα που δίνουν την εντύπωση ότι είναι διάτρητα (εξού και η άλλη ονομασία του, Υπερικόν το διάτρητον).
Το φυτό ανθίζει από τον Ιούνιο έως και τον Σεπτέμβριο, ανάλογα με το υψώμετρο που το συναντάμε και τα άνθη του συλλέγουμε κυρίως τον Ιούλιο και Αύγουστο.
Πως παρασκευάζουμε σπαθόλαδο;
Αφού συλλέξουμε ικανή ποσότητα ανθέων, κόβοντας τις κορυφές του φυτού (και χωρίς να το ξεριζώνουμε για να μπορέσει να πολλαπλασιαστεί) γεμίζουμε με αυτά ένα βάζο το οποίο συμπληρώνουμε με αγνό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Το κλείνουμε και το τοποθετούμε στον ήλιο για δύο έως τρεις ημέρες. Σ' αυτό το χρόνο το ελαιόλαδο θα αλλάζει χρώμα και θα γίνεται κοκκινωπό. Τότε το μεταφέρουμε σε σκιερό και δροσερό μέρος.
Το σπαθόλαδό μας θα είναι έτοιμο σε 30 έως 40 μέρες. Το σουρώνουμε με διπλό τούλι σε σκουρόχρωμο μπουκάλι και το διατηρούμε αποθηκευμένο σε σκιερό μέρος, σε ντουλάπι που δεν θα έχει υγρασία και πολλή ζέστη.
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
Πως παρασκευάζουμε σπαθόλαδο;
Αφού συλλέξουμε ικανή ποσότητα ανθέων, κόβοντας τις κορυφές του φυτού (και χωρίς να το ξεριζώνουμε για να μπορέσει να πολλαπλασιαστεί) γεμίζουμε με αυτά ένα βάζο το οποίο συμπληρώνουμε με αγνό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Το κλείνουμε και το τοποθετούμε στον ήλιο για δύο έως τρεις ημέρες. Σ' αυτό το χρόνο το ελαιόλαδο θα αλλάζει χρώμα και θα γίνεται κοκκινωπό. Τότε το μεταφέρουμε σε σκιερό και δροσερό μέρος.
Το σπαθόλαδό μας θα είναι έτοιμο σε 30 έως 40 μέρες. Το σουρώνουμε με διπλό τούλι σε σκουρόχρωμο μπουκάλι και το διατηρούμε αποθηκευμένο σε σκιερό μέρος, σε ντουλάπι που δεν θα έχει υγρασία και πολλή ζέστη.